Malasu 23
1 Di da mimogo dunu ali gilisili ha: i nasea, amo esega noga: le dawa: ma.
Bir önderle yemeğe oturduğunda Önüne konulana dikkat et.
2 Di da ha: i manu bagade manusa: dawa: sea, di ha: i buludili mae moma.
İştahına yenilecek olursan, Daya bıçağı kendi boğazına.
3 E da dia hou ogogole adoba: sa: besa: le, mae uasuli moma.
Onun lezzetli yemeklerini çekmesin canın, Böyle yemeğin ardında hile olabilir.
4 Di da noga: le molole dawa: ma. Di da liligi bagade gagumu hanaiba: le hawa: hamonana, dia gasa gufia: ne gala: mu da defea hame.
Zengin olmak için didinip durma, Çıkar bunu aklından.
5 Dia muni amo ea ebelebe da hedolodafa si abo gelebe agoai ba: sa. Amola amo da buhiba ea ougia hinabo aligili wa: leahoabe agoai.
Servet göz açıp kapayana dek yok olur, Kanatlanıp kartal gibi göklere uçar.
6 Di da gegenane uasuli nasu dunu amo ea ha: i manu ida: iwane mae uasuli moma.
Cimrinin verdiği yemeği yeme, Lezzetli yemeklerini çekmesin canın.
7 Amo gegenane uasuli nasu dunu da eso huluane amo ha: i manu ea bidi bagadega lai amo dawa: lala. E da aowalale amane sia: sa, “Defea! Bu bagade ha: i amola waini moma!” Be e da ogogole sia: sa. Ea houdafa da ea asigi dawa: su defele gala.
Çünkü yediğin her şeyin hesabını tutar, “Ye, iç” der sana, Ama yüreği senden yana değildir.
8 Di da dia mai liligi amo bu isole fasimu. Amola dia ema dabuagado ofa: su sia: da ogogole ofa: su sia: udigili ha: digi agoai ba: mu.
Yediğin azıcık yemeği kusarsın, Söylediğin güzel sözler de boşa gider.
9 Di gagaoui dunuma moloi dawa: su sia: amo mae sia: ma. E da dia sia: ida: iwane dawa: mu da hamedei galebe.
Akılsıza öğüt vermeye kalkma, Çünkü senin sözlerindeki sağduyuyu küçümser.
10 Musa: soge alalo legei amo maedafa gua: ma. Amola guluba: mano ilia soge amo mae wamolama.
Eski sınır taşlarının yerini değiştirme, Öksüzlerin toprağına el sürme.
11 Bai Hina Gode da ilima gasa bagade Gaga: su dunu esala. E da ilimagale, dima fofada: mu.
Çünkü onların Velisi güçlüdür Ve onların davasını sana karşı O yürütür.
12 Dia olelesu dunu amo ea olelebe hamugini nabima amola noga: le hamoma.
Uyarıları zihnine işle, Bilgi dolu sözlere kulak ver.
13 Dia mano da wadela: le hamosea, ema hedolo se ima. Dawa: ma: ne fasea, amo mano da hame bogomu.
Çocuğunu terbiye etmekten geri kalma, Onu değnekle dövsen de ölmez.
Onu değnekle döversen, Canını ölüler diyarından kurtarırsın. (Sheol h7585)
15 Nagofe! Di da dawa: ida: iwane lasea, na da hahawane bagade ba: mu.
Oğlum, bilge yürekli olursan, Benim yüreğim de sevinir.
16 Di da dawa: su ida: iwane sia: sia: sea, na da dima nodone dawa: mu.
Dudakların doğru konuştuğunda Gönlüm de coşar.
17 Wadela: i hamosu dunu ilia hamobe amoga hamomusa: , mae mudale hanama. Be eso huluane Hina Godema nodone dawa: ma.
Günahkârlara imrenmektense, Sürekli RAB korkusunda yaşa.
18 Amaiwane hamosea, di da hahawane esalumu.
Böylece bir geleceğin olur Ve umudun boşa çıkmaz.
19 Nagofe! Nabima! Molole dawa: ma amola dia esalusu noga: le ouligima.
Oğlum, dinle ve bilge ol, Yüreğini doğru yolda tut.
20 Di da adini bagade nasu dunu amola ha: i fufuluba nasu dunu ilima mae gilisima.
Aşırı şarap içenlerle, Ete düşkün oburlarla arkadaşlık etme.
21 Feloai dunu amola ha: i fufuluba nasu dunu da hedolo liligi hame gagui dunu agoai ba: mu. Dia da ha: i nasu amola golasu amo fawane hamosea, di da gagadelai abula amo fawane ga: i ba: mu.
Çünkü ayyaş ve obur kişi yoksullaşır, Uyuşukluk da insana paçavra giydirir.
22 Nagofe! Dia ada ea sia: noga: le nabima! E da di hame hamoi ganiaba, di da hame esalala: loba. Dia ame da da: i hamosea, e da di noga: le ouligiba: le, ema nodoma.
Sana yaşam veren babanın sözlerine kulak ver, Yaşlandığı zaman anneni hor görme.
23 Moloidafa hou, olelesu, molole dawa: su amola asigi dawa: su ida: iwane gala. Amo liligi bidiga lamu da defea. Be lai dagoiba: le, eno dunuma mae alofele lama. Bai amo liligi lasu defei da gadodafa.
Gerçeği satın al ve satma; Bilgeliği, terbiyeyi, aklı da.
24 Dunu moloidafa ea ada da hahawane bagade. Dia gofe da molole dawa: su hou lai galea, di da ema nodone dawa: mu da defea.
Doğru kişinin babası coştukça coşar, Bilgece davranan oğulun babası sevinir.
25 Nagofe! Dia ada amola ame da dia hou nodone ba: ma: ne, hou moloiwane hamoma. Dia ame hahawane ba: ma: ne hamoma.
Annenle baban seninle coşsun, Seni doğuran sevinsin.
26 Nagofe! Hamugini noga: le nabima. Na esalebe defele, dia esaloma.
Oğlum, beni yürekten dinle, Gözünü gittiğim yoldan ayırma.
27 Uda hina: da: i bidi lasu amola eno wadela: i hamosu uda da bogosu sani agoai gala.
Çünkü fahişe derin bir çukur, Ahlaksız kadın dar bir kuyudur.
28 Ilia da wamolasu dunu agoane di wadela: lesimusa: desega lela. Ilia agoane hamobeba: le, dunu bagohame da ilia udama baligi fa: sa.
Evet, soyguncu gibi pusuda bekler Ve birçok erkeği yoldan çıkarır.
29 Nowa dunu da waini hano bagade nasea amola gaheabolo adini hogoi helesea, e da bagade da: i diosa amola mosolasu hamosa, amola eso huluane egasa. Ea si da maga: me gasagala: i amola ea da: i da udigili fofonomane gagai.
Ah çeken kim? Vah çeken kim? Kimdir çekişip duran? Yakınan kim? Boş yere yaralanan kim? Gözleri kanlı olan kim?
İçmeye oturup kalkamayanlar, Karışık şarapları denemeye gidenlerdir.
31 Waini hano da ulasuyei amola faigelei gelabo ganodini bubunuma heda: sa amola noga: le da: gisa. Be dafama: ne adoba: sa: besa: le, waini hano manusa: mae magesa: ima.
Şarabın kızıl rengine, Kadehte ışımasına, Boğazdan aşağı süzülüvermesine bakma.
32 Waini hano nalu, diahabe, wa: legadole, di da saya: bega gasomai agoai ba: mu.
Sonunda yılan gibi ısırır, Engerek gibi sokar.
33 Dia da: i da felowai agoai ba: le, noga: le dawa: le sia: mu gogolei ba: mu.
Gözlerin garip şeyler görür, Aklından ahlaksızlıklar geçer.
34 Di da dusagai ganodini fila heda: le ahoasea da dia hagomo sasaleabe, amo agoai ba: mu.
Kendini kâh denizin ortasında, Kâh gemi direğinin tepesinde yatıyor sanırsın.
35 Di da agoane sia: mu, “Na da enoga fabela: ? Be amo na da gogolei. Abuliba: le na da noga: le hame nedigisa. Na da adini eno manu galebe.”
“Dövdüler beni ama incinmedim, Vurdular ama farketmedim” dersin, “Yeniden içmek için ne zaman ayılacağım?”
