1 Corinto 7
1 Karon mahitungod sa mga hisgotanan nga inyong gisulat: “Maayo kini alang sa usa ka lalaki nga dili motandog sa usa ka babaye.”
I now deal with the subjects mentioned in your letter. It is well for a man to abstain altogether from marriage.
2 Apan tungod sa mga tintasyon sa daghang immoral nga mga buhat, ang matag lalaki kinahanglan adunay kaugalingong asawa, ug ang matag babaye kinahanglan adunay kaugalingong bana.
But because there is so much fornication every man should have a wife of his own, and every woman should have a husband.
3 Ang bana kinahanglan mohatag sa iyang asawa sa panagtiayon nga mga katungod, ug sama usab ang asawa ngadto sa iyang bana.
Let a man pay his wife her due, and let a woman also pay her husband his.
4 Wala nay katungod ang asawa ngadto sa iyang kaugalingong lawas, kondili ang bana na. Ug sama usab, ang bana wala nay katungod ngadto sa iyang kaugalingong lawas, apan sa asawa na.
A married woman is not mistress of her own person: her husband has certain rights. In the same way a married man is not master of his own person: his wife has certain rights.
5 Ayaw paghikawi ang usag-usa, gawas sa gikasabotan ug alang sa usa ka tukmang panahon. Buhata kini aron nga kamo makagahin sa inyong kaugalingon sa pag-ampo. Unya kinahanglan kamo mag-ipon pag-usab, aron nga si Satanas dili motintal kaninyo tungod sa inyong kakulangon sa pagpugong sa kaugalingon.
Do not refuse one another, unless perhaps it is just for a time and by mutual consent, so that you may devote yourselves to prayer and may then associate again; lest the Adversary begin to tempt you because of your deficiency in self-control.
6 Apan gisulti ko kining mga butanga nganha kaninyo ingon nga usa ka pagtugot ug dili ingon nga usa ka mando.
Thus much in the way of concession, not of command.
7 Manghinaot ako nga ang matag-usa sama kanako. Apan ang matag-usa adunay kaugalingong gasa gikan sa Dios. Ang usa anaa niining matang nga gasa, ug ang uban niana nga matang.
Yet I would that everybody lived as I do; but each of us has his own special gift from God--one in one direction and one in another.
8 Ngadto sa dili minyo ug sa mga balo mosulti ako nga maayo alang kanila nga magpabilin nga dili-minyo, sama kanako.
But I tell the unmarried, and women who are widows, that it is well for them to remain as I am.
9 Apan kung dili nila matun-an ang pagpugong sa kaugalingon, kinahanglan silang magminyo. Kay mas maayo pa alang kanila ang pagminyo kaysa masunog uban sa pagbati.
If, however, they cannot maintain self-control, by all means let them marry; for marriage is better than the fever of passion.
10 Karon ngadto sa mga minyo ihatag ko kini nga mando—dili ako, kondili ang Ginoo: “Ang asawa kinahanglang dili mobulag gikan sa iyang bana.”
But to those already married my instructions are--yet not mine, but the Lord's--that a wife is not to leave her husband;
11 Apan kung makigbulag siya gikan sa iyang bana, kinahanglan magpabilin siya nga dili minyo o dili ba kaha makig-uli kaniya. Ug “Ang bana kinahanglang dili makigbulag sa iyang asawa.”
or if she has already left him, let her either remain as she is or be reconciled to him; and that a husband is not to send away his wife.
12 Apan alang sa uban nga nabilin ako maga-ingon—ako, dili ang Ginoo—nga kung si bisan kinsa ang igsoon nga adunay asawa nga dili magtutuo, ug kung kontento siya nga magpuyo uban kaniya, kinahanglan dili siya makigbulag kaniya.
To the rest it is I who speak--not the Lord. If a brother has a wife who is an unbeliever, and she consents to live with him, let him not send her away.
13 Kung ang usa ka babaye adunay bana nga dili magtutuo, ug kung kontento siya nga magpuyo uban kaniya, kinahanglan dili siya makigbulag kaniya.
And a woman who has an unbelieving husband--if he consents to live with her, let her not separate from him.
14 Kay ang dili magtutuong bana gigahin tungod sa iyang asawa, ug ang dili magtutuo nga asawa gigahin tungod sa igsoon. Sa laing bahin ang inyong mga anak mahimong dili hinlo, apan sa pagkatinuod linain sila.
For, in such cases, the unbelieving husband has become--and is--holy through union with a Christian woman, and the unbelieving wife is holy through union with a Christian brother. Otherwise your children would be unholy, but in reality they have a place among God's people.
15 Apan kung ang dili kristohanon nga kapikas makigbulag, pasagdi siya nga mobiya. Sa ingon niana nga mga panghitabo, ang igsoong lalaki o babaye dili hiniktan sa ilang mga pakigsaad. Ang Dios nagtawag kanato sa pagpuyo nga malinawon.
If, however, the unbeliever is determined to leave, let him or her do so. Under such circumstances the Christian man or woman is no slave; God has called us to live lives of peace.
16 Kay giunsa mo man pagkahibalo, babaye, kung imo bang maluwas ang imong bana? O giunsa mo man pagkahibalo, lalaki, kung imo bang maluwas ang imong asawa?
For what assurance have you, O woman, as to whether you will save your husband? Or what assurance have you, O man, as to whether you will save your wife?
17 Pasagdi lang nga ang matag-usa magpuyo sa kinabuhi nga gitagana sa Ginoo kaniya, ang tagsa-tagsa sumala sa pagtawag sa Dios kaniya. Mao kini ang akong mando sa tanang mga kasimbahanan.
Only, whatever be the condition in life which the Lord has assigned to each individual--and whatever the condition in which he was living when God called him--in that let him continue.
18 Tinuli ba si bisan kinsa sa dihang gitawag siya aron motuo? Dili siya kinahanglang mosulay sa pagpakita sa pagkadili-tinuli. Kay dili ba tinuli si bisan kinsa sa dihang gitawag siya sa pagtuo? Dili na siya kinahanglang magpatuli.
This is what I command in all the Churches. Was any one already circumcised when called? Let him not have recourse to the surgeons. Was any one uncircumcised when called? Let him remain uncircumcised.
19 Kay dili ang pagkatinuli ni ang pagkadili-tinuli ang bililhon nianang mga butanga. Ang mahinungdanon mao ang pagtuman sa mga mando sa Dios.
Circumcision is nothing, and uncircumcision is nothing: obedience to God's commandments is everything.
20 Kinahanglan ang matag-usa magpabilin sa iyang pagkatinawag sa dihang nagtawag ang Dios kaniya ngadto sa pagtuo.
Whatever be the condition in life in which a man was, when he was called, in that let him continue.
21 Ulipon ba kamo sa dihang gitawag kamo sa Dios? Ayaw na hunahunaa ang mahitungod niini. Apan kung mahimo na kamong gawasnon, pahimusli kini.
Were you a slave when God called you? Let not that weigh on your mind. And yet if you can get your freedom, take advantage of the opportunity.
22 Kay ang tawo nga gitawag sa Ginoo gawasnong tawo sa Ginoo. Sama usab sa usa ka gawasnon sa dihang gitawag siya aron sa pagtuo ulipon na ni Cristo.
For a Christian, if he was a slave when called, is the Lord's freed man, and in the same way a free man, if called, becomes the slave of Christ.
23 Gipalit na kamo uban sa kantidad, busa ayaw na kamo pagpaulipon sa mga tawo.
You have all been redeemed at infinite cost: do not become slaves to men.
24 Mga igsoon, sa bisan unsa nga kahimtang sa kinabuhi ang anaa kanato sa dihang gitawag kita aron sa pagtuo, magpabilin kita nga sama niana.
Where each one stood when he was called, there, brethren, let him still stand--close to God.
25 Karon mahitungod niadtong wala gayod magminyo, wala akoy kasugoan gikan sa Ginoo. Apan akong ihatag ang akong panghunahuna sama sa usa nga kasaligan, pinaagi sa kaluoy sa Ginoo.
Concerning unmarried women I have no command to give you from the Lord; but I offer you my opinion, which is that of a man who, through the Lord's mercy, is deserving of your confidence.
26 Busa, naghunahuna ako nga tungod sa umaabot nga kalisdanan, maayo pa alang niining usa ka tawo nga magpabilin kung unsa siya.
I think then that, taking into consideration the distress which is now upon us, it is well for a man to remain as he is.
27 Nahiktan ba kamo sa usa ka babaye? Ayaw pangitaa nga mahimong gawasnon kaniya. Wala ba kamoy asawa? Ayaw pangita ug usa ka asawa.
Are you bound to a wife? Do not seek to get free. Are you free from the marriage bond? Do not seek for a wife.
28 Apan kung magminyo kamo, wala kamo nakabuhat ug usa ka sala. Ug kung ang usa ka dili-minyo nga babaye magminyo, wala siya nakabuhat ug sala. Apan niadtong nagminyo makabaton ug daghang matang sa mga kasamok samtang magpuyo, ug buot ko nga kamo makagawas gikan kanila.
Yet if you marry, you have not sinned; and if a maiden marries, she has not sinned. Such people, however, will have outward trouble. But I am for sparing you.
29 Apan kini ang akong isulti, mga igsoon: Ang panahon mubo. Sukad karon, pasagdi kadtong adunay mga asawa nga magpuyo sama sa wala.
Yet of this I warn you, brethren: the time has been shortened--so that henceforth those who have wives should be as though they had none,
30 Kadtong naghilak kinahanglang molihok sama ra nga sila wala maghilak, ug kadtong nagmaya mahisama nga wala sila nagmaya, ug kadtong mga namalit sa bisan unsa sama nga wala sila makabaton sa bisan unsa.
those who weep as though they did not weep, those who rejoice as though they did not rejoice, those who buy as though they did not possess,
31 Ug kadtong nakig-uyon sa kalibotan kinahanglang dili magbuhat ingon nga sila hingpit nga nalambigit niini, kay ang pamaagi niini nga kalibotan padulong na matapos.
and those who use the world as not using it to the full. For the world as it now exists is passing away.
32 Buot ko nga gawasnon kamo gikan sa mga kabalaka. Ang dili minyo nga lalaki nagpakabana mahitungod sa mga butang sa Ginoo, unsaon sa pagpahimuot kaniya.
And I would have you free from worldly anxiety. An unmarried man concerns himself with the Lord's business--how he shall please the Lord;
33 Apan ang minyo nga lalaki nagpakabana mahitungod sa mga butang sa kalibotan, unsaon sa pagpahimuot ang iyang asawa—
but a married man concerns himself with the business of the world--how he shall please his wife.
34 nabahin siya. Ang dili minyo nga mga babaye o ang putli nagpakabana mahitungod sa mga butang sa Ginoo, unsaon pagpakabalaan diha sa lawas ug sa espiritu. Apan ang minyo nga babaye nagpakabana mahitungod sa mga butang sa kalibotan, unsaon sa pagpahimuot ang iyang bana.
There is a difference too between a married and an unmarried woman. She who is unmarried concerns herself with the Lord's business--that she may be holy both in body and spirit; but the married woman concerns herself with the business of the world--how she shall please her husband.
35 Nagsulti ako niini alang sa inyong kaugalingong kaayohan, ug dili magbutang sa bisan unsang pagpugong alang kaninyo. Gisulti ko kung unsa ang husto, aron nga magmatinud-anon kamo sa Ginoo nga walay bisan unsang makasamok.
Thus much I say in your own interest; not to lay a trap for you, but to help towards what is becoming, and enable you to wait on the Lord without distraction.
36 Apan kung si bisan kinsa ang naghunahuna nga wala niya tagda ang iyang pangasaw-onon uban sa pagtahod— kung siya anaa na sa hustong pangidaron sa pagminyo ug kung mahimo kini—kinahanglan buhaton niya kung unsa ang iyang gusto. Dili siya makasala. Kinahanglan silang magminyo.
If, however, a father thinks he is acting unbecomingly towards his still unmarried daughter if she be past the bloom of her youth, and so the matter is urgent, let him do what she desires; he commits no sin; she and her suitor should be allowed to marry.
37 Apan kung hugot siyang nagbarog sa iyang kasingkasing, kung wala siya napugos apan makahimo sa pagpugong sa iyang kaugalingong kabubot-on, ug kung siya nakahukom sa iyang kaugalingong kasingkasing sa pagbuhat niini, sa pagtipig sa iyang kaugalingong pangasaw-onon nga magpabiling ulay, makabuhat siya ug maayo.
But if a father stands firm in his resolve, being free from all external constraint and having a legal right to act as he pleases, and in his own mind has come to the decision to keep his daughter unmarried, he will do well.
38 Busa ang usa nga makigminyo sa iyang pangasaw-onon nagbuhat ug maayo, ug ang usa nga mipili nga dili makigminyo magbuhat ug labi pang maayo.
So that he who gives his daughter in marriage does well, and yet he who does not give her in marriage will do better.
39 Ang babaye nahiktan na sa iyang bana samtang buhi pa siya. Apan kung mamatay ang iyang bana, gawasnon na siya sa pagminyo pag-usab sa bisan kinsa nga iyang gustong minyoan, apan diha lamang sa Ginoo.
A woman is bound to her husband during the whole period that he lives; but if her husband dies, she is at liberty to marry whom she will, provided that he is a Christian.
40 Apan sa akong pagsabot nga mas magmalipayon kung magpuyo siya kung unsa siya. Ug naghunahuna ako nga nabatonan ko usab ang Espiritu sa Dios.
But in my judgement, her state is a more enviable one if she remains as she is; and I also think that I have the Spirit of God.
