ରମିୟ 11
1 ତଃବେ ମୁୟ୍ଁ ଆରେକ୍ ହଃଚାରୁଲେ, ଇସ୍ୱର୍ କି ଅଃହ୍ଣାର୍ ଲକ୍ମଃନ୍କେ ଚାଡି ଆଚେ? ସେରି କଃବେ ହେଁ ନଃଉଅ; ବଃଲେକ୍ ମୁୟ୍ଁ ହେଁ ଅବ୍ରାହାମାର୍ ବଃଉଁସେ ଜଃର୍ନ୍ ବିନ୍ୟାମିନ୍ କୁଟୁମାର୍ ଗଟେକ୍ ଇସ୍ରାଏଲିୟ ।
I say then, Hath God cast off his people? God forbid! for I also am an Israelite, of the seed of Abraham, of the tribe of Benjamin.
2 ଇସ୍ୱର୍ ଆରୁମେ ହୁଣି ବାଚିରିଲା ତାର୍ ଲକ୍ମଃନ୍କେ କଃବେ ନଃଚାଡେ । ତୁମିମଃନ୍ ସାସ୍ତର୍ ତଃୟ୍ଁ ହଳି ଆଚାସ୍ କଃନ୍କଃରି ଏଲିୟ ଇସ୍ୱରାର୍ ଚଃମେ ଇସ୍ରାଏଲ୍ମଃନାର୍ ବିରଦେ ଦଃସ୍ ଦଃୟ୍ କଃରି କୟ୍ରିଲା ।
God hath not cast off his people, whom He foreknew. Do ye not know what the scripture saith of Elias? how he complains to God against Israel,
3 “ମାପ୍ରୁ, ସେମଃନ୍ ତର୍ ବାବ୍ବାଦିମଃନ୍କେ ଅଃତ୍ୟା କଃରି ଆଚ୍ତି, ତର୍ ହୁଜା ବେଦି ସଃବୁ କଃଣି ହଃକାୟ୍ ଆଚ୍ତି ଆର୍ ମୁୟ୍ଁ ଏକ୍ଲା ବାକି ଆଚି, ଆରେକ୍ ସେମଃନ୍ ମର୍ ଜିବନ୍ ନେଉଁକ୍ ଲଳୁଲାୟ୍ ।”
saying, "Lord, they have slain thy prophets, and digged down thine altars; and I am left alone, and they seek my life."
4 ମଃତର୍ ଇସ୍ୱର୍ ତାକେ କାୟ୍ ଉତୁର୍ ଦଃୟ୍ରିଲା? ଜୁୟ୍ ଲକମଃନ୍ ମିଚ୍ ବାଲ୍ ଦେବ୍ତା ଲଃଗେ ହାଦେହଃଳି ହୁଜା ନଃକେର୍ତି ଇରଃକମ୍ ସାତ୍ ଅଃଜାର୍ ଲକ୍ ମୁୟ୍ଁ ଅଃହ୍ଣାର୍ ଗିନେ ବାକି ସଃଙ୍ଗାୟ୍ ଆଚି ।
But what saith the oracle of God to him? "I have reserved to myself seven thousand men, who have not bowed the knee to Baal."
5 ସେହର୍ ଇ ଅଃବାର୍ ବେଳାୟ୍ ହେଁ ଦଃୟାର୍ ବାଚ୍ଲା ହର୍ ଅଃଳକ୍ କଃତେକ୍ ବାକି ଆଚ୍ତି ।
And so in the present time also there is a remnant according to the election of grace.
6 ଇସ୍ୱର୍ ସେମଃନ୍କେ ବାଚି ଆଚେ ନିଜାର୍ ନିଜାର୍ ଦଃୟାର୍ ଗିନେ । ଜଦି ସେମଃନାର୍ ସଃତ୍ କାମାର୍ ଗିନେ ଇସ୍ୱର୍ ସେମଃନ୍କେ ବାଚ୍ତାକ୍, ତାର୍ ଦଃୟା ସଃତ୍ ଦଃୟା ନଃୟ୍ଲି ହୁଣି ।
And if by grace, it is no more of works: for then grace is no longer grace. But if of works, it is no more grace: for then work is no longer work.
7 ତଃବେ କାୟ୍ରି ଅୟ୍ଲି? ଇସ୍ରାଏଲ୍ମଃନ୍ ଜାୟ୍ରି କଜ୍ତି ରିଲାୟ୍, ସେରି ନଃହାୟ୍ଲାୟ୍; ମଃତର୍ ଇସ୍ୱର୍ ବାଚ୍ଲା ଲକ୍ମଃନ୍ ସେରି ହାୟ୍ଆଚ୍ତି, ଆର୍ ବାକି ଲକ୍ମଃନ୍ ମଃନ୍ ନଃଦିଲାୟ୍;
What then? Israel hath not obtained that which he sought: but the elect have obtained it, and the rest were blinded,
8 ଜଃନ୍କଃରି ସାସ୍ତରେ ଲେକା ଆଚେ, “ଇସ୍ୱର୍ ଆଜି ହଃତେକ୍ ସେମଃନ୍କେ ଅଃଟୁଆ ମଃନ୍ ଆତ୍ମା ଦଃୟ୍ଆଚେ, ଇରଃକମ୍ ଆକି ଦଃୟ୍ଆଚେ, ଜଃନ୍କଃରି ସେମଃନ୍ ଦଃକୁ ନଃହାର୍ତି, ଆର୍ ଇ ହର୍ କାନ୍ ଦଃୟ୍ଆଚେ, ଜଃନ୍କଃରି ସେମଃନ୍ ନଃସୁଣ୍ତି ।”
(according as it is written, God hath given them a spirit of slumber, that their eyes could not see and their ears could not hear, ) even unto this day.
9 ଆରେକ୍ ଦାଉଦ୍ ଲେକିଆଚେ, “ସେମଃନାର୍ ହଃର୍ବ୍ ହୁନି ହାଳୁନ୍ କଃର୍ତାବଃଳ୍ ହାନ୍ଦାୟ୍ ହଃଳତ୍ । ତଃଳେ ଅଦ୍ରି ଡଃଣ୍ଡ୍ ବୟ୍ଗ୍ କଃରତ୍ ।
And David saith, Let their table become a snare, and a trap, and a stumbling-block, and a recompence unto them.
10 ଜଃନ୍କଃରି ସେମଃନ୍ ଦଃକୁ ନଃହାର୍ତି, ଇତାର୍ ହାଁୟ୍ ସେମଃନାର୍ ଆକି ଅଃନ୍ଦ୍ ଅଃଉଅ, ଆର୍ ତୁୟ୍ ସେମଃନାର୍ ଅଃଟା ସଃବୁବଃଳ୍ କୁବ୍ଳା କଃରିରେ ।”
Let their eyes be darkened that they may not see, and always bow down their back.
11 ତଃବେ ମୁୟ୍ଁ ହଃଚାରିନ୍ଦ୍, ଜିଉଦିମଃନ୍ ଜଟ୍ୟାୟ୍ ଅୟ୍ଲାର୍ ଗିନେ ନାସ୍ ଅୟ୍ଲାୟ୍ କି? କଃବେ ନାୟ୍ । ସେମଃନ୍ ହାହ୍ କଃଲାକ୍, ସେମଃନ୍କେ ଗିଜ୍ରି କଃରାଉଁକ୍ ଅଜିଉଦିମଃନ୍କେ ମୁକ୍ତି ହାଉତାର୍ ଅଃଦିକାର୍ ଦିଆଅୟ୍ଲି ।
Say I then, Have they stumbled, that they should fall irrecoverably? God forbid! but this I say, that by their fall salvation is come to the Gentiles to excite them to emulation.
12 ଜିଉଦିମଃନାର୍ ହାହ୍, ଜଃଗତାର୍ ବିନ୍ ସଃବୁଲକାର୍ ହାୟ୍ଁ ଜଃବର୍ ଆସିର୍ବାଦ୍ ଆଣିଆଚେ । ଜିଉଦିମଃନାର୍ ଆତ୍ମିକ୍ ବାବେ ଗଃରିବ୍ ଅୟ୍ଲାକ୍ ଅଜିଉଦିମଃନ୍ ଆସିର୍ବାଦ୍ ଜଃବର୍ ଲାବ୍ କଃରି ଆଚ୍ତି । ଜଦି ସଃବୁ ଜିଉଦି ଜାତି ରଃକ୍ୟା ହାଉଁହାର୍ତି, ତଃନ୍ଅୟ୍ଲେକ୍ ସେତାର୍ଗିନେ ଆରେକ୍ କଃତେକ୍ ଅଃଦିକ୍ ଆସିର୍ବାଦ୍ ନଃମିଳେ?
Now if their fall be the riches of the world, and their diminution be the riches of the Gentiles, how much more will their fulness be?
13 ଅଜିଉଦିମଃନ୍କେ ମୁୟ୍ଁ କଃଉଁଲେ, ତୁମିମଃନାର୍ ଗିନେ ପେରିତ୍ ଚେଲା ବାବେ ସେବା କାମ୍ କଃରୁଲାକେ ମୁୟ୍ଁ ଗୁଣ୍ କଃରୁଲେ ।
For I speak to you Gentiles: inasmuch indeed as I am the apostle of the Gentiles,
14 ଜଃନ୍କଃରି ହେଁ ମର୍ ନିଜ୍ ଜାତିମଃନ୍କେ କାକ୍ରି କଃରାୟ୍ନ୍ଦ୍ ସେ ସଃବୁ ଲକାର୍ ବିତ୍ରେ କଃତେକ୍ ଲକ୍କେ ହେଁ ମୁକ୍ଳାଉଁକ୍ ହାରିନ୍ଦ୍ ।
I extol my office, that if possible I may excite to emulation my brethren according to the flesh, and may save some of them:
15 ବଃଲେକ୍ ଜଦି ସେମଃନ୍କେ ହାକ୍ରେହଃକାୟ୍ଲାକେ, ଇସ୍ୱରାର୍ ସଃଙ୍ଗ୍ ଜଃଗତାର୍ ମିସ୍ତାର୍ ଗଃଟ୍ଲି । ତଃବେ ସେମଃନ୍କେ ନିଜାର୍ କଃଲେକ୍ ତାର୍ ହଃଳ୍ କାୟ୍ରି ଅୟ୍ଦ୍? ସେରି ମଃଲା ଲକ୍ ଜିବନ୍ ହାୟ୍ଲା ହର୍ ଅୟ୍ଦ୍ ।
for if the rejecting of them be the reconciling of the world, what will the receiving them again be but life from the dead?
16 ଇସ୍ୱର୍ ହଃର୍ତୁ ଦିଲାର୍ ପବିତ୍ର ସେତାକ୍ ରୁଟିର୍ ସଃବୁ ହେଁ ଦିଆ ଅୟ୍ଆଚେ ବଃଲି ଦଃରାଅୟଃଦ୍ । ଗଟ୍ ଗଃଚାର୍ ଚେର୍ ଜଦି ପବିତ୍ର ତଃବେ କଃନ୍ଦାମଃନ୍ହେଁ ପବିତ୍ର ।
Now if the first-fruits be holy, so is the whole heap: and if the root be holy, so are the branches.
17 ବାଳେ ଲାଗାୟ୍ ରିଲା ଗଟେକ୍ ଜିତ୍ ଗଃଚାର୍ କଃତିଗଟ୍ କଃନ୍ଦା କାଟିକଃରି, ବଃନାର୍ ଜିତ୍ ଗଃଚାର୍ କଃନ୍ଦା ସେଟାଣେ କଲମ୍ କଃରାଜାୟ୍ ଆଚେ, ଅଜିଉଦିମଃନ୍ ସେ ବଃନାର୍ ଜିତ୍ ଗଃଚ୍ ହର୍ । ତୁମିମଃନ୍ ଅଃବେ ଜିଉଦିମଃନାର୍ ଅଃଟୁଆ ଆତ୍ମିକ୍ ଜିବନାର୍ ବାଗିଦାରି ଅୟ୍ ଆଚାସ୍ ।
But if some of the branches were broken off, and thou a wild-olive wert grafted in among them, and art made a partaker together with them of the root and fatness of the olive; boast not against the branches:
18 ତଃବେ ତୁମିମଃନ୍ ଅଃଲ୍ଗା କଃରାଜାୟ୍ ରିଲା କଃନ୍ଦାମଃନ୍କେ ଇନସ୍ତା କଃରାନାୟ୍ ତୁମିମଃନ୍ କାୟ୍ କଃରୁକେ ଗଃର୍ବ କଃରୁଲାସ୍? ତୁମିମଃନ୍ ତ କଃନ୍ଦା, ଗଃଚାର୍ ଚେର୍କେ ତୁମିମଃନ୍ ନଃହାଳାସ୍ ମଃତର୍ ଚେର୍ ତୁମିମଃନ୍କେ ବାରାୟ୍ ଆଚେ ।
and if thou boastest, remember thou bearest not the root, but the root thee.
19 ତଃବେ ତୁମି କଃଉଁ ହାରାସ୍, “ହେଁ ମଃତର୍ ମଃକ୍ ଜଃଗା ଦେତା ହାୟ୍ଁ ତ ସେ କଃନ୍ଦାମଃନ୍କେ ଗଃର୍ଣ୍ଡା ଜାୟ୍ରିଲି ।”
Wilt thou say then, The branches were broken off, that I might be grafted in?
20 ସେରି ସଃତ୍ ସେମଃନ୍ ବିସ୍ୱାସ୍ ନଃକେଲାକେ ଅଃଲ୍ଗା ଅୟ୍ଲାୟ୍ । ତୁମିମଃନ୍ ବିସ୍ୱାସ୍ କଃଲାର୍ ସେ ଟାଣ୍ ଅଃଦିକାର୍ କଃରି ଆଚାସ୍ । ମଃତର୍ ଗଃର୍ବ୍ ନଃକେରି ଡିରା ।
Well; they were broken off for their infidelity, and thou standest by faith: therefore be not high-minded but fear.
21 ବଃଲେକ୍ ଜଦି ଗଃଚାର୍ ନିଜାର୍ କଃନ୍ଦା ହର୍ ଜିଉଦି ମଃନ୍କେ ଇସ୍ୱର୍ ଡଃଣ୍ଡ୍ ନଃଦେୟ୍, ତଃବେ ତୁମିମଃନ୍କେ ସେ କାୟ୍ ଚାଡି ଦଃୟ୍ଦ୍?
For if God spared not the natural branches, neither would He spare thee.
22 ଇତି ହୁଣି ଜାଣ୍ବା କଃତା, ଇସ୍ୱର୍ ଦଃୟାକାରି ଆର୍ ଦଃୟାକାରି ନୟ୍ଲାର୍ ହେଁ । ଜୁୟ୍ ଲକ୍ମଃନାର୍ ହାଦ୍ ଗଃସ୍ରି ଜାୟ୍ଆଚେ, ସେମଃନାର୍ ଗିନେ ସେ ଦଃୟା ନୟ୍ଲାର୍ ଅୟ୍ଆଚେ; ମଃତର୍ ତୁମିମଃନାର୍ ଗିନେ ସେ ଦଃୟାକାରି, ଜଃତି ବିନ୍ ହଃତେକ୍ ତୁମିମଃନ୍ ତାର୍ ଦଃୟାର୍ ଲକ୍ ଅୟ୍ରିଆସ୍ । ତାର୍ ଦଃୟା ଆରାୟ୍ଲେକ୍ ତୁମିକେ ହେଁ କାଟା ଅୟ୍ଦ୍ ।
Behold therefore the goodness and severity of God: towards them that fell, severity; but towards thee, goodness; if thou continue in his goodness: for else thou also shalt be cut off.
23 ଆର୍ ଜିଉଦିମଃନ୍ ଜଦି ଅବିସ୍ୱାସେ ରେତି ତଃବେ ସେମଃନ୍ ହେଁ ଆରେକ୍ କଲମ୍ କଃରାଜାତି, ବଃଲେକ୍ ସେମଃନ୍କେ ଆରେକ୍ ତରେକ୍ କଲମ୍ କଃରୁକେ ଇସ୍ୱର୍ ହାରେଦ୍ ।
And they, if they do not continue in unbelief, shall be grafted in: for God is able again to graft them in.
24 ଅଜିଉଦିମଃନ୍ ବଃନ୍ଜିତ୍ ଗଃଚାର୍ କଃନା ହର୍ ସେରି ଅଃଲ୍ଗା ଅୟ୍ ସଃମାନ୍ ନୟ୍ଲା ବାଳାର୍ ଲାଗାୟ୍ଲା ଜିତ୍ ଗଃଚ୍ ସଃଙ୍ଗ୍ କଲମ୍ କଃରାଜାୟ୍ ଆଚେ । ଜିଉଦି ଜାତି ବାଳାର୍ ଲାଗାୟ୍ଲା ଜିତ୍ ଗଃଚ୍ ହର୍ । ଇ ଗଃଚାର୍ ଅଃଲ୍ଗା ଅୟ୍ଲା କଃନା ମଃନ୍କେ ଆରେକ୍ ଗଟ୍ତର୍ ଗଃଚ୍ ସଃଙ୍ଗ୍ ଜଳୁକେ ଇସ୍ୱରାର୍ ତଃୟ୍ କଃସ୍ଟ୍ ନାୟ୍ ।
For if thou wert cut out of the wild olive, which was natural to thee, and contrary to nature were grafted into a good olive; how much more shall these who are the natural branches, be grafted into their own olive-tree?
25 ବାୟ୍ବେଣିମଃନ୍ ଇ ବିସୟେ ଗଟେକ୍ ଗୁପ୍ତ୍ ସଃତ୍ କଃତା ଜାଣାଉଁଲେ, ସେରି ସୁଣ୍ଲେକ୍, ତୁମିମଃନ୍ ନିଜେନିଜେ ଗ୍ୟାନି ବଃଲି ବାବୁ ନଃହାରାସ୍ । ଇସ୍ରାଏଲାର୍ ଲକ୍ମଃନ୍ ସଃବୁବଃଳ୍ ଅମାନ୍ୟା ଅୟ୍ ନଃରେତି । ଅଜିଉଦିମଃନ୍ ସଃବୁ ଲକ୍ ଇସ୍ୱରାର୍ ହାକ୍ ଆସ୍ତା ହଃତେକ୍ ସେମଃନ୍ ସେନ୍କାର୍ ରେତି ।
For I would not have you, brethren, to be ignorant of this mystery, (least ye should be wise in your own eyes) that blindness in part is befallen Israel, till the fulness of the Gentiles be come in.
26 ଆର୍ ଇ ହଃର୍କାରେ ସଃବୁ ଇସ୍ରାଏଲ୍ ମଃନ୍ ମୁକ୍ତି ହାଉତି, ଜଃନ୍କଃରି ଦଃର୍ମ୍ସାସ୍ତରେ ଲେକା ଆଚେ, “ସିଅନେ ହୁଣି ଉଦାର୍ କାରି ଆସେଦ୍, ସେ ଜାକୁବ ତଃୟ୍ହୁଣି ଅଃଦଃର୍ମ୍ ଦୁର୍ କଃରେଦ୍ ।”
And so all Israel shall be saved, as it is written, "The deliverer shall come out of Sion, and shall turn away impiety from Jacob:
27 ଆର୍ ଜଃଡେବଃଳ୍ ଅଃମାର୍ ହାହ୍ ସଃବୁ ଦୁର୍ କଃରୁନ୍ଦ୍ ସଃଡେବଃଳ୍ ସେମଃନାର୍ ସଃଙ୍ଗ୍ ଇ ନିଅମ୍ ଅୟ୍ଦ୍ ।
and this is my covenant with them, when I take away their sins."
28 ତୁମିମଃନାର୍ ବଃଲାର୍ ହାୟ୍ ଜିଉଦିମଃନ୍ ନିକ କବୁର୍ ଲାତ୍ ମାରି ଇସ୍ୱରାର୍ ସଃତ୍ରୁ ଅୟ୍ଆଚ୍ତି । ମଃତର୍ ଇସ୍ୱରାର୍ ବାଚ୍ଲାର୍ ଗିନେ ଆର୍ ସେମଃନାର୍ ଦାଦିବାବୁର୍ ଗିନେ ସେମଃନ୍ ଇସ୍ୱରାର୍ ଲାଡାର୍ ଅୟ୍ ଆଚ୍ତି ।
As to the gospel indeed they are enemies on your account, but as to the election they are beloved on account of the fathers.
29 ବଃଲେକ୍, ଇସ୍ୱର୍ ଜୁୟ୍ମଃନ୍କ୍ ବାଚିକଃରି ଆସିର୍ବାଦ୍ କଃରିଆଚେ, ସେମଃନାର୍ ଗିନେ ତାର୍ ଦାନ୍ସଃବୁ ସଃମାନ୍ ।
For the gifts and calling of God are without repentance.
30 ଅଜିଉଦିମଃନ୍ ହୁର୍ବେ ଇସ୍ୱରାର୍ ଅମାନ୍ୟା ରିଲାୟ୍; ମଃତର୍ ଅଃବେ ଜିଉଦିମଃନାର୍ ଅମାନ୍ୟାର୍ ଗିନେ ଅଜିଉଦିମଃନ୍ ଇସ୍ୱରାର୍ ଦଃୟା ହାୟ୍ଆଚ୍ତି ।
For as ye were heretofore disobedient to God, but have now obtained mercy in their disobedience:
31 ସେତାର୍ଗିନେ ଅଜିଉଦିମଃନ୍ ହେଁ ଦଃୟା ହାୟ୍ଆଚ୍ତି, ଜିଉଦିମଃନ୍ ଅଃବେ ଇସ୍ୱରାର୍ ତଃୟ୍ହୁଣି ଦୁରିକ୍ ଜାୟ୍ ରିଲେକ୍ ହେଁ, ଦିନେକ୍ ସେମଃନ୍ ବାଉଳି ଆସି ଦଃୟା ହାଉତି ।
so these also in your mercy have now been disobedient, that they themselves might be the objects of mercy.
32 ଇସ୍ୱର୍ ସଃବ୍କେ ଅମାନ୍ୟା ଅଃଉଁକେ ଚାଡି ଦଃୟ୍ ଆଚେ, ସେତାକ୍ ସଃବୁଲକ୍ ଇସ୍ୱରାର୍ ଦଃୟା ହାଉଁ ହାର୍ତି । (eleēsē g1653)
For God hath included them all in the charge of disobedience, that He might have mercy upon all. (eleēsē g1653)
33 ଇସ୍ୱର୍ କଃଡେକ୍ ବଃଡ୍, ତାର୍ ବୁଦି ଆର୍ ଗ୍ୟାନ୍ କଃତେକ୍ ଡେଙ୍ଗ୍! ତାର୍ ବିଚାର୍ ସଃବୁ କେ ବୁଜାଉଁ ହାରେ? କେ ତାର୍ ବାଟ୍ ସଃବୁ ଜାଣୁ ହାରେ?
O the depth of the riches both of the wisdom and knowledge of God! how unsearchable are his judgements, and his ways not to be traced out!
34 ସାସ୍ତରେ ଜଃନ୍କାର୍ ଲେକା ଆଚେ, “କେ ଇସ୍ୱରାର୍ ମଃନ୍ ବାବ୍ ଜାଣି ଆଚେ? କେ ତାକ୍ ଉପ୍ଦେସ୍ ଦେଉଁକ୍ ହାରେ?
For who hath known the mind of the Lord, or who hath been his counsellor?
35 କେ ଇସ୍ୱର୍କେ ଅଃନ୍କାର୍ କାୟ୍ରି ଦେଉଁ ହାରି ଆଚେ, ସେତାର୍ ବାଦୁଲ୍ ଇସ୍ୱର୍କେ ଦେଉଁକେ ହଃଳିଆଚେ?”
Or who hath first given to Him? and it shall be returned.
