Malasu 22
1 Hou aduna gala. Afae da di da moloi hou hamobeba: le, eno dunu da dima nodosa. Eno da di da bagade gagusu dunu agoai ba: mu. Di da moloi hamobeba: le, eno dunu da dima nodosa, amo logoga masa: ne ilegema.
信譽比多財可取，敬仰必金銀可貴。
2 Bagade gagui dunu amola hame gagui dunu, ela da hisu hisu. Be hou afadafa da defele. Amo da Hina Gode da ela defele Hi hamoi.
富人與窮人彼此相遇，二者皆為上主所造。
3 Molole dawa: su dunu da mosolasu mabe noga: le ba: sa, amola amo fisima: ne noga: le gagagulasa. Be noga: le hame dawa: su dunu da mosolasu amo ganodini ahoa, amola fa: no e da bagade gogosiane da: i diosa.
精明人遇見災禍，即行隱避；無知者反向前走，自招損害。
4 Hina Godema nabasu hou hamoma, amola gasa fi hou mae hamoma. Amasea, di da bagade gaguiwane ba: mu, dunu eno da dima nodomu, amola di da ode bagohame esalumu.
謙卑的賞報，是敬畏上主，是享有財富、尊榮和生命。
5 Wadela: i hamosu dunu da esalusu logoga ahoasea, sani bagohame ba: sa. Di da dia esalusu amoma asigi galea, amo saniga dasa: besa: le, segasa: ima.
邪惡者的路上，滿佈荊棘羅網；潔身自愛的人，必能遠而避之。
6 Dia mano da moloiwane esaloma: ne, ema hou noga: le olelema. Amasea, e da amo hou mae gogolele, ea bogosu amoga doaga: mu.
你教導孩童應行的道路，待他老年時也不會離棄。
7 Hame gagui dunu da bagade gagui dunu ilia bidi mae lale udigili hawa: hamosu dunu agoai galebe. Nowa dunu da enoma muni bu imunusa: lasea, e da amo muni iasu dunu amo ea udigili hawa: hamosu dunu esala.
富人宰割窮人，債主奴役債戶。
8 Di da moloi hame hou, hawa: agoane sagasea, se nabasu da sono agoane heda: le, se nabasu da gamibi agoai ba: mu. Amola amo sagai da hame dialumu.
播種邪惡的，必收穫災禍；他辛苦工作，必全屬徒然。
9 Di da mae hihini, dia ha: i manu mogili hame gagui dunuma iasea, di da hahawane ba: mu.
目光慈祥的，必蒙受祝福，因他將食糧，施捨給狂人。
10 Dilia gasa fi dunu sefasima. Amasea, dilia da sia: ga gegesu amola dunu eno ilia dio amoma lasagole sia: su, amo bu hame ba: mu.
趕走了狂人，就除了爭執；爭訟與侮辱，亦相繼止息。
11 Nowa da hadigi ida: iwane asigi dawa: su amo hanai galea, amola asigidafa sia: hanai galea, amo dunuma hina bagade da dogolegemu.
純潔的心靈，是上主所愛；優雅的唇舌，是君王所悅。
12 Hina Gode da dafawane sia: momagele legesa. Be E da ogogosu dunu ilia sia: wadela: lesisa.
上主的眼目，常衛護知識；敗類的言論，必加以毀滅。
13 Hihi dabuli dunu e da eso huluane diasu ganodini fawane esala. E da amane sia: sa, “Na da gadili ahoasea, laione wa: me da na medole legemu galebe!”
只有懶人說：「外面有獅子，在街市之中，我會被吞噬。」
14 Inia uda adole lasu hou da sani agoane diala. Hina Gode da wadela: i hou hamosu dunu ilima ougi bagade gala, amola agoai dunu da amo saniga hedolo sa: imu.
淫婦們的口，實是個深坑；上主惱怒的，必墮入其中。
15 Mano huluane da dawa: hamedene, udigili hou hamonana. Be ili fada: i dawa: ma: ne fasea da ilia hou bu hahamomu.
孩童心中藏愚昧，只有戒尺能驅逐。
16 Dia udigili iasu amo bagade gagui dunuma iasea, o di bagade gaguma: ne hame gagui dunu ilia liligi lasea, amola ilima banenesisia, di amola da fa: no hame gagui dunu agoai ba: mu.
欺壓窮人，是使他致富；饋贈富者，是使他貧窮。
17 Nabima! Amasea, na da bagade dawa: su dunu ilia olelebe amo dima olelemu. Ilia olelebe amo noga: le hogoi helema.
你應當傾聽智者的訓言，應專心致意領會我的知識。
18 Amola di da amo olelebe noga: le dawa: sea, amola eno dunuma olelemusa: dawa: sea, di da hahawane ba: mu.
你若細心存想，常在口中誦念，必會令你喜悅。
19 Na da amo olelebe wali dima olelemu. Bai di noga: le nabalu, Hina Gode dafawaneyale dawa: mu, amo na da hanai galebe.
為使你的信賴全托於上主，我今日特將道路指示給你。
20 Na da dima olelema: ne, sia: 30 agoane dedei dagoi. Amo sia: ganodini dawa: ma: ne sia: , sisasu sia: amola fada: i sia: da dedei dagoi.
關於教誨和知識，我豈未多次寫過；
21 Amo sia: da dima dafawanedafa hou olelemu. Amasea, di da enoga dafawane hou hogoi helema: ne asunasisia, di da amo ea bai bu gaguli misunu.
使你認識真言實理，答覆前來問你的人﹖
22 Hame gagui dunu da gasa hameba: le, ilia hou mae banenesima. Amola asaboi gasa hame dunu ilima fofada: sea, ilia hou mae banenesima.
你不可因為人窮而剝削窮人，亦不可在城門口欺壓弱小者；
23 Bai Hina Gode da ili fidima: ne ilimagale fofada: mu. Amola nowa dunu da amo asaboi hame gagui dunu ilima beda: ma: ne medole legemusa: sia: sea, Hina Gode da amo dunu beda: ma: ne medole legemusa: sia: mu.
因為他們的案件，上主必予以辯護；凡剝奪他們的人，上主必討其生命。
24 Dilia gasa fi nimi bagade dunu amo maedafa dogolegema.
易怒的人，不可與他交結，暴躁的人，不要與他往來，
25 Di da amaiwane hou lasa: besa: le amola dia hou bu afadenemu hamedeiwane ba: sa: besa: le amo maedafa dogolegema.
免得你沾染他的惡習，甘冒喪失性命的危險。
26 Dunu eno da liligi lale bidi mae iawane fa: no imunu sia: sea, di da ea udigili lai amo dabe imunusa: mae sia: ma
不要為別人擊掌，不要為債務作保；
27 Di da fa: no amo dabe imunu da hamedei ba: sea, se nabimu. Amola ilia dia liligi huluane amola dia diaheda: su amolawane, amo dabeyale lamu.
免得你沒有什麼償還時，連你的床榻也被人奪走。
28 Musa: fi dunu ilia soge alalo ilegesu, amo maedafa gua: ma.
祖先立定的舊界，你不要加以移動。
29 Nowa dunu da noga: idafa hawa: hamosu hamosea, e da dunu oda bagohame ilia hou baligisa. Amola e da hina bagade dunu ilima gilisimu defele ba: sa.
你曾見過辦事能幹的人嗎﹖他必侍立在君王面前，決不侍立在庸人面前。
