Ndu Manzaniba 17
1 Zizan, niwa ba zren zu ni igbu bi Amphipolis mba Apoloniya, ba ye ri ni kikle gbu Tesalonika, bubu wa synagogue wu Yahudawa a he.
Paul okv Silas Ampipolis okv Apollonia bv vngpikla vngtoku, Jius kumkunaam dooku gv Tesalonika lo aatoku.
2 Bulus, toh wa a ta tia, hi ni ba, nda ban vi Sati tra si vu mla ya ni mi nha tre BAchi niba.
Paul ninyigv atugv vngdungbv Jius kumkunaamlo vngtoku. Hoka Doonu alu lvum go hv nyitwng gv lvkobv dopam pamgvto Baibel kitap lokv minla,
3 A sia bwu tre Bachi nda ni mla bla ndi a tsra kri ni du Kristi du ti ya nda la lu rhini kwu. A hla ndi “Yesu yi, wa mi d'bu bla ni yiwu a wawuyi hi Kristi.”
okv Darwknv kitap lokv bunua mindimiyin jila mimpa jitoku ho Kristo hinching la okv sito kula turkur kunama. “Si Jisu oogv ngo nonua mimpa jidunv si,” Paul minto, “Si kv Kristo.”
4 Yahudawa bari ba kpanyme nda zontu ni Bulus mba Sila, baba gbugbu ndji bi Greek wa ba kri gbangban ni hu, mba imba bi ninkon, wa bana fii me ngame na.
Bunugv meegonv Paul okv Silas gv mingku lo tvvlwk minggv toku okv lvkobv ritoku; vkvlvgabv Grik twngtvnv meego okv anvnyimv rigvdogvnv meegoka, oogv Pwknvyarnvnyi kumnyabo vdwv.
5 I Yahudawa wa bana kpanyime na, nitu ba shu ni ngu, ba vu ndji bari bi meme dri rji ni bubu-leni-kpi wu gbu'a, nda kplu kpaandji ye zontu nda chon gbu'a duba yra gro ni nfu. Ba ri ni nfu kima ni ko Jason, ndi ba wa vu Bulus mba Sila nu ndji ba.
Vbvritola Jius vdwv kavtarv toku okv nyi agar manv vngkarchaakarnv meego vngkum motola okv dopam pamnya lakula alvmanv nyitwng gubv ritoku. Bunu pamtv mvnwng lo makarrikar nyato okv nyi akogv naama palwk jitoku Jason minv angv naam nga okv Paul okv Silasnyi mvdubv kaakar nyala okv bunua nyi apam lo boolin dubv.
6 Niwa bana to bana, ba gbi Jason baba mri vayi bari ye ni bi ninkon u gbu'a nda ni yii, “Ndji biyi wa ba k'ma gbungblu wawu sran hon grji ba ye ni wayi ngame.
Vbvritola bunua kaapa kuma nvngv, bunu Jasonnyi okv mvngjwngnv meegonyi pamtv gv rigvdogv nvlo boolin chotola okv goktoku, “So nyi vdwv mooku mvnwng lo ridwkriku nvgo! Bunu vjv ngonugv pamtv lo aapvku,
7 Ndji biyi wa Jason a kpa ba; a; zren mba ni hu nkon nkan ni gbren tre wa Siza a yo'a, ba bla ndi niko chu ri nkan he wa ba yondi Yesu.
okv Jason bunua ninyigv naam lo doomu toku. Bunu mvnwng ngv Dvbvyachok gv pvbv nga tvvmabv rinia toku, mvvnya toku dvbv kvvbigo dopvkv, vkvgv aminv Jisu.”
8 Ba kpa suron kpaa ndji ba baba bi ninkon gbu'a ti meme ni kpi biyi wa ba wo'a.
Bunu soogv gaam nga nyipam okv pamtv tujupkunam nga tvvsik motola twngtwng rara mvngmu toku.
9 Hu gon wa ba chu Jason baba mbru mba ru ni wo bi lo ba, ba chuba chuwo duba hi.
Tujupkunam vdwv Jason okv ajin vdwa ainmorko dorsvrisv nga rimu tokula topu toku, okv vbvrikunamv bunua vngmu nyatoku.
10 Ni chu kima, mri vayi ba ba tru Bulus mba Sila hi ni Beriya. Niwa ba ri niki, ba ri hi ni mi sinagog wu Yahudawa ba.
Kanv sopikda, mvngjwngnv vdwv Paul okv Silas bunyia Beria lo vngmu toku. Vdwlo bunu vngchinam gola, bunu Jius kumkunaam bv vngtoku.
11 Zizan ndji biyi bana he nitu mla to zan bi wa ba he ni Tasalonika, ba kpa lan tre'a ni sron ndindi, nda bwu lan nha chachu nda shle si ya nitu duba to ka kpi ba ba tokii.
Beria gv nyitwng ngv Tesalonika nyitwng nga habia yatoku. Bunu doina tvvnwng alvbv tvvria nyatoku, okv Paul gv minam ngv jvjv gubvri vla bunu Baibel kitap nga alu lokia purila kaanyato.
12 Nitu kima, gbugbu mba ba kpanyime, hu ni mba Greek bari wa ba yaba ni nfutu, baba gbugbu lilon bari.
Bunu mvnwng ngv awgonv mvngjwng nyatoku, okv Grik gv anvnyimv kaibv rigvdogv awgo okv Grik gv nyiga awgunv ka mvngjwng nyatoku.
13 Niwa Yahudawa bi Tasalonika ba wo ndi Bulus a sia d'bu ni bla lan tre Irji ni Bariya, ba hi niki nda ka chon kpaa ndji ba hwu dri.
Vbvritola vdwlo Tesalonika lo doonv Jius vdwv Paul Beria lo Pwknvyarnv gv gaam nga japdokv vla tvvpa namgola, bunu hoka aatoku okv lamrwpato kula okv apam am nvngyaknvngchak toku.
14 Mle, mri vayi ba ba tru Bulus du hi hu nkon wu tu kpaa ma, i Sila mba Timoti ba ki niki.
Vjakpigobv mvngjwngnv vdwv Paulnyi svmasa gv agum bv vngmu toku; vbvritola Silas okv Timoti bunyi Beria lo dootoku.
15 Biwa ba sia tsro Bulus nkon a ba njiwu aren gbron ka tsra ni kikle gbu wu Athens. Niwa ba don Bulus niki, ba kpa tre nitu kpe wuti rji niwu hi ni ba Sila mba Timoti, ndi duba sima ye niwu.
Paul gv lvkobv vnggvnv vngbom nyi vdwv ninyia Etins bv vngchi gvvtoku okv vbvrikunamv Paul gvlo lvkobv minsar koto kula ho Silas okv Timotinyi lvkobv aamu dokubv baapubv Beria vngkur toku.
16 Zizan wa Bulus a sia gben ye mba ni Athens, langbiri sron ma a si chon niwa a to gunki ba shu ni kikle gbu'a.
Vdwlo Paul Etins lo Silas okv Timotinyi kaaria rilo, hv achialvbv mvngru toku pamtv lo morti achialvgo kaapa tokula.
17 Niki a si bla ndani k'ma sran ya chachu ni mi sinagog baba Yahudawa baba bari wa babi hu nkon Irji, mba nimi bubu wu leni kpi baba biwa ba heni ki.
Vkvlvgabv ninyia Pwknvyarnv kumnvjonv Jius okv Jentail vdwgv lvkobv kumkunaamlo dopam pamgv toku okv nyitwng nga aludwkibv vngpiknv vdwaka.
18 Niki ngame bari bi to rhimren gban, wa babi Epikurean mba Stoic, ba zontu wu sen nyu niwu. Bari ba tre ndi, “A ngye wa ndi wu gbla nyu treyi si son hla?” Bari ba tre “A rju ndji biwa ba yo ndi du ba ye hu mri Irji wa bana to tumana,” nitu a sia dbu bla tre ndindi nitu Yesu mba ta sh'me ni kwu ma.
Ipikurian gv meego okv stoik gv tamsarnvnyi larmi sito, mintoku, “so nyi si oguka chima hv ogugo mindu nvdw. Hv ogugo mintv dvnvdw?” Kvvbiv minto, “Hv mintv doonvgo ngonua kvvbi Pwknvyarnv meego,” ogulvgavbolo Paul minjito bunua Jisu gv lvkwng lo okv ninyigv sinam lokv turkur kunama.
19 Ba ban Bulus hi ni Areopagus, nda ni bla ndi, “Wu la mla bla nitu tsro isa yi wa wu sia bla?”
Vbvrikunamv Paulnyi hv vnggv toku, Aropagus kvba, doopamlo hoka hv mintoku, “Ngonua minbwk jilabv so anw rinama noogv ngonua tamsarnama.
20 Nitu wu nji kpi wa kina to tuma na ye ni ton mbu. Nikima, kisonb mla to tumba.”
Noogv ngonuam anw bv minjinam nga, okv ngonu chinwngdo soogv tamsarnam si oguvdw,” (
21 (Zizan bi Athens ba wawumba baba bi tsri wa ba kru nha niba'a, ba sia wu nton mba ni kpe na, hama ni ndu bla mba srenton nitu ikpi isa wa ba rini gbu).
Etins lo nyi mvnwng ngv okv nyebunyi mvnwng gv atugv dwa rilwk dula anwnv ogugo minam am tvvria laka rito okv mimpa laka rito.)
22 Niki Bulus a lu kri ni tsutsu Ariopagus nda tre ndi, “Biyi ndji Athens, mi to ndi bi bi hu nkon bre irji ni za nkankan.
Paul pamtv gv kvbadopam kaagia lo dakrap toku okv minto, “Ngo kaadu nonugv Etins lo nyi vdwv achialvbv dormo rinv gubv ridu.
23 Niwa mi zren zu si hi, mi mla ya nito kpe wa bi nzu hon ni bre mbi. Mi to iko bre ri wa bi nha “Ni Irji wa bina to na,” Ikpe wa bi nzu hon ni bre nina too na, wawuyi mi bwu bla ni yiwu.
Ngo nonugv pamtv nga vngpitla okv nonugv kumkujoku am ngo kaakunamv oogv yogwngmvrwng lo lvkpv nama kaapa toku ‘Chimanam Pwknvyarnv gv lvgabv’ hv nonugv kumnamjonam go, vbvrikunamv, vbvrilachin hum nonu chimado, si oguvdw ngo nonua vjak minkar jidukunv.
24 Irji wa a ti gbungblu wawu mba kpi wa ba he nimi ma, nitu wawuyi hi Bachi wu shulu mba meme, ana son ni ko bre wa ba me ni wo na.
Pwknvyarnv, sichingmooku okv ogumvnwng nga sum pwknv, nyidomooku okv nyiamooku gv Ahtuv okv nyi vdwgv mvnam kumging lo dooma dunv.
25 Ana wo ndji mba ni tindu niwu na, ana ndi ani wa kpe ni wo ndji na, nitu a hi wawu kima mba ni nu ndji vrison sisren mba gbron vri ni kpi wawu.
Pwknvyarnv ngonu gvlo oguguka mvngma dunv vmalo ngonu ninyia ogugo jila nyudunv hv yabv atuv ngonua saknam turnama okv ogumvnwng nga nyichar mvnwng lo jiya dunv.
26 Rhi ni ndji ri, a ti gbungblu ndi ni duba ki ni tu gbungblu meme, nda tsra nton mba nyu dren bubu ki mba,
Nyi ako lokv hv mooku mvnwng nga mvlinto okv minjito sichingmooku mvnwng lokv turdubv. Hv atubongv mvkimvak jito ogolo okv oguaingbv singsv vdw.
27 nitu duba wa Irji ka ba ma nk'mo nkon hi nda hi to wu. Kima me, ana gbangban ni ko nha mbu na.
Ninyia sum ritoku vkvlvgabv ho bunu ninyia kaachin sidubv, okv ninyi chinsu lare bunu ninyigv lvkwng lo mvngnama. Hvjvka Pwknvyarnv ngonu mvnwng gv lokv aduma;
28 Ni wawuyi ki son nda zren nda he ni kpa ndi too wa ndi mbi ri wu to tre a hla ndi 'kita ngame ki hpu ma.'
vbv akonv minto, ‘Ninyigv lokv ngonu singdunv okv bidutapdunv okv turmudakmu dunv.’ Si nonugv mimin lvknv meegonv mindunv, ‘Ngonuka ninyigv umvuu ngv.’
29 Nikima, nituwa ki hpu Irji, kina ba ndi nkon wubi wu irji ana to zinariya ko azurfa ko tita iwa kpiwa mren ndi mba ba la ba rhu na.
Ngonu mvnwng ngv Pwknvyarnv gv umvuu ngv vbolo, ngonu vbv mvngmare hv ain vmalo raaji vmalo vlwng lokv morti bv mvnamgo vla. Hv ogu lokvka manvgo nyi vdwlokv mwnglin nam okv mvlin nam.
30 Nitu ki, Irji wruhle kpi wa kiti ni bwu tu, nda mha yo zi ndi du ndji kagon duba k'ma sron sran.
Vngnyi konv dwlo, Pwknvyarnv kaabotalikla kaato ogulvgavbolo nyi vdwv chimato ogugo bunu ridunvdw. Vbvritola vjak ninyia minduku ho nyi mvnwng nga mooku mvnwng gvngv alvmanv lokv mvngdin la ninyi gvlo aakur tvku vla.
31 A he toki nitu a yo vi wa ani gaatre ni gbungblu wawu ni nkon tsatsra zu ni wo ndji wa a chu zi ye. Irji guchi nu kpe wu tsro to nitu ndji yi ni ko nha wa a nzu lu ri ni kwu'a.
Pwknvyarnv sichingmooku mvnwng nga nyi akin gvlokv alvrungbv jwngkadaka dukubv alua mvpvripv pvku, okv hv sum kaabwk dukubv rilin jitoku ninyia sikunvnga turkur molaku!”
32 Niwa ndji bi Athens ba wo nitu tsame ri ni kwu, bari mba ban za Bulus, e bari ba tre ndi, “Ki la sreton ngari ni wo nitu kpeyi.”
Vdwlo nyi vdwv, Paul gv oogv sitola turkur kunam gv lvkwngbv japnama tvvpa pvkudw, nyi kvvgonv nyarjito. Vbvritola kvvgonv mintoku, “Ngonu sum tvvria dvre no gvlo lvkodv.”
33 Hu gon ki, Bulus rju donba.
Okv vbvrikunamv Paul bunugv doopam lokv lintoku.
34 E ndi bari ba hu ka zontu niwu nda kpanyime, nimi mba Dionysius wu Areopagus, wari wa ndema hi Damaris, baba bari wa ba he ni ba.
Nyi meegonv Paulnyi mvngjwng toku okv vngming gvvtoku, apam ho Dionysius, hv kvba gv nyi go, hoka anvnyimv ako aminv Damaris, okv nyitwng kvvbi meegoka.
