< 1 Hari 21 >
1 Karon human niadtong mga panahona, adunay usa ka parasan si Nabot nga taga-Jezreel didto sa Jezreel, duol sa palasyo ni Ahab, nga hari sa Samaria.
Sometime later this happened: There was a man named Naboth from Jezreel, who owned a vineyard in Jezreel close to King Ahab's palace in Samaria.
2 Nakigsulti si Ahab ngadto kang Nabot, nga nag-ingon, “Ihatag kanako ang imong parasan, aron himoon ko kining usa ka gulayan, tungod kay duol kini sa akong balay. Isip baylo niini, hatagan ko ikaw ug usa ka mas maayo nga parasan, o kung buot ka, bayaran ko ikaw ug kwarta sa kantidad niini.''
Ahab went to Naboth and said, “Give me your vineyard so I can turn it into a vegetable garden, because it's close to my palace. In return I'll give you a better vineyard, or if you want I'll pay you for it in cash.”
3 Mitubag si Nabot ngadto kang Ahab, “Hinaot nga dili itugot ni Yahweh nga ihatag ko kanimo ang akong panulondon gikan sa akong mga katigulangan.''
But Naboth replied, “The Lord curse me if I should give you my forefathers' inheritance.”
4 Busa mipauli si Ahab ngadto sa iyang palasyo nga adunay kaligutgot ug kasuko tungod sa tubag nga gihatag kaniya ni Nabot nga taga-Jezreel sa dihang miingon siya nga, “Dili ko ihatag kanimo ang akong panulondon gikan sa akong mga katigulangan.'' Mihigda siya sa iyang higdaanan, gilingiw ang iyang nawong, ug nagdumili sa pagkaon sa bisan unsang pagkaon.
Ahab went home sulking and infuriated because Naboth from Jezreel had said, “I will not give you my forefathers' inheritance.” He went to bed, wouldn't look at anyone, and refused to eat.
5 Miadto kaniya si Jezebel nga iyang asawa, ug miingon kaniya, ''Nganong hilabihan man ang kasubo sa imong kasingkasing, hinungdan nga wala ka mikaon?''
His wife Jezebel came in and asked him, “Why are you so upset about? That you don't want to eat?”
6 Mitubag siya kaniya, ''Nakigsulti ako kang Nabot nga taga-Jezreel ug miingon kaniya, 'Ihatag kanako ang imong parasan baylo sa kwarta, o kung makalipay kini kanimo, hatagan ko ikaw sa laing parasan nga imong mapanag-iya.' Unya mitubag siya kanako, 'Dili ko ihatag kanimo ang akong parasan.'''
Ahab replied, “It's because I talked with Naboth from Jezreel and I asked him, ‘Give me your vineyard for cash, or if you want, I'll give you another vineyard instead.’ But he said, ‘I will not give you my vineyard.’”
7 Busa mitubag kaniya si Jezebel nga iyang asawa, ''Dili ba ikaw man ang nagdumala sa gingharian sa Israel? Bangon ug kaon; tugoti nga malipay ang imong kasingkasing. Kuhaon ko ang parasan ni Nabot nga taga-Jezreel alang kanimo.''
“Aren't you the king of Israel?” his wife Jezebel replied. “Get up, have something to eat, and cheer up. I'll get you the vineyard of Naboth from Jezreel.”
8 Busa nagsulat si Jezebel gamit ang ngalan ni Ahab, giselyohan niya kini sa iyang selyo, ug gipadala kini sa mga kadagkoan ug sa mga adunahan nga naglingkod uban kaniya sa ilang mga panagtigom, ug nagpuyo duol kang Nabot.
So she wrote some letters in Ahab's name and sealed them with his seal. She sent the letters to the elders and leaders in the town where Naboth lived.
9 Nagsulat siya, nga nag-ingon, “Imantala ang usa ka pagpuasa ug palingkora si Nabot labaw sa katawhan.
In the letters she wrote to tell them, “Announce a religious fast, and give Naboth a seat of honor.
10 Pagbutang usab ug duha ka bakakon nga lalaki uban kaniya ug tugoti sila sa pagpamatuod batok kaniya, nga moingon, 'Gitunglo nimo ang Dios ug ang hari.''' Unya dad-a siya sa gawas ug batoha siya hangtod nga mamatay.
But seat two bad men opposite him and have them accuse him, saying, ‘You have cursed God and the king!’ Then take him out and stone him to death.”
11 Busa ang kalalakin-an sa iyang siyudad, ang mga kadagkoan, ug ang mga adunahan nga namuyo sa iyang siyudad, nagbuhat sumala sa gihulagway ni Jezebel ngadto kanila, sumala sa nahisulat sa mga sulat nga iyang gipadala ngadto kanila.
So the elders and leaders who lived in Naboth's town did as Jezebel had said in the letters she had written and sent to them.
12 Nagmantala sila pagpuasa ug gipalingkod si Nabot labaw sa katawhan.
They announced a religious fast, and gave Naboth a seat of honor.
13 Miabot ang duha ka bakakon nga mga lalaki ug milingkod sa atubangan ni Nabot; nagpamatuod sila batok kang Nabot atubangan sa katawhan, nga nag-ingon, ''Gitunglo ni Nabot ang Dios ug ang hari.'' Unya gidala nila siya pagawas sa siyudad ug gibato siya hangtod namatay.
Two bad men came and sat opposite him, and accused him in front of the people, saying, “Naboth has cursed God and the king.” So they took him outside the town and stoned him to death.
14 Unya nagpadala ang mga kadagkoan ug pulong ngadto kang Jezebel, nga nag-ingon, “Gibato si Nabot ug patay na.''
Then they sent a message to Jezebel, saying, “Naboth has been stoned. He's dead.”
15 Busa sa dihang nadungog ni Jezebel nga gibato si Nabot ug namatay, miingon siya ngadto kang Ahab, ''Bangon ug panag-iyahi ang parasan ni Nabot nga taga-Jezreel, nga nagdumili sa pagbaligya kanimo niini, tungod kay dili na buhi si Nabot, apan patay na.''
As soon as Jezebel heard that Naboth had been stoned and he was dead, Jezebel told Ahab, “Get up, go and claim ownership of the vineyard of Naboth from Jezreel, which he refused to sell you, for Naboth is no longer alive, but dead.”
16 Sa dihang nadunggan ni Ahab nga patay na si Nabot, mibangon siya aron sa pag-adto sa parasan ni Nabot nga taga-Jezreel ug gipanag-iyahan kini.
When Ahab heard that Naboth was dead, he got up and went to claim ownership of Naboth's vineyard.
17 Unya miabot ang pulong ni Yahweh kang Elias nga taga-Tishbe, nga nag-ingon,
Then the Lord sent a message to Elijah the Tishbite:
18 ''Bangon ug pakigkita kang Ahab nga hari sa Israel, nga nagpuyo sa Samaria. Anaa siya sa parasan ni Nabot, diin miadto siya aron sa pagpanag-iya niini.
“Go and meet Ahab, king of Israel, in Samaria. He is right now in Naboth's vineyard, where he has gone to claim ownership of it.
19 Kinahanglan nga makigsulti ka kaniya ug ingna nga miingon si Yahweh, 'Mipatay ka ug mipanag-iya usab?' Ug sultihan nimo siya nga miingon si Yahweh, 'Sa dapit diin gitilapan sa mga iro ang dugo ni Nabot, tilapan usab sa mga iro ang imong dugo, oo, ang imong dugo.'''
Tell him: This is what the Lord says: Have you murdered a man and robbed him? Then tell him: This is what the Lord says: In the very spot where dogs licked up Naboth's blood, dogs will lick up your own blood.”
20 Miingon si Ahab ngadto kang Eliseo, ''Nakit-an mo ba ako, akong kaaway?” Mitubag si Elias, ''Nakit-an ko ikaw, tungod kay gibaligya mo man ang imong kaugalingon aron sa pagbuhat ug daotan sa panan-aw ni Yahweh.
“So have you come to find me, my enemy?” Ahab asked Elijah. “I have found you, because you have sold yourself to do what is evil in the Lord sight,” Elijah replied.
21 Miingon si Yahweh niini kanimo: 'Tan-awa, padad-an ko ikaw ug katalagman ug laglagon ko sa hingpit ug patyon gikan kanimo ang matag batang lalaki, ulipon ug gawasnon nga lalaki sa Israel.
He says, “Watch out! I'm going to bring disaster on you and destroy your descendants. I will kill from every male of Ahab's line, both slave and free, in the whole of Israel.
22 Himoon ko ang imong pamilya nga mahisama sa pamilya ni Jeroboam nga anak nga lalaki ni Nebat, ug sama sa pamilya ni Baasha nga anak nga lalaki ni Ahia, tungod kay gipalagot mo ako ug gipangulohan ang Israel sa pagpakasala.'
I will make your house like that of Jeroboam, son of Nebat, and like that of Baasha, son of Ahijah, because you have angered me and made Israel sin.
23 Nagsulti usab si Yahweh mahitungod kang Jezebel, nga nag-ingon, 'Kaonon sa mga iro si Jezebel kilid sa paril sa Jezreel.'
And as far as Jezebel is concerned, the Lord says, ‘Dogs will eat Jezebel by the wall of Jezreel.’
24 Si bisan kinsa nga nahisakop kang Ahab ug kadtong mangamatay sa siyudad kaonon sa mga iro. Ug si bisan kinsa nga mangamatay sa uma kaonon sa mga langgam sa kalangitan.”
Those of Ahab's family who die in the town will be eaten by dogs, and those who die in the countryside will be eaten by birds.”
25 Walay usa nga sama kang Ahab nga mibaligya sa iyang kaugalingon aron sa pagbuhat sa daotan sa panan-aw ni Yahweh, nga sinugyotan ni Jezebel nga iyang asawa sa pagpakasala.
(No one else was so bad as Ahab, who sold himself to do what is evil in the Lord's sight, because his wife Jezebel encouraged him.
26 Naghimo si Ahab ug ngil-ad nga mga buhat alang sa mga diosdios nga iyang ginasunod, sama sa gibuhat sa tanang Amorihanon, kadtong gipapahawa ni Yahweh sa atubangan sa katawhan sa Israel.
He did the most despicable things, worshiping idols like the Amorites the Lord had driven out before Israel.)
27 Sa pagkadungog ni Ahab niining mga pulonga, gigisi niya ang iyang bisti ug nagsul-ob siya ug bisti nga sako ug nagpuasa, ug naghigda siya nga nagbisti ug sako ug nagmasulob-on pag-ayo.
As soon as Ahab heard this message, he tore his clothes, put on sackcloth, and fasted. He even went to bed in sackcloth, and walked around repentantly.
28 Unya miabot ang pulong ni Yahweh kang Elias nga taga-Tishbe, nga nag-ingon,
Then the Lord sent a message to Elijah the Tishbite:
29 ''Nakita mo ba kung giunsa ni Ahab sa pagpaubos sa iyang kaugalingon nganhi kanako? Tungod kay iyang gipaubos ang iyang kaugalingon nganhi kanako, dili ko ipadala ang umaabot nga katalagman sa iyang mga adlaw. Sa panahon sa iyang anak nga lalaki padad-an ko ug katalagman ang iyang pamilya.
“Have you seen how Ahab has humbled himself before me? Because he has humbled himself before me, I will not bring the disaster during his lifetime, but I will bring down disaster on his family in the lifetime of his son.”