Притчи 23
1 Когато седнеш да ядеш с началник, Прегледай добре какво има пред тебе
| وقتی با حاکم سر سفره می‌نشینی، به خاطر بسپار با چه کسی روبرو هستی. |
2 Иначе ще туриш нож в гърлото си. Ако те обладава охота,
| اگر آدم پرخوری هستی، کارد بر گلویت بگذار |
3 Не пожелавай вкусните му ястия, Защото те са примамливи гозби.
| و شیفتهٔ غذاهای لذیذ او نشو، زیرا ممکن است فریبی در کار باشد. |
4 Не се старай да придобиеш богатство, Остави се от тая си мисъл.
| عاقل باش و برای به چنگ آوردن ثروت، خودت را خسته نکن، |
5 Хвърляш ли на него очите си, - то го няма! Защото наистина богатството си прави крила, Както орел ще лети към небето.
| زیرا ثروت ناپایدار است و مانند عقاب می‌پرد و ناپدید می‌شود. |
6 Не яж хляба на онзи, който има лошо око, Нито пожелавай вкусните му ястия,
| از سفرهٔ آدم خسیس غذا نخور و برای غذاهای لذیذ او حریص نباش، |
7 Защото, каквито са мислите в душата му - такъв е и той. Каза ти: Яж и пий, Но сърцето му не е с тебе.
| چون او حساب هر چه را که بخوری در فکرش نگه می‌دارد. او تعارف می‌کند و می‌گوید: «بخور و بنوش»، اما این را از ته دل نمی‌گوید. |
8 Залъка, който си изял, ще избълваш, И ще изгубиш сладките си думи.
| لقمه‌ای را که خورده‌ای استفراغ خواهی کرد و تشکرات تو بر باد خواهد رفت. |
9 Не говори на ушите на безумния, Защото той ще презре разумността на думите ти.
| آدم نادان را نصیحت نکن، چون او سخنان حکیمانه تو را خوار خواهد شمرد. |
10 Не премествай стари межди, Нито влизай в нивите на сирачетата,
| حدود ملک خود را که از قدیم تعیین شده، تغییر نده و زمین یتیمان را غصب نکن، |
11 Защото Изкупителят им е мощен; Той ще защити делото им против тебе.
| زیرا حامی ایشان قدرتمند است و به داد آنها خواهد رسید. |
12 Предай сърцето си на поука И ушите си към думи на знание.
| وقتی دیگران تو را تأدیب می‌کنند، با تمام دل آن را بپذیر و به سخنان آموزنده‌شان گوش فرا ده. |
13 Да не ти се свиди да наказваш детето, Защото, ако и да го биеш с пръчка, то няма да умре.
| از تأدیب کردن فرزند خویش کوتاهی نکن. چوب تنبیه او را نخواهد کشت. |
| او را با چوب تنبیه کن که جانش را از هلاکت نجات خواهی داد. (Sheol h7585) |
15 Сине мой, ако бъде сърцето ти мъдро, То и на моето сърце ще е драго.
| پسرم، اگر حکمت در دل تو باشد، دل من شاد خواهد شد |
16 Да! сърцето ми ще се радва, Когато устните ти изговарят правото
| و هنگامی که دهانت به راستی سخن بگوید، وجود من به وجد خواهد آمد. |
17 Сърцето ти да не завижда на грешните, Но да пребъдва в страх от Господа цял ден,
| به گناهکاران حسادت نورز، بلکه اشتیاق تو اطاعت از خداوند باشد؛ |
18 Защото наистина има бъдеще, И надеждата ти няма да се отсече.
| زیرا در این صورت آیندهٔ خوبی خواهی داشت و امید تو بر باد نخواهد رفت. |
19 Ти, сине мой, слушай и бъди мъдър, И оправяй сърцето си в пътя,
| ای پسرم، عاقل باش و به سخنانم گوش فرا ده. در راه راست گام بردار |
20 Не бъди между винопийци, Между невъздържани месоядци,
| و با آدمهای میگسار و شکم‌پرست معاشرت نکن، |
21 Защото пияницата и чревоугодникът ще осиромашеят, И дремливостта ще облече човек в дрипи.
| زیرا کسانی که کارشان فقط خوردن و خوابیدن است، فقیر و محتاج خواهند شد. |
22 Слушай баща си, който те е родил, И не презирай майка си, когато остарее.
| نصیحت پدرت را که تو را به وجود آورده گوش بگیر و مادر پیرت را خوار مشمار. |
23 Купувай истината и не я продавай, Тоже и мъдростта, поуката и разума.
| در پی حقیقت باش و حکمت و ادب و فهم را کسب کن و به هیچ قیمت آنها را از دست نده. |
24 Бащата на праведния ще се радва много, И който ражда мъдро чадо ще има радост от него.
| فرزندی درستکار و دانا باش تا مایهٔ شادی و خشنودی پدر و مادرت شوی. |
25 Прочее, нека се веселят твоят баща и твоята майка, И да се възхищава оная, която те е родила.
26 Сине мой, дай сърцето си на мене, И очите ти нека внимават в моите пътища,
| ای پسرم، به من گوش بده و از زندگی من سرمشق بگیر. |
27 Защото блудницата е дълбока яма, И чуждата жена е тесен ров.
| بدان که زن بدکاره دام خطرناکی است. |
28 Да! тя причаква като зла плячка, И умножава числото на неверните между човеците.
| او مانند راهزن در کمین قربانیان خود می‌نشیند و باعث می‌شود مردان زیادی خیانتکار شوند. |
29 Кому горко? кому скръб? кому каране? Кому оплакване? кому удари без причина? Кому подпухнали очи?
| مصیبت و بدبختی گریبانگیر چه کسی می‌شود؟ آن کیست که دائم نزاع به پا می‌کند و می‌نالد، بی‌جهت زخمی می‌شود و چشمانش تار می‌گردد؟ |
30 На ония, които се бавят около виното, Които отиват да вкусят подправено вино.
| کسی که دائم شراب می‌خورد و به دنبال میگساری می‌رود. |
31 Не гледай виното, че е червено, Че показва цвета си в чашата, Че се поглъща гладко,
| پس فریفتهٔ شراب قرمز نشو که در پیاله به تو چشمک می‌زند و سپس به نرمی از گلویت پایین می‌رود؛ |
32 Защото после то хапе като змия, И жили като ехидна.
| زیرا در پایان، مثل مار سمی تو را نیش خواهد زد و چون افعی تو را خواهد گزید. |
33 Очите ти ще гледат чужди жени, И сърцето ти ще изригва развратни неща;
| چشمانت چیزهای عجیب و غریب خواهند دید و گرفتار وهم و خیال خواهی شد. |
34 Даже ще бъдеш като един, който би легнал всред море, Или като един, който би лежал на върха на мачта.
| مانند کسی خواهی بود که بر سر دکل کشتی که دستخوش امواج دریاست خوابیده باشد. |
35 Удариха ме ще речеш, и не ме заболя; Биха ме, и не усетих. Кога ще се събудя за да го търся пак?
| خواهی گفت: «مرا زدند ولی دردی احساس نمی‌کنم. کی به هوش می‌آیم تا پیاله‌ای دیگر بنوشم؟» |
