Malasu 1
1 Goe buga ganodini malasu amo Soloumone (Da: ibidi ea mano) Isala: ili hina bagade da dedei.
| משלי שלמה בן דוד מלך ישראל׃ |
2 Goe da malasu amo ea di bagade fidimuyo amola dia noga: le hou moloi ba: ma: ne amola hou ida: iwanedafa olelesa. Amola noga: le amo sia: dawa: ma: ne ea bai da gududafa.
| לדעת חכמה ומוסר להבין אמרי בינה׃ |
3 Amola ilia da dima noga: le hou moloi ahoanoma: ne olelesa amola defele hamoma: ne olelesa.
| לקחת מוסר השכל צדק ומשפט ומישרים׃ |
4 Amola ilia di dawa: loma: ne hamosa amola dunu dawa: su bagade olelesa eno dunu goi olelema: ne.
| לתת לפתאים ערמה לנער דעת ומזמה׃ |
5 Amo sia: dedei da bagade dawa: su dunu ilima dawa: loma: ne, olelesu amola moloidafa hou imunu.
| ישמע חכם ויוסף לקח ונבון תחבלות יקנה׃ |
6 Amasea, ilia da malasu wamolegei bai amo noga: le dawa: ma: ne amola malasu da moloi dunu ea hou heda: ma: ne eno hou doaga: sea, dawa: ma: ne olelesa.
| להבין משל ומליצה דברי חכמים וחידתם׃ |
7 Di da bagade dawa: su hou lamu hanai galea, hidadea Godema nodone dawa: ma. Gagaoui dunu ilia da dawa: su bagade lama: ne hame asigisa, amola moloidafa hou dawa: mu higasa.
| יראת יהוה ראשית דעת חכמה ומוסר אוילים בזו׃ |
8 Nagofe! Dia noga: le nabima, dia ada amola ame elea sia: sea.
| שמע בני מוסר אביך ואל תטש תורת אמך׃ |
9 Elea olelebe amo ea dia hou da gado heda: mu amola dia hamobe liligi da nina: hamoi habuga o galogoaga gisa: gisu amo ba: le defele ba: mu.
| כי לוית חן הם לראשך וענקים לגרגרתיך׃ |
10 Nagofe dia! Wadela: le hamosu dunu ilia dima adoba: sea, di amoma maedafa madelama.
| בני אם יפתוך חטאים אל תבא׃ |
11 Ilia sia: sa, “Misa! Ninia hedemusa: noga: i dunu medole legemusa: hogola masunu.
| אם יאמרו לכה אתנו נארבה לדם נצפנה לנקי חנם׃ |
| נבלעם כשאול חיים ותמימים כיורדי בור׃ (Sheol h7585) |
13 Amasea ninia ilia liligi lale ninia diasuga gaguli masunu amola ninia da liligi gagui dunu agoai esalumu.
| כל הון יקר נמצא נמלא בתינו שלל׃ |
14 Misa! Ninima madelama! Amola ninia wamolai liligi gilisili gagumu.”
| גורלך תפיל בתוכנו כיס אחד יהיה לכלנו׃ |
15 Nagofe! Agoai dunu ilima mae gilisima amola di gasigama.
| בני אל תלך בדרך אתם מנע רגלך מנתיבתם׃ |
16 Ilia da gasa bagadewane eso huluane eno dunu medole legemusa: momagei esala.
| כי רגליהם לרע ירוצו וימהרו לשפך דם׃ |
17 Amola di da sio di hanai amo sio sa: ima: ne sani amoga gaguma: ne e ba: lalea hame ligisisa.
| כי חנם מזרה הרשת בעיני כל בעל כנף׃ |
18 Be dunu nowa e amane hamosea, e da hina: bogoma: ne sani amoga hina: sa: ima: ne logo hogosa.
| והם לדמם יארבו יצפנו לנפשתם׃ |
19 Wamolasu e da ea wamolasu hamobeba: le da bogosu ba: mu. Nowa da nimi gasa fi hou bagade hamosea da bogosu ba: mu.
| כן ארחות כל בצע בצע את נפש בעליו יקח׃ |
20 Nabima! Bagade Dawa: su Hou da welala amola logoga amola gilisisu bidi lama: ne diasu sogega welala.
| חכמות בחוץ תרנה ברחבות תתן קולה׃ |
21 Gasa gala welala amola fi sogebi logo holeiga amola dunu huluane gilisibi amola misini gilisisu sogebi.
| בראש המיות תקרא בפתחי שערים בעיר אמריה תאמר׃ |
22 Gagaoui dunu habowali dili da gagaoui esaloma: bela: ? Habowali dilia da Bagade Dawa: su Hou amoma higale oufesega: ma: bela: ? Amola habogala dawa: lama: bela: ?
| עד מתי פתים תאהבו פתי ולצים לצון חמדו להם וכסילים ישנאו דעת׃ |
23 Na da dilima gagabole sia: sea, dilia noga: le nabima! Na da hahawane sia: olelesa amola na dawa: dilima olelemu.
| תשובו לתוכחתי הנה אביעה לכם רוחי אודיעה דברי אתכם׃ |
24 Na da dilima welalu amola dili misa: ne sia: nanu, be dilia da hame nabi amola dilia da na sia: be hame dawa: digi.
| יען קראתי ותמאנו נטיתי ידי ואין מקשיב׃ |
25 Dili da na fada: i sia: i higa: i amola na olelei amola dili da amane hamomusa: hame hanai amola na gagabosu hame nabi.
| ותפרעו כל עצתי ותוכחתי לא אביתם׃ |
26 Amaiba: le, dilia da da: i dioi doaga: sea na da diliba: le oufesega: mu amola na da dili gadele oumu dilima beda: ga da: i dioi doaga: sea.
| גם אני באידכם אשחק אלעג בבא פחדכם׃ |
27 Adi liligi, mulu mabe amo defele se fo mabe defele dilima da: i dioi amola se nabasu doaga: sea,
| בבא כשאוה פחדכם ואידכם כסופה יאתה בבא עליכם צרה וצוקה׃ |
28 dilia da hahawane bagade dawa: su esalusu hogomu amola wemu. Be na da hame nabimu. Dilia da na hogoi helemu. Be amomane dilia da na hame ba: mu.
| אז יקראנני ולא אענה ישחרנני ולא ימצאנני׃ |
29 Dili da musa: Bagade Dawa: su Hou hogomusa: hame hamosu amola dili da Gode Ea moloidafa hou nabimu higasu.
| תחת כי שנאו דעת ויראת יהוה לא בחרו׃ |
30 Dili da na sia: amo hame nabasu amola na olelesea amoga hame dawa: su.
| לא אבו לעצתי נאצו כל תוכחתי׃ |
31 Amaiba: le dili da dilia higa: i amo ea bidi lamu. Amola dili hou amo hamoiba: le, dilia da olomu.
| ויאכלו מפרי דרכם וממעצתיהם ישבעו׃ |
32 Hame dawa: su dunu ilia bogosu bai da ilia Bagade Dawa: su Hou amo higasa. Amola gagaoui dunu ilia da ilia gagaoui hou amoga ilila: wadela: sa.
| כי משובת פתים תהרגם ושלות כסילים תאבדם׃ |
33 Nowa da nama nabasu hou hamosea amo da gaga: su ba: mu, amola e da udigili beda: su hou bai hame ba: mu.
| ושמע לי ישכן בטח ושאנן מפחד רעה׃ |
