Притчи 1
1 Притчи на Давидовия син Соломон, Израилев цар,
Davut oğlu İsrail Kralı Süleyman'ın özdeyişleri:
2 Записани за да познае някой мъдрост и поука, За да разбере благоразумни думи,
Bu özdeyişler, bilgeliğe ve terbiyeye ulaşmak, Akıllıca sözleri anlamak,
3 За да приеме поука за мъдро постъпване, В правда, съдба и справедливост,
Başarıya götüren terbiyeyi edinip Doğru, haklı ve adil olanı yapmak,
4 За да се даде остроумие на простите, знание и разсъждение на младежа,
Saf kişiyi ihtiyatlı, Genç adamı bilgili ve sağgörülü kılmak içindir.
5 За да слуша мъдрият и да стане по-мъдър И за да достигне разумният здрави начала,
Özdeyişlerle benzetmeleri, Bilgelerin sözleriyle bilmecelerini anlamak için Bilge kişi dinlesin ve kavrayışını artırsın, Akıllı kişi yaşam hüneri kazansın.
6 За да се разбират притча и иносказание, Изреченията на мъдрите и гатанките им.
7 Страх от Господа е начало на мъдростта; Но безумният презира мъдростта и поуката.
RAB korkusudur bilginin temeli. Ahmaklarsa bilgeliği ve terbiyeyi küçümser.
8 Сине мой, слушай поуката на баща си, И не отхвърляй наставлението на Майка си,
Oğlum, babanın uyarılarına kulak ver, Annenin öğrettiklerinden ayrılma.
9 Защото те ще бъдат благодатен венец за главата ти, И огърлица около шията ти.
Çünkü bunlar başın için sevimli bir çelenk, Boynun için gerdanlık olacaktır.
10 Сине мой, ако грешните те прилъгват, Да се не съгласиш.
Oğlum, seni ayartmaya çalışan günahkârlara teslim olma.
11 Ако рекат: Ела с нас, Нека поставим засада за кръвопролитие. Нека причакаме без причина невинния,
Şöyle diyebilirler: “Bizimle gel, Adam öldürmek için pusuya yatalım, Zevk uğruna masum kişileri tuzağa düşürelim.
Onları ölüler diyarı gibi diri diri, Ölüm çukuruna inenler gibi Bütünüyle yutalım. (Sheol h7585)
13 Ще намерим всякакъв скъпоценен имот, Ще напълним къщите си с користи,
Bir sürü değerli mal ele geçirir, Evlerimizi ganimetle doldururuz.
14 Ще хвърлим жребието си като един от нас, Една кесия ще имаме всички;
Gel, sen de bize katıl, Tek bir kesemiz olacak.”
15 Сине мой, не ходи на пътя с тях, Въздържай ногата си от пътеката им,
Oğlum, böyleleriyle gitme, Onların tuttuğu yoldan uzak dur.
16 Защото техните нозе тичат към злото, И бързат да проливат кръв.
Çünkü ayakları kötülüğe koşar, Çekinmeden kan dökerler.
17 Защото напразно се простира мрежа Пред очите на каква да било птица.
Kuşların gözü önünde ağ sermek boşunadır.
18 И тия поставят засада против своята си кръв, Причакват собствения си живот.
Başkasına pusu kuran kendi kurduğu pusuya düşer. Yalnız kendi canıdır tuzağa düşürdüğü.
19 Такива са пътищата на всеки сребролюбец: Сребролюбието отнема живота на завладените от него.
Haksız kazanca düşkün olanların sonu böyledir. Bu düşkünlük onları canlarından eder.
20 Превъзходната мъдрост възгласява по улиците, Издига гласа си по площадите,
Bilgelik dışarıda yüksek sesle haykırıyor, Meydanlarda sesleniyor.
21 Вика по главните места на пазарите, При входовете на портите, възвестява из града думите си:
Kalabalık sokak başlarında bağırıyor, Kentin giriş kapılarında sözlerini duyuruyor:
22 Глупави, до кога ще обичате глупостта? Присмивачите до кога ще се наслаждавате на присмивките си, И безумните ще мразят знанието?
“Ey budalalar, budalalığı ne zamana dek seveceksiniz? Alaycılar ne zamana dek alay etmekten zevk alacak? Akılsızlar ne zamana dek bilgiden nefret edecek?
23 Обърнете се при изобличението ми. Ето, аз ще излея духа си на вас, Ще ви направя да разберете словата ми.
Uyardığımda yola gelin, o zaman size yüreğimi açar, Sözlerimi anlamanıza yardım ederim.
24 Понеже аз виках, а вие отказахте да слушате, Понеже простирах ръката си, а никой не внимаваше,
Ama sizi çağırdığım zaman beni reddettiniz. Elimi uzattım, umursayan olmadı.
25 Но отхвърлихте съвета ми, И не приехте изобличението ми,
Duymazlıktan geldiniz bütün öğütlerimi, Uyarılarımı duymak istemediniz.
26 То аз ще се смея на вашето бедствие, Ще се присмея, когато ви нападне страхът,
Bu yüzden ben de felaketinize sevineceğim. Belaya uğradığınızda, Bela üzerinize bir fırtına gibi geldiğinde, Bir kasırga gibi geldiğinde felaketiniz, Sıkıntıya, kaygıya düştüğünüzde, Sizinle alay edeceğim.
27 Когато ви нападне страхът, като опустошителна буря, И бедствието ви се устреми като вихрушка, Когато скръб и мъки ви нападнат,
28 Тогава те ще призоват, но аз няма да отговоря, Ревностно ще ме търсят, но няма да ме намерят.
O zaman beni çağıracaksınız, Ama yanıtlamayacağım. Var gücünüzle arayacaksınız beni, Ama bulamayacaksınız.
29 Понеже намразиха знанието, И не разбраха страха от Господа,
Çünkü bilgiden nefret ettiniz. RAB'den korkmayı reddettiniz.
30 Не приеха съвета ми, И презряха всичкото ми изобличение,
Öğütlerimi istemediniz, Uyarılarımın tümünü küçümsediniz.
31 Затова, ще ядат от плодовете на своя си път, И ще се наситят от своите си измислици.
Bu nedenle tuttuğunuz yolun meyvesini yiyeceksiniz, Kendi düzenbazlığınıza doyacaksınız.
32 Защото глупавите ще бъдат умъртвени от своето си отстъпване, И безумните ще бъдат погубени от своето си безгрижие,
Bön adamlar dönekliklerinin kurbanı olacak. Akılsızlar kaygısızlıklarının içinde yok olup gidecek.
33 Но всеки, който ме слуша, ще живее в безопасност, И ще бъде спокоен без да се бои от зло.
Ama beni dinleyen güvenlik içinde yaşayacak, Kötülükten korkmayacak, huzur bulacak.”
