Luke 19
1 Yesu ari si zu ni Yeriko.
耶稣走进耶利哥城，穿城而过。
2 U ndji ri he ni ki ni nde Zakka. Ana ndji u kpa haraji nda he wo.
有一个名叫撒该的税吏长，非常富有。
3 A wa nkon wa ani to ka nha hi Yesu amma nda mha njima wokran don gbugbu ndji ba u don aku nkpurju.
他想看看耶稣到底是谁，但在人群中，身材矮小的他无法看见。
4 A tsutsu guchi ni ndji ba hi ko shishi nda ka hon kunkro (Sycamore - durumi) nda ka don towu; don Yesu a tie whiwhre u zu nkon kima.
于是他跑到前面，爬上一棵无花果树，想在耶稣经过的时候看看他的样子。
5 Da Yesu ye ni bubu'a, a nzuya shu nda hla wu, “Zakka, grji ue gbagbla, don luwa gbigbi me son koh me.”
耶稣走到这里后往上一看，对他说：“撒该，快下来，今天我要住在你家中。”
6 U wa grji nitsu me nda ye kpa ni ngyiri.
撒该马上爬下来，高兴地迎接耶稣到他家去。
7 Da ko nha a toh, baka na son na wawu mbawu, nda tre, “A ye hi ziri ni koh ndji u lahtre.”
众人见状议论纷纷：“他竟要住在这样的罪人家中！”
8 Zakka kri nda hla ni Bachi, “Toh mba Bachi, nh'ma ha u kpie me he wu'a me nno bi ya, mba u mita mla ndrjo kpieri, me nno nkpu nza rjula.”
撒该站着对主说：“主啊，你看，我正在把一半的家财分给穷人，如果我曾欺骗谁，就会四倍奉还！”
9 Yesu hla niwu, “Luwa cheto aye ni koh yi don wawu me ahi Vren Ibrahim.
耶稣说：“今天这栋房子迎来了救赎，他也是亚伯拉罕的子孙。
10 E, Ivren Ndji a ye wah nda kpa bi wa ba kado'a chuwo.”
因为人子来寻找和拯救的就是迷失之人。”
11 Da ba wo tre ba, a trenda hla misali ri ni bawu, ka ahe whiwhre ni Wurushelima, u ba ban koh mulki Irji tiewhre u ye.
众人专心听着耶稣的话。由于这里接近耶路撒冷，加上民众都认为上帝之国即将出现，于是耶稣就讲了一个故事。
12 A tre towa, “Indji ri wa ani to tie a hi ni gburi gbugbanmu nda hi kpa chu nda kma ye.
他说：“从前有一个贵族，他离开家去远方接受王位加冕，然后再回到家。
13 A yo mri koh ma wlon nda nno ba pa wlon, nda hla bawu, 'Hi kasran niwu gbien kma yemu.'
他叫了自己的十个仆人来，将钱平分给他们，然后说：‘你们用这钱去做投资，一直到我回来。’
14 Amma indji ma ba kranwu nda nton ndji mba bari hu gonma nda hla, 'Kie na kpanyime ndi ndu ndi yi ndu chu mbu na.'
但这国家的人都憎恨他，于是派一个代表跟过去，说：‘我们不想这个人做王统治我们。’
15 Ba he wa aka kpa chu nda kma ye, a ndu ba yo gran ma ba wa anno ba inklen nda to riba wa ba tie.
贵族获得王位后返回，然后将那些拿钱投资的仆人召来，询问他们做投资的收益情况。
16 U mumla a ye niwu nda tre, 'Bachi mu, pa me'a wa une'a a nji pa wlon ye nha.'
第一个仆人上前说：‘主人，你的钱已经赚了十倍。’
17 Ichu'a hla wu, u toh tie, u gran ndindi, Ni wa u toh tie ni kpie tsitsa ma, u he ni igbu zan wlon wa wu nji mba.'
国王说：‘做得好，你是个好仆人，因为你证明了在小事上很忠心，我现在派你去管理十座城。’
18 U ha ye nda tre, pa me Bachi, a nji pa ton bari ye.'
第二个过来说：‘主人，你的钱已经赚了五倍。’
19 Ichu'a hla wu, 'U kpa gbu ton wa wu nji'a.
国王说：‘我派你去管理五座城。’
20 Iri ye nda tre, Bachi, ngye pa me'a yi, mi ka ri mlazi ni mi kpi,
另一个仆人走进来说：‘主啊，你看，这是你的钱，现在还给你。我用布包着它，确保安全。
21 don mi klu sissri me, don u ndji u nno ya. U ban ni bubu wa una zi'a na.
你是个严厉的人，我很害怕你。我怕你会拿走不属于你的东西，会收走你没有种下的作物。’
22 U chu'a hla wu, 'Ni tre u nyu me ba me han tre'a nitu me, wu meme gran. Wu toh ndi mi ndji wa mi wa bran, ni ban ikpi wa mi na kazi'a na, u me hi vu ikpie'a mi na chuna.
国王回答：‘我要根据你这番话来审判你。你知道我很严厉，会拿走不属于我的东西，会收走我没有种下的作物。
23 Don ngye una yo nklen ni banki toh mi na kma ye mika kpa nha ni a hon tuma (riba) na?
那你为什么不把我的钱存入银行，等我回来的时候，就可以连本带息取回来？’
24 Ichu'a hla bawu wa ba kri wu'a, 'kpa pa wa ahe ni wu'a, ndi ka nno u pa wlon'a.'
国王对身边站着的仆人说：‘把他的钱拿走，交给那赚了十倍的人。’
25 Ba hla wu, Bachi, a he ni pa wlon.'
侍卫说：‘但主人，他已经有了十倍的钱了。’
26 Mi hla yiwu, indji wa a he wu'a, ba nno tia, amma uwa a hama wu'a, ba kpa mbru wa ahe niwu.
国王说：‘告诉你们吧，那些已经有的，还会有更多。没有的，现在有的也会被拿走。
27 Amma biyi, bi yo shishi nime, bi wa bana nyime ndu me chu mba na, nji ba ye wayi ndi wu ba ni shishi mu.'”
至于那些不愿意我做国王统治他们的敌人，现在把他们拉到这里来，当着我的面杀掉！’”
28 Da a hla tre bi yi, a vu gon ma hi Wurushelima
耶稣讲完这个故事，就继续向前朝着耶路撒冷走去。
29 Ba he me wa a ye whiwhre ni Baitfaji mba Baitanya, nitu ngblu wa ba yo ndi Zaitun, wa ka ton mri koh ma harhi,
快到伯法其和伯大尼时，他来到了橄榄山，在那里叫来两名门徒，对他们说：
30 ndi, “Hi nimi vi gbu wa ahe ni ko shishi mbi'a. Bita ta ri, bi toh vren nakpron wa bana honwu to na. Siwu ndi njiwu yemu.
“你们到前面的村子去，进去后会看见有一个地方拴着一头从未有人骑过的小驴，解开它的绳子，把它牵来。
31 Indrjo nita mye yi, 'Bi siwu ni ngye?' Bika hla, Bachi mba ni son.'”
如果有人问为什么解开它，你们就说：‘主需要它。’”
32 Biwa ba ton ba, bahi nda kato vren na pron'a towa Yesu a hla bawu'a.
两名门徒出发了，后来发生的一切与耶稣所说如出一辙。
33 Baka ki si vren nagro, kikima baka mye ba, “Bi si vren nakpron ni ngye?”
他们解开小驴的时候，驴主人问：“你们为什么解开它？”
34 U ba tre, “Bachi ni son.”
他们说：“主需要它。”
35 Ba nji ye ni Yesu, nda lba ba kpi mba ni tu vren nakpron nda ban Yesu sa tuma.
门徒把小驴牵到耶稣那里，把自己的衣服搭在驴背上，耶稣坐在上面。
36 Da si zren, baka lba ikpi bi sru kpa mba ni tu nkon.
耶稣骑驴前行，众人把自己的衣服铺在路上。
37 A tie whiwhre ni blaba ngblu Zaitun, u gbuj'bu mri koh ma baka ku'u ngyiri nda ni gbre Irji san ni ngyiri kpukpo me nitu wa ba toh ikpie wa atie'a wa nno ba sissri,
当他走近耶路撒冷，这里也是橄榄山的下山路，门徒们因为看见了所有神迹，开始充满喜悦地大声赞美上帝。
38 nda tre, “Lulu a hi'u chu wa asi ye nimi nde TieTie! Salama ni shulu daraja wa a zan dauka!”
他们大声喊：“奉主之名前来的王，赞颂你！愿和平降临天堂，愿荣耀降临至高天堂！”
39 Farisawa bari nimi jbu hla wu, “Ticha yra nha ba”
民众中有几个法利赛人对他说：“老师，不要让你的门徒说这些！”
40 Yesu a sa bawu, Mi hla yiwu njanjimu, biyi bata ki ngbangbi, tita ba yra gro.”
耶稣说：“我告诉你们，他们若保持沉默，石头就要呼喊了！”
41 Wa Yesu tie whiwhre ni gbu'a, ayi nitu ma,
耶路撒冷越来越近了，耶稣看见这座城，开始为之哭泣，
42 nda tre, Bina toh wiyi, ko bina toh ikpi wa ba nji salama ye yiwu! Amma zizan ba riba ni shishi mbi.
他说：“我真希望你们——就是你们啊，在今天能知道通往平安的路，但都隐藏起来了，你们看不到。
43 Ivi ni ye niwu wa bi kamba niwu ba me gle kagon me, nda mau krju tie.
时间一到，你们的仇敌就会包围过来，搭建斜坡攻击你们，把你们团团围住，困住你们，
44 Ba tsenu hlega meme ni mri me. Ba don tita ri nitu ri na, don una toh inton wa Irji sison zo nda kpa'u chuwo.”
他们会彻底摧毁你们，还有你们的孩子。所有的石头建筑都会轰然倒塌，因为你们在救赎到来之刻拒绝接受。”
45 Yesu a ri ni tra Irji nda tsihi ka zu bi le
耶稣走进圣殿，赶走做买卖之人，
46 nda hla bawu, “Ba nha zi, Ikoh yi ani koh u aduwa amma u bi ka tie iwru bi y'bi.”
他对他们说：“经文上记着：‘我的殿将用于祷告’。你们却把它变成贼窝了。”
47 Yesu ahe nda zi tsun ni tra Irji cacuwu, Amma, Firist bi ninkon ba ni nha ni bi ninkon u nda ba, ba wa nkon u wu-u,
然后他每天都在圣殿里教导众人。祭司长、宗教老师和首领都想杀害他，
48 amma bana toh nkon na, don indji ba siya wowu.
但又不知道如何下手，因为众人都围着他并聆听。
