Притчи 3

1 Сине мой, не забравяй поуката ми, И сърцето ти нека пази заповедите ми,

پسرم، چیزهایی را که به تو آموخته‌ام هرگز فراموش نکن. اگر می‌خواهی زندگی خوب و طولانی داشته باشی، به دقت از دستورهای من پیروی کن.

2 Защото дългоденствие, години от живот И мир ще ти притурят те.

3 Благост и вярност нека не те оставят; Вържи ги около шията си, Начертай ги на плочата на сърцето си.

محبت و راستی را هرگز فراموش نکن بلکه آنها را بر گردنت بیاویز و بر صفحهٔ دلت بنویس،

4 Така ще намериш благоволение и добро име Пред Бога и човеците.

اگر چنین کنی هم خدا از تو راضی خواهد بود هم انسان.

5 Уповавай на Господа от все сърце И не се облягай на своя разум.

با تمام دل خود به خداوند اعتماد کن و بر عقل خود تکیه منما.

6 Във всичките си пътища признавай Него, И Той ще оправя пътеките ти.

در هر کاری که انجام می‌دهی خدا را در نظر داشته باش و او در تمام کارهایت تو را موفق خواهد ساخت.

7 Не мисли себе си за мъдър; Бой се от Господа, и отклонявай се от зло;

به حکمت خود تکیه نکن بلکه از خداوند اطاعت نما و از بدی دوری کن،

8 Това ще бъде здраве за тялото ти И влага за косите ти.

و این مرهمی برای زخمهایت بوده، به تو سلامتی خواهد بخشید.

9 Почитай Господа от имота си И от първаците на всичкия доход.

از دارایی خود برای خداوند هدیه بیاور، نوبر محصولت را به او تقدیم نما و به این وسیله او را احترام کن.

10 Така ще се изпълнят житниците ти с изобилие, И линовете ти ще се преливат с ново вино.

آنگاه انبارهای تو پر از وفور نعمت خواهد شد و خمره‌هایت از شراب تازه لبریز خواهد گردید.

11 Сине мой, не презирай наказанието от Господа, И да ти не дотегва, когато Той те изобличава,

پسرم، نسبت به تأدیب خداوند بی‌اعتنا نباش، و هرگاه سرزنشت کند، ناراحت نشو.

12 Защото Господ изобличава оня, когото люби, Както и бащата сина, който му е мил.

زیرا خداوند کسی را تأدیب می‌کند که دوستش می‌دارد. همان‌طور که هر پدری پسر محبوب خود را تنبیه می‌کند تا او را اصلاح نماید، خداوند نیز تو را تأدیب و تنبیه می‌کند.

13 Блажен оня човек, който е намерил мъдрост, И човек, който е придобил разум,

خوشا به حال کسی که حکمت و بصیرت پیدا می‌کند؛

14 Защото търговията с нея е по-износна от търговията със сребро, И печалбата от нея по-скъпа от чисто злато.

زیرا یافتن آن از یافتن طلا و نقره، نیکوتر است!

15 Тя е по-скъпа от безценни камъни И нищо, което би пожелал ти, не се сравнява с нея.

ارزش حکمت از جواهرات بیشتر است و آن را نمی‌توان با هیچ گنجی مقایسه کرد.

16 Дългоденствие е в десницата й, А в левицата й богатство и слава.

حکمت به انسان زندگی خوب و طولانی، ثروت و احترام می‌بخشد.

17 Пътищата й са пътища приятни, И всичките й пътеки мир.

حکمت زندگی تو را از خوشی و سلامتی لبریز می‌کند.

18 Тя е дело на живот за тия, които я прегръщат И блажени са ония, които я държат.

خوشا به حال کسی که حکمت را به چنگ آورد، زیرا حکمت مانند درخت حیات است.

19 С мъдрост Господ основа земята, С разум утвърди небето.

خداوند به حکمت خود زمین را بنیاد نهاد و به عقل خویش آسمان را برقرار نمود.

20 Чрез Неговото знание се разтвориха бездните И от облаците капе роса.

به علم خود چشمه‌ها را روی زمین جاری ساخت و از آسمان بر زمین باران بارانید.

21 Сине мой, тоя неща да се не отдалечават от очите ти; Пази здравомислие и разсъдителност,

پسرم، حکمت و بصیرت را نگاه دار و هرگز آنها را از نظر خود دور نکن؛

22 Така те ще бъдат живот на душата ти И украшение на шията ти.

زیرا آنها به تو زندگی و عزت خواهند بخشید،

23 Тогава ще ходиш безопасно по пътя си, И ногата ти не ще се спъне.

و تو در امنیت خواهی بود و در راهی که می‌روی هرگز نخواهی لغزید؛

24 Когато лягаш не ще се страхуваш; Да! ще лягаш и сънят ти ще бъде сладък.

با خیال راحت و بدون ترس خواهی خوابید؛

25 Не ще се боиш от внезапен страх, Нито от бурята, когато нападне нечестивите,

از بلایی که به طور ناگهانی بر بدکاران نازل می‌شود، نخواهی ترسید،

26 Защото Господ ще бъде твое упование, И ще пази ногата то да се не хване.

زیرا خداوند تو را حفظ کرده، نخواهد گذاشت در دام بلا گرفتار شوی.

27 Не въздържай доброто от ония, на които се дължи, Когато ти дава ръка да им го направиш.

اگر می‌توانی به داد کسی که محتاج است برسی، کمک خود را از او دریغ مدار.

28 Не казвай на ближния си: Иди върни се пак, И ще ти дам утре, Когато имаш при себе си това, което му се пада.

هرگز به همسایه‌ات مگو: «برو فردا بیا»، اگر همان موقع می‌توانی به او کمک کنی.

29 Не измисляй зло против ближния си, Който с увереност живее при тебе.

علیه همسایه‌ات که با خیال راحت در جوار تو زندگی می‌کند توطئه نکن.

30 Не се карай с него без причина, Като не ти е направил зло.

با کسی که به تو بدی نکرده است بی‌جهت دعوا نکن.

31 Не завиждай на насилник човек, И не избирай ни един от пътищата му,

به اشخاص ظالم حسادت نکن و از راه و روش آنها پیروی ننما،

32 Защото Господ се гнуси от опакия, Но интимно общува с праведните.

زیرا خداوند از اشخاص کجرو نفرت دارد، اما به درستکاران اعتماد می‌کند.

33 Проклетия от Господа има в дома на нечестивия; А Той благославя жилището на праведните.

لعنت خداوند بر بدکاران است، اما برکت و رحمت او شامل حال درستکاران می‌باشد.

34 Наистина Той се присмива на присмивачите. А на смирените дава благодат.

خداوند مسخره‌کنندگان را مسخره می‌کند، اما به فروتنان فیض می‌بخشد.

35 Мъдрите ще наследят слова, А безумните ще отнесат срам.

دانایان از عزت و احترام برخوردار خواهند گردید، ولی نادانان رسوا خواهند شد.