Притчи 6

1 Сине мой, ако си станал поръчител на ближния си, Или си дал ръка за някой чужд,

ای پسرم، اگر ضامن کسی شده و تعهد کرده‌ای که او قرضش را پس بدهد،

2 Ти си се впримчил с думите на устата си, Хванат си с думите на устата си.

و اگر با این تعهد، خود را گرفتار ساخته‌ای،

3 Затова, сине мой, направи това и остави се, Тъй като си паднал в ръцете на ближния си, - Иди, припадни и моли настоятелно ближния си.

تو در واقع اسیر او هستی و باید هر چه زودتر خود را از این دام رها سازی. پس فروتن شو و نزد او برو و از او خواهش کن تا تو را از قید این تعهد آزاد سازد.

4 Не давай сън на очите си, Нито дрямка на клепачите си,

خواب به چشمانت راه نده و آرام ننشین،

5 Догдето не се отървеш, като сърна от ръката на ловеца, И като птица от ръката на птицоловец.

بلکه مانند آهویی که از چنگ صیاد می‌گریزد یا پرنده‌ای که از دامی که برایش نهاده‌اند می‌رهد، خود را نجات بده.

6 Иди при мравката, о ленивецо, Размишлявай за постъпките й и стани мъдър,

ای آدمهای تنبل، زندگی مورچه‌ها را مشاهده کنید و درس عبرت بگیرید.

7 Който, макар че няма началник, Надзирател, или управител,

آنها ارباب و رهبر و رئیسی ندارند،

8 Приготвя си храната лете, Събира яденето си в жътва.

ولی با این همه در طول تابستان زحمت می‌کشند و برای زمستان آذوقه جمع می‌کنند.

9 До кога ще спиш лицемерецо? Кога ще станеш от съня си?

اما ای آدم تنبل، کار تو فقط خوابیدن است. پس کی می‌خواهی بیدار شوی؟

10 Още малко спане, малко дрямка, Малко сгъване на ръце за сън,

کمی خواب بیشتر، کمی چُرت بیشتر، کمی دست رو دست گذاشتن و استراحت بیشتر،

11 Така ще дойде сиромашия върху тебе, като разбойник, И немотия, като въоръжен мъж.

و فقر و تنگدستی همچون راهزنی مسلح به سراغ تو خواهد آمد.

12 Човек нехранимайко, човек беззаконен, Е оня който ходи с извратени уста,

آدم رذل و خبیث کیست؟ آنکه دائم دروغ می‌گوید،

13 Намигва с очите си, говори с нозете си, Дава знак с пръстите си;

و برای فریب دادن مردم با چشمش چشمک می‌زند، با پایش علامت می‌دهد، به انگشت اشاره می‌کند،

14 Който има извратено сърце, Непрестанно крои зло, сее раздори,

و در فکر پلید خود پیوسته نقشه‌های شرورانه می‌کشد و نزاع بر پا می‌کند.

15 Затова погубването му ще дойде внезапно; Изведнъж ще се съкруши, и то непоправимо.

بنابراین، ناگهان دچار بلای علاج‌ناپذیری خواهد شد و در دم از پای در خواهد آمد و علاجی نخواهد بود.

16 Шест неща мрази Господ, Даже седем са мерзост за душата Му:

هفت چیز است که خداوند از آنها نفرت دارد: نگاه متکبرانه، زبان دروغگو، دستهایی که خون بی‌گناه را می‌ریزند، فکری که نقشه‌های پلید می‌کشد، پاهایی که برای بدی کردن می‌شتابند، شاهدی که دروغ می‌گوید، شخصی که در میان دوستان تفرقه می‌اندازد.

17 Надменни очи, лъжлив език, Ръце, които проливат невинна кръв,

18 Сърце, което крои лоши замисли, Нозе, които бърже тичат да вършат зло,

19 Неверен свидетел, който говори лъжа, И оня, който сее раздори между братя.

20 Сине, мой, пази заповедта на баща си, И не отстъпвай от наставлението на майка си,

ای پسر من، اوامر پدر خود را به جا آور و تعالیم مادرت را فراموش نکن.

21 Вържи ги за винаги за сърцето си, Увий ги около шията си.

سخنان ایشان را آویزه گوش خود نما و نصایح آنها را در دل خود جای بده.

22 Когато ходиш наставлението ще те води, Когато спиш, ще те пази; Когато се събудиш ще се разговаря с тебе,

اندرزهای ایشان تو را در راهی که می‌روی هدایت خواهند کرد و هنگامی که در خواب هستی از تو مواظبت خواهند نمود و چون بیدار شوی با تو سخن خواهند گفت؛

23 Защото заповедта им е светилник, И наставлението им е светлина, И поучителните им изобличения са път към живот.

زیرا تعالیم و تأدیب‌های ایشان مانند چراغی پر نور راه زندگی تو را روشن می‌سازند.

24 За да те пазят от лоша жена, От ласкателния език на чужда жена.

نصایح ایشان تو را از زنان بدکاره و سخنان فریبنده‌شان دور نگه می‌دارد.

25 Да не пожелаеш хубостта й в сърцето си; Да не те улови с клепачите си;

دلباخته زیبایی این گونه زنان نشو. نگذار عشوه‌گری‌های آنها تو را وسوسه نماید؛

26 Защото поради блудница човек изпада в нужда за парче хляб; А прелюбодейката лови скъпоценната душа.

زیرا زن فاحشه تو را محتاج نان می‌کند و زن بدکاره زندگی تو را تباه می‌سازد.

27 Може ли някой да тури огън в пазухата си, И дрехите му да не изгорят?

آیا کسی می‌تواند آتش را در بر بگیرد و نسوزد؟

28 Може ли някой да ходи по разпалени въглища, И нозете му да се не опекат?

آیا می‌تواند روی زغالهای داغ راه برود و پاهایش سوخته نشود؟

29 Така е с оня, който влиза при жената на ближния си; Който се допре до нея не ще остане ненаказан.

همچنان است مردی که با زن دیگری زنا کند. او نمی‌تواند از مجازات این گناه فرار کند.

30 Дори крадецът не се пропуска ненаказан, Даже ако краде да насити душата си, когато е гладен;

اگر کسی به دلیل گرسنگی دست به دزدی بزند مردم او را سرزنش نمی‌کنند،

31 И ако се хване, той трябва да възвърне седмократно, Трябва да даде целия имот на къщата си.

با این حال وقتی به دام بیفتد باید هفت برابر آنچه که دزدیده است جریمه بدهد، ولو اینکه این کار به قیمت از دست دادن همهٔ اموالش تمام شود.

32 Оня, който прелюбодействува с жена е безумен. Който прави това би погубил душата си.

اما کسی که مرتکب زنا می‌شود احمق است، زیرا جان خود را تباه می‌کند.

33 Биене и позор ще намери, И срамът му няма да се изличи,

او را خواهند زد و ننگ و رسوایی تا ابد گریبانگیر او خواهد بود؛

34 Защото ревнуването на мъжа е една ярост; И той няма да пожали в деня на възмездието;

زیرا آتش خشم و حسادت شوهر آن زن شعله‌ور می‌گردد و با بی‌رحمی انتقام می‌گیرد.

35 Не ще иска да знае за никакъв откуп, Нито ще се умилостиви, ако и да му дадеш много подаръци.

او تاوانی قبول نخواهد کرد و هیچ هدیه‌ای خشم او را فرو نخواهد نشاند.