Притчи 6

1 Сине мой, ако си станал поръчител на ближния си, Или си дал ръка за някой чужд,

Anak ko, kapag ikaw ay nagtabi ng pera bilang isang pag-aako ng pagkakautang ng iyong kapit-bahay, kapag nagbigay ka ng pangako sa pagkakautang ng isang tao na hindi mo kilala,

2 Ти си се впримчил с думите на устата си, Хванат си с думите на устата си.

kung gayon naglatag ka ng isang patibong para sa iyong sarili sa pamamagitan ng iyong pangako, at ikaw ay nahuli ng mga salita ng iyong bibig.

3 Затова, сине мой, направи това и остави се, Тъй като си паднал в ръцете на ближния си, - Иди, припадни и моли настоятелно ближния си.

Kung gayon, anak kong lalaki, gawin mo ito at iligtas mo ang iyong sarili, dahil sa ikaw ay nasa habag ng iyong kapitbahay. Pumunta ka at magpakumbaba ka ng iyong sarili at magsumamo sa iyong kapitbahay na pakawalan ka.

4 Не давай сън на очите си, Нито дрямка на клепачите си,

Bigyan mo ang iyong mga mata ng walang tulog at ang iyong talukap ng walang pagkakaidlip.

5 Догдето не се отървеш, като сърна от ръката на ловеца, И като птица от ръката на птицоловец.

Iligtas mo ang iyong sarili gaya ng isang usa mula sa kamay ng mangangaso, katulad ng isang ibon mula sa kamay ng tagahuli ng hayop.

6 Иди при мравката, о ленивецо, Размишлявай за постъпките й и стани мъдър,

Tingnan mo ang langgam, ikaw na tamad na tao, pagmasdan mo ang kaniyang mga pamamaraan, at maging matalino.

7 Който, макар че няма началник, Надзирател, или управител,

Wala siyang tagapag-utos, opisyal, o tagapamahala,

8 Приготвя си храната лете, Събира яденето си в жътва.

gayon pa man ay naghahanda siya ng pagkain sa tag-init, at habang sa pag-aani ay nagtatabi ito ng kung ano ang kakainin.

9 До кога ще спиш лицемерецо? Кога ще станеш от съня си?

Gaano katagal ka matutulog, ikaw na tamad na tao? Kailan ka babangon mula sa iyong pagkatulog?

10 Още малко спане, малко дрямка, Малко сгъване на ръце за сън,

“Isa pang kaunting pagtulog, isa pang kaunting pagkaidlip, isa pang kaunting pagtiklop ng mga kamay upang magpahinga”—

11 Така ще дойде сиромашия върху тебе, като разбойник, И немотия, като въоръжен мъж.

at ang iyong kahirapan ay darating sa iyo gayang isang magnanakaw at ang iyong pangangailangan gaya ng isang armadong sundalo.

12 Човек нехранимайко, човек беззаконен, Е оня който ходи с извратени уста,

Ang isang walang kwentang tao— isang masamang tao— namumuhay sa kabaluktutan ng kaniyang salita,

13 Намигва с очите си, говори с нозете си, Дава знак с пръстите си;

pagkindat ng kaniyang mga mata, gumagawa ng hudyat gamit ang kaniyang mga paa, at pagturo ng kaniyang mga daliri.

14 Който има извратено сърце, Непрестанно крои зло, сее раздори,

Siya ay may balak na masama na may daya sa kaniyang puso; palagi siyang nag-uudyok ng pag-aalitan.

15 Затова погубването му ще дойде внезапно; Изведнъж ще се съкруши, и то непоправимо.

Kaya lulupigin siya sa isang iglap ng kaniyang kapahamakan; sa isang sandali siya ay masisira na higit sa kagalingan.

16 Шест неща мрази Господ, Даже седем са мерзост за душата Му:

Mayroong anim na bagay na kinamumuhian ni Yahweh, pito na kasuklam-suklam sa kaniya:

17 Надменни очи, лъжлив език, Ръце, които проливат невинна кръв,

Ang mga mata ng isang mapagmataas na tao, ang isang dila na nagsisinungaling, ang mga kamay na nagpapadanak ng dugo ng mga inosenteng tao,

18 Сърце, което крои лоши замисли, Нозе, които бърже тичат да вършат зло,

isang puso na lumikha ng mga masasamang balakid, mga paa na mabilis tumakbo para gumawa ng masama,

19 Неверен свидетел, който говори лъжа, И оня, който сее раздори между братя.

isang saksi na nagsasabi ng mga kasinungalingan, at ang isa na siyang naghahasik ng alitan sa kaniyang mga kapatid.

20 Сине, мой, пази заповедта на баща си, И не отстъпвай от наставлението на майка си,

Aking anak na lalaki, sundin mo ang utos ng iyong ama, at huwag mong talikdan ang katuruan ng iyong ina.

21 Вържи ги за винаги за сърцето си, Увий ги около шията си.

Palagi mong igapos ang mga ito sa iyong puso; itali mo ang mga ito sa iyong leeg.

22 Когато ходиш наставлението ще те води, Когато спиш, ще те пази; Когато се събудиш ще се разговаря с тебе,

Kapag ikaw ay lumakad, papatnubayin ka ng mga ito; kapag ikaw ay natulog, pagmamasdan ka nila; at kapag ikaw ay nagising, tuturuan ka nila.

23 Защото заповедта им е светилник, И наставлението им е светлина, И поучителните им изобличения са път към живот.

Sapagkat ang mga utos ay isang ilawan, at ang katuruan ay isang liwanag; ang mga pagsaway ng disiplina ay ang mga daan ng buhay.

24 За да те пазят от лоша жена, От ласкателния език на чужда жена.

Iingatan ka nito mula sa imoral na babae, mula sa mapang-akit na mga salita ng nangangalunyang babae.

25 Да не пожелаеш хубостта й в сърцето си; Да не те улови с клепачите си;

Huwag kang magnasa sa iyong puso sa kaniyang kagandahan, at huwag mo siyang hayaang mabihag ka ng kaniyang mga pilik mata.

26 Защото поради блудница човек изпада в нужда за парче хляб; А прелюбодейката лови скъпоценната душа.

Ang pagtulog na kasama ang isang bayarang babae ay maaaring kabayaran ng halaga ng tinapay, pero ang babaeng asawa ng iba ay maaaring kabayaran ng buhay mo mismo.

27 Може ли някой да тури огън в пазухата си, И дрехите му да не изгорят?

Kaya ba ng isang lalaki na magbitbit ng apoy sa kaniyang dibdib na hindi nasusunog ang kaniyang mga damit?

28 Може ли някой да ходи по разпалени въглища, И нозете му да се не опекат?

Kaya ba ng isang lalake na lumakad sa ibabaw ng maiinit na mga uling na hindi napapaso ang kaniyang mga paa?

29 Така е с оня, който влиза при жената на ближния си; Който се допре до нея не ще остане ненаказан.

Gayon din sa lalakeng nakikiapid sa asawang babae ng kaniyang kapwa; ang siyang natutulog kasama niya ay hindi maparusahan.

30 Дори крадецът не се пропуска ненаказан, Даже ако краде да насити душата си, когато е гладен;

Hindi hinahamak ng mga tao na ang isang magnanakaw kung siya ay nagnanakaw upang mabusog sa panahong gutom siya.

31 И ако се хване, той трябва да възвърне седмократно, Трябва да даде целия имот на къщата си.

Gayon pa man kapag siya ay nahuli, siya ay magbabayad ng pitong beses kung ano ang kaniyang ninakaw; kailangan niya isuko ang lahat ng mahahalagang bagay sa kaniyang tahanan.

32 Оня, който прелюбодействува с жена е безумен. Който прави това би погубил душата си.

Ang isa na nagkasala ng pangangalunya ay walang kaisipan; ang siyang gumagawa nito ay sinisira ang kaniyang sarili.

33 Биене и позор ще намери, И срамът му няма да се изличи,

Sugat at kahihiyan ay nararapat sa kaniya, at ang kaniyang kasiraang puri ay hindi maaalis.

34 Защото ревнуването на мъжа е една ярост; И той няма да пожали в деня на възмездието;

Dahil ang pagseselos ay ginagawang galit na galit ang isang lalaki; kapag siya ay gumanti hindi siya magpapakita ng awa.

35 Не ще иска да знае за никакъв откуп, Нито ще се умилостиви, ако и да му дадеш много подаръци.

wala siyang tatanggaping kabayaran, at hindi siya mabibili, kahit maghandog ka ng maraming regalo sa kaniya.