Luke 20
1 Baya viri wa Yesu ata bla tre ma ni Urushelima, indji biwa ba he nimiyi, wu Firistoci wu malamai Attaura wu shugabanni ba cimiye niwu.
有一天，耶稣在殿里教导众人，告诉他们好消息。祭司长、宗教老师和长老走上前来，
2 Ba tre niwu, “Hla nitwu ni kpekpele nha wuse tindu ba, wu a nha mba ano kpekplemba.”
他们对他说：“告诉我们，你凭着什么权力做这些事？谁给你的这权力？”
3 A kpa ye nibawu nda tre, “Imeme miyi tre yi bika kpayi ni mu.
耶稣回答：“我也要问你们一个问题，告诉我，
4 Isukpa nima Yohana, ani yi nishu ko ni ndji?”
约翰的洗礼是从天上来，还是从人间来？”
5 Indji ba ba mla ya ni kpamba nda tre, “Kie ta tre Ani shu, ani tre, Naki ingye sa bina kpa ye niwu na?
这些人开始议论：“如果我们说‘从天上来’，他就会说‘那你们为什么不信他？’
6 U kita tre anin ni ndi du indji ba ba ta tro wu ni tita don ba kpaye Yohana ana annabi.”
如果我们说：‘从人间来’，众人会用石头打我们，因为他们认定约翰是先知。”
7 A naki ba kpa nyime kina to wu ni wayi na.
于是他们回答耶稣：“我们不知道从哪里来。”
8 Yesu tre ni bawu, imeme mina hla ni yiwu na ko ni wani gbengblen a tie ndu biyi na.”
耶稣说：“那我也不告诉你们，是谁给我权力做这一切。”
9 A tre ni bawu ni misali, “Indji ri a rhon ni irju ma da ba no baya da he ni gbu ri wubar ko
随后耶稣向众人讲了一个故事：“一个人有一个葡萄园，由于住在距离这里很远的另外一个乡村，他便将葡萄园租给了农户。
10 Intoyi wu ndi wu irju kmaye, daye ton indjiri ciki minikoma ni bi tindu ni Irji, du ba nonik'lo kunkro wa ahe ni irju. Ba tru du k'ma hi kpama dana no kpi na da zi da tru du hi kpama.
到了收获的季节，园主派一个仆人到农户那里，收取葡萄园应该上交的水果。但农户却打了那个仆人，让他空手回去。
11 A lla tru indji ri hi ni indji bi tie ndu ni Irji du ba ba no glo kukar kni niwu, bakalatsi na wu mumla, da na no kpi na.
园主又派另一个仆人去，同样受到殴打和侮辱，空手而归。
12 A lla ton indji ri wutar ma, balaji ciwo ni wu, da tur du hi kpama.
园主又派了第三人去，农户依旧把他打伤，然后把他赶走。
13 Indji wu irju tre, me tie ni he? Metur vri mu wa me kpaye niwu, koba kpaye niwu, dano kpaye niwu.
园主暗自想：‘该怎么办？我知道了，派我的爱子去，也许这一次他们会尊敬他。’
14 Bi tie ndu ni irju bato da tre, ni kpamba, da tre, wayi yi a vri wu magijin ma, kpi wa ki ti kiwu, ni ki ni ban malaka ma du zama wu mbu.
农户一看见园主的儿子，立刻交头接耳说：‘这人会继承产业，我们杀了他，这产业就成为我们的了。’
15 Naki ba tru nu ni miyi irju da wu. Angye indji wu irju ani tie ni ba?
于是他们把园主之子推出葡萄园外杀了。那么主人会怎样对付他们呢？
16 Ani ye da wu ba wawu'u bi duba, da ban irju no barimu.” Da ba wo toki, ba tre, “Du na he naki na.”
他会过来杀掉这些农户，把葡萄园租给别人。” 众人听了这个故事，就说：“希望这样的事情不要发生！”
17 Da Yesu yaba toki, da tre, “Wuyigye bi yi nufin bi wa ba nha-nha zi, 'Tita wa bi mme ba kamba niwu, wawuyi ni zama mafinficin tita?'
但耶稣看着他们说：“那么经文中说：‘建筑工人弃用的石头，现在成了主要基石。’这是什么意思呢？
18 Indji wa rjoku ni tu tita ani tzi kpama ti ziza ziza, wu indji wa rjoku ani cowawu'u.
任何人在那石头上摔倒，都会粉身碎骨，那石头落在任何人身上，都会砸着他们。”
19 Naki wu malaman Attaura wu Firistoci ba wanko wa woh mba ni sa ni kpama ni tonki, da tre ni misalin yi ni tumba, ama dani klu sissri indji ba.
宗教老师和祭司长知道这比喻针对他们，当时就想把耶稣抓起来，可是又害怕民众的反应。
20 Ba mla kiya gyegyer me, da ton bi sru klu bu'u, baya ni baba ba bi adalci niwwan kowa samu da vu nitre wa tre, niki ba son da tru ni doka ni tre gona.
他们找了个机会，派几名奸细假装虔诚信徒去找耶稣，想找到耶稣说话的把柄，然后把他交给总督裁决。
21 U ba miyi da tre Ticha, kito wu tre ni tzro wu bi ma, wunati kpi meme ma na wu tie kpi wu bio ma ninkon wu Irji.
奸细问耶稣：“老师，我们知道，你所说所教都是正道，你绝不会因其他人的意见而动摇，你真的是在将上帝之道传授众人。
22 Ani kpi wu bima duki han ban ni Kaisar ko ana naki na?
那么，我们是否应该向凯撒纳税？”
23 Yesu tokpi wa bason ba tie da kma ni da tre ni bawu,
耶稣看透了他们的诡计，于是说：
24 Tsro me dinari, a iwu nha ni inde ba nha ni kogon ma? Ba tre, “Kaisar.”
“给我一个银币，上面是谁的形象？”他们回答：“凯撒。”
25 A hla bawu ikpi wa, “Kpiwa wu Kaisar, non Kaisar, u kpiwa wu Irji a wu Irji.
耶稣说：“那么，是凯撒的就应属于凯撒，是上帝的就应当属于上帝。”
26 Bana iya davu ni lah tre na, amsar tre ba wanuba anoba mamaki, naki bana biyu nyu na.
耶稣向众人所说的话，让他们无法抓住把柄，这番话也让他们很震惊，于是就沉默了。
27 Wu Sadukiyawa bari baye niwu da tre niw biwa ba tre bahu wlunde ni vu wu kle,
几个撒都该人来到耶稣这里，他们从来都不相信人死会复活。他们问到，
28 Wu ba miyi da tre, “Ticha, Musa nha nitawu, da tre idan wa vayi ma agu da he ni wa, dana he ni vri na, indji ka bawa vayi ma, da te viri ni vayima.
“老师，摩西在律法中写道：‘如果一个男人娶了妻子，但未留下一儿半女就死了，他弟弟就应当娶嫂子，为哥哥留后。’
29 U akwai mri vayi Tangba-wu mumla garwa da gu ba vri,
从前有兄弟七人，老大娶了妻子后死了，没有留下后代，
30 du ni u ha naki.
随后老二,
31 Indji wu tra bawa naki da ye niwu Tankpan ba viri da que.
老三一直到老七都娶了她，但都没有留下孩子就死了。
32 Naki, wu wa ngame ye que.
最终那女人也死了。
33 Ni vi wu kle, anha ni son zama ilon ma? Don indji ba gran wa tangba ba wu.
那么，这女人复活的时候，要做哪个兄弟的妻子呢？因为七个人都娶过她。”
耶稣说：“只有在这里的人才嫁娶。 (aiōn g165)
35 U biwa ba ya ani babayi bari ni son ninton biwa ba que ye bana gran koba sa ta gran na. (aiōn g165)
但对于那些有资格进入新世界的人，那些死而复生之人，不娶也不嫁。 (aiōn g165)
36 Bana que ngana ba tsra baba Malaiku da zama mini Irji da mini bi sake wu u kle.
他们和天使一样不会死亡，因为他们是复活之子，也就是上帝的之子。
37 Naki biwa ba que ye ba wlunde na Musa tsro ni bubu wa shafe miji, wa yo Irji ndi Bachi, Ibrahim ni Irji u Irji wu Ishaku wu Irji Yakubu.
至于死人复活的问题，摩西在关于荆棘的经文中写过，他口中的主是：亚伯拉罕的上帝、以撒的上帝、雅各的上帝。
38 Zizan ana Irji u kyu na, Ahi Irji u ivri, nitu wawu ndji bi he ni vre niwu.
他不是死人的上帝，而是活人的上帝，因为在他那里的人都活着。”
39 Imbru malaman Attaura ba kpa nyime nda tre, “Ticha, wu riga ni kpa nyime bi ye.”
几个宗教老师说：“老师，你说得好。”
40 Bana kara mye kpi ngana.
然后他们就不敢再提出任何问题了。
41 Yesu tre nibawu, “Ba ti nihe ni tre Irji Vvren Dauda?”
耶稣问他们：“为什么说基督是大卫的子孙？
42 Dauda me kima tre ni nvunvu Zabura, Irji tre ni Irji, kuson ni wo kori mu,
因为大卫自己在《诗篇》中说：主对我的主说‘坐在我的右边，
43 Wa me dubi yo ni koshi meduba kma ti bubu son me.
我会让你的敌人变成你的脚凳。’
44 Dauda me ayo Kristi, Irji, ani tini he wani tie ni he da tre a vren Dauda?”
大卫称他为‘主’，所以他怎会是大卫的子孙呢？”
45 U wa a kle wo ba ndji ba wawu A hla ni mri koh ma ndi,
众人聚精会神地听着，耶稣对门徒说：
46 “Mla zren ni malaman Attaura ba son zren ni glu bi gran ni kpamba, da son indji duba yaba, da no ba bubu son rigrama ni shishi ndji ni tre wu bra ni bubu son buki.
“你们要小心宗教老师，他们喜欢穿长袍走来走去，喜欢人们在集市中向他们恭敬问安，喜欢坐会堂里的高位、宴席上的首座。
47 Da chakpo mba biwu balonmba ba que, da babi bre Irji gburko, naki indji biki ba kpa meme la tre ma.”
他们骗光寡妇的财产，通过冗长的祈祷伪装自己。这些人在审判中必受到严重的责罚。”
