1 Hari 4
1 Si haring Solomon ang hari sa tibuok Israel.
And king Solomon reigned over all Israel:
2 Mao kini ang iyang mga opisyal: Azaria nga anak nga lalaki ni Zadok mao ang pari.
And these were the princes which he had: Azarias the son of Sadoc the priest:
3 Si Elihoref ug si Ahia nga mga anak nga lalaki ni Shisha ang mga sekretaryo. Si Jehoshafat nga anak nga lalaki ni Ahilud mao ang tiglista.
Elihoreph, and Ahia, the sons of Sisa, scribes: Josaphat the son of Ahilud, recorder:
4 Si Benaya nga anak nga lalaki ni Jehoyada ang nagdumala sa kasundalohan. Si Zadok ug si Abiatar mao ang mga pari.
Banaias the son of Joiada, over the army: and Sadoc and Abiathar priests.
5 Azaria nga anak nga lalaki ni Natan ang nagdumala sa mga opisyal. Si Zabud nga anak nga lalaki ni Natan mao ang pari ug ang higala sa hari.
Azarias the son of Nathan, over them that were about the king: Zabud, the son of Nathan the priest, the king’s friend:
6 Si Ahishar mao ang nagdumala sa panimalay. Si Adoniram nga anak ni Abda mao ang nagdumala sa mga lalaki nga gipili aron pugson sa pagtrabaho.
And Ahisar governor of the house: and Adoniram the son of Abda over the tribute.
7 Adunay dose ka mga opisyal si Solomon sa tibuok Israel, nga nagahatag ug pagkaon alang sa hari ug sa iyang panimalay. Ang matag-usa kanila mohatod ug pagkaon sulod sa usa kabulan sa matag tuig.
And Solomon had twelve governors over all Israel, who provided victuals for the king and for his household: for every one provided necessaries, each man his month in the year.
8 Mao kini ang ilang ngalan: Ben Hur, sa bungtod sa Efraim;
And these are their names: Benhur, in mount Ephraim,
9 Ben Deker sa Makaz, sa Shaalbim, sa Bet Shemes, ug sa Elonbet Hanan;
Bendecar, in Macces, and in Salebim, and in Bethsames, and in Elon, and in Bethanan.
10 Ben Hesed, sa Arubot ( kaniya nasakop ang Soco ug ang tibuok yuta sa Hefer);
Benhesed in Aruboth: his was Socho, and all the land of Epher.
11 Si Ben Abinadab, sa tibuok distrito sa Dor (asawa niya si Tafat nga anak nga babaye ni Solomon);
Benabinadab, to whom belonged all Nephath-Dor, he had Tapheth the daughter of Solomon to wife.
12 si Baana nga anak sa Ahilud sa Taanac ug sa Megido, ug tanang Bet Shan nga mao tapad sa Zaretan ubos sa Jezreel, gikan sa Bet Shan ngadto sa Abel Mehola hangtod sa tabok sa Jokmeam;
Bana the son of Ahilud, who governed Thanac and Mageddo, and all Bethsan, which is by Sarthana beneath Jezrael, from Bethsan unto Abelmehula over against Jecmaan.
13 si Ben Geber sa Ramot Gilead (kaniya nahisakop ang mga lungsod sa Jair nga anak nga lalaki ni Manases, nga anaa sa Gilead, ug ang rehiyon sa Argob nahisakop kaniya nga anaa sa Bashan, 60 ka mga dagkong siyudad nga adunay mga pader ug babag nga tumbaga sa ganghaan);
Bengaber in Ramoth Galaad: he had the towns of Jair the son of Manasses in Galaad, he was chief in all the country of Argob, which is in Basan, threescore great cities with walls, and brazen bolts.
14 si Ahinadab nga anak nga lalaki ni Ido, sa Mahanaim;
Abinadab the son of Addo was chief in Manaim.
15 si Ahimaaz sa Neftali, (gipangasawa usab niya si Basemat nga anak nga babaye ni Solomon);
Achimaas in Nephtali: he also had Basemath the daughter of Solomon to wife.
16 si Baana nga anak ni Hushai, sa Asher ug sa Alot;
Baana the son of Husi, in Aser and in Baloth.
17 si Jehoshafat nga anak ni Parua, sa Isacar;
Josaphat the son of Pharue, in Issachar.
18 Shimei ang anak nga lalaki ni Ela, sa Benjamin;
Semei the son of Ela in Benjamin.
19 ug sa Geber nga anak nga lalaki ni Uri, sa yuta sa Gilead, ang lungsod sa Sihon nga hari sa mga Amorihanon ug sa Og nga hari sa Bashan, ug siya lamang ang opisyal nga anaa sa maong yuta.
Gaber the son of Uri, in the land of Galaad, in the land of Sehon the king of the Amorrhites and of Og the king of Basan, over all that were in that land.
20 Ang Juda ug ang Israel labihan ang kadaghan sama sa balas sa dagat. Nangaon sila ug nanggiinom ug nagmalipayon.
Juda and Israel were innumerable, as the sand of the sea in multitude: eating and drinking, and rejoicing.
21 Gidumalaan ni Solomon ang tibuok gingharian gikan sa Suba sa yuta sa mga Filistihanon ug paingon sa utlanan sa Ehipto. Nagdala sila sa pahinungod ug nangalagad kang Solomon sa tibuok niyang kinabuhi.
And Solomon had under him all the kingdoms from the river to the land of the Philistines, even to the border of Egypt: and they brought him presents, and served him, all the days of his life.
22 Ang ginahatag kang Solomon alang sa usa ka adlaw mao ang 30 ka cor nga maayong harina ug 60 ka cor nga kalan-on,
And the provision of Solomon for each day was thirty measures of fine flour, and threescore measures of meal,
23 napulo ka tambok nga baka, 20 ka baka gikan sa sibsibanan, ug 100 ka karnero, wala pay labot ang binaw, mga osa, mga lagsaw, ug gipatambok nga langgam.
Ten fat oxen and twenty out of the pastures, and a hundred rams, besides venison of harts, roes, and buffles, and fatted fowls.
24 Kay iyang gimandoan ang tibuok rehiyon sa kasikbit sa Suba, gikan sa Tifsa hangtod sa Gaza. lakip ang tanang mga hari sa kasikbit niining Suba, ug aduna siyay pakigdait sa tanang nakapalibot kaniya.
For he had all the country which was beyond the river, from Thaphsa to Gazan, and all the kings of those countries: and he had peace on every side round about.
25 Nagpuyo ang Juda ug ang Israel sa kalinaw, ang matag tawo nailalom sa iyang parasan ug ilalom sa iyang igera nga kahoy, gikan sa Dan paingon sa Beersheba, sa tanang mga adlaw ni Solomon.
And Juda and Israel dwelt without any fear, every one under his vine, and under his fig tree, from Dan to Bersabee, all the days of Solomon.
26 Si Solomon adunay 40, 000 ka mga kuwadra sa mga kabayo alang sa iyang mga karwahe ug 12, 000 ka mga mangangabayo.
And Solomon had forty thousand stalls of chariot horses, and twelve thousand for the saddle.
27 Kadtong mga opisyal ang nagahatag ug pagkaon alang kang Haring Solomon ug alang sa tanan nga anaa sa lamisa ni Haring Solomon, ang matag tawo sa iyang binulan. Dili nila tugotan nga makulang.
And the foresaid governors of the king fed them: and they furnished the necessaries also for king Solomon’s table, with great care in their time.
28 Nagdala usab sila ug maayong sebada ug kumpay alang sa ilang mga kabayo nga gamiton sa karwahe ug ang ginasakyan nga mga kabayo, ang matag-usa nagadala kung unsa ang iyang makaya.
They brought barley also and straw for the horses, and beasts, to the place where the king was, according as it was appointed them.
29 Gihatagan sa Dios si Solomon ug dakong kaalam ug pagpanabot, ug ang kalapad sa iyang panabot sama sa balas sa baybayon.
And God gave to Solomon wisdom and understanding exceeding much, and largeness of heart as the sand that is on the sea shore.
30 Ang kaalam ni Solomon milabaw sa tanang kaalam sa mga tawo sa taga-sidlakan ug sa tanang kaalam sa Ehipto.
And the wisdom of Solomon surpassed the wisdom of all the Orientals, and of the Egyptians,
31 Mas maalamon pa siya sa tanang tawo—kaysa kang Etan ang kaliwat ni Esdras, kang Heman, kang Calcol, ug kang Darda ang anak nga mga lalaki ni Mahol—ug ang iyang kabantogan miabot sa tanang nakapalibot nga mga nasod.
And he was wiser than all men: wiser than Ethan the Ezrahite, and Heman, and Chalcol, and Dorda the sons of Mahol, and he was renowned in all nations round about.
32 Nakasulti siya sa 3, 000 ka mga panultihon ug ang iyang mga awit 2, 005 ka daghan.
Solomon also spoke three thousand parables: and his poems were a thousand and five.
33 Mahulagway niya ang mga pananom, gikan sa sidro nga anaa sa Lebanon paingon sa hisopo nga mitubo sa pader. Makasaysay usab siya mahitungod sa mga mananap, mga langgam, mga nagakamang nga mananap, ug sa mga isda.
And he treated about trees from the cedar that is in Libanus, unto the hyssop that cometh out of the wall: and he discoursed of beasts, and of fowls, and of creeping things, and of fishes.
34 Nangadto ang katawhan nga gikan sa tanang kanasoran aron mamati sa kaalam ni Solomon. Naggikan silang tanan sa tanang mga hari sa kalibotan nga nakadungog sa iyang kaalam.
And they came from all nations to hear the wisdom of Solomon, and from all the kings of the earth, who heard of his wisdom.
