Luke 7
1 Ni wa Yesu kle trema wa tre shishi ndji nda hi ni Kapanawum.
耶稣向民众讲完这一切，就开始向迦百农走去。
2 Akwe soja ri wa he ki ahi ni ner kon ma wa mi som tsutse, a buma si kpama nda yiza que.
那里的一位百夫长有一名十分器重的仆人，但这仆人快要死了。
3 Soja wo labari Yesu nda dru ndji bi ninkon bi Yahudawa, hla dun Irji ye nda warka ni vren koh ma.
百夫长听见耶稣的事，就派来几位犹太人长老过来，求他去医治他的奴仆。
4 Baya wa bu ye ni Yesu ndu bra tsutsi na tre ayi tsa du tie wayi ni wu.
长老们就来见耶稣，恳求他说：“请过来为他做这件事吧，因为他值得你的帮助。
5 Ani son gbugbo, wawu yi men Choch nita wu.
因为他爱我们的人民，给我们建造会堂。”
6 Yesu chi ka ni wuba. U wa ana zren bran nkon rji ni koh rina, soja tru kpukpan ma duba hla ni wu, “Bachi, na tie kpa me ya na, wu toh mina tsra dun-wu ye ri ni koh mu na.
耶稣就和他们一同前去。在距离百夫长住宅不远的地方，百夫长派几个朋友来说：“主啊，有劳你大驾光临，实在不敢当，
7 Domin wuyi mi na ban ndi mi tsra dun mi ye ni wu na, u wuti hla tre riri mi toh ivren koh mu ni fie sikpa.
我觉得自己实在没有资格去见你，但只要你说一句话，我的仆人就能治愈了。
8 Me ngame mi he ndji ninkon, mi he ni Sojoji wa ba he ni wo'mu. Mi ti hla ni rhi ndi 'hi,' wa ka hi, miti hla ni rhi ngari ndi 'Ye,' wa ka ye, u ni vren ndu koh mu'a, tie nayi, wa ka tie.”
我既听命于自己的长官，手下也有士兵。如果我对士兵说‘去吧！’他就会去；对另一个人说‘来吧！’他就会来；我对仆人说‘做这个吧！’他就会做。”
9 Wa Yesu wo naki, ayi mamaki nda gbaya ndji ba ba ta wu nda tre, Mi hla yiwu, ni gbu Israila mina toh ndji iri gin gbagba nayina.
耶稣听见这些话，很是惊讶，转身对跟随的众人说：“告诉你们，我在以色列从未见过如此坚定的信心。”
10 Biwa ba ton ndu ba gbaye ni kon nda ton vren koh ma aha sikpa.
百夫长的朋友回到家里，发现那奴仆已经痊愈了。
11 Ni veh ri, Yesu tsi hi ni gburi wa bayo ndi Nain. Mri kohma bahe niwu, ndji gbugbu u.
很快，耶稣开始向拿因城走去，身边跟着他的门徒和一大群民众。
12 A yi kritsa ni gbu, bu ban gburi awuri ri iyinma grji wawu na tsrina, ndji gbugbu ni gbu ba he niwu.
他走近城门的时候，看到另一条路上有个送葬的队伍，那是一家的独子，母亲是个寡妇。城里有一大群人陪着她。
13 Ni toh, Irji alika ni tausayi ma, nda tre niwu ni yi na.
主看见她便心生怜悯，对她说：“不要哭！”
14 Aye nda akwati bi ba akwati ba kukri nda la ivren tsey mi la niwu lunde.
然后耶稣上前按着棺材，抬棺人站住。 耶稣说：“年轻人，我要对你说，起来吧！”
15 Ikmo lunde nda sorma tre Yesu ka nu no iyima.
那死去之人就坐起来，开口说话，耶稣把他交给他母亲。
16 I sissri vu ba wawu mba, ba omangyiri ni Irji, nda la ba chu annabi ri kikle ma ni mi mbu, i Irji jan ndi ma.
众人都感到敬畏万分，纷纷颂赞上帝：“我们中间出现了伟大的先知！”又说：“上帝眷顾他的子民了！”
17 Itre Yesu hi kon ni ntsen ni gbu Yahudiya ni gbungblu ba kagon ni wu'a.
关于耶稣的消息传遍了犹太和周围各地。
18 Mri koh Yohana ba la niwu gbegbeme ikpiyi.
约翰的门徒把这一切都告诉约翰，约翰叫来他的两名门徒，
19 Yohana yo mri koh mah ha nda ton ba ndu hi ni ndji Yesu. Ba miye u ye? kon akwai ri ki ya konri ye
派他们去主那里，说：“你就是我们一直期待的人？还是我们需要继续等待其他人？”
20 Baye wiewiere ni ndji ba tre, Yohana wuyi Batisma, aton ta, diki mbye wuyi u ye'a, ko akwai ndji ri wakiyi yakon yema?
两人来到耶稣跟前，说：“施洗约翰派我们来问你，‘你就是我们一直期待的人？还是我们需要继续等待其他人？’”
21 Ni nton ki ndji gbugbu wu ba samu sikpa, iyamba kle, meme ruhu bri ba.
耶稣这时正在治愈众多患病、遭难、恶鬼附体之人，让盲人可以看到。
22 Yesu amsa nda hla bawa, hi ndi hla ni Yohana kpe bi wo, ni kpe bi toh ni hishi mbi. Bi ra shishi baya, bi nkpurju za ba lunde zren, bi kuturu ba kpa ngla kpa, mangbi ton ba wo-tre, biwa ba kyu ba kma lunde ni vri, u biwa ba he nimi wa ba wo tre ndindima.
耶稣回答约翰的门徒：“你们回去把所见所闻都告诉约翰。盲人可以看见，跛人可以走路，麻风患者被治愈，聋人可以听见，死人复活，穷人听到了福音。
23 Indji wa ana ka wo tre mu na nitu bi zren mu a kpa lulu.
那些不会因我而感到冒犯的人，有福了。”
24 U wa mri koh Yohana ba rju ni hi kpamba, Yesu kma ni hla ni gbugbu ndji ba nitu Yohana, “Ahi ngye bi rju hi ni miji si wa bi toh? Indji biwa vi ngyungyu ni fu yi hlega?
约翰派来的人走了以后，耶稣开始对众人说：“关于约翰，你们到荒野去寻找他时，希望看到什么？风吹动的芦苇吗？
25 U bi rju hi ni wa bi toh ngye yi? Indji wa a sru nklon bi ndindi ma? Yayi, biwa ba sru kpi bi tie nklen u nda ni son ni mi iro ba he ni mi koh ba chu.
身穿华服之人吗？不，那些衣着华丽、生活奢侈的人都生活在宫殿中。
26 U bina rju hi ni ra ni wa bi toh ngye? Anabi? E, Mi hla ni yiwu, zan u anabi'a.
你们是在寻找先知吗？是的，约翰是先知。但我要说的是，他比先知重要得多了。
27 Wayi a wawu wa ba nha ngame ni wuh. yra mitub manzo gaba niyin, wa shi mle kon teh niyi.
经文中记着：‘看啊，我派遣使者先你一步，预备你的道路’，说的就是他。
28 Mi hla yiwu, ndi wa mba bagrji, ba wa nda zah Yohana.
我告诉你们，女人所诞下的人类中，没有谁比约翰更伟大，但他在上帝之国中却是最不重要的那一个！”
29 Baya ndji gbugbu bawo niki, ni bi kpa nklen gandu ba ya ba kpa Irji a ndindima. Ba biwa Yohana yi Batisma bawu.
经过约翰施洗的众人，甚至包括税吏，听到此言便纷纷决定追随上帝的善意正道。
30 Farisawa ni wa ba ton tre zru Yahudawa bawa, ana Yohana yi Batisma ni bawu na, ba na ya nda ni tre lan na.
但法利赛人和研究法律的专家未受过约翰的洗礼，便拒绝上帝对他们的美意。
31 Yesu hla ni ge mi hada ndji bi tsara yi? Ba he hi he?
耶稣又说：“这个世界的人可以比作什么呢？他们像什么呢？
32 Ba he na mri ba tsi ron ni kasuwa, nda ni tre ni kpamba, “Ki nvri injon ni yiwu, u bina nglu na. ki ban je kyu, u bina yi na.
他们就像小孩子坐在巿中心，对彼此说：‘我们给你们吹笛子，你们却不跳舞，我们唱哀歌，你们也不痛哭。’
33 Nakiyi Yohana aye, na ri hla, ana son mah na bi tre ahe ni brji.
施洗约翰来了，不吃饭，不喝酒，你们就说他是恶魔附体。
34 Ivren Ndji ye nda ri nda ni so ibi tre yah, ndji branda so, a kpa bi kpa nklen gandu ni bi lahtre.
现在人子来了，看他吃喝你们又说：‘你看，这人又贪吃，又贪杯，还与税吏和罪人为伍。’
35 Imri ma wawu ba he ni wayu.
但上帝的智慧之道，已被他的所有追随者所证实！”
36 Ni viri Bafarisen, ri bre Yesu ye ni koh ma bawu ri. Wa Yesu ri ni koh Bafarisen, a kuson ni tebru nda ri lla.
有一个法利赛人请耶稣同他一起用餐，于是他就到那位法利赛人家中赴宴。
37 Iwa ri lah tre, a rju rji ni mi gbu nda wo Yesu he ni koh Bafarisen, nda ri lla. Nda ye ni ri iyema ni alabasta iyi ri wuwi ma.
城里有一个女人，是个罪人。得知他在法利赛人家里吃饭，就拿着一瓶香膏来到这里。
38 Nda ye kluwei na Yesu nda tsi yi nda jum nza ma ni ma shishi ma nda sezah ma ni nfutu ma a tre kauna ma nimu zah gban zah mu ni turare.
她跪在耶稣身边，眼泪沾湿了他的脚。于是她用自己的头发把泪水擦干，然后亲吻他的脚，抹上香膏。
39 Bafarisen yo Yesu bi ninkon ma, ato naki nda tre ni suron ma nda ndji yi ana anabi njanji yi ani toh ndi wayi meme iwa, wa si tawu ndji wu lahtre.
请耶稣吃饭的法利赛人看见她，心想：“这人若真的是先知，必定知道是谁在触摸他。这是怎样的女人，她是个罪人！”
40 Yesu kpa nyime nda hla ni wu Siman, mi son hla niwu ikperi, wa tre, hla Malam.
于是耶稣开口说：“西门，我有话要对你说。”他说：“老师，请讲。”
41 Yesu hla ndji ri inu hla niwu ndji ha bari lah kudi niwu, ndji rima sule deri, irima ani hu rima sule hamsi.
耶稣说：“有两个人欠了一个债主的钱，一人欠 500 银币，一人欠 50 银币。
42 Bana he kudi baya hana igu wruhle bawu, hari mba, iri me nimi mba ani fi son igu?
他们都无力偿还，于是债主就免了两人的债务。这两个人哪一个人会更爱他？”
43 Siman hla mi ya wa kudi ma bran, Yesu hla niwu, wu hla ndindi.
西门回答：“我想是那个欠债多的人会更爱他。”耶稣说：“你说对了。”
44 Yesu kma hi ni wa'a nda hla ni Siman wu toh wayi, mi ye ni koh me, wu na ne mma wu ngla zah muna, wawu ne, ni mashishi ma a ngla zah mu niwu, nda se zah mu ni nfutu ma.
于是他转身向着那女人，对西门说：“你看到这女人吗？我走进你家，你没有给我水洗脚，但她却用眼泪湿了我的脚，用头发擦干。
45 Iwu u na tsro son nimu na i wawu tie tu wa mi ye ni wa, ana bri mena.
你没有亲吻我，但这女人自我进来，就一直在亲吻我的脚。
46 Iwu wu na gban nye ni tumu na, a gban izah mu ni nye ni nfutu ma.
你没有在我的头上涂抹香膏，但这女人却用香膏抹我的脚。
47 A he na kiyi wa i lutre ma a bran anu kpa awa bran, nda tsro son wu brama. Wa ba wruhle ni vi fime a suron vi fime kame.
所以我告诉你，因为她的很多罪都被赦免了，所以她心中的爱多。如果被赦免的少，心中爱的也少。”
48 Baya wayi ala niwu, ba wru la tre me hle niwu.
然后耶稣对女人说：“你的罪被赦免了。”
49 Wa ba son niki, ba son tre kpa-mba, wayi anha wa ani wru lahtre hle?”
一同进餐之人心里说：“这是谁啊？竟然可以宽恕罪过？”
50 Yesu hla niwu, isuron ndindima anu ceto me, hi ni si kpa.
耶稣对那女人说：“你的信任已经拯救了你，安心地去吧。”
