1 Hari 4
1 Si haring Solomon ang hari sa tibuok Israel.
Kabaka Sulemaani n’aba kabaka wa Isirayiri yonna.
2 Mao kini ang iyang mga opisyal: Azaria nga anak nga lalaki ni Zadok mao ang pari.
Era bano be baali abakungu be: Azaliya muzzukulu wa Zadooki, yali kabona,
3 Si Elihoref ug si Ahia nga mga anak nga lalaki ni Shisha ang mga sekretaryo. Si Jehoshafat nga anak nga lalaki ni Ahilud mao ang tiglista.
Erikolefu ne Akiya, batabani ba Sisa, baali bawandiisi, Yekosafaati mutabani wa Akirudi, yali mujjukiza,
4 Si Benaya nga anak nga lalaki ni Jehoyada ang nagdumala sa kasundalohan. Si Zadok ug si Abiatar mao ang mga pari.
Benaya mutabani wa Yekoyaada, yali muduumizi w’eggye omukulu, Zadooki ne Abiyasaali baali bakabona,
5 Azaria nga anak nga lalaki ni Natan ang nagdumala sa mga opisyal. Si Zabud nga anak nga lalaki ni Natan mao ang pari ug ang higala sa hari.
Azaliya mutabani wa Nasani, yali mukulu w’abaami, Zabudi mutabani wa Nasani, yali kabona ate nga ye muwi wa magezi wa kabaka omukulu,
6 Si Ahishar mao ang nagdumala sa panimalay. Si Adoniram nga anak ni Abda mao ang nagdumala sa mga lalaki nga gipili aron pugson sa pagtrabaho.
Akisaali, yali ssabakaaki wa kabaka; ne Adoniraamu mutabani wa Abuda, yali mukulu w’abaddu.
7 Adunay dose ka mga opisyal si Solomon sa tibuok Israel, nga nagahatag ug pagkaon alang sa hari ug sa iyang panimalay. Ang matag-usa kanila mohatod ug pagkaon sulod sa usa kabulan sa matag tuig.
Sulemaani yalina abakungu kkumi na babiri abaakuliranga Isirayiri yonna, era baavunaanyizibwanga ebyokulya bya kabaka n’ab’omu nnyumba ye. Buli omu kyamugwaniranga okusolooza ebyokulya okumala omwezi gumu buli mwaka.
8 Mao kini ang ilang ngalan: Ben Hur, sa bungtod sa Efraim;
Era gano ge mannya gaabwe: Benikuli, mu nsi ey’ensozi eya Efulayimu;
9 Ben Deker sa Makaz, sa Shaalbim, sa Bet Shemes, ug sa Elonbet Hanan;
Benidekeri, mu Makazi, mu Saalubimu, mu Besusemesi, ne mu Eroni Besukanani;
10 Ben Hesed, sa Arubot ( kaniya nasakop ang Soco ug ang tibuok yuta sa Hefer);
Benikesedi, mu Alubbosi, Soko n’ensi yonna ey’e Kefera yali yiye;
11 Si Ben Abinadab, sa tibuok distrito sa Dor (asawa niya si Tafat nga anak nga babaye ni Solomon);
Beniyabinadabu eyali awasizza Tafasi muwala wa Sulemaani, mu kifo kyonna ekigulumivu eky’e Doli;
12 si Baana nga anak sa Ahilud sa Taanac ug sa Megido, ug tanang Bet Shan nga mao tapad sa Zaretan ubos sa Jezreel, gikan sa Bet Shan ngadto sa Abel Mehola hangtod sa tabok sa Jokmeam;
Baana mutabani wa Akirudi, mu Taanaki ne Megiddo, ne mu Besuseyani yonna ekiriraanye Zalesani wansi w’e Yezuleeri, okuva ku Besuseyani okutuuka ku Aberumekola okuyita ku Yokumyamu;
13 si Ben Geber sa Ramot Gilead (kaniya nahisakop ang mga lungsod sa Jair nga anak nga lalaki ni Manases, nga anaa sa Gilead, ug ang rehiyon sa Argob nahisakop kaniya nga anaa sa Bashan, 60 ka mga dagkong siyudad nga adunay mga pader ug babag nga tumbaga sa ganghaan);
Benigeberi, mu Lamosugireyaadi, ebibuga bya Yayiri mutabani wa Manase mu Gireyaadi byali bibye, era n’essaza Alugobu eriri mu Basani n’ebibuga byayo enkaaga ebyalina bbugwe ne wankaaki ow’ekikomo;
14 si Ahinadab nga anak nga lalaki ni Ido, sa Mahanaim;
Akinadaabu mutabani wa Iddo, mu Makanayimu;
15 si Ahimaaz sa Neftali, (gipangasawa usab niya si Basemat nga anak nga babaye ni Solomon);
Akimaazi eyali awasizza Basemesi muwala wa Sulemaani, mu Nafutaali,
16 si Baana nga anak ni Hushai, sa Asher ug sa Alot;
Baana mutabani wa Kusaayi, mu Aseri ne mu Beyaloosi;
17 si Jehoshafat nga anak ni Parua, sa Isacar;
Yekosafaati mutabani wa Paluwa, mu Isakaali;
18 Shimei ang anak nga lalaki ni Ela, sa Benjamin;
Simeeyi mutabani wa Era, mu Benyamini;
19 ug sa Geber nga anak nga lalaki ni Uri, sa yuta sa Gilead, ang lungsod sa Sihon nga hari sa mga Amorihanon ug sa Og nga hari sa Bashan, ug siya lamang ang opisyal nga anaa sa maong yuta.
Geberi mutabani wa Uli, mu Gireyaadi, ensi ya Sikoni kabaka w’Abamoli, n’ensi ya Ogi kabaka w’e Basani. Ye yali omwami yekka akulira essaza.
20 Ang Juda ug ang Israel labihan ang kadaghan sama sa balas sa dagat. Nangaon sila ug nanggiinom ug nagmalipayon.
Abantu ba Yuda ne Isirayiri baali bangi nga bali ng’omusenyu ku lubalama lw’ennyanja, era baalyanga, ne banywanga nga basanyuka.
21 Gidumalaan ni Solomon ang tibuok gingharian gikan sa Suba sa yuta sa mga Filistihanon ug paingon sa utlanan sa Ehipto. Nagdala sila sa pahinungod ug nangalagad kang Solomon sa tibuok niyang kinabuhi.
Sulemaani n’afuga obwakabaka bwonna okuva ku Mugga Fulaati okutuuka ku nsi ey’Abafirisuuti n’okutuuka ku nsalo ey’e Misiri, era baamuleeteranga ebirabo, era ne bamuweerezanga ennaku zonna ez’obulamu bwe.
22 Ang ginahatag kang Solomon alang sa usa ka adlaw mao ang 30 ka cor nga maayong harina ug 60 ka cor nga kalan-on,
Bye baasoloolezanga Sulemaani ebya buli lunaku byali ebigero by’obutta obulungi kilo mukaaga n’obutundu mukaaga, n’ebigero eby’obutta obutaali buse, kilo kumi na ssatu n’obutundu bubiri;
23 napulo ka tambok nga baka, 20 ka baka gikan sa sibsibanan, ug 100 ka karnero, wala pay labot ang binaw, mga osa, mga lagsaw, ug gipatambok nga langgam.
ente eza ssava kkumi, n’ente ezaavanga mu ddundiro amakumi abiri, wamu n’endiga kikumi, n’enjaza, n’empeewo, n’ennangaazi, n’enkoko ze baalondangamu.
24 Kay iyang gimandoan ang tibuok rehiyon sa kasikbit sa Suba, gikan sa Tifsa hangtod sa Gaza. lakip ang tanang mga hari sa kasikbit niining Suba, ug aduna siyay pakigdait sa tanang nakapalibot kaniya.
Yafuganga ensi yonna eri emitala w’Omugga Fulaati, okuva e Tifusa okutuuka e Gaaza, era yalina emirembe enjuuyi zonna okumwetooloola.
25 Nagpuyo ang Juda ug ang Israel sa kalinaw, ang matag tawo nailalom sa iyang parasan ug ilalom sa iyang igera nga kahoy, gikan sa Dan paingon sa Beersheba, sa tanang mga adlaw ni Solomon.
Mu mirembe gya Sulemaani, Yuda ne Isirayiri yonna, okuva e Ddaani okutuuka e Beeruseba buli muntu yalina emirembe, era ng’alina ennimiro ye ey’emizabbibu n’ey’emitiini.
26 Si Solomon adunay 40, 000 ka mga kuwadra sa mga kabayo alang sa iyang mga karwahe ug 12, 000 ka mga mangangabayo.
Sulemaani yalina ebisibo by’embalaasi ezisika amagaali enkumi nnya, n’abasajja abeebagala embalaasi omutwalo gumu mu enkumi bbiri.
27 Kadtong mga opisyal ang nagahatag ug pagkaon alang kang Haring Solomon ug alang sa tanan nga anaa sa lamisa ni Haring Solomon, ang matag tawo sa iyang binulan. Dili nila tugotan nga makulang.
Abaami ba masaza, buli mwezi baalabiriranga Kabaka Sulemaani wamu n’abaatuulanga ku mmeeza ye, nga bamuweereza ebyokulya.
28 Nagdala usab sila ug maayong sebada ug kumpay alang sa ilang mga kabayo nga gamiton sa karwahe ug ang ginasakyan nga mga kabayo, ang matag-usa nagadala kung unsa ang iyang makaya.
Era baaleetanga sayiri n’essubi olw’embalaasi ez’embiro n’embalaasi endala, buli muntu ng’omulimu gwe bwe gwali gwe yalagirwa.
29 Gihatagan sa Dios si Solomon ug dakong kaalam ug pagpanabot, ug ang kalapad sa iyang panabot sama sa balas sa baybayon.
Katonda n’awa Sulemaani amagezi n’okutegeera kungi nnyo n’obugunjufu bungi, ng’omusenyu oguli ku mabbali g’ennyanja.
30 Ang kaalam ni Solomon milabaw sa tanang kaalam sa mga tawo sa taga-sidlakan ug sa tanang kaalam sa Ehipto.
Amagezi ga Sulemaani gaali mangi nnyo okukira ag’abasajja bonna ab’ebuvanjuba, ate n’okusinga ago ag’e Misiri.
31 Mas maalamon pa siya sa tanang tawo—kaysa kang Etan ang kaliwat ni Esdras, kang Heman, kang Calcol, ug kang Darda ang anak nga mga lalaki ni Mahol—ug ang iyang kabantogan miabot sa tanang nakapalibot nga mga nasod.
Yali mugezi okukira abantu bonna, era n’okukira Esani Omwezulaki, ne Kemani, ne Kalukoli ne Daluda batabani ba Makoli, era erinnya lye ne lyatiikirira mu mawanga gonna ageetoolodde.
32 Nakasulti siya sa 3, 000 ka mga panultihon ug ang iyang mga awit 2, 005 ka daghan.
Yagera engero enkumi ssatu, n’ennyimba ze zaali lukumi mu ttaano.
33 Mahulagway niya ang mga pananom, gikan sa sidro nga anaa sa Lebanon paingon sa hisopo nga mitubo sa pader. Makasaysay usab siya mahitungod sa mga mananap, mga langgam, mga nagakamang nga mananap, ug sa mga isda.
Yayogera ku bulamu bwe bimera, okuva ku muvule gwa Lebanooni okutuuka ku ezobu amera ku bbugwe. Ate era yayogera ne ku nsolo n’ennyonyi, n’ebyewalula n’ebyennyanja.
34 Nangadto ang katawhan nga gikan sa tanang kanasoran aron mamati sa kaalam ni Solomon. Naggikan silang tanan sa tanang mga hari sa kalibotan nga nakadungog sa iyang kaalam.
Era abantu bangi okuva mu mawanga gonna ne bajjanga okuwuliriza amagezi ga Sulemaani, nga batumiddwa bakabaka okuva mu nsi yonna, abaali bawulidde ku magezi ge.
