लूका 1
1 जनाब थियुफिलुस, बड़े लोकेईं तैना गल्लां हेरी ज़ैना प्रभु-यीशुए कियोरी थी, ज़ैखन तै असन सेइं साथी थियो, ज़ेइसेरां तैनी अपनू सेवारू कम शुरू कियोरू थियूं। तैन मैनेईं होरि मैनन् यीशुएरे बारे मां शिक्षा देइतां परमेशरेरी सेवा की। बड़े मैनेईं तैन केरि गल्लां शुन्तां यीशुएरे बारे मां इश्शे लेइ इतिहासेरी किताब लिखी।
О И в часа на каденето цялото множество на людете се молеше отвън.
О И, ето, ще млъкнеш, и не ще можеш да говориш до деня, когато ще се сбъдне това, защото не повярва думите ми, които ще се сбъднат своевременно.
3 मीं एप्पू तैन सैरी गल्लां केरि बड़े रोड़ेच़ारे छानबीन की। एल्हेरेलेइ, मीं एन रोड़ू लग्गू, कि अवं भी तुश्शे लेइ तैन गल्लां केरे बारे मां ठीक डंगे सेइं इतिहासेरी किताब लिखी।
видя се добре и на мене, който изследвах подробно всичко от началото, да ти пиша наред за това, почтени Теофиле,
4 अवं चाताईं कि तीं पतो लग्गे कि यीशुएरे बारे मां तैना गल्लां सच़्च़ी आन, ज़ैन केरे बारे मां तुसन शिक्षा मैल्लोरी थी।
за да познаеш достоверността на това, в което си бил поучаван.
5 यहूदिया इलाके मां, ज़ैखन हेरोदेस राज़ो राज़ केरतो थियो, त तैखन जकर्याह नंव्वेरो अक यहूदी याजक थियो। तै मैन्हु याजकां केरे टोली मां अबिय्याह नंव्वेरो टोली मरां थियो। तैसेरी कुआन्शारू नंव एलीशिबा थियूं। एलीशिबा हारूनेरे खानदेंनी मरां थी, (हारून इस्राएल लोकां केरो पेइलो याजक थियो)।
В дните на Юдейския цар Ирод имаше един свещеник от Авиевия отред, на име Захария; и жена му беше от Аароновите потомци, и се наричаше Елисавета.
6 तैना दुइये प्रभु-परमेशरेरी नज़री मां धर्मी थियां ते कने परमेशरेरे सारे कानून ते सारे हुक्मन पुड़ बेइलज़ाम च़लनेबालां थियां।
Те и двамата бяха праведни пред Бога, като ходеха непорочно във всичките Господни заповеди и наредби.
7 पन तैन केरि कोई औलाद न थी, किजोकि एलीशिबा बाँझ थी, ते तैना दुइये बुढ़ां थियां।
И нямаха чадо, понеже Елисавета беше неплодна, а и двамата бяха в напреднала възраст.
8 एक्की फेरे, जकर्याहेरी टोली यरूशलेम नगरेरे मन्दरे मां सेवारू कम केरि राओरे थी, तैखन तै प्रभु परमेशरेरी हज़ूरी मां अपनू याजकेरू कम लोगोरो थियो केरने।
И като свещенодействуваше той пред Бога по реда на своя отред,
9 याजकां केरे रीतरे मुताबिक तैनेईं परची छ़ेडतां जकर्याह च़ुनो कि तै प्रभु-परमेशरेरे मन्दरे मां गेइतां गुग्गल बाले।
по обичая на свещеничеството, нему се падна по жребие да влезе в Господния храм и да покади.
10 ज़ैखन तै गुग्गल बालने लोरो थियो, त तैखन मैन्हु केरि सारी भीड़ मन्दरेरे बेइर प्रार्थना केरि राओरी थी।
И в часа на каденето цялото множество на людете се молеше отвън.
11 तैखन अचानक प्रभु-परमेशरेरो अक स्वर्गदूत गुग्गल बालनेरी ठारारे देइने पासे खड़े भोइतां जकर्याह लेइहोव।
И яви му се ангел от Господа, стоящ отдясно на кадилния олтар.
12 ज़ैखन जकर्याहे स्वर्गदूत लाव, त तै घेमरोव ते बड़ो डेरि जेव।
И Захарий като го видя, смути се, и страх го обзе.
13 पन स्वर्गदूते तैस सेइं ज़ोवं, “हे जकर्याह, न डर! ज़ैखन तीं प्रार्थना की, त परमेशरे तेरी प्रार्थना शुनी। एल्हेरेलेइ, तेरी कुआन्श एलीशिबाई मट्ठू भोनूए, ते तू तैसेरू नंव यूहन्ना रेख्खां।
Но ангелът му рече: Не бой се, Захари; защото твоята молитва е чута, и жена ти Елисавета ще ти роди син, когото ще наречеш Иоан.
14 तैसेरे ज़र्म भोने सेइं तू बड़ो खुश भोलो। त बड़े लोक भी खुश भोले।
Той ще ти бъде за радост и веселие; и мнозина ще се зарадват за неговото рождение.
15 तै प्रभु-परमेशरेरी नज़री मां महान भोलो, ते तैनी कोन्ची भी किसमेरी नश्शे बाले चीज़ त कने शराब कधे न लोड़े पियोरी, ते तै अपनि अम्मारे पेटे मां भोते वक्तेरां परमेशरेरी पवित्र आत्मारी शेक्ति सेइं भरपूर भोलो।
Защото ще бъде велик пред Господа; вино и спиртно питие няма да пие; и ще се изпълни със Святия Дух още от зачатието си.
16 तै इस्राएली लोकन मरां बड़े लोक परमेशरेरे पासे ज़ै तैन केरो प्रभु परमेशरे वापस तैस कां आनेलो, ज़ैना अपने पापां केरि वजाई सेइं परमेशरे करां दूर भोरे थिये।
И ще обърне мнозина от израилтяните към Господа техния Бог.
17 ते तै एरो मैन्हु भोलो ज़ैस पुड़ एलिय्याहरी आत्मा ते कने शक्ति भोली। तै परमेशरेरी बत तियार केरेलो, तैस अग्री-अग्री च़लेलो ताके हाज बव्वां केरो दिल औलादरे पासे ते परमेशर न मन्नेबाले लोकन धेर्मी लोकां केरे बत्तां केरे पासे बदलेलो, ताके ज़ैखन प्रभु एज्जे त लोक तियार भोन।”
Той ще предиде пред лицето Му в духа и силата на Илия, за да обърна сърцата на бащите към чадата, и непокорните към мъдростта на праведните, да приготви за Господа благоразположен народ.
18 जकर्याहे स्वर्गदूते पुच़्छ़ू, “अवं केन्च़रे मेन्नी एन असन सेइं भोनूए, अवं त बुढोइं ते मेरी कुआन्श भी बुढी भोरीए।”
А Захария рече на ангела: По какво ще узная това? Защото аз съм стар, и жена ми е в напреднала възраст.
19 स्वर्गदूते जुवाब दित्तो, “अवं जिब्राईल आईं अवं परमेशरे कां खड़ो भोताईं, अवं एल्हेरेलेइ भेज़ोरोईं, कि अवं तीं सेइं गल केरि ते तीं ए खुशखबरी शुनेई।
Ангелът в отговор му каза: Аз съм Гавриил, който стои пред Бога; и съм изпратен да ти говоря и да ти благовестя това.
20 ते हेर ज़ां तगर एना गल्लां पूरी न भोन तेरी ज़बान बंद भोली, ते तू गल न केरि सकेलो किजोकि तीं मेरी गल्लां केरू याकीन नईं कियेरू ज़ैना अपने वक्ते पुड़ पूरी भोनिन।”
И, ето, ще млъкнеш, и не ще можеш да говориш, до деня, когато ще се сбъдне това, защото не повярва думите ми, които ще се сбъднат своевременно.
21 ते ज़ैखन जकर्याह ते स्वर्गदूत मन्दरे मां गल्लां लोरे थिये केरने त लोक मन्दरेरे बेइर अंगने मां जकर्याहे बलगने लोरे थिये, तैना बड़े हैरान भोइजेइ कि जकर्याहे मन्दरे मां एत्रू च़िर किजो लाव।
И людете чакаха Захария, и се чудеха, че се бави в храма.
22 ज़ैखन तै बेइर निस्सो, त तै कुजी न बटो ते तैन लोकेईं बुझ़ी छ़डू, कि एनी मन्दरे मां किछ दर्शन लाहेरूए किजोकि तै इशारो केरतो थियो, पन कुजी न थियो बटतो।
А когато излезе, не можеше да им продума; и те разбраха, че е видял видение в храма, защото той им правеше знакове и оставаше ням.
23 ज़ेइस यरूशलेम नगरेरे मन्दरे मां जकर्याहरू एक्की हफतेरे याजकेरी सेवारू कम पूरू भोवं, त तै अपने घरे जो च़लो जेव।
И като се навършиха дните на службата му, той отиде у дома си.
24 किछ वक्तेरां बाद तैसेरी कुआन्श एलीशिबा दोज़ींतीए भोइ, ते तै पंच़ महीन्न तगर बेइर लोकन मां न जेई। तैसां ज़ोवं,
А след тия дни жена му Елисавета зачна; и криеше се пет месеца, като казваше:
25 “प्रभुए मीं पुड़ दया केरतां केत्रू महान कम कियूं, ते अवं दोज़ींती भोइ, ते ज़ैस गल्लरे वाजाई सेइं लोक मीं घटिया समझ़ते थिये, तै गल दूर की।”
Така ми стори Господ в дните, когато погледна милостиво, за да отнеме от човеците причината да ме корят.
26 एलीशिबारे दोज़ींती भोनेरे शेइयोवं महीने जिब्राईल स्वर्गदूत परमेशरेरी तरफां गलील इलाकेरे नासरत नगरे मां,
А в шестия месец ангел Гавриил бе изпратен от Бога в галилейския град, наречен Назарет,
27 एक्की अड्लैई कुइये कां भेज़ो। तैसारी कुड़माइ दाऊदेरे खानदाने मरां एक्की मड़दे सेइं भोरी थी ज़ेसेरू नवं यूसुफ थियूं, ते तैस कुइयरू नवं मरियम थियूं।
при една девица, сгодена за мъж на име Йосиф от Давидовия дом; а името на девицата бе Мария.
28 स्वर्गदूते तैस कां एइतां ज़ोवं, “आनन्द ते ज़ींत तेरी भोए, तीं पुड़ परमेशरेरी बड़ी दया भोरीए, प्रभु तीं सेइं साथिये!”
И като дойде ангелът при нея, рече: Здравей благодатна! Господ е с тебе, [благословена си ти между жените].
29 मरियम स्वर्गदूतेरी गल शुन्तां परेशान भोइतां सोचने लगी एन केरहु नमस्कारे?
А тя много се смути от думата му и в недоумение беше, какъв ли ще бъде тоя поздрав.
30 स्वर्गदूते तैस सेइं ज़ोवं “हे मरियम, डर न, किजोकि परमेशरेरो तीं पुड़ बड़ो अनुग्रह भोरोए।
И ангелът - рече: Не бой се, Марио, защото си придобила Божието благоволение.
31 तू दोज़ींती भोली तीं अक मट्ठू भोलू, ते तू तैसेरू नवं यीशु रेखां।
И ето, ще зачнеш в утробата си и ще родиш син, Когото ще наречеш Исус.
32 तैन महान भोलू ते तैस जो परमप्रधान परमेशरेरू मट्ठू ज़ोले, ते परमेशर तैस तैसेरे पूर्वज दाऊद राज़ेरू ज़ेरो राज़ो बनालो।
Той ще бъде велик, и ще се нарече Син на Всевишния; и Господ Бог ще Му даде престола на баща Му Давида.
Ще царува над Якововия дом до века; и царството Му не ще има край. (aiōn g165)
34 मरियमा स्वर्गदूते पुच़्छ़ू, “एन केन्च़रे भोइ सकते? अवं त अड्लाई आईं।”
А Мария рече на ангела: Как ще бъде това, тъй като мъж не познавам?
35 स्वर्गदूते जुवाब दित्तो, “पवित्र आत्मा तीं पुड़ उतरेलो, ते परमप्रधान परमेशरेरी शक्ति तीं पुड़ सैयो केरेली एल्हेरेलेइ तै बच्चो ज़ै ज़र्मएलो तै पवित्र भोलो तैस जो परमेशरेरू मट्ठू ज़ोले।
И ангелът в отговор - рече: Святият дух ще дойде върху ти и силата но Всевишния ще те осени; за туй, и святото Онова, Което ще се роди от тебе, ще се нарече Божий Син.
36 ते हेर तेरी रिशतेदार एलीशिबाई भी बुढ़े बारे मट्ठू भोने बालूए तैस जो लोक बाँझ ज़ोते थिये, तैस दोज़ींती शा महीने भोरेन।
И, ето, твоята сродница Елисавета, и тя в старините си е зачнала син; и това е шестия месец за нея, която се казваше неплодна.
37 किजोकि परमेशरेरे लेइ किछ भी नमुमकिन नईं।”
Защото за Бога няма невъзможно нещо.
38 मरियमा स्वर्गदूते जुवाब दित्तो, “अवं परमेशरेरी सेवा केरती ज़ैन तीं ज़ोरूए तैन भोए।” तैखन स्वर्गदूत तैस करां च़लो जेव।
И Мария рече: Ето Господната слугиня; нека ми бъде според както си казал. И ангелът си отиде от нея.
39 किछ दिहाड़न पत्ती मरियम तियार भोइतां यहूदियारे इलाकेरे एक्की पहाड़ी नगरे मां जेई।
През тия дни Мария стана и отиде бързо към хълмистата страна, в един Юдов град,
40 ते जकर्याहरे घरे मां गेइतां एलीशिबा जो नमस्कार कियूं।
и влезе в Захариевата къща и поздрави Елисавета.
41 ज़ैखन एलीशिबा मरियमारू नमस्कार शुनू त बच्चो तैसारे पेटे मां उछ़ड़ने लगो ते एलीशिबा पवित्र आत्माई सेइं भेरोई जेई।
И щом чу Елисавета Марииния поздрав, младенецът заигра в утробата -; и Елисавета се изпълни със Святия Дух,
42 ते बड़े ज़ोरे सेइं ज़ोने लगी, “तू कुआन्शन मां धन आस ते ज़ै बच्चो तीं ज़ांनोए तै भी धने!
и като извика със силен глас рече: Благословена си ти между жените, и благословен е плодът на твоята утроба!
43 ते मेरे लेइ बड़ी इज़्ज़तरी गल आए कि, मेरे प्रभुएरी अम्मा मीं कां आई!
И от какво ми е тая чест, да дойде при мене майката на моя Господ?
44 किजोकि हेर ज़ेरि तेरे नमस्कारेरी आवाज़ मीं शुनी त बच्चे खुशी सेइं मेरे पेटे मां छालां लगो मारने।
Защото, ето, щом стигна гласът на твоя поздрав до ушите ми, младенецът заигра радостно в утробата ми.
45 तू धन आस तीं तैन गल्लन पुड़ विश्वास कियो ज़ैना प्रभुए तीं सेइं ज़ोई कि, तैना पूरी भोली।”
И блажена е тая, която е повярвала, че ще се сбъдне казаното - от Господа.
46 ते मरियमा ज़ोवं, “अवं प्रभुएरी तारीफ़ केरती।
И Мария каза: Величае душата ми Господа,
47 ते मेरी आत्मा मेरे मुक्ति देनेबाले परमेशरे सेइं खुशी भोइ।
и зарадва се духът ми в Господа, Спасителя мой,
48 किजोकि तैनी अपनि सेवा केरने बैलरी गिरोरी हालती पुड़ नज़र की, अज़ेरां देइतां हर ज़मानेरे लोक मींजो धन ज़ोले।
Защото погледна милостиво на ниското положение на слугинята си; и ето, отсега ще ме ублажават всичките родове.
49 किजोकि परमेशरे मेरे लेइ बड़ां-बड़ां कम्मां कियोरन ते तैसेरू नवं पवित्र भोए।
Защото Силният извърши за мене велики дела; и свято е Неговото име.
50 तैसेरी दया तैस करां डरने बालन पुड़ पीड़ी-पीड़ी तगर राचे।
И, през родове и родове, Неговата милост е върху ония, които Му се боят.
51 तैनी अपने शेक्ति सेइं बड्डां-बड्डां कम्मां कियोरन तैनी घमण्डी तितर-बितर किये।
Извърши силни дела със Своята мишца; разпръсна ония, които са горделиви в мислите на сърцето си.
52 तैनी राज़े राज़ केरने करां रोके, ते तैनी नम्र लोकन आदर दित्ती।
Свали владетели от престолите им. И въздигна смирени.
53 तैनी नियन्ने रोड़ी-रोड़ी चीज़ेइं सेइं रज़ांने ते धन दौलती बाले खाली हथेइं भेज़े।
Гладните напълни с блага. А богатите отпрати празни.
54 तैनी अपने वादे ज़ैना तैनी इश्शे दादन-पड़दादन सेइं कियोरे थिये याद किये, तैनी अपनि सेवा केरनेबाले इस्राएली लोकां केरि मद्दत की,
Помогна на слугата Си Израиля, за да помни да покаже милост.
(Както бе говорил на бащите ни). Към Авраама и към неговото потомство до века. (aiōn g165)
56 मरियम कोई ट्लाई महीन्न तगर एलीशिबा सेइं साथी राई ते फिरी अपने घरजो आई।
А Мария, като преседя с нея около три месеца, върна се у дома си.
57 एलीशिबारो गल्हे बिशनेरो वक्त एज्जी अव ते तैस मट्ठू भोवं।
А на Елисавета се навърши времето да роди; и роди син.
58 तैसारे आसेपासेरे रिशतेदारेइं एन शुनू कि परमेशरे तैस पुड़ बड़ी दया कियोरिये ते तैस सेइं साथी खुशी मनाई।
И като чуха съседите и роднините -, че Господ показал към нея велика милост, радваха се с нея.
59 अठोवं दिहाड़े तैना मट्ठेरो खतनो केरने आए, ते तैना तैसेरू नवं तैसेरे बाजी केरे नव्वें पुड़ जकर्याह रखनू चाते थिये।
И на осмия ден дойдоха да обрежат детенцето; и щяха да го нарекат Захария, по бащиното му име.
60 पन तैसेरी अम्मा ज़ोने लगी, “नईं एसेरू नवं यूहन्ना भोलू।”
Но майка му в отговор каза: Не, но ще се нарече Иоан.
61 किछ तैस जो ज़ोने लगे, “तुश्शी खानदेंनी मां कोई भी एस नव्वेंरो नईं।”
И рекоха -: Няма никой в рода ти, който се нарича с това име.
62 तैखन तैन लोकेईं जकर्याहरे पासे इशारे सेइं पुच़्छ़ू कि तू मट्ठेरू नवं कुन रखनू चातस?
И запитаха баща му със знакове, как би искал той да го нарекат.
63 ते तैनी पटारी मगी ते तैस पुड़ लिखू, “एसेरू नवं यूहन्ना आए,” ते सब लोक हैरान रेइजे।
А той поиска дъсчица и написа тия думи: Иоан е името му. И те всички се почудиха.
64 तैखने तैसेरी ज़िभ खुल्ली ते जकर्याह गल्लां लगो केरने ते परमेशरेरी तारीफ़ केरने लगो।
И начаса му се отвориха устата, и езикът му се развърза, и той проговори и благославяше Бога.
65 ते आसे-पासेरे लोक एस तमाशे हेरतां हैरान रेइजे, ते यहूदियारे इलाकेरे एक्की पहाड़ी नगर मां एस गल्लरी चरचा भोने लगी।
И страх обзе всичките им съседи; и за всичко това се говореше по цялата хълмиста страна на Юдея.
66 ते शुन्ने बाले अपने-अपने मन्न मां सोचते थिये, “एन मट्ठू बड्डू भोइतां केरहु भोनूए?” किजोकि परमेशरेरी शक्ति अज़्ज़ेरी देंतीं एस सेइं साथीए?
И всички, които чуха, пазеха това в сърцата си, казвайки: Какво ли ще бъде това детенце? Защото Господната ръка беше с него.
67 तैखन तैसेरो बाजी जकर्याह पवित्र आत्माई सेइं भेरोवं ते भविष्यिवाणी केरने लगो।
Тогава баща му Захария се изпълни със Святия Дух и пророкува, казвайки:
68 “प्रभु इस्राएलेरो परमेशर धन भोए, किजोकि तैनी एइतां अपने लोकन मुक्ति दित्तोरिये।
Благословен Господ, израилевия Бог, защото посети Своите люде и извърши изкупление за тях.
69 ते तैसेरे दास दाऊदेरे घराने मरां इश्शे लेइ अक मुक्ति देनेबालो भेज़ोरोए।
И въздигна рог на спасение за нас в дома на слугата Си Давида,
70 (बड़े पेइले ज़ेन्च़रे पवित्र नेबी केरे ज़िरिये ज़ोरू थियूं, ज़ैन शुरू करां देंते ओरूए।) (aiōn g165)
(Както е говорил чрез устата на святите Си от века пророци). (aiōn g165)
71 असां अपने दुश्मन करां ते बैर रखने बालन करां मुक्ति हासिल केरम।
Избавление от неприятелите ни и от ръката на всички, които ни мразят,
72 ते तै इश्शे दादे पड़दादन पुड़ दया केरे ते अपनो पवित्र करार याद केर।
за да покаже милост към бащите ни и да спомни святия Свой завет,
73 तै करार ज़ै तीं इश्शे पूर्वज अब्राहमे सेइं कियोरो थियो।
клетвата, с която се закле на баща ни Авраама.
74 कि तै असन हिम्मत देलो, कि असां अपने दुश्मन करां बगैर केन्ची भी डरे सेइं बेंच़ी सखम।
Да даде нам, бидейки освободени от ръката на неприятелите ни. Да му служим без страх,
75 ते अपनि ज़िन्दगी तैस सोंफम ते सारी ज़िन्दगी पवित्रेइ ते धार्मिकता ज़ींम।
в святост и правда пред Него, през всичките си дни.
76 ते हे बच्चां तू नबी भोलो किजोकि तू परमेशरेरे अग्री-अग्री च़ेलतां लोकन तियार केरेलो कि परमेशर एजनोए।
Да! И ти, детенце, пророк на Всевишния ще се наречеш; защото ще вървиш пред лицето на Господа да приготвиш пътищата за Него.
77 तै अपने लोकन तैन केरे पाप माफ़ केरनेरे ज़िरिये मुक्तरे बारे मां ज्ञान देलो।
За да дадеш на Неговите люде да познаят спасение чрез прощаване греховете им,
78 ते इश्शे परमेशरेरी दया एरी भोली ज़ेन्च़रे दिहाड़ो लौ देते तेन्च़रे मसीह स्वर्गेरां एज्जेलो।
поради милосърдието на нашия Бог, с което ще ни посети зора отгоре,
79 ताके तैन केरे लेइ ज़ैना पापे मां ज़ीतन ते हमेशारे मौतरे खतरे मां रातन लौ दे, ते तै असन बत हिराए ताके अस सुखे सेइं ज़िन्दगी ज़ींम।”
за да осияе седящите в тъмнина и в мрачна сянка; така щото да отправи нозете ни в пътя на мира.
80 तैन मट्ठू यानी यूहन्ना बेडोतो जेव ते आत्माई मां बद्धतो जेव ते इस्राएलेरे लोकन प्रचार केरने तगर सुनसान ठैरन मां राव।
А детенцето растеше и крепнеше по дух; и беше в пустините до деня, когато се яви на Израиля.
