Притчи 24
1 Не завиждай на злите хора, Нито пожелавай да си с тях,
Pis adamlara qibtə etmə, Onlara qoşulmaq istəmə.
2 Защото сърцето им размишлява насилие, И устните им говорят за пакост
Çünki ürəklərində zalımlığı fikirləşər, Dilləri qəddarlıqdan danışar.
3 С мъдрост се гради къща, И с разум се утвърждава,
Ev hikmətlə tikilər, Dərrakə ilə möhkəmlənər.
4 И чрез знание стаите се напълват С всякакви скъпоценни и приятни богатства.
Mənzillər bilik vasitəsilə, Hər cür dəyərli, yaxşı şeylərlə dolar.
5 Мъдрият човек е силен, И човек със знание се укрепява в сила,
Hikmətli kişi qüvvətli olar, Bilikli adam öz gücünü artırar.
6 Защото с мъдър съвет ще водиш войната си, И чрез множеството съветници бива избавление.
Düzgün məsləhətlə müharibə edə bilərsən, Doğru nəsihət verən çoxdursa, qələbəyə çatarsan.
7 Мъдростта е непостижима за безумния, Той не отваря устата си в портата.
Səfeh üçün hikmət əlçatmazdır, Darvazada susub ağzını açmır.
8 Който намисля да прави зло, Ще се нарече пакостен човек;
Şər quran fitnəkar adlanar,
9 Помислянето на такова безумие е грях, И присмивателят е мерзост на човеците.
Səfehin pis əməlləri günah sayılar, Rişxəndçilər insanlarda ikrah yaradar.
10 Ако покажеш малодушие в усилно време, Силата ти е малка.
Dar gündə taqətdən düşsən, Necə də zəif adamsan!
11 Избавяй ония, които се влачат на смърт, И гледай да задържиш ония, които политат към клане.
Ölümə aparılanları qurtar, Qırğın təhlükəsi altında olanları geri çək.
12 Ако речеш: Ето, ние не знаехме това! То Оня, Който претегля сърцата, не разбира ли? Оня, Който пази душата ти, на знае ли, И не ще ли въздаде на всеки според делата му?
Desən ki, bax bundan xəbərim yox idi, Ürəkləri yoxlayan bunu görməzmi? Canını qoruyan bunu bilməzmi? İnsan əməlinə görə Ondan əvəz almazmı?
13 Сине мой, яж мед, защото е добър, И медена пита, защото е сладка на вкуса ти.
Oğlum, bal ye, xeyri var, Şanı balının şirin dadı damağında qalar.
14 И ще знаеш, че такава е мъдростта за душата ти, Ако си я намерил; и има бъдеще, И надеждата ти няма да се отсече.
Bil ki, hikmət də canın üçün belə olar, Onu tapsan, nəticəsi də var, Ümidin boşa çıxmaz.
15 Не поставяй засада, о нечестиви човече, против жилището на праведния, Не разваляй мястото му за почивка.
Ey şər insan, salehin yurdu üçün pusqu qurma, Onun evini soyma.
16 Защото праведният ако седем пъти пада, пак става, Докато нечестивите се препъват в злото.
Saleh yeddi dəfə yıxılsa belə, yenə qalxar, Şər insan büdrəsə, bəlaya düçar olar.
17 Не се радвай когато падне неприятелят ти, И да се не весели сърцето ти, когато се подхлъзне той.
Düşməninin yıxılmasına sevinmə, Onun büdrəməsinə görə ürəyin fərəhlənməsin.
18 Да не би да съгледа Господ, и това да Му се види зло, И Той да оттегли гнева Си от него.
Yoxsa Rəbb görər, bundan xoşu gəlməz, Düşmənin üzərindən qəzəbini götürər.
19 Не се раздразвай, поради злодейците, Нито завиждай на нечестивите,
Pislik edənlərə görə qəzəblənmə, Şər insanlara qibtə etmə,
20 Защото злите не ще имат бъдеще; Светилникът на нечестивите ще изгасне.
Çünki pis insanın axırı yoxdur, Şər adamın çırağı sönər.
21 Сине мой, бой се от Господа и от царя, И не се сношавай с непостоянните,
Oğlum, Rəbdən və padşahdan qorx, Xəyanətkarlarla yoldaş olmaqdan çəkin.
22 Защото бедствие ще се издигне против тях внезапно, И кой знае какво наказание ще им се наложи и от двамата?
Onların bəlası qəfildən gəlir. Hər ikisinin verəcəyi cəzanı kim bilir?
23 И тия са изречения на мъдрите: - Лицеприятие в съд не е добро.
Bu sözləri də hikmətlilər deyib: Məhkəmədə tərəfkeşlik etmək yaxşı deyil.
24 Който казва на нечестивия: Праведен си, Него народи ще кълнат, него племена ще мразят;
Pis insana «sən salehsən» deyəni xalqlar qınayar, Ümmətlər lənət yağdırar.
25 Но който го изобличават, към тях ще се показва благоволение, И върху тях ще дойде добро благословение.
Amma onu danlayanlar xeyir tapar, Başlarından bol bərəkət yağar.
26 Който дава прав отговор, Той целува в устни.
İnsana doğru cavab verən Sanki onun üzündən öpər.
27 Нареди си работата навън, И приготви си я на нивата, И после съгради къщата си.
Əvvəlcə çöldəki işini qurtar, Zəmi sal, sonra evini tik.
28 Не бивай свидетел против ближния си без причина, Нито мами с устните си.
Qonşunun əleyhinə haqsız şahidlik etmə, Qoy dilindən yalan söz çıxmasın.
29 Не казвай: Както ми направи той, така ще му направя и аз, Ще въздам на човека според делата му.
Demə: «Mənə etdiyini mən də ona edəcəyəm, Onun əməlinin əvəzini verəcəyəm».
30 Минах край нивата на ленивия И край лозето на нехайния човек,
Tənbəlin zəmisindən, Qanmazın üzümlüyündən keçdim.
31 И всичко бе обрасло с тръни, Коприва беше покрила повърхността му, И каменната му ограда беше съборена
Gördüm hər yanı tikan basıb, Gicitkən bürüyüb, daşı-divarı uçub.
32 Тогава, като прегледах, размислих в сърцето си, Видях и взех поука.
Baxaraq ona diqqət yetirdim, Bundan ibrət götürdüm:
33 Още малко спане, малко дрямка, Малко сгъване на ръце за сън,
Bir az da uzanıb yuxuya dalsan, Əl-qolunu uzadaraq yatsan,
34 И сиромашията ще дойде върху тебе, като крадец И немотията - като въоръжен мъж,
Yoxsulluq üstünə soyğunçu kimi, Ehtiyac üstünə quldur kimi hücum çəkər.
