1 Hari 14

1 Nianang panahona nagsakit na si Abia ang anak nga lalaki ni Jeroboam.

At that time, Jeroboam’s son Abijah became very sick.

2 Miingon si Jeroboam sa iyang asawa, “Palihog tindog unya pagtakuban, aron walay makaila kanimo nga ikaw ang akong asawa, ug lakaw didto sa Shilo, tungod kay atua didto si propeta Ahia; siya mao ang namulong mahitungod kanako nga mahimo akong Hari niining katawhan.

Jeroboam said to his wife, “Disguise yourself, in order that no one will recognize that you are my wife. Then go to Shiloh [city], where the prophet Ahijah [lives]. He is the one who predicted/prophesied that I would become the king of Israel.

3 Pagdala ug napulo ka tinapay, pipila ka mga torta, ug usa ka tibod nga dugos, ug pag-adto kang Ahia. Mosulti siya kanimo kung unsay mahitabo sa bata.”

Take with you ten [loaves of] bread and some small flat cakes, and a jar of honey, [and give them] to him. [Tell him about] our son, [and] he will tell you what will happen to him.”

4 Gibuhat kadto sa asawa ni Jeroboam; milakaw siya ug miadto sa Shilo ug miabot siya sa balay ni Ahia. Karon dili na makakita si Ahia; halap na ang iyang panan-aw tungod sa iyang katigulangon.

So his wife went to Shiloh, to Ahijah’s house. Ahijah was unable to see, because he was very old and had become blind.

5 Miingon si Yahweh ngadto kang Ahia, “Ania karon, mianhi ang asawa ni Jeroboam aron magpakisusi kanimo mahitungod sa iyang anak nga lalaki, kay nagsakit siya. Mao kini ang ipamulong mo kaniya, tungod kay mianhi siya nga nagtakuban ingon nga laing babaye.”

But [before she got there, ] Yahweh told Ahijah that Jeroboam’s wife was coming to inquire about their son, who was very sick. And Yahweh told Ahijah what he should tell her. When she came to him, she pretended to be another woman.

6 Sa pagkadungog ni Ahia sa iyang tunob padulong sa pultahan, miingon siya, “Sulod, asawa ni Jeroboam. Nganong nagtakuban ka man ingon nga ikaw laing babaye? Aduna akoy daotang balita nga ipadala kanimo.

But when Ahijah heard her footsteps as she entered the doorway, he said to her, “Come in, wife of Jeroboam! (Why do you pretend that you are someone else?/It will not help you to pretend that you are someone else.) [RHQ] [Yahweh] has given me bad news to tell you.

7 Lakaw, sultihi si Jeroboam nga mao kini ang gisulti ni Yahweh, ang Dios sa Israel, 'Gituboy ko ikaw gikan sa katawhan aron mahimong pangulo sa akong katawhan sa Israel.

Go and tell Jeroboam that this is what Yahweh, the God whom we Israelis [worship], says to you: ‘I chose you from among the common people and enabled you to become the king of my Israeli people.

8 Gibahin ko ang gingharian gikan sa panimalay ni David ug gihatag kini kanimo, apan dili ka sama sa akong sulugoon nga si David, nga nagbantay sa akong mga sugo ug nagtuman kanako sa tibuok niyang kasingkasing, sa pagbuhat lamang kung unsay matarong sa akong mga mata.

I took [most of] the kingdom of Israel away from David’s descendants and gave it to you. But you have not been like David, who served me [very well]. He obeyed all my commandments very sincerely, doing only things that I considered to be right.

9 Hinuon, gibuhat mo ang daotan labaw sa tanan nga nahiuna kanimo. Nagbuhat ka ug laing mga dios, ug mga hinulma nga larawan sa paghagit kanako aron masuko, ug gisalikway mo ako.

But you have done more evil things/deeds than all those [who ruled] before you. You have rejected me, and you have caused me to become very angry by making metal images of other gods so that you [and others] could worship them.

10 Busa, ania karon, padad-an ko ug kasakitan ang imong panimalay; puohon ko gikan kanimo ang matag batang lalaki sa Israel, ulipon man o dili, ug wagtangon ko gayod sa hingpit ang imong panimalay, sama sa usa ka tawo nga nagsunog sa iyang hugaw hangtod nga magtang kini.

‘So, I am going to cause terrible things to happen to your family. I will cause all your male descendants to die, young ones and old ones. I will completely get rid of your family [MTY]. I will get rid of your family [MTY] just like a man completely burns dung [to cook his food].

11 Ang tanang sakop sa imong panimalay nga mamatay dinhi sa siyudad kan-on sa mga iro, ang mamatay sa kapatagan kan-on sa mga langgam sa kalangitan, kay ako si Yahweh mao ang nagsulti niini.'

[The corpses of] any members of your family who die in cities will be eaten by dogs. And [the corpses of] any members of your family who die in the open fields will be eaten by vultures. [This will surely happen because] I, Yahweh, have said [that it will happen].’

12 Busa tindog, asawa ni Jeroboam, ug pauli sa imong balay; sa pagtamak sa imong tiil sa siyudad, mamatay na ang bata nga si Abia.

So go back home. And as soon as you enter the city, your son will die.

13 Magabangotan ang tibuok Israel alang kaniya ug ilubong siya. Sa panimalay ni Jeroboam, siya lamang ang kahatagan ug paglubong, tungod kay siya lamang sa panimalay ni Jeroboam ang nakaplagan nga matarong sa panan-aw ni Yahweh, ang Dios sa Israel.

All the Israeli people will mourn for him and bury him. He is the only one of Jeroboam’s family who will be buried [properly], because he is the only one of Jeroboam’s family with whom Yahweh is pleased.

14 Labot pa niana, si Yahweh motuboy ug usa ka hari sa Israel nga mopuo sa panimalay ni Jeroboam niadtong adlawa. Karon dayon nga adlaw.

Furthermore, Yahweh will appoint for himself a king to rule over Israel who will get rid of Jeroboam’s descendants. And that [will start to happen] today!

15 Kay si Yahweh mosilot sa Israel sama sa usa ka bugang nga giuyog-uyog diha sa tubig, ug langkaton niya ang Israel niining tabunok nga yuta nga iyang gihatag sa ilang mga katigulangan. Patibulaagon niya sila saylo sa Suba sa Eufrates, tungod kay naghimo man sila ug hulagway ni Ashera ug maoy hinungdan sa kasuko ni Yahweh.

Yahweh will punish the people of Israel; he will shake them like [the wind] shakes the reeds [that grow in] a stream. He will expel the Israeli people from this good land that he gave to our ancestors. He will scatter them into countries east of [the Euphrates] River, because they have caused him to become very angry by [worshiping statues of] the goddess Asherah.

16 Itugyan niya ang Israel tungod sa mga sala ni Jeroboam, ang mga sala nga iyang gipangbuhat, ug tungod niini naangin niya ang Israel sa pagpakasala.”

Yahweh will abandon the Israeli people because of the sins that Jeroboam committed, sins which led the Israeli people to commit them.”

17 Busa mitindog ang asawa ni Jeroboam ug mipauli sa Tirza. Sa pag-abot niya sa pultahan sa iyang pinuy-anan namatay ang bata.

Jeroboam’s wife returned home to Tirzah [city, the new capital of Israel]. And just as she entered her house, her son died.

18 Ang tibuok Israel mao ang naglubong ug nagbangotan alang kaniya, sumala sa gipamulong ni Yahweh kanila pinaagi sa iyang sulugoon nga si Ahia ang propeta.

All the Israeli people mourned for him and buried him, which is what Yahweh had told his servant, the prophet Ahijah, would happen.

19 Alang sa ubang mga nabuhat ni Jeroboam, kung giunsa niya sa pagpakiggubat ug giunsa niya sa paghari, ania karon, nahisulat sila sa basahon sa mga panghitabo sa mga hari sa Israel.

Everything else that Jeroboam did, and the record of wars that his [army] fought, and how he ruled, is written in the scroll called ‘The History of the Kings of Israel’.

20 Naghari si Jeroboam sulod sa 22 ka tuig ug mipahulay siya unya gilubong uban sa iyang mga katigulangan, ug si Nadab nga iyang anak nga lalaki mao ang mipuli kaniya.

Jeroboam ruled for 22 years; then he died [EUP] and his son Nadab became king.

21 Karon si Rehoboam ang anak nga lalaki ni Solomon mao ang naghari sa Juda. Si Rehoboam nagpanuigon ug 41 ka tuig sa pagkahimo niya nga hari, ug naghari siya sulod sa 17 ka tuig didto sa Jerusalem, ang siyudad nga gipili ni Yahweh gikan sa tanang tribo sa Israel aron pasidunggan ang iyang ngalan. Ang iyang inahan mao si Naama ang Amonihanon.

Solomon’s son Rehoboam ruled Judah. He was 41 years old when he started to rule, and he ruled for 17 years. He ruled in Jerusalem, which is the city that Yahweh chose out of all the tribes of Israel to be the place where he should be worshiped [MTY]. Rehoboam’s mother’s name was Naamah; she was from the Ammon people-group.

22 Nagbuhat ug daotan ang Juda ug daotan sa panan-aw ni Yahweh; gihagit nila siya aron masina sa mga sala nga ilang gipangbuhat, labaw pa sa tanan nga nabuhat sa ilang mga amahan.

The people of Judah did things that Yahweh considered to be evil. They caused him to become angry because they committed more sins than their ancestors had committed: They worshiped many other gods instead of worshiping only Yahweh.

23 Kay nagtukod man usab sila alang sa ilang mga kaugalingon ug sa hataas nga mga dapit, mga batong haligi ug tag-as nga mga tukod ni Ashera sa tagsatagsa ka bungtod ug ilalom sa matag lunhaw nga kahoy.

They built places to worship those gods; on high hills, and under big trees they set up [stone] pillars to worship the goddess Asherah.

24 May mga kulto usab nga mga nagbaligya sa ilang dungog niadtong yutaa. Gibuhat nila ang mangil-ad nga binuhatan sama sa mga nasod nga giabog na ni Yahweh atubangan sa katawhan sa Israel.

Also, there were male prostitutes at these places of worship. The Israeli people did the same disgraceful things that had been done by the people whom Yahweh had expelled while the Israelis were advancing through the land.

25 Nahitabo kini sa ikalima ka tuig ni Haring Rehoboam nga si Shishak ang hari sa Ehipto nakigbatok sa Jerusalem.

When Rehoboam had been ruling for almost five years, King Shishak of Egypt came [with his army] to attack Jerusalem.

26 Gikuha niya ang mga kabtangan sa balay ni Yahweh, ug ang tanang bahandi sa balay sa hari. Gikuha niya ang tanang butang; ug gikuha usab niya ang tanang taming nga bulawan nga hinimo ni Solomon.

They took away all the valuable things in the temple and in the king’s palace, including the gold shields that Solomon’s [workers] had made.

27 Naghimo si Haring Rehoboam ug mga taming nga tumbaga puli sa ilang dapit ug gitugyan kini sa mga kamot sa mga pangulo sa guwardiya, nga maoy nagbantay sa ganghaan sa balay sa hari.

King Rehoboam’s [workers] made bronze shields to replace them and entrusted them to officers who guarded the entrance to the king’s palace.

28 Nahitabo kini sa matag higayon nga mosulod ang hari sa balay ni Yahweh, pas-anon kini sa mga guwardiya; unya dad-on nila kini pagbalik ngadto sa lawak nga bantayanan.

Every time that the king went into the temple, those guards carried those shields; and [when he left the temple] they returned the shields to the storeroom.

29 Alang sa ubang mga butang mahitungod kang Rehoboam, ang tanan nga iyang nabuhat, dili ba nahisulat man kini sa basahon sa panghitabo sa mga hari sa Juda?

Everything else that Rehoboam did is written [RHQ] in the scroll called ‘The History of the Kings of Judah’.

30 Kanunay may gubat tali kang Rehoboam ug kang Jeroboam.

There were wars continually between [the armies of] Rehoboam and Jeroboam.

31 Busa mipahulay si Rehoboam uban sa iyang mga katigulangan ug gilubong uban kanila didto sa siyudad ni David. Ang ngalan sa iyang inahan mao si Naama nga Amonihanon. Mipuli kaniya sa paghari ang iyang anak nga lalaki nga si Abia.

Then Rehoboam died [EUP], and he was buried in [the part of Jerusalem called] ‘The City of David’, where his ancestors were buried. Then his son Abijah became the king.