1 Hari 3
1 Nakig-uyon si Solomon kang Paraon nga hari sa Ehipto pinaagi sa pagpakigminyo. Gikuha niya ang anak nga babaye ni Paraon ug gidala niya kini ngadto sa siyudad ni David hangtod nga nahuman niya pagtukod ang iyang kaugalingong balay, ang balay ni Yahweh, ug ang pader palibot sa Jerusalem.
Solomon notimo winjruok gi Farao ruodh Misri mi nokendo nyare. Nokele e Dala Maduongʼ mar Daudi nyaka notieko gero ode owuon mar loch kod od Jehova Nyasaye mar lemo gi ohinga molworo Jerusalem.
2 Naghalad ang mga tawo sa taas nga mga dapit, tungod kay wala pa man natukod ang balay alang sa ngalan ni Yahweh
Ji to pod ne timo misengini e kuonde motingʼore nikech od lemo ne pok oger ni nying Jehova Nyasaye.
3 Gipakita ni Solomon ang iyang gugma alang kang Yahweh pinaagi sa pagtuman sa mga balaod sa iyang amahan nga si David, gawas lamang nga naghalad siya ug sinunog nga insenso ngadto sa hataas nga mga dapit.
Solomon nonyiso herane ni Jehova Nyasaye kowuotho moluwore gi yore mag Daudi wuon-gi makmana ni notimo misengini kendo nowangʼo ubani kuonde motingʼore.
4 Miadto ang hari ngadto sa Gibeon aron sa paghalad didto, kay atoa didto ang bantogan nga hataas nga dapit. Naghalad si Solomon ug libohan ka mga halad sinunog sa maong halaran.
Ruoth nodhi Gibeon mondo ochiw misengini nimar kanyo e kama notingʼore malo moloyo ahinya kendo Solomon nochiwo misengini miwangʼo pep alufu achiel e kendo mar misangono.
5 Nagpakita si Yahweh sa kang Solomon didto sa Gibeon pinaagi sa usa ka damgo sa kagabhion; miingon siya, “Pangayo! Unsa ang kinahanglan nga akong ihatag kanimo?”
E Gibeon kanyo ema Jehova Nyasaye nofwenyore ni Solomon gotieno e lek kendo Nyasaye nowachone niya, “Kwa gimoro amora midwaro ni mondo amiyi.”
6 Busa miingon si Solomon, “Nagpakita ka ug dakong matinud-anon nga pagpakigsaad sa imong alagad, sa akong amahan nga si David, tungod kay naglakaw siya diha sa imong atubangan sa pagkamasaligan, sa pagkamatarong, ug sa matul-id nga kasingkasing. Nagtipig ka alang kaniya niining dako nga matinud-anon nga pakigsaad ug naghatag kaniya ug usa ka anak nga lalaki aron molingkod sa iyang trono karong adlawa.
Solomon nodwoko niya, “Isenyiso ngʼwono maduongʼ ni jatichni Daudi wuonwa nikech ne en ja-adiera kuomi kendo ne en ngʼama kare ma chunye odimbore. Bende pod inyise ngʼwono maduongʼno nyaka chil kawuono kendo isemiye wuowi mondo obedi e kome kawuononi.
7 Karon Yahweh nga akong Dios, gihimo nimo ang imong alagad nga hari puli sa akong amahan nga si David, bisan tuod ako usa lamang ka bata. Wala ako masayod kung unsaon paggawas o pagsulod.
“Koro, yaye Jehova Nyasaye, ma Nyasacha, iseketo jatichni ruoth kar wuonwa Daudi. To an mana rawera kendo ok angʼeyo kaka onego atim tichna.
8 Ang imong alagad anaa sa taliwala sa katawhan nga imong pinili, usa ka dakong katawhan, hilabihan kadaghan o dili na maihap.
Jatichni nitie ka e kind oganda miseyiero, oganda maduongʼ kendo mathoth mokalo akwana.
9 Busa hatagi ang imong alagad ug usa ka masinabtanong kasingkasing aron sa paghukom sa imong katawhan, aron akong mahibalo-an ang maayo ug daotan. Kay si kinsa man ang makahimo sa paghukom niining imong dakong katawhan?”
Omiyo mi jatichni chuny mariek mondo otel ne jogi kendo mar pogo ber gi rach. Nimar en ngʼa manyalo telo ni oganda maduongʼ machalo kama?”
10 Kini nga gipangayo ni Solomon nakapahimoot sa Ginoo.
Jehova Nyasaye ne mor ni Solomon nokwayo mano.
11 Busa miingon ang Dios kaniya, “Tungod kay nangayo ka niining butanga ug wala ka nangayo alang sa imong kaugalingon ug taas nga kinabuhi o mga bahandi o kinabuhi sa imong mga kaaway, apan nangayo ka alang sa imong kaugalingon sa salabotan, ug aron pag-ila sa hustisya.
Omiyo Nyasaye nowachone niya, “Nikech isekwayo mana ma to ok ikwayo ngima mathoth kata mwandu ni in iwuon, bende ok isekwayo tho mar wasiki to isekwayo mana rieko kuom ngʼado bura kare,
12 Tan-awa, karon buhaton ko ang tanan nimong pangayoon kanako sa dihang mangayo ka kanako. Pagahatagan ko ikaw ug kaalam ug usa ka masinabtanong kasingkasing, aron walay mahisama kanimo sa wala pa ikaw, ug walay mahisama kanimo nga moabot human kanimo.
Abiro timo gima isekwayo. Abiro miyi chuny mar rieko kod mar ngʼeyo mondo kik bedie ngʼama chalo kodi kendo nyaka chiengʼ.
13 Hatagan ko usab ikaw sa wala nimo gipangayo, mga bahandi ug kadungganan, aron walay mahisama kanimo sa bisan kinsang mga hari sa tanan nimong mga adlaw.
Moloyo mano abiro miyi nyaka mago ma ok ikwayo kaka mwandu kod duongʼ mondo e kinde mag ngimani ok inibed gi ngʼat maromo kodi e kind ruodhi.
14 Kung magalakaw ka sa akong mga dalan aron pagtipig sa akong mga balaod ug sa akong mga sugo, sama sa paglakaw sa imong amahan nga si David, pagalugwayan ko ang imong mga adlaw.''
To kiwuotho e yorena kendo rito buchena kod chikena kaka Daudi wuonu notimo bende anamiyi idak amingʼa.”
15 Unya nahigmata si Solomon, ug tan-awa, usa kadto ka damgo. Miadto siya ngadto sa Jerusalem ug mibarog atubangan sa sudlanan sa kasabotan sa Ginoo. Naghalad siya ug mga halad sinunog, ug mga halad pakigdait, ug nagkombira alang sa tanan niyang mga sulugoon.
Bangʼe Solomon nochiewo moyudo ni ne en mana lek. Nodok Jerusalem mochungʼ e nyim Sandug Muma mar Singruok mar Jehova Nyasaye kendo nochiwo misango miwangʼo pep kod misango mag lalruok. Eka notimo nyasi ni joge duto manie dala mar ruoth.
16 Unya miabot ang duha ka babaye nga gabaligya sa ilang dungog ngadto sa hari ug mibarog sa iyang atubangan.
Chiengʼ moro mon ariyo ma jochode nobiro ir ruoth mochungʼ e nyime.
17 Miingon ang usa ka babaye, “O, akong agalon, ako ug kining bayhana nagpuyo sa samang panimalay, ug gipakatawo ko ang usa ka bata uban kaniya sa balay.
Achiel kuomgi nowacho niya, “Ruodha, dhakoni gi an wadak e ot chiel. Ne ayudo nyathi kane en koda e ot.
18 Nahitabo kini sa ikatulong adlaw human ako manganak sa akong anak ug nanganak usab kining bayhana. Nag-uban kami. Walay nay lain tawo uban kanamo diha sa balay, gawas namong duha.
Chiengʼ mar adek kasenywolo nyathina, dhakoni bende noyudo nyathi. To ne onge ngʼato moro amora e ot makmana wan kendwa.
19 Unya namatay ang anak nga lalaki aning bayhana sa gabii, tungod kay nahigdaan niya kini.
“Gotieno wuod dhakoni notho nikech nonindo kuome.
20 Busa mibangon siya sa tungang gabii ug gikuha ang akong anak nga lalaki sa akong kiliran, sa dihang nahinanok pagtulog ang imong sulugoon, ug gibutang niya sa iyang dughan, ug gibutang usab niya ang patay niya nga anak nga lalaki sa akong dughan.
Omiyo nochungʼ malo chuny otieno kendo okaw wuoda e batha ka jatichni ne nindo. Nokete e kore to okawo wuode mothono oketo e kora.
21 Sa pagbangon nako sa kabuntagon aron pagpasuso sa akong anak, patay na siya. Apan sa dihang ako siyang gitan-aw pag-ayo sa buntag, dili siya ang akong anak nga lalaki, nga akong gipakatawo.”
Kinyne gokinyi nachungʼ mondo adhodh wuoda to nayudo kotho! To kane anone gi ler mar okinyi ne aneno ni ok en wuowi mane anywolo.”
22 Unya miingon ang laing babaye, “Dili, ang usa nga buhi mao ang akong anak nga lalaki, ug ang usa nga patay mao ang imong anak.” Miingon ang unang babaye, “Dili, ang patay mao ang imong anak nga lalaki, ug ang buhi mao ang akong anak.” Ingon niini ang ilang gisulti atubangan sa hari.
Dhako machielono nokwer kawacho niya, “Ooyo! Mangimani e wuoda; to mothono e mari.” To dhako mokwongono notwoyo dhoge kawacho niya, “Ooyo! Wuowi mothono e mari; to mangimano to mara.” Omiyo ne gimino wach e nyim ruoth.
23 Unya miingon ang hari, “Miingon ang usa kaninyo, ' Kini mao ang akong anak nga lalaki, ug ang imong anak nga lalaki kay namatay na; ug miingon usab ang usa, 'Dili, ang imong anak nga lalaki mao ang namatay ug ang buhi mao ang akong anak.”'
Eka ruoth nowacho niya, “Iwacho ni, ‘Wuoda ngima kendo mari otho,’ kendo machielo wacho ni, ‘Ooyo, wuodi otho to mara ngima.’”
24 Miingon ang hari, “Dad-i ako ug espada.” Busa nagdala sila ug espada ngadto sa hari.
Eka ruoth nowacho niya, “Kelna ligangla.” Omiyo negikelone ruoth ligangla.
25 Unya miingon ang hari, “Bahina sa duha kining buhing bata, ug ihatag ang katunga niini sa babaye ug ang katunga sa isa.”
Bangʼe nochiwo chik kowacho niya, “Ngʼaduru nyathi mangimano e diere ariyo eka umi ngʼato ka ngʼato nus.”
26 Unya ang babaye nga buhi ang iyang anak miingon ngadto sa hari, kay ang iyang kasingkasing puno sa kaluoy alang sa iyang anak, ug miingon siya, “O, akong agalon, ihatag kaniya ang buhi nga bata, ug walay hinungdan nga siya patyon.” Apan miingon ang laing babaye, “Dili na gayod siya maako o maimo. Tungaa siya.”
Eka dhako mane wuode ngima nokecho wuode mowacho ni ruoth niya, “Kiyie ruodha, miye nyathino mangimano! Kik inege!” To dhako machielo nowacho niya, “An kata in ok noyud nyathino. Ngʼade nyadiriyo!”
27 Unya mitubag ang hari ug miingon, “Ihatag sa unang babaye ang buhi nga bata, ug ayaw siya patya. Siya mao ang iyang inahan.”
Eka ruoth nongʼado bura kama, “Miuru dhako mokwongono nyathi mangima, kik unege nimar en e min-gi.”
28 Sa dihang nadungog sa tibuok Israel ang maong paghukom, nga gihimo sa hari, nahadlok sila sa hari, tungod kay nakita nila ang kaalam sa Dios nga anaa kaniya alang sa paghatag ug mga hukom.
Kane jo-Israel owinjo bura mane ruoth ongʼado, negimiyo ruoth duongʼ nikech negineno ne en-gi rieko moa kuom Nyasaye.
