ମାର୍କ 7
1 ତାର୍ହଃଚେ ପାରୁସିମଃନ୍ ଆର୍ ଜିରୁସାଲମେ ହୁଣି ଆସିରିଲା କଃତେକ୍ ଦଃର୍ମ୍ଗୁରୁମଃନ୍ ଜିସୁର୍ ଚଃମେ ରୁଣ୍ଡ୍ଲାୟ୍ ।
Then the Pharisees, with certain Scribes who had come from Jerusalem, came to Him in a body.
2 ଆର୍ ସେମଃନ୍ ଜିସୁର୍ କଃତିଗଟ୍ ଚେଲାକେ ଜିଉଦିମଃନାର୍ ରିତିବିଦି ହଃର୍କାରେ ଆତ୍ ନଃଦଉତ୍ ମେଳି ଆତେ କାତିରିଲାର୍ ଦଃକ୍ଲାୟ୍ ।
They had noticed that some of His disciples were eating their food with 'unclean' (that is to say, unwashed) hands.
3 ପାରୁସିମଃନ୍ ଆର୍ ଜିଉଦିମଃନ୍ ହୁର୍ବ୍ କାଳାର୍ ପାରାଚିନ୍ମଃନାର୍ ରିତିବିଦି ମାନିକଃରି ନିକକଃରି ଆତ୍ ନଃଦୟ୍ଲେକ୍ କାୟ୍ରି ହେଁ କାତି ନଃରିଲାୟ୍ ।
(For the Pharisees and all the Jews--being, as they are, zealous for the traditions of the Elders--never eat without first carefully washing their hands,
4 ଜଃଡେବଃଳ୍ ସେମଃନ୍ ଆଟେ ବଃଜାରେ ହୁଣି ଗଃରେ ଆସ୍ତି ରିଲାୟ୍, ଅଃହ୍ଣା ଅଃହ୍ଣାର୍ ଗଃଗାଳ୍ ଦଃଉତି ରିଲାୟ୍, ନଃଦଃଉତା ହଃତେକ୍ କାଦି ନଃକାତି ରିଲାୟ୍; ଆର୍ ଗିନା, ମୁତା ଆର୍ କଃସ୍ଆଣ୍ଡିର୍ ହାଣାୟ୍ ବୁଡାଉତାର୍ ଆର୍ କାୟ୍କାୟ୍ରି ଗାଦେକ୍ ରିତିବିଦି ମାନୁକେ ସେମଃନ୍ ଆଦେସ୍ ହାୟ୍ ରିଲାୟ୍ ।
and when they come from market they will not eat without bathing first; and they have a good many other customs which they have received traditionally and cling to, such as the rinsing of cups and pots and of bronze utensils, and the washing of beds.)
5 ଇତାର୍ ଗିନେ ପାରୁସି ଆର୍ ଦଃର୍ମ୍ଗୁରୁମଃନ୍ ଜିସୁକେ ହଃଚାର୍ଲାୟ୍, “ତର୍ ଚେଲାମଃନ୍କେ ହୁର୍ବ୍ କାଳାର୍ ପାରାଚିନ୍ମଃନାର୍ ରିତିବିଦି ହଃର୍କାରେ କାୟ୍ତାକ୍ ଚାଲାଚାଲ୍ତି ନଃକେରି ଆତ୍ ନଃଦଃୟ୍ ମେଳି ଆତେ କାଉଁଲାୟ୍?”
So the Pharisees and Scribes put the question to Him: "Why do your disciples transgress the traditions of the Elders, and eat their food with unclean hands?"
6 ଜିସୁ ସେମଃନ୍କେ କୟ୍ଲା, “ରେ ହେଟ୍କପଟ୍ୟାମଃନ୍, ଜିସାୟ୍ ବାବ୍ବାଣିଏ ତୁମାର୍ ଗିନେ ସଃତ୍ କଃତା କୟ୍ଲା ଆଚେ, ଜଃନ୍କଃରି ଲେକା ଆଚେ- ଇସ୍ୱର୍ କଃଉଁଲା, ‘ଇ ଜାତି ମୁଏଁ ମକ୍ ମାନ୍ତି କଃର୍ତି, ମଃତର୍ ସେମଃନାର୍ ମଃନ୍ ମର୍ ତଃୟ୍ହୁଣି ଦୁରିକ୍ ରଃୟ୍ଦ୍ ।
"Rightly did Isaiah prophesy of you hypocrites," He replied; "as it is written, "'This People honour Me with their lips, while their hearts are far away from Me:
7 ଆର୍ ସେମଃନ୍ ମାନାୟ୍ମଃନାର୍ ରିତିବିଦିକ୍ ମାପ୍ରୁର୍ ବଃଲି ଲକ୍ମଃନ୍କେ ସିକ୍ୟା ଦେତି, ଆର୍ ହଲ୍ୟା ହଲ୍ୟା ଇ ଲକ୍ମଃନ୍ ମର୍ ସେବା କଃର୍ତି ।’”
But idle is their devotion while they lay down precepts which are mere human rules.'
8 “ତୁମିମଃନ୍ ଇସ୍ୱର୍ ଦିଲା ବିଦି ଚାଡି ନଃର୍ମଃନାର୍ ରିତିବିଦିକ୍ ଦଃରି ଆଚାସ୍ ।”
"You neglect God's Commandment: you hold fast to men's traditions."
9 ଆରେକ୍ ଜିସୁ ସେମଃନ୍କେ କୟ୍ଲା, “ତୁମିମଃନ୍ ଅଃହ୍ଣା ଅଃହ୍ଣାର୍ ମାନି ଆସ୍ତାର୍ ରିତିବିଦି ଗିନେ, ଇସ୍ୱରାର୍ ବିଦିକେ ଚାଡୁଲାସ୍ ।
"Praiseworthy indeed!" He added, "to set at nought God's Commandment in order to observe your own traditions!
10 କାୟ୍ତାକ୍ବଃଲେକ୍ ମସା କୟ୍ଲା ଆଚେ, ‘ନିଜାର୍ ଆୟା ଉବାକ୍ ମାନ୍ତି କଃରା,’ ଆର୍, ‘ଜୁୟ୍ ଲକ୍ ଆୟା ଉବାକ୍ ସାୟ୍ପ୍ ଦଃୟ୍ଦ୍ ସେ ବାୟ୍ଦ୍ରେ ମଃର୍ନ୍ ଡଃଣ୍ଡ୍ ହାୟ୍ଦ୍ ।’
For Moses said, 'Honour thy father and thy mother' and again, 'He who curses father or mother, let him die the death.'
11 ମଃତର୍ ତୁମିମଃନ୍ ସିକ୍ୟା ଦେଉଁଲାସ୍, କେ ଜଦି ଉବା କି ଆୟାକ୍ କୟ୍ଦ୍, ‘ମର୍ ତଃୟ୍ହୁଣି ତୁମି ଜାୟ୍ ଉହ୍କାର୍ ହାଉତାର୍ ଆଚେ, ସେରି ମୁଁୟ୍ କର୍ବାନ୍ କଃରି ଆଚି ।’ ବଃଲେକ୍ ଇସ୍ୱର୍କେ ଦାନ୍ କଃରିଆଚି ।
But you say, 'If a man says to his father or mother, It is a Korban (that is, a thing devoted to God), whatever it is, which otherwise you would have received from me--'
12 ତଃବେ ତୁମି ଇବାନ୍ୟା ଲକ୍ମଃନ୍କେ ତାକାର୍ ଆୟ୍ସି ଉବାସିର୍ ଗିନେ କାୟ୍ରି ହେଁ କଃରୁକେ ନଃଦେଉଁଲାସ୍ ।
And so you no longer allow him to do anything for his father or mother,
13 ଇବାନ୍ୟା ତୁମିମଃନ୍ ତୁମାର୍ କଃରି ଆସ୍ତା ରିତିବିଦି ଗିନେ ଇସ୍ୱର୍ ଦିଲା ରିତିବିଦିକ୍ ନଃମାନୁଲାସ୍, ଆର୍ କଃତେକ୍ କଃତେକ୍ କାମ୍ କଃରୁଲାସ୍ ।”
thus nullifying God's precept by your tradition which you have handed down. And many things of that kind you do."
14 ତାର୍ହଃଚେ ଜିସୁ ଲକ୍ମଃନ୍ଦାକେ ଲଃଗେ କୁଦି କୟ୍ଲା, “ତୁମିମଃନ୍ ସଃବୁଲକ୍ ମର୍ କଃତା ସୁଣା ଆର୍ ବୁଜା;
Then Jesus called the people to Him again. "Listen to me, all of you," He said, "and understand.
15 ଇବାନ୍ୟା କୁୟ୍ କଃତା ନାୟ୍ ଜୁୟ୍ରି ହଃଦାୟ୍ ହୁଣି ଆସି ଲକାର୍ ବିତ୍ରେ ହୁରି ତାକ୍ ବିଟାଳ୍ କଃରେଦ୍, ମଃତର୍ ଜୁୟ୍ରି ଲକାର୍ ବିତ୍ରେ ହୁଣି ବାରାୟ୍ଦ୍, ସେ ସଃବୁ ତାକ୍ ବିଟାଳ୍ କଃରେଦ୍ ।
There is nothing outside a man which entering him can make him unclean; but it is the things which come out of a man that make him unclean."
16 ଜଦି ଜାର୍ ସୁଣୁକ୍ କାନ୍ ଆଚେ, ସେ ସୁଣ ।”
17 ତାର୍ହଃଚେ ଜିସୁ ଲକ୍ମଃନାର୍ ତଃୟ୍ହୁଣି ଗଃର୍ ବିତ୍ରେ ଆୟ୍ଲା ହଃଚେ, ତାର୍ ଚେଲାମଃନ୍ ତାକ୍ ଇ କଃତାର୍ ବାବ୍ କାୟ୍ରି ବଃଲି ହଃଚାର୍ଲାୟ୍ ।
After He had left the crowd and gone indoors, His disciples began to ask Him about this figure of speech.
18 ଜିସୁ ସେମଃନ୍କେ କୟ୍ଲା, “ତୁମିମଃନ୍କେ ହେଁ କାୟ୍ ସେମଃନାର୍ ହର୍ ବୁଦି ନାୟ୍? ଜାୟ୍ରି ସଃବୁ ହଃଦାୟ୍ହୁଣି ଲକ୍ମଃନାର୍ ବିତ୍ରେ ହୁରେଦ୍, ସେରି ତାକ୍ ବିଟାଳ୍ କଃରୁ ନାହାରେ ।
"Have you also so little understanding?" He replied; "do you not understand that anything whatever that enters a man from outside cannot make him unclean,
19 କାୟ୍ତାକ୍ବଃଲେକ୍ ସେରି ତାର୍ ମଃନ୍ ବିତ୍ରେ ନଃହୁରି ହେଟ୍ ବିତ୍ରେ ହୁରେଦ୍, ଆର୍ ହଃଦାୟ୍ ବାରାୟ୍ ଜାୟ୍ଦ୍, ଇରି କାୟ୍ ନଃବୁଜୁଲାସ୍?” ଇବାନ୍ୟା ଜିସୁ ସଃବୁ କାଦି ନିର୍ମୁଳ୍ ଅୟ୍ ରଃୟ୍ଦ୍ ବଃଲି କୟ୍ଲା ।
because it does not go into his heart, but into his stomach, and passes away ejected from him?" By these words Jesus pronounced all kinds of food clean.
20 ଜିସୁ ଆରେକ୍ ସେମଃନ୍କେ କୟ୍ଲା, “ଜାୟ୍ରି ଲକ୍ମଃନାର୍ ତଃୟ୍ହୁଣି ହଃଦାୟ୍ ବାରାୟ୍ଦ୍, ସେରି ତାକ୍ ବିଟାଳ୍ କଃରେଦ୍ ।
"What comes out of a man," He added, "that it is which makes him unclean.
21 କାୟ୍ତାକ୍ବଃଲେକ୍ ଲକାର୍ ବିତ୍ରେ ହୁଣି ବଃଲେକ୍ ଲକ୍ମଃନାର୍ ମଃନ୍ ବିତ୍ରେ ହୁଣି କଃରାବ୍ ଚିତା, ଚର୍ କଃରୁକେ, ଦାରି କଃରୁକେ, ନଃର୍ଅଃତ୍ୟା,
For from within, out of men's hearts, their evil purposes proceed--fornication, theft, murder, adultery,
22 ବେସୁଆ, ଲଃବ୍ କାମ୍, ମିଚ୍ କଃଉତାର୍, ଅଃଳ୍ସିଆ, ଅଃକାର୍ ଅଃଉତାର୍, ଲକାର୍ ବିରଦେ ଲିନ୍ଦାକଃତା କଃଉତାର୍, ଗଃର୍ବ୍ ଦଃକାୟ୍ ଅଃଉତାର୍, ବକୁଆ ବୁଦି ।
covetousness, wickedness, deceit, licentiousness, envy, reviling, pride, reckless folly:
23 ଇରିମଃନ୍ ସଃବୁ ଲକାର୍ ମଃନ୍ ବିତ୍ରେ ହୁଣି ହଃଦାୟ୍ ବାରାଉଁଲି ଆର୍ ଲକ୍ମଃନ୍କେ ବିଟାଳ୍ କଃରୁଲି ।”
all these wicked things come out from within and make a man unclean."
24 ଇତାର୍ହଃଚେ ଜିସୁ ସେ ଜଃଗାୟ୍ହୁଣି ଉଟି ସର୍ ସଃନ୍ଦିକେ ଗଃଲା ଆର୍ ତାକ୍ କେ ହେଁ ନଃଜାଣତ୍ ବଃଲି ଇଚା କଃରି ଗଟେକ୍ ଗଃରେ ହୁର୍ଲା, ମଃତର୍ ସେ ଲୁକ୍ଣେ ରେଉଁ ନଃହାର୍ଲା ।
Then He rose and left that place and went into the neighbourhood of Tyre and Sidon. Here He entered a house and wished no one to know it, but He could not escape observation.
25 ସଃଡେବଃଳ୍ ଜିସୁର୍ କଃତା ସୁଣି ସେଦାହ୍ରେ ଗଟେକ୍ ମାୟ୍ଜି ଜାର୍ ଜିସିକେ ବୁତ୍ ଡଃସିରିଲି, ସେ ସଃଙ୍ଗେ ସଃଙ୍ଗେ ଜିସୁର୍ ଲଃଗେ ଆୟ୍ଲି ଆର୍ ତାର୍ ଗଡେ ଡୁଳ୍ଲି ।
Forthwith a woman whose little daughter was possessed by a foul spirit heard of Him, and came and flung herself at His feet.
26 ସେ ମାୟ୍ଜି ସର୍ ହଲିର୍ ସୁରପଇନିକିଆ ଜାତିର୍ ଗ୍ରିକ୍ମାୟ୍ଜି ରିଲି, ଆର୍ ସେ ଜିସୁକେ ଗଃଉଆରି କଃରି ମର୍ ଜିଇର୍ ଲଃଗେହୁଣି ବୁତ୍ ଚାଡାଉ ବଃଲି କଃଉତି ରିଲି ।
She was a Gentile woman, a Syro-phoenician by nation: and again and again she begged Him to expel the demon from her daughter.
27 ଜିସୁ ତାକ୍ କୟ୍ଲା, “ଆଗ୍ତୁ ହିଲାମଃନ୍କେ ହେଟ୍ ହୁର୍ନେ କାଉଁକେ ଦିଆସ୍, କାୟ୍ତାକ୍ବଃଲେକ୍ ହିଲାମଃନାର୍ କାତା କାଦି କୁକୁର୍ମଃନାର୍ ଚଃମେ ହିଙ୍ଗ୍ତାର୍ ନିକ ନାୟ୍ ।”
"Let the children first eat all they want," He said; "it is not right to take the children's bread and throw it to the dogs."
28 ମଃତର୍ ସେ ମାୟ୍ଜି ଉତୁର୍ ଦିଲି, “ହେଁ ମାପ୍ରୁ, ମଃତର୍ କୁକୁର୍ମଃନ୍ ହେଁ ଟେବୁଲ୍ ତଃଳେ ଅଦ୍ରି ରିଲା ହିଲାମଃନାର୍ ଲିତା ସଃକ୍ଳିମଃନ୍ ବେଟି କାତି ।”
"True, Sir," she replied, "and yet the dogs under the table eat the children's scraps."
29 ଜିସୁ ତାକ୍ କୟ୍ଲା, “ତର୍ ଇ କଃତାର୍ ଗିନେ, ତୁୟ୍ ଗଃରେ ବାଉଳି ଜାଆ, ତର୍ ଜିଦିର୍ ଲଃଗେହୁଣି ବୁତ୍ ବାରାୟ୍ ଗଃଲିବେ ।”
"For those words of yours, go home," He replied; "the demon has gone out of your daughter."
30 ସେ ମାୟ୍ଜି ଗଃରେ ଜାୟ୍ ତାର୍ ଜିସି ଟାଟାୟ୍ ସଇରିଲାର୍ ଆର୍ ବୁତ୍ ବାରାୟ୍ ଜାୟ୍ରିଲାର୍ ଦଃକ୍ଲି ।
So she went home, and found the child lying on the bed, and the demon gone.
31 ଆରେକ୍ ଜିସୁ ସର୍ ସଃନ୍ଦିହୁଣି ସିଦନ୍ ଆର୍ ଦେକାପଲି ସଃନ୍ଦି ଅୟ୍କଃରି ଗାଲିଲି ସଃମ୍ନ୍ଦ୍ ଚଃମେ ଆୟ୍ଲା ।
Returning from the neighbourhood of Tyre, He came by way of Sidon to the Lake of Galilee, passing through the district of the Ten Towns.
32 ସେତି ଲକ୍ମଃନ୍ ଗୁଲା ଆର୍ ବଃୟ୍ରା ଲକ୍କେ ଆଣ୍ଲାୟ୍, ଆର୍ ତାର୍ ଉହ୍ରେ ଆତ୍ ସଃଙ୍ଗାଉ ବଃଲି ଜିସୁକେ ଗଃଉଆରି କଃରି କୟ୍ଲାୟ୍ ।
Here they brought to Him a deaf man that stammered, on whom they begged Him to lay His hands.
33 ଜିସୁ ସେମାନାୟ୍କେ ଲକ୍ମଃନାର୍ ତଃୟ୍ହୁଣି ଅଃଲ୍ଗା କଃରି ଏକ୍ଲାକେ କୁଦି ନଃୟ୍ ତାର୍ କାନେ ଜଳେକ୍ ଆଙ୍ଗଟି ହୁରାୟ୍ଲା ଆର୍ ଲାଳ୍ ତୁକି ତାର୍ ଜିବେ ଚୁୟ୍ଲା ।
So Jesus taking him aside, apart from the crowd, put His fingers into his ears, and spat, and moistened his tongue;
34 ତାର୍ହଃଚେ ଜିସୁ ସଃର୍ଗ୍ ବାଟ୍ ଦଃକି ବଃଡ୍ ହୁଣ୍ଡାଣ୍ ହୁଣ୍ଡିକଃରି ସେମାନାୟ୍କେ କୟ୍ଲା, “ଇପ୍ପତ ।” ବଃଲେକ୍, “ଇଟିଜା ।”
and looking up to Heaven He sighed, and said to him, "Ephphatha!" (that is, "Open!")
35 ସେଦାହ୍ରେ ସେମାନାୟ୍ର୍ କାନ୍ ଉଗାଳି ଅୟ୍ଲି ଆର୍ ତାର୍ ଜିବାର୍ ବାନ୍ଦୁଣ୍ ଇଟ୍ଲି ଲାଗି ସେ ନିକ କଃରି କଃତା ଅଃଉଁକେ ଦଃର୍ଲା ।
And the man's ears were opened, and his tongue became untied, and he began to speak perfectly.
36 ତାର୍ହଃଚେ ଜିସୁ କାକେ ହେଁ ଇ କଃତା କଃଉଆ ନାୟ୍ ବଃଲି ସେମଃନ୍କେ ନିକ କଃରି କୟ୍ଲା; ମଃତର୍ ଜଃତେକ୍ କଃଉଁକେ ମଃନା କଃଲେକ୍ ହେଁ ସେମଃନ୍ ଅଃଦିକ୍ ସଃବୁହାକ୍ ପର୍ଚାର୍ କଃରି ବୁଲ୍ଲାୟ୍ ।
Then Jesus charged them to tell no one; but the more He charged them, all the more did they spread the news far and wide.
37 ଇ କଃତା ଲକ୍ମଃନ୍ ସୁଣି କାବା ଅୟ୍ଗଃଲାୟ୍ ଆର୍ କୟ୍ଲାୟ୍, “ସେ ସଃବୁ କାମ୍ ନିକକଃରି କଃଲା ଆଚେ, ଆର୍ ବଃୟ୍ରା ଲକ୍କେ ସୁଣ୍ତା ସଃକ୍ତି ଆର୍ ଗୁଲା ଲକ୍କେ କଃଉତା ସଃକ୍ତି ଦେଉଁଲା ।”
The amazement was extreme. "He succeeds in everything he attempts," they exclaimed; "he even makes deaf men hear and dumb men speak!"
