1 Hari 12
1 Miadto si Rehoboam sa Siquem, kay ang tibuok Israel moadto man aron himoon siyang hari.
И Ровоам отиде в Сихем; защото в Сихем беше се стекъл целият Израил, за да го направи цар.
2 Nakadungog niini si Jeroboam ang anak nga lalaki ni Nebat (kay anaa pa siya sa Ehipto, diin mikalagiw siya gikan kang haring Solomon), kay si Jeroboam didto nagpuyo sa Ehipto.
И Еровоам, Наватовият син, който бе още в Египет, гдето бе побягнал от присъствието на цар Соломона, когато чу това, остана в Египет.
3 Busa gipasugoan ug gipatawag nila siya, ug si Jeroboam ug ang katawhan sa Israel miabot ug miingon kang Rehoboam,
Но пратиха та го повикаха. Тогава Еровоам и цялото Израилево общество дойдоха та говориха на Ровоама, като рекоха:
4 “Gipabug-at sa imong amahan ang among yugo. Karon himoang sayon ang malisod nga buluhaton sa imong amahan ug himoang gaan ang bug-at nga yugo nga iyang gisangon kanamo, ug mag-alagad kami kanimo.”
Баща ти направи непоносим хомота ни; сега, прочее, ти олекчи жестокото ни работене на баща ти и тежкия хомот, който наложи върху нас, и ще ти работим.
5 Miingon si Rehoboam kanila, “Lakaw kamo sulod sa tulo ka adlaw, ug balik nganhi kanako.” Busa mibiya ang katawhan.
А той им рече: Идете си, чакайте за три дена; после се върнете при мене. И людете си отидоха.
6 Nagpakisayod si haring Rehoboam sa mga tigulang nga kanhi nag-alagad sa iyang amahan nga si Solomon niadtong buhi pa siya, ug miingon siya, “Unsa man ang inyong ikatambag kanako nga angay itubag sa katawhan?”
Тогава цар Ровоам се съветва със старейшините, които бяха служители пред баща му Соломона, когато беше още жив, и им каза: Как ме съветвате да отговоря на тия люде?
7 Misulti sila kaniya ug miingon, “Kung ikaw mahimong sulugoon niining katawhan karong adlawa ug silbihan sila, ug tubagon sila pinaagi sa pagsulti sa mga maayong pulong, unya mahimo sila nga imong mga sulugoon sa kanunay.”
Те му говориха казвайки: Ако станеш днес слуга на тия люде, да им слугуваш, и им отговориш като им продумаш благи думи, тогава те ще ти бъдат слуги за винаги.
8 Apan wala gitagad ni Rehoboam ang tambag sa mga tigulang ug nagpakisayod hinuon siya sa mga batan-on nga midako uban kaniya ug mialagad kaniya.
Но той отхвърли съвета, който старейшините му дадоха, та се съветва с младите си служители, които бяха пораснали заедно с него.
9 Miingon siya kanila, “Unsa man ang itambag ninyo kanako nga itubag nato sa katawhan nga misulti kanako ug miingon, 'Pagaana ang yugo nga gibutang sa imong amahan kanamo'?”
Рече им: Как ме съветвате вие да отговорим на тия люде, които ми говориха, казвайки; Олекчи хомота, който баща ти наложи върху нас?
10 Ang mga batan-on nga midako uban kang Rehoboam nagsulti kaniya, ug miingon, “Ingna ang katawhan nga nagsulti kanimo nga ang imong amahan nga si Solomon ang nagpabug-at sa ilang yugo ug kinahanglan nga himoon mo kining gaan. Kinahanglang sultihian mo sila, “Ang akong kumingking mas dako pa kay sa hawak sa akong amahan.
И младежите, които бяха пораснали заедно с него, му отговориха, казвайки: Така да кажеш на тия люде, които ти говориха казвайки: Баща ти направи тежък хомота ни, но ти да ни го олекчиш, - така да им речеш: Малкият ми пръст ще бъде по-дебел от бащиния ми кръст.
11 Busa karon, bisan pa man ang akong amahan nagpabug-at sa inyong yugo, dugangan ko ang inyong yugo. Ang akong amahan nagsilot kaninyo gamit ang latigo, apan ako magsilot kaninyo gamit ang mga tanga.'”
Сега, ако баща ми ви е товарил с тежък хомот, то аз ще направя още по-тежък хомота ви; ако баща ми ви е наказвал с бичове, то аз ще ви наказвам със скорпии.
12 Busa si Jeroboam ug ang katawhan miadto kang Rehoboam sa ikatulo ka adlaw, sumala sa gisugo sa hari sa dihang miingon siya, “Balik kanako sa ikatulo ka adlaw.”
Тогава Еровоам и всичките люде дойдоха при Ровоама на третия ден, според както царят бе говорил, казвайки: Върнете се при мене на третия ден.
13 Masuk-anong mitubag ang hari sa mga tawo ug gibaliwala ang tambag nga gihatag sa mga tigulang kaniya.
И царят отговори на людете остро, като остави съвета, който старейшините му дадоха,
14 Misulti siya kanila nga subay sa tambag sa mga batan-on; miingon siya, “Ang akong amahan nagpapas-an kaninyo ug bug-at nga yugo, apan pagadugangan ko ang inyong yugo. Ang akong amahan nagsilot kaninyo gamit ang latigo, apan silotan ko kamo gamit ang mga tanga.”
и говори им по съвета на младежите та каза: Баща ми направи тежък хомота ви, но аз ще приложа на хомота ви; баща ми ви наказа с бичове, но аз ще ви накажа със скорпии.
15 Busa wala naminaw ang hari sa katawhan, kay kini nga panghitabo kabubut-on ni Yawheh, aron mahitabo ang pulong nga iyang gisulti pinaagi kang Ahijah nga taga Silo ngadto kang Jeroboam ang anak nga lalaki ni Nebat.
Така царят не послуша людете; защото това нещо стана от Господа, за да изпълни словото, което Господ бе Говорил чрез силонеца Ахия на Еровоама Наватовия син.
16 Sa pagkakita sa katawhan sa Israel nga wala sila gipaminaw sa hari, ang katawhan mitubag kaniya ug miingon, “Unsa man ang among bahin gikan kang David? Wala kami mapanunod diha sa anak ni Jesse! Adto kamo sa inyong mga tolda, Israel. Karon tan-awa ang inyong kaugalingong panimalay, nga si David.” Busa namalik ang katawhan sa Israel sa ilang mga tolda.
А като видя целият Израил, че царят не ги послуша, людете в отговор на царя рекоха: Какъв дял имаме ние в Давида? Никакво наследство нямаме в Есеевия син! В шатрите си Израилю! Промишлявай сега, Давиде за дома си.
17 Apan alang sa katawhan sa Israel nga anaa nagpuyo sa mga siyudad sa Juda, si Rehoboam ang nahimo nilang hari.
А колкото за израилтяните, които живееха в Юдовите градове, Ровоам царуваше над тях.
18 Unya gisugo ni Haring Rehoboam si Adoram, ang nagdumala sa mga napugos nga pagpatrabaho, apan gibato siya sa katawhan sa Israel hangtod nga namatay. Nagdali sa pagkalagiw si haring Rehoboam sakay sa iyang karwahe padulong sa Jerusalem.
Тогава цар Ровоам прати при израилтяните Адорама, който бе над набора; но целият Израил го биха с камъни, та умря. Затова цар Ровоам побърза да се качи на колесницата си, за да побегне в Ерусалим.
19 Busa ang Israel padayon nga misupak batok sa panimalay ni David sukad niadtong panahona.
Така Израил въстана против Давидовия дом и остава въстанал до днес.
20 Sa dihang nakadungog ang tibuok Israel nga nahibalik na si Jeroboam, gipatawag nila siya sa ilang panagtigom ug gihimo siyang hari sa tibuok Israel. Walay si bisan kinsa ang misunod sa panimalay ni David, gawas lamang sa tribo sa Juda.
А когато чу целият Израил, че Еровоам се завърнал, пратиха да го повикат пред обществото, и го направиха цар пред целия Израил; никое друго племе освен Юдовото не последва Давидовия дом.
21 Sa pag-abot ni Rehoboam sa Jerusalem, gitigom niya ang tibuok panimalay sa Juda ug ang tribo sa Benjamin; adunay 180, 000 ka mga sundalo ang napili, aron makig-away batok sa panimalay sa Israel, aron mahibalik ang gingharian ngadto kang Rehoboam ang anak nga lalaki ni Solomon.
Тогава Ровоам, като дойде в Ерусалим, събра целия Юдов дом и Вениаминовото племе, сто и осемдесет хиляди отборни войници, за да се бият против Израилевия дом та дано възвърнат царството пак на Ровоама Соломоновия син.
22 Apan ang pulong sa Dios miabot kang Semaia, ang tawo sa Dios; nga miingon,
Но Божието слово дойде към Божия човек Самаия, и рече:
23 “Pakigsulti kang Rehoboam ang anak nga lalaki ni Solomon, ang hari sa Juda, sa tibuok panimalay sa Juda ug sa Benjamin, ug sa tanang mga tawo; sultihi,
Говори на Ровоама Соломоновия син, Юдовия цар и на целия Юдов и Вениаминов дом, и на останалите от людете, като речеш:
24 'Miingon si Yahweh niini: Kinahanglan dili kamo mosulong o makig-away batok sa inyong mga kadugo, ang katawhan sa Israel. Ang matag usa kinahanglan mopauli sa iyang balay, tungod kay gitugotan ko kini nga mahitabo.'” Busa mipatuo sila sa pulong ni Yahweh ug namauli ug nag-iyahay sa pagpanglakaw, ug gituman nila ang iyang pulong.
Така казва Господ: Не излизайте нито се бийте против братята си израилтяните, върнете се всеки у дома си; защото от Мене стана това нещо. И те послушаха Господното слово та се върнаха и си отидоха, според Господното слово.
25 Unya gitukod ni Jeroboam ang Sequim didto sa kaumahan sa Efraim, ug mipuyo siya didto. Mipahawa siya gikan didto ug gitukod ang Penuel.
Тогава Еровоам съгради Сихем в хълмистата земя на Ефрема и се зесели в него; после излезе от там та съгради Фануил.
26 Naghunahuna si Jeroboam, “Karon mahiuli na gayod ang gingharian sa panimalay ni David.
А Еровоам рече в сърцето си: Сега ще се повърне царството в Давидовия дом;
27 Kung kini nga mga tawo motungas aron sa paghatag ug halad sa templo ni Yahweh sa Jerusalem, unya ang kasingkasing niining mga tawhana mobalik pag-usab sa ilang agalon, ngadto kang Rehoboam ang hari sa Juda. Patyon nila ako ug mobalik sila kang Rehoboam ang hari sa Juda.”
защото, ако тия люде отиват да принасят жертви на Господния дом в Ерусалим, тогава сърцето на тия люде ще се обърне пак към господаря им Юдовия цар Ровоама, а мене ще убият; и ще се върнат при Юдовия цар Ровоама.
28 Unya nagpakisayod si Haring Jeroboam ug naghimo ug duha ka nating baka nga bulawan; miingon siya sa katawhan, “Hasol na kaayo alang kaninyo ang pagtungas ngadto sa Jerusalem. Tan-awa, mga Israelita, kini mao ang inyong mga dios, nga nagpagawas kaninyo gikan sa yuta sa Ehipto.”
Затова, царят като се посъветва, направи две златни телета: и рече на людете: Трудно ви е да възлизате в Ерусалим; ето, боговете ти, Израилю, които те изведоха от Египетската земя;
29 Gibutang niya ang usa sa Betel ug usa sa Dan.
И единия идол постави и във Ветил, а другия постави в Дан.
30 Busa kini nga buhat nahimong sala. Ang mga tawo moadto sa Betel ug ang uban sa Dan.
А това нещо беше грях; защото людете, за да се кланят пред всеки от тях, отиваха дори до Дан.
31 Naghimo si Jeroboam ug mga balay sa hataas nga dapit ug nagpili ug mga pari gikan sa katawhan, nga dili kaliwat ni Levi.
Царят направи и капища на високите места, и постави жреци от всякакви люде, които не бяха от Левиевите потомци.
32 Naghimo si Jeroboam ug kasaulogan sa ikawalo nga bulan, sa ika 15 nga adlaw sa bulan, sama sa kasaulogan sa Juda, ug mitungas siya sa halaran. Nagbuhat usab siya ug sama niini sa Betel, naghalad sa mga nating baka nga iyang gibuhat, ug gibutang niya sa Betel ang mga pari nga iyang gipili sa hataas nga mga dapit nga iyang gihimo.
Тогава Еровоам установи празник в осмия месец, на петнадесетия ден от месеца, подобен на празника, който става в Юда, и принесе жертва на жертвеника. Така направи и във Ветил, като пожертвува на телетата, които бе направил; и настани във Ветил жреците на високите места, които бе направил.
33 Mitungas si Jeroboam ngadto sa halaran nga iyang gihimo didto sa Betel sa ika-15 nga adlaw sa ikawalo nga bulan, sa maong bulan nga gilaraw sa iyang hunahuna; naghimo siya ug kasaulogan alang sa katawhan sa Israel ug mitungas ngadto sa halaran aron magsunog ug insenso.
И на петнадесетия ден от осмия месец, в месеца, който бе измислил от сърцето си, принесе жертва на жертвеника, който бе издигнал във Ветил; и установи празник за израилтяните, и възкачи се на жертвеника за да покади.
