Luke 1
1 Ndji gbubgu bana gucci tie ndu yongyegyere kpi bi andi a ye rju kri ndende ni mi mbu'a.
德敖斐羅鈞座：
2 Na-wa ba ka ba sru ni wo-mbu'a, rji ni biandi bana to ni shishi mba baba bi tindu lan tre-a.
關於在我們中間所完的事蹟，己有許多人，依照那些自始親眼見過，並為真道服役的人所傳給我們的，著手編成了記述，
3 Mi toh abi nimu nitu mi ban ikpi ba shle ya toh rji ni mumla, mba ni ni nha nitu mba gyegyere niwu Uchu Tiyofilos.
我也從頭仔細查訪的一切，遂立意按著次第給你寫出來，
4 Ni dun toh, hamma ni sron ha ikpi andi bana tsro ye.
為使你認清你所講授的道理，正確無誤。
5 Ni vi khikle u-chu Herod, Ichu wu Judea, ni ntoh ima, Zakariya wu nhma ko Abijah ana Prist mba. U-wa ma eh'pu Haruna.
在猶太王黑落德的時候，阿彼雅班中有一位司祭名叫匝加利亞，他的妻子是出於亞郎的後代，名叫依撒伯爾。
6 Hambawu bana bi tie sissri Irji ie suron mba ni zren mba abhi ni shishi ma. Bata hu lantre Bachi nda ni hu ikpi bi wandi a nha dun ba ti'a.
二人在天主前是義人，都照上主的一切誡命和禮規行事，無可指摘。
7 Bana he ni vivren wu ngrji mba na, Alisabatu anani ngrji na, u ba che hamba mba lonma.
但是，他們沒有孩子，因為依撒伯爾素不生育，兩人又都上了年紀。
8 Inton Zakariya a ye ni dun kri ni shishi Irjin nda tie ndu Prist wa ndi chuu wu nclan ngrji ma a ku ni tu ma.
正逢匝加利亞輪著他的班次，在天主前盡司祭的職務時，
9 Ba hu njo ni chu Prist wandi a ni tie ndu ni mi-tra u Bachimbu, nda gon ton nitu mbru mba.
按著司祭的常例，他抽中了籤，得進上主的聖所獻香。
10 Ni-andi ahe ni mi, mbru ndiba ba ki ni rah nda si bre Irji mla ni nton wandi ton a si gon.
獻香的時候，眾百姓都在在外面祈禱。
11 A kri toh Maleka Irji rju kri ni wo mla wu bubu gon ton-a.
有一位上主的天使顯現給他。
12 Ni-andi Zakariya ku shishi niwu, a kma tie lo'me i sissri a vuu.
匝加利亞一見，驚惶失措，害怕起來；
13 I Maleka a hla niwu ndi, “Na klu sissri na, Zakariya, nitu ibre me a rhi ton. Iwame Alisabatu ni ngrji ivren'llon niwu. Wu yo ndema ndi Yohana.
但天使向他說：「匝加利亞，不要害怕! 因為你的祈禱己蒙應允，你的妻子依撒伯爾要給你生一個兒子，你要給他起名叫若翰。
14 Isuron me ni si i wu ngyiri, u gbugbu ndi ba ngyiri ni ngrji ma'a.
你必要喜樂歡躍，許多人也要因他的誕生而喜樂，
15 A nii khikle ndji ni shishi Bachi. Ana so ihi mba mma wandi a sen na ihi na, Ruhu tsartsar wu Irji ni he ni wu rji ni mi nne yima.
因為他在上主面將是偉大的，淡酒濃酒他不喝，而且他在母胎中就要充滿聖神；
16 Gra ndji bi Israila ba kma hi ni Bachi Irji mba.
他要使許多以色列子民轉向上主，他們的天主；
17 Ani hi ni shishi Bachi ni ruhu mba gbenbgle Elijah. Ani tie ki nda kma suron ba-tti hi nitu mmri mba, don bi ka-wo baka zren nimi to u bi zren bi - nda mla nkon tie ni Bachi, ndji wa ba mla zi niwu'a
他要以厄利亞的精神和能力，在祂在前面先行，為使父的心轉向兒子，使悖逆者轉向義人的心意，並為上主準備一個善良的百姓。」
18 Zakariya a hla ni Maleka ndi, “Mi tie ni he ni toh kpe yi? Mi chiche ndi i se wamu ba bran gbagbanmu ye.”
匝加利亞遂向天主說：「我憑什麼能知道這事呢? 因為我已經老了，我的妻子也上了年紀。」
19 Maleka kma sa wu da tre ndi, “ahi me Gabriel wandi ani kri ni fron Irji. A ton me du mi ye tre niwu, ndi mi nji lantre ndindi nji wu.
天使回答說：「我是站在天主在前面的加俾額爾，奉命來向你說話，報告給你這個喜訊。
20 Mla wo! Wu son ni ngbangbi, wuna la tre na, se kpe wa mi hla niwu a wri. Ani toki nitu wuna kpa nyime ni lantre wandi mi hla wu na, ikpe wandi a ni wri ni tsra ni nton ma
看，你必成為啞吧，不能說話，宜到這事成就的那一天，因為你沒有相信我的話；但我的話屆時必要應驗。」
21 Ndji ba basiya gben Zakariya ndana rju na. Ba tie mamaki ni wu ton me nimi koh Irji.
百姓等候匝加利亞，都奇怪他滯留在聖所內。
22 Wa a rju ye niba, a tre wakran. Ba kri rhimmre ndi a to kpe ni mi koh Irji. A si tindu tsoro ba niwo, ama ndana tre na.
及至他出來後，不能與他們講話，他們這才知道他在聖所中見了異象，他已成了啞吧，只給他們打手勢
23 Ni-andi nton wu tindu ma a kle, a kma hi ni Kohma
他供職的日期一滿，就回了家。
24 Ni vi ba kii, iwama Alisabatu a hwrji-nne wu wha ton ndana du ndji du ba toh na. A tre ndi,
幾天以後，他的妻子依撒伯爾了孕，自己躲藏了五個月，說：
25 ngye kpe wandi Bachi mu tie ni mu nda yame ni lo suron nda chu shan rju ni mu ni shishi ndji.
「上主在眷顧的日子這樣待了我，除去了我在人間的恥辱。
26 Ni wha wu tanne, Irji a ton Maleka Gabriel hi ni gbu Galilee wandi ba yo ndi Nazareth,
到了第六個月，天使加俾額爾奉天主差遺，往加利肋亞一座名叫納匝肋的城去，
27 du hi ni Maryamu, ih'pu Dawuda, wandi ba na haa zi ni ndi ri ni nde Yusufu. Maryamu ana rhi he toh lilon ni son ma.
到一位童貞女那裡，她已與達味家族中一個名若瑟的男子訂了婚，童貞女的名叫瑪利亞。
28 A ye tre ni wu ndi, “Mi chiwu, wu wandi ba kpa nyime ni wu gra, Bachi he ni wu.
天使進去向她說：「萬福! 充滿恩寵者，上主與妳同在! 」[在女人中妳是蒙祝福的。]
29 Itre a kpau tsi shishi, wa kma rhimmre nitu bibi ichi wandi a chiwu'a
她卻因這話驚惶不安，便思慮這樣的請安有什麼意思。
30 Maleka a hla ni wu “Na tie sissri na, Maryamu, Irji a kma yawu ni lo suron.
天使對她說：「瑪利亞，不要害怕，因為妳在天主在面前獲得了寵幸。
31 Ya yi, wu hwrji-nne ni ngrji vren. Wu yo ndema ndi Yesu.
看，妳將懷孕生子，並要給祂起名叫耶穌。
32 Ani khikle ndji, ba yo vren khikle'a Bachi u shulu. Bachi Irji ni nuu tu chu bachi ma Dawuda.
祂將是偉大的，並被稱為至高者的兒子，上主天主要把祂祖先達味的御座賜給祂。
33 Ani tie mulki wandi a na kle na nitu koh Yakubu, i ngbungblu wandi ani son nitu mba bana kle na. (aiōn g165)
祂要為王統治雅各伯家，直到永遠；祂的王權沒有終結。」 (aiōn g165)
34 Maryamu a hla ni Maleka, ikpe yi ni tie ni he nda wrhu to tre me. Ime mi rhihe wu toh lilon ni son mu.
瑪利亞便向天使說：「這事怎能成就? 因為我不認識男人。」
35 Maleka a sa niwu ndi, “Ruhu Tsatsra ni ku ni tume i gbengble Irji wu shulu ni kasuu. Vren Tsatsra wandi wu ngrji ba yow ndi Vivren Irji.
天使答覆她說：「聖神要臨於妳，至高者的能要庇廕妳，因此，那要誕生的聖者，將稱為天主的兒子。
36 Toh, imlame Alisabatu a he ni nne vivren lilon ngame ni chichema. U wha ma wu tanne yi - wawu wandi bana tre ndi ana ngrji na.
且看，妳的親戚依撒伯爾，她雖在老年，卻懷了男胎，本月已六個月了，她原是素稱不生育的
37 Ekpe na ne wandi Irji na toh tie na.”
因為在天主前沒有不能的事。」
38 Maryamu a tre ndi, “toh, Bachi mu, mi vren wa wu ndume. Tie ni mu tsra ni kpeu wu hla'a.” Maleka a lu hi kpama nda don me.
瑪利亞說：「看，上主的婢女，願照你的話成就於我吧! 」天使便離開她去了。
39 Maryamu a lu lunde ni vi baki nda sima hi ni gbu bi ko tu-ngblu ba, ni gbu wu Judea.
瑪利亞就在那幾日動身，急速往山區去，到了猶太的一座城。
40 A ka rhi ni koh Zakariya nda chi Alisabatu.
她進了匝加利亞的家，就給依撒伯爾請安。
41 Ni wandi Alisabatu wo chi wu Maryamu'a, kpran vren wandi a he ni nnema a luza i Ruhu Tsatsra a lu rhi ni Alisabatu
依撒伯爾一聽到瑪利亞安，胎兒就在她腹中歡躍。依撒伯爾遂充滿聖神，
42 A lu ni khikle lan nda tre gbangban ndi “lulu he nitu me, ni mi mba, mba ni ibi wu mi nne me.
大聲呼喊說：「在女人中妳是蒙祝福的，妳的胎兒也是蒙祝福的。
43 Nge tie ndu dun bachi mu dun ye ni me?
吾主的母親駕臨我這裡，這是我裡得來的呢?
44 Ni wandi lan tre chi me a rhi ni nton mu, vi kpran vren wandi a he nimi nnemu a lu zah wu ngyiri.
看，妳安的聲音一入我耳，胎兒就在我腹中歡喜跳躍。
45 A tie lulu ni wu wandi a kpanyme ndi ikpi biwandi Bachi Irji a dun be blah niwu ba wrhu to ki.
那信了由上主傳於她的話必要完成的，是有福的。」
46 Maryamu a tre ndi “suron mu ni ngyiri ni Irji Bachi.”
瑪利亞遂說：「我的靈魂頌揚上主，
47 Ie drimu ni ngyiri kpukpome ni Irji wandi a kpame chuwo.
我的心神歡躍於天主，我的救主，
48 A kma iyanchi vivren wa wu tindu ma. Ya, Irji zizan ikba ndi kankan ba tie lulu nimu.
因為祂垂顧了祂婢女的卑微，今後萬世萬都要稱我有福；
49 Wawuyi a tie khikle ndu nimu, indu ma hi tsatsra.
因全能者在我身上行了大事，祂的名字是聖的，
50 Lo suron ni wruhle ma ni ha ikba hi ni ikba wu bi andi ba klu sissri ma'a.
祂的仁慈世世代代於無窮世，賜於敬畏祂的人。
51 A chu ngbengble ni ngba woma tsro, nda vra bi nzutu ni tu mre wu suron mba.
祂伸出了手臂施展大能，驅散那心高氣傲的人。
52 A gbran mri bi tu chu grji ni bubu son mba, nda nzu biwandi bana he nitu kpe na lu.
祂從高座上推下權勢者，卻舉揚了卑微貧困的人。
53 A juu bi iyon ni ikpi bi ndindi nda zu bi iwu du ba hi hamani kpe.
祂曾使飢餓者飽饗美物，反使那富有者空手而去。
54 A zo Israila, mri u ndu ma, ni duba rhimre nda wruhle
祂曾回憶起自己的仁慈，扶助了祂的僕人以色列，
正如祂向我們的祖先所說過的思許，施思於亞巴郎和他的子孫，直到永遠。」 (aiōn g165)
56 Maryamu ason mla u wha tra ni Alisabatu rhi nda kma hi ni koma.
瑪利亞同依撒作爾住了三個月左右，就回本家去了。
57 Nton ngrji Alisabatu a tie, waa a ngrji vren ma, vren lon.
依撒伯爾滿了產期，就生了一個兒子。
58 kpukpan son ma baba mlah ma ba wo khikle kpe ndi Bachi Irji tie, ni lo suron ma niwu, nda ngrji ni wu.
她的鄰居和親戚聽說上主向她大施仁慈，都和她一同歡樂。
59 A he niki, ni viwu tandra, ba ye bubu gyen mbru ni vivren'a. Ba ta zinde tima Zakariya niwu.
到了第八天，人們來給這孩子行割損禮，並願意照他父親的名字叫他匝加利亞。
60 Iyhima a sa bawu ndi, “Aian, nde ma nih Yohana.”
他的母親說：「不，要叫他若翰。」
61 Ba hla niwu ndi “bi na he ni mla mbi rhi ni nde mba na.”
他們就向她說：「在妳親戚中沒有叫這個名子的。」
62 Ba tre ni wo ni tima ndi do hla nde wa ba yo vren'a.
他們便給祂的父親打手勢，看願意叫他什麼。
63 Tima a mye duba nu igble wu nha, wa nha ndi, “ndema hi Yohana.” Ndji ba wawu mba ba tie sissri (mamaki).
他要了一塊小板，寫道：「若翰是他的名字。」群人都驚訝起來。
64 Nhuma a kri bwu hari (immediately) i nl'pma a si, wa a tre nda ngyiri ni Irji.
匝加利亞的口和舌頭立時開了，遂開口讚美天主。
65 Sissri a vu ndji bi wandi bana hye ba ba. Ba vu tre kpi bi yi zren ka gon ngblu ngbugblu Judea.
於是，所有的鄰居都滿懷怕情；這一切事就傳遍了全猶太山區，
66 Wawu ndji biya ba wo'a, ba yo zi ni suron nda tre “i vren yi ni hye ni he?” Nitu woh Irji a he niwu.
凡聽見的人都將這事存在人中，說：「這孩子將成為什麼人物啊? 」因為上主的手與他同在。
67 Tima Zakariya, shu ni Ruhu tsatsra, hla ikpe andi ni he'a
他的父親匝加利亞充滿了聖神，遂預言說：
68 “nda tre ndi gbresan ni Bachi, Irji wu Israila, wawu yi a ye zo nda khle ndu kpa-chuwo ni ndji ma.
「上主，以色列的天主應受讚美，因祂眷顧救贖了自己的民族，
69 A nzu njon kpata chuwo ni tawu ni koh ndji wu nduma Dawuda,
並在自己的僕人達味家中，為我們興起了大能的救主，
71 kpatachuwo rju ni wo bi yota ni shishi mba ni wo bi-andi ba kamba nita.
拯救我們脫離敵人和仇恨我們者的手。
72 Ani tie toki nitu do tsro ta lo suron ma mba timbu, niki rhimre ni tsatsra yo nhyu,
祂向我們的祖先施行仁慈，記憶祂自己的盟約，
73 ni shirji ni trema ni Ibrahim, bachi mbu.
就是祂向我們的祖宗亞巴郎所宣述的誓詞，
74 A shirji ndi a ni nuta biwandi a chuta chuwo ni bi kamba nita, ikini tindu niwu hama ni sissri,
恩賜我們從敵人手中被救出以後，無恐無懼，
75 ni tsatsra ti bi, ni shishima wawu ni vrevre mbu.
一生一世在祂的在面前，以聖善和正義事奉祂。
76 A wu vivren ba yo'u ndi anabi wu Bachi Khikle ni shulu, wuhi kri ni shishi Bachi ni mla nkoma ti nda mla ndji tie ni ye ma,
至於你，小孩，你要稱為至高者的先知，因你要走在上主的在面前，為祂預備道路，
77 nda nu ta to kpe wu kpachuwo ni ndji ma, ni kpa wruhle lahtre mba.
為祂的百姓認識救恩，以獲得他們罪惡的寬宥：
78 Ikpe ani he toki ni lo suron Irji mba, nitu kima nza Irji rji ni shulu ani ye zota,
這是出於我們天主的慈懷，使旭日向我們照耀，
79 do kpan ni bi wandi ba he ni bwu mba iwhu i qu. Ani tie kima nda yota ni nkon wu si.
為光照那坐在黑暗和死影中的人，並引我們的腳步，走向和平的道路。」
80 Vivren a lu gbron nda he ni sen kpa dri, ndaka son ni tsutsu miji gben vi wandi a rju kri ndende ni Israila.
這小孩漸漸長大，心神堅強。他住在荒野中，直到他在以色列人前出現的日期。
