Притчи 14
1 Всяка мъдра жена съгражда дома си, А безумната го събаря със собствените си ръце.
| زن دانا خانه خود را بنا می‌کند، اما زن نادان با دست خود خانه‌اش را خراب می‌کند. |
2 Който ходи в правотата си, бои се от Господа: Но опакият в пътищата си Го презира.
| کسانی که به راستی عمل می‌کنند به خداوند احترام می‌گذارند، ولی اشخاص بدکار او را تحقیر می‌کنند. |
3 В устата на безумния има пръчка за гордостта му, А устните на мъдрите ще ги пазят.
| نادان چوب سخنانِ متکبرانهٔ خود را می‌خورد، ولی سخنان مرد دانا او را محافظت می‌کند. |
4 Дето няма волове, яслите са чисти, Но в силата на воловете е голямото изобилие.
| اگر در طویله گاو نباشد، طویله تمیز می‌ماند، اما بدون گاو نمی‌توان محصول زیادی به دست آورد. |
5 Верният свидетел няма да лъже, А лъжливият свидетел издиша лъжи.
| شاهد امین دروغ نمی‌گوید، ولی از دهان شاهد ناراست دروغ می‌بارد. |
6 Присмивателят търси мъдрост и нея намира, А за разумният учението е лесно.
| کسی که همه چیز را به باد مسخره می‌گیرد هرگز نمی‌تواند حکمت پیدا کند، اما شخص فهیم به آسانی آن را به دست می‌آورد. |
7 Отмини безумния човек Щом си узнал, че той няма разумни устни.
| از احمقان دوری کن زیرا چیزی ندارند به تو یاد دهند. |
8 Мъдростта на благоразумния е да обмисля пътя си, А глупостта на безумните е да заблуждават.
| حکمت شخص عاقل راهنمای اوست، اما حماقت احمقان باعث گمراهی آنان می‌شود. |
9 Приносът за грях се присмива на безумните, А между праведните има Божие благоволение.
| نادانان با گناه بازی می‌کنند، اما درستکاران رضایت خدا را می‌طلبند. |
10 Сърцето познава своята си горест И чужд не участвува в неговата радост.
| تنها دل شخص است که تلخی جان او را احساس می‌کند و در شادی او نیز کسی جز خودش نمی‌تواند سهیم باشد. |
11 Къщата на нечестивите ще се събори, Но шатърът на праведните ще благоденствува.
| خانهٔ بدکاران خراب می‌شود، اما خیمهٔ درستکاران وسعت می‌یابد. |
12 Има път, който се вижда прав на човека, Но краят му е пътища към смърт.
| راههایی هستند که به نظر انسان راست می‌آیند اما عاقبت به مرگ منتهی می‌شوند. |
13 Даже и всред смеха сърцето си има болката, И краят на веселието е тегота.
| خنده نمی‌تواند اندوه دل را پنهان سازد؛ هنگامی که خنده پایان می‌یابد، درد و اندوه برجای خود باقی می‌ماند. |
14 Развратният по сърце ще се насити от своите пътища, А добрият човек ще се насити от себе си.
| آدم خدانشناس نتیجهٔ کارهای خود را خواهد دید و شخص نیک از ثمرهٔ اعمال خویش بهره خواهد برد. |
15 Простият вярва всяка дума, А благоразумният внимава добре в стъпките си.
| آدم ساده لوح هر حرفی را باور می‌کند، اما شخص زیرک سنجیده رفتار می‌نماید. |
16 Мъдрият се бои и се отклонява от злото, А безумният самонадеяно се хвърля напред.
| شخص دانا محتاط است و از خطر دوری می‌کند، ولی آدم نادان از روی غرور، خود را به خطر می‌اندازد. |
17 Ядовитият човек постъпва несмислено, И зломисленикът е мразен.
| آدم تندخو کارهای احمقانه می‌کند و شخص حیله‌گر مورد نفرت قرار می‌گیرد. |
18 Безумниите наследяват глупост, А благоразумните се увенчават със знание.
| حماقت نصیب جاهلان می‌شود و دانایی نصیب زیرکان. |
19 Злите се кланят пред добрите, И нечестивите при портите на праведния,
| بدکاران عاقبت در برابر نیکان سر تعظیم فرود خواهند آورد و محتاج آنان خواهند شد. |
20 Сиромахът е мразен даже от ближния си, А на богатия приятелите са много.
| ثروتمندان دوستان بسیار دارند، اما شخص فقیر را حتی همسایه‌هایش تحقیر می‌کند. |
21 Който презира ближния си, съгрешава, А който показва милост към сиромасите е блажен.
| خوار شمردن فقرا گناه است. خوشا به حال کسی که بر آنها ترحم کند. |
22 Не заблуждават ли се ония, които измислят зло? Но милост и верност ще се покажат към тия, които измислят добро
| کسانی که نقشه‌های پلید در سر می‌پرورانند گمراه خواهند شد، ولی آنانی که نیت خوب دارند مورد محبت و اعتماد قرار خواهند گرفت. |
23 От всеки труд има полза, А от бъбренето с устните само оскъдност.
| کسی که زحمت می‌کشد منفعت عایدش می‌شود، ولی آنکه فقط حرف می‌زند فقیر خواهد شد. |
24 Богатството на мъдрите е венец за тях, А глупостта на безумните е всякога глупост.
| ثروت نصیب دانایان خواهد شد، اما پاداش احمقان حماقت ایشان است. |
25 Верният свидетел избавя души, А който издиша лъжи е цял измама.
| شاهد راستگو جان مردم را نجات می‌دهد، اما شاهد دروغگو به مردم خیانت می‌کند. |
26 В страха от Господа има силна увереност, И Неговите чада ще имат прибежище.
| کسی که از خداوند می‌ترسد تکیه‌گاه محکمی دارد و فرزندانش در امان خواهند بود. |
27 Страхът от Господа е извор на живот, За да се отдалечава човек от примките на смъртта,
| خداترسی چشمهٔ حیات است و انسان را از دامهای مرگ دور نگه می‌دارد. |
28 Когато людете са многочислени, слава е за царя, А когато людете са малочислени, съсипване е за княза.
| عظمت یک پادشاه بستگی به تعداد مردمی دارد که بر آنها فرمان می‌راند. پادشاه بدون قوم نابود می‌شود. |
29 Който не се гневи скоро, показва голямо благоразумие, А който лесно се гневи проявява безумие.
| کسی که صبر و تحمل دارد شخص بسیار عاقلی است، اما از آدم تندخو حماقت سر می‌زند. |
30 Тихо сърце е живот на тялото, А разяреността е гнилост на костите.
| آرامش فکر به بدن سلامتی می‌بخشد، اما حسادت مانند خوره جان را می‌خورد. |
31 Който угнетява бедния нанася укор на Създателя му, А който е милостив към сиромаха показва почит Нему.
| هر که به فقرا ظلم کند به آفرینندهٔ آنها اهانت کرده است و هر که به فقرا ترحم نماید، به خدا احترام گذاشته است. |
32 Нечестивият е смазан във време на бедствитето си, А праведният и в смъртта си име упование.
| خداشناسان وقتی بمیرند پناهگاهی دارند، اما گناهکاران به‌وسیلۀ گناهان خودشان تباه می‌شوند. |
33 В сърцето на разумния мъдростта почива, А между безумните тя се явява.
| حکمت در دل دانایان ساکن است، اما در میان نادانان جای ندارد. |
34 Правдата възвишава народ, А грехът е позор за племената.
| درستکاری مایه سرافرازی یک قوم است و گناه مایه رسوایی آن. |
35 Благоволението на царя е към разумния слуга, А яростта му против онзи, който докарва срам.
| پادشاه از خدمتگزاران کاردان خشنود می‌گردد، ولی کسانی که دردسر ایجاد می‌کنند مورد غضب او واقع می‌شوند. |
