< 1 Hari 21 >
1 Karon human niadtong mga panahona, adunay usa ka parasan si Nabot nga taga-Jezreel didto sa Jezreel, duol sa palasyo ni Ahab, nga hari sa Samaria.
And it came to pass, after these things, that Naboth the Jezreelite had, a vineyard, which was in Jezreel, —hard by the palace of Ahab, king of Samaria.
2 Nakigsulti si Ahab ngadto kang Nabot, nga nag-ingon, “Ihatag kanako ang imong parasan, aron himoon ko kining usa ka gulayan, tungod kay duol kini sa akong balay. Isip baylo niini, hatagan ko ikaw ug usa ka mas maayo nga parasan, o kung buot ka, bayaran ko ikaw ug kwarta sa kantidad niini.''
Ahab, therefore, spake unto Naboth, saying—Come! give me thy vineyard, that I may have it for a garden of herbs, for, the same, is near by my house, and let me give thee, instead thereof, a vineyard better than it, —if it be good in thine eyes, I will give thee silver to the value of this.
3 Mitubag si Nabot ngadto kang Ahab, “Hinaot nga dili itugot ni Yahweh nga ihatag ko kanimo ang akong panulondon gikan sa akong mga katigulangan.''
And Naboth said unto Ahab, —Far be it from me, of Yahweh! that I should give up the inheritance of my fathers, unto thee!
4 Busa mipauli si Ahab ngadto sa iyang palasyo nga adunay kaligutgot ug kasuko tungod sa tubag nga gihatag kaniya ni Nabot nga taga-Jezreel sa dihang miingon siya nga, “Dili ko ihatag kanimo ang akong panulondon gikan sa akong mga katigulangan.'' Mihigda siya sa iyang higdaanan, gilingiw ang iyang nawong, ug nagdumili sa pagkaon sa bisan unsang pagkaon.
So Ahab came into his house, sullen and disturbed, because of the word which Naboth the Jezreelite had spoken unto him, that he should have said, I will not give thee the inheritance of my fathers. So he laid him down upon his bed, and turned away his face, and did eat no food.
5 Miadto kaniya si Jezebel nga iyang asawa, ug miingon kaniya, ''Nganong hilabihan man ang kasubo sa imong kasingkasing, hinungdan nga wala ka mikaon?''
Then came unto him Jezebel his wife, —and said unto him—Why is it, that thy spirit is sullen, that thou art, not eating food?
6 Mitubag siya kaniya, ''Nakigsulti ako kang Nabot nga taga-Jezreel ug miingon kaniya, 'Ihatag kanako ang imong parasan baylo sa kwarta, o kung makalipay kini kanimo, hatagan ko ikaw sa laing parasan nga imong mapanag-iya.' Unya mitubag siya kanako, 'Dili ko ihatag kanimo ang akong parasan.'''
And he said unto her—Because I spake unto Naboth, the Jezreelite, and said unto him—Come! give me thy vineyard for silver, or, if thou wouldst prefer, I will give thee a vineyard, in its stead; and he said—I will not give thee my vineyard.
7 Busa mitubag kaniya si Jezebel nga iyang asawa, ''Dili ba ikaw man ang nagdumala sa gingharian sa Israel? Bangon ug kaon; tugoti nga malipay ang imong kasingkasing. Kuhaon ko ang parasan ni Nabot nga taga-Jezreel alang kanimo.''
Then Jezebel his wife said unto him: Art, thou, still, going to carry on the kingdom over Israel? Rise! eat food, and let thy heart be merry, I, will give thee the vineyard of Naboth the Jezreelite!
8 Busa nagsulat si Jezebel gamit ang ngalan ni Ahab, giselyohan niya kini sa iyang selyo, ug gipadala kini sa mga kadagkoan ug sa mga adunahan nga naglingkod uban kaniya sa ilang mga panagtigom, ug nagpuyo duol kang Nabot.
So she wrote letters, in the name of Ahab, and sealed them with his signet-ring, —and sent the letters unto the elders, and unto the nobles who were in his city, dwelling with Naboth.
9 Nagsulat siya, nga nag-ingon, “Imantala ang usa ka pagpuasa ug palingkora si Nabot labaw sa katawhan.
Now she wrote in the letters, saying, —Proclaim ye a fast, and cause Naboth to sit at the head of the people;
10 Pagbutang usab ug duha ka bakakon nga lalaki uban kaniya ug tugoti sila sa pagpamatuod batok kaniya, nga moingon, 'Gitunglo nimo ang Dios ug ang hari.''' Unya dad-a siya sa gawas ug batoha siya hangtod nga mamatay.
then let two reckless men take their seats before him, that they may bear witness against him, saying, Thou hast reviled God and king! then shall ye carry him forth and stone him, that he die.
11 Busa ang kalalakin-an sa iyang siyudad, ang mga kadagkoan, ug ang mga adunahan nga namuyo sa iyang siyudad, nagbuhat sumala sa gihulagway ni Jezebel ngadto kanila, sumala sa nahisulat sa mga sulat nga iyang gipadala ngadto kanila.
So the men of his city, the elders and the nobles who dwelt in his city, did just as Jezebel had sent unto them, —as it was written in the letters which she had sent unto them:
12 Nagmantala sila pagpuasa ug gipalingkod si Nabot labaw sa katawhan.
they proclaimed a fast, —and caused Naboth to sit at the head of the people.
13 Miabot ang duha ka bakakon nga mga lalaki ug milingkod sa atubangan ni Nabot; nagpamatuod sila batok kang Nabot atubangan sa katawhan, nga nag-ingon, ''Gitunglo ni Nabot ang Dios ug ang hari.'' Unya gidala nila siya pagawas sa siyudad ug gibato siya hangtod namatay.
Then came in the two reckless men, and sat before him, and the men bare witness against him, even against Naboth, before the people, saying, Naboth hath reviled God and king! So they carried him forth, outside the city, and stoned him with stones, that he died.
14 Unya nagpadala ang mga kadagkoan ug pulong ngadto kang Jezebel, nga nag-ingon, “Gibato si Nabot ug patay na.''
Then sent they unto Jezebel, saying, —Naboth is stoned and is dead.
15 Busa sa dihang nadungog ni Jezebel nga gibato si Nabot ug namatay, miingon siya ngadto kang Ahab, ''Bangon ug panag-iyahi ang parasan ni Nabot nga taga-Jezreel, nga nagdumili sa pagbaligya kanimo niini, tungod kay dili na buhi si Nabot, apan patay na.''
And it came to pass, when Jezebel heard that Naboth was stoned and was dead, that Jezebel said unto Ahab—Rise! take possession of the vineyard of Naboth the Jezreelite, which he refused to give thee for silver, for Naboth is not alive, but dead!
16 Sa dihang nadunggan ni Ahab nga patay na si Nabot, mibangon siya aron sa pag-adto sa parasan ni Nabot nga taga-Jezreel ug gipanag-iyahan kini.
And it came to pass, when Ahab heard that Naboth was dead, that Ahab arose, to go down unto the vineyard of Naboth the Jezreelite, to take possession thereof.
17 Unya miabot ang pulong ni Yahweh kang Elias nga taga-Tishbe, nga nag-ingon,
Then came the word of Yahweh unto Elijah the Tishbite, saying:
18 ''Bangon ug pakigkita kang Ahab nga hari sa Israel, nga nagpuyo sa Samaria. Anaa siya sa parasan ni Nabot, diin miadto siya aron sa pagpanag-iya niini.
Arise! go down to meet Ahab king of Israel, who is in Samaria, —lo! he is in the vineyard of Naboth, whither he hath gone down, to take possession thereof.
19 Kinahanglan nga makigsulti ka kaniya ug ingna nga miingon si Yahweh, 'Mipatay ka ug mipanag-iya usab?' Ug sultihan nimo siya nga miingon si Yahweh, 'Sa dapit diin gitilapan sa mga iro ang dugo ni Nabot, tilapan usab sa mga iro ang imong dugo, oo, ang imong dugo.'''
Then shalt thou speak unto him, saying—Thus, saith Yahweh, Hast thou committed murder, and also taken possession? Then shalt thou speak unto him, saying: Thus, saith Yahweh, In the place where the dogs have lapped up the blood of Naboth, shall the dogs lap up thy blood, even thine.
20 Miingon si Ahab ngadto kang Eliseo, ''Nakit-an mo ba ako, akong kaaway?” Mitubag si Elias, ''Nakit-an ko ikaw, tungod kay gibaligya mo man ang imong kaugalingon aron sa pagbuhat ug daotan sa panan-aw ni Yahweh.
Then said Ahab unto Elijah, Hast thou found me, O mine enemy? And he said: I have found [thee]! Because thou hast sold thyself to do the thing that is wicked in the eyes of Yahweh,
21 Miingon si Yahweh niini kanimo: 'Tan-awa, padad-an ko ikaw ug katalagman ug laglagon ko sa hingpit ug patyon gikan kanimo ang matag batang lalaki, ulipon ug gawasnon nga lalaki sa Israel.
Behold me! [saith he] bringing in upon thee, calamity, and I will consume after thee, —and cut off of Ahab, even the meanest, whether shut up or left at large in Israel;
22 Himoon ko ang imong pamilya nga mahisama sa pamilya ni Jeroboam nga anak nga lalaki ni Nebat, ug sama sa pamilya ni Baasha nga anak nga lalaki ni Ahia, tungod kay gipalagot mo ako ug gipangulohan ang Israel sa pagpakasala.'
and will deliver up thy house—Like the house of Jeroboam son of Nebat, and like the house of Baasha son of Ahijah, —for the provocation wherewith thou hast provoked, and caused, Israel, to sin.
23 Nagsulti usab si Yahweh mahitungod kang Jezebel, nga nag-ingon, 'Kaonon sa mga iro si Jezebel kilid sa paril sa Jezreel.'
Moreover also, concerning Jezebel, hath Yahweh spoken, saying, —The dogs, shall eat Jezebel, in the town-land of Jezreel:
24 Si bisan kinsa nga nahisakop kang Ahab ug kadtong mangamatay sa siyudad kaonon sa mga iro. Ug si bisan kinsa nga mangamatay sa uma kaonon sa mga langgam sa kalangitan.”
Him that dieth, of Ahab, in the city, shall, the dogs, eat, —and, him that dieth in the field, shall, the birds of heaven, eat.
25 Walay usa nga sama kang Ahab nga mibaligya sa iyang kaugalingon aron sa pagbuhat sa daotan sa panan-aw ni Yahweh, nga sinugyotan ni Jezebel nga iyang asawa sa pagpakasala.
But indeed, there was none like Ahab, who sold himself to do the thing that was wicked in the eyes of Yahweh, —whom Jezebel his wife goaded on;
26 Naghimo si Ahab ug ngil-ad nga mga buhat alang sa mga diosdios nga iyang ginasunod, sama sa gibuhat sa tanang Amorihanon, kadtong gipapahawa ni Yahweh sa atubangan sa katawhan sa Israel.
so that he did very abominably, in going after the manufactured gods, —according to all which the Amorites had done, whom Yahweh dispossessed from before the sons of Israel.
27 Sa pagkadungog ni Ahab niining mga pulonga, gigisi niya ang iyang bisti ug nagsul-ob siya ug bisti nga sako ug nagpuasa, ug naghigda siya nga nagbisti ug sako ug nagmasulob-on pag-ayo.
And it came to pass, when Ahab heard these words, that he rent his clothes, and put sackcloth upon his flesh, and fasted, —and lay in sackcloth, and went softly.
28 Unya miabot ang pulong ni Yahweh kang Elias nga taga-Tishbe, nga nag-ingon,
Then came the word of Yahweh unto Elijah the Tishbite, saying:
29 ''Nakita mo ba kung giunsa ni Ahab sa pagpaubos sa iyang kaugalingon nganhi kanako? Tungod kay iyang gipaubos ang iyang kaugalingon nganhi kanako, dili ko ipadala ang umaabot nga katalagman sa iyang mga adlaw. Sa panahon sa iyang anak nga lalaki padad-an ko ug katalagman ang iyang pamilya.
Hast thou seen that Ahab hath humbled himself, before me? Because he hath humbled himself before me, I will not bring in the calamity in his days, In the days of his son, will I bring in the calamity upon his house.