Ndu Manzaniba 2
1 Niwa ivi pentacos a ye, bana ki ni bubu riri wawumbawu.
五旬節日一到，眾人都聚集一處。
2 Mle, kikle gyungyu ri, rhi ni shulu, a lu fu grji ye ka ko wa bana ki nima'a.
忽然，從天上來了一陣響聲，好像暴風颳來，充滿了他們所在的全座房屋。
3 Elem to ilu kri ku gason nitu mba ni yiyri.
有些散開好像火的舌頭，停留在他們每人頭上，
4 Ruhu Tsatsra a ri shu ku ni ko aha mba, e ba lu kri ku tre ni leme kankan, wa ruhu a tsro ba.
眾人都充滿了聖神，照聖神賜給他們的話，說起外方話來。
5 Ni kima, Yahudawa bi hu nkon Irjhi, rhi ni gbu gbungblu kankan ni meme, bana he ni Urishilima.
那時，居住在耶路撒冷的，有從天下各國來的虔誠的猶太人。
6 Niwa baa wo langyungyua, akpa ba rhikice u ba ye bubu riri ikpea a kpa ba tsi shishi, nitu ko nha asi wo ba ni lan tre gbumma
這聲音一響，就聚來了許多人，都倉皇失措，因為人人都聽見他們說自己的方言。
7 Kpe a k'ma nuba sisiri ni mre; i ba tre ndi, “E biyi wawumba, bi si trea, bana ndhi bi Galilee na?
他們驚訝奇怪地說：「看，這些說話的不都是加里肋亞人嗎﹖
8 A ngye ti du ta niwo ba ni lan tre gbunbu, lan wa ba grjita niwa a?
怎麼我們每人聽見他們說我們出生地的方言呢﹖
9 Parthians mba medes mba Elamites mba biwa ba ki ni mesopotamia, ni Judea mba Cappodia, wu Pontus mba Asia.
我們中有帕提雅人、瑪待人、厄藍人和居住在美索不達米亞、猶太及卡帕多細雅、本都並亞細亞、
10 Phrygia mba Pamphylia, ni Egypt mba mbru bubu bi Libya hi ni Cyrene, mba Bitsri wa ba rhi ni Rome.
夫黎基雅和旁非里雅、埃及並靠近基勒乃的利比亞一帶的人，以及僑居的羅馬人、
11 Yahudawa baba biwa ba kpa hu irjhi wu Yaudawa ba, Cretans baba larabawa, ki wo ba si tre ni lan mbu nitu kikle ndu Irjhi.
猶太人和歸依猶太教的人、克里特人和阿剌伯人，怎麼我們都聽見他們用我們的話，講論天主的奇事呢﹖」
12 A nuba rhimre ni sisiri i ba tre ni kpa mba ndi, “A hi ngye to yi?”
眾人都驚訝猶豫，彼此說：「這是什麼事﹖」
13 Bari banza ba nda tre ndi, “Basi huwa hi sa.”
另有些人卻譏笑說：「他們喝醉了酒！」
14 E bitrus a lu kri nimi wlon donri mba, nda nzu lan nda tre gbangban me niba ndi, ndhi lilon be gbu Judea, baba ndhi wawu'u biwa, bi ki ni Urishilima, sren to ni lan tre mu nidu yi mlaa toh.
伯多祿就同十一位宗徒站起來，高聲向他們說：「猶太人和所有居住在耶路撒冷的人！請你們留意，側耳靜聽我的話!
15 Ndhi biyi bana si hwu na wa bi ban na, zizan ni ton wu tra wu hwumble genri.
這些人並不像你們所設想的喝醉了，因為纔是白天第三時辰；
16 Kpe yi a tsra ni tre anabi Joel;
反而這是藉岳厄爾先知所預言的：
17 Ani he vi bi kle kle, Irjhi a tre, “Mi vra ruhumu nitu rima ndhi wawu. Mri mbi lilon baba mrimba ba rira ikpi bi ye ni ko shishi mri nzembi ba to ko waayi e bi chiche mbi hra ra nitu ra.
『到末日──天主說──我要將我的神傾住在所有有血肉的人身上，你們的兒子和女兒都要說預言，青年人要見異像，老年人要看夢境。
18 Jaji bi ndu mu, lilon baba mba, mi buwa ba ni ruhu mu u ba nra kpi biye ni ko shishi.
甚至在那些日子裏，連在我的僕人和我的婢女身上，我也要傾住我的神；他們要講預言。
19 Mi tsro kikle ndu mu ni shu shulu, mba ni alamu mu ni meme (gbugblu), iyi ilu mba ntse Ikpan irjhi ni k'ma ti bwu,
我要在天上顯示奇蹟，在下地顯示徵兆：血、火和煙氣。
20 Kpan iwha ni k'ma ti iyi, ri du kikle vi wu Baci ni ye, vi wa ko nha ni to nda rhimre nitu ma.
在上主的偉大和顯赫的日子來臨以前，太陽要變成昏暗，月亮要變成血紅。
21 Ani to ki, ndhi wa a yo nde Bacia ani nawo
將來，凡呼號上主名字的人，必然獲救。』
22 Ndhi bi Israila, wo lan tre biyi, Yeshu wu Nazarat ana ndhi wa Irjhi a nzu hon ni shishi mbi, ni kikle ndu ni kpi bi du ndhi bwunyu yo hyo ni wuo Irjhi ati ni woma ni mimbi, me wa biyi me bito.
諸位以色列人！請聽這些話：納匝肋人耶穌是天主用德能、奇蹟和徵兆──即天主藉他在你們中所行的，一如你們所知道的──給你們證明了的人。
23 Ndi yi wa ba vuu nu tsra ni kpe wa Irjhi ana mla zi nda to; ni wo meme; ndhi wa bana zren ni tu nkon na ba wuu ni kpan u ni kunkro (kros).
他照天主已定的計劃和預知，被交付了；你們藉著不法者的手，釘他在十字架上，殺死了他；
24 Ama Irjhi a nzu lu, nda chuchuwo ni ya wu qu, nitu iqu na he ni gbengble wu vu u nji na
天主卻解除了他死亡的苦痛，使他復活了，因為他不能受死亡的控制，
25 Ni kima Dawuda a tre ni tuma ndi “me to Baci chachu ni shishi mu; ngye a he ni kosan worhimu di du mina c'bi rhuna.
因為達味指著他說：『我常將上主置於我眼前；我決不動搖，因他在我右邊。
26 Nitu ki, mi ngri ni suron mu e line mu a takpe. N'makpa mu ngame ni son ni yo suron.
因此，我心歡樂，我的舌愉快，連我的肉身也要安息於希望中，
因為你決不會將我的靈魂遺棄在陰府，也不會讓你的聖者見到腐朽。 (Hadēs g86)
28 Wu bwu nkon wu rai ni mu du mi mla to, wu du me ngri kpukpo me ni shishi me
你要將生命的道路指示給我，要在你面前用喜樂充滿我。』
29 Mri vayi, ani bi numu dumi tre ni yi ni suron wu kpanyme, (hamma ni sisiri), nitu chiche baci. Dawuda, ndi a qu e ba rhuwu, e ibe ma he ni ta ya ni vi wu luwa.
諸位仁人弟兄！容我坦白對你們講論聖祖達味的事罷！他死了，也埋葬了，他的墳墓直到今天還在我們這裏。
30 Nitu kima ana anabi wa a toh ndi Irjhi a shirhi ni ban niwu ndi eh'pu wu nchinema ni hon son nitu tuchuma.
他既是先知，也知道天主曾以誓詞對他起了誓，要從他的子嗣中立一位來坐他的御座。
31 A to kpe wa ani ye he ni shishia ndda tre ni tu lu tashme Kristi, ndi bana kawdon ni ko qu na; e n'mama na gla na. (Hadēs g86)
他既預見了，就論及默西亞的復活說：『他沒有被遺棄在陰府，他的肉身也沒有見到腐朽。』 (Hadēs g86)
32 Yesu yiwa Irjhi a nzu lunde, e kita wawumbu, ki bla ikpe wa kito di wo nitu ma'a.
這位耶穌，天主使他復活了，我們都是他的見證人。
33 Nitu ki, niwa ba nzu hon hi wo ko rhi wu Irjhi, nda kpa Ruhu Tsatsra wa titi baci a shirhi niwu, a vu vra grhi, ikpi wa bisi to nini wo'a.
他被舉揚到天主的右邊，由父領受了所恩許的聖神；你們現今所見所聞的，就是他所傾注的聖神。
34 Dawuda ana hon hi ni shuluna, ama nda tre ndi “Baci a lha ni Bacimu,” ku son ni wo rhimu.
達味本來沒有升到天上，但是他卻說：『上主對吾主說：你坐在我右邊，
35 Di gben dumi k'ma bi kamba (yo shishi) niwu ti ruron wu sa za me.”
等我使你的仇敵，變作你腳的踏板。』
36 Niki ma, du ko Israila wawu mla toh ndi janji, Irjhi du he Baci mba Kristi, Yesu yi wa bi Kpanwu nitu kros'a.
所以，以色列全家應確切知道：天主已把你們所釘死的這位耶穌，立為主，立為默西亞了。」
37 Niwa ba wo tre yi a yra ba suron, e ba lha ni Bitrus baba mbru manzani ba, ndi “Mri vayi, ki ti nihe?”
他們一聽見這些話，就心中刺痛，遂向伯多祿和其他宗徒說：「諸位仁人弟兄！我們該作什麼﹖」
38 Bitrus lha bawu di k'ma gon nu latre, ni kpa baptisma, ko nha bi ni nde Yesu kristi, ni wru latre bi ni Irjhi hlega, ndi kpa Ruhu Tsatsra wa ani nu hamma ni du ui han kpe.
伯多祿便對他們說：「你們悔改罷！你們要以耶穌基督的名字受洗，好赦免你們的罪過，並領受聖神的恩惠。
39 Shirhi'a ahi wumbi, baba mrimbi, niwa ba he gbagban me ngame; wawundhi wa Baci Irjhi mbu ni yo ba'a”
因為這恩許就是為了你們和你們的子女，以及一切遠方的人，因為都是我們的上主天主所召叫的。」
40 Ni lan tre gbugbuwu, a tre ni tu kima'a nda nrooba ndi.” Nhawo rhu ni k'ba bi kawatre yi.
他還講了很多別的作證的話，並勸他們說：「你們應救自己脫離這邪惡的世代。」
41 Mle ba kpa tre ma e ba ti baptisma ni bawu, ndhi dubu tra ka ru nha ni ba.
於是，凡接受他的話的人，都受了洗；在那一天約增添了三千人。
42 Ba ye suron mba ni bubu riri ni kpa Isro manzani mba zumunta, nda ni ga bredi wu jibi, mba bre Irjhi.
他們專心聽取宗徒的訓誨，時常團聚，擘餅，祈禱。
43 Sisiri a vu ko nha e anabawa'a ba ti ndu gbugbu baba ekpi bi tsro (sisir) ya.
因為宗徒顯了許多奇蹟異事，每人都懷著敬畏之情。
44 Biwa ba kpanyme ba ki ni bubu rii nda ti ko ngye to u ndi riri, hamma ni chuti nkan,
凡信了的人，常齊集一處，一切所有皆歸公用。
45 Ba vu ba kpimba le nda ga ni ko nba nmba tsra ni kpe wa ko nha ni son.
他們把產業和財物變賣，按照每人的需要分配。
46 Nivi hi nivi, ba yo tu mba ni suron riri ni ko Irjhi,
每天都成群結隊地前往聖殿，也挨戶擘餅，懷著歡樂和誠實的心一起進食。
47 Ba ga bredi niko rikomba, nda ga birhi ni nroo kpamba hamma ni nzutu, ndani gbre nde Irjhi ndi ba ba kpanyme ni ba e chachu, Baci a si gbron ndhi wa basi nhawo ni ye niba nda du gbrumba a si hon
他們常讚頌天主，也獲得了全民眾的愛戴；上主天天使那些得救的人加入會眾。
