Malasu 15
1 Di da ougi dunuma asaboiwane bu adole iasea, ea ougi da bu asabosa. Be bu gasa fi agoane adole iasea, ea ougi da bu heda: be ba: mu.
Odpowiedź łagodna uśmierza gniew; ale słowa przykre wzruszają popędliwość.
2 Bagade dawa: su dunu ilia da sia: sea, asigi dawa: su hou da noga: iwane ba: sa. Be gagaoui dunu da udigili sia: daha.
Język mądrych zdobi umiejętność; ale usta głupich wywierają głupstwo.
3 Hina Gode da hou huluanedafa soge huluanedafa amo ganodini ba: lala. E da adi hou ninia hamobe, noga: i amola wadela: i huluane ba: lala.
Na każdem miejscu oczy Pańskie upatrują złe i dobre.
4 Asigi sia: da esalusu iaha. Be hame asigi dodona: gi sia: da dia a: silibu goudasa.
Zdrowy język jest drzewo żywota; ale przewrotność z niego jest jako zdruzgotanie od wiatru.
5 Dia ada sia: be amo higasea da gagaoui. Dia hou afadenema: ne sia: be noga: le nabimu da defea.
Głupi gardzi karaniem ojca swego; ale kto przyjmuje napomnienie, stanie się ostrożnym.
6 Moloidafa dunu da ilia gagui liligi amo gagulaligisa. Be se nabasu eso doaga: sea, wadela: i dunu da ilia gagui fisisa.
W domu sprawiedliwego jest dostatek wielki; ale w dochodach niepobożnego zamięszanie.
7 Asigi dawa: su noga: i dunu da dawa: su amo eno dunuma olelesa. Be gagaoui da amo hou olelemu hame dawa:
Wargi mądrych sieją umiejętność; ale serce głupich nie tak.
8 Hina Gode da dunu noga: i amo ilia sia: ne gadosu hahawane dogolegele naba. Be gobele salasu amo wadela: i dunu da Ema gaguli maha, E da higasa.
Ofiara niepobożnych jest obrzydliwością Panu; ale modlitwa szczerych podoba mu się.
9 Hina Gode da wadela: i hamosu dunu ilia hamobe amo higasa. Be nowa dunu da moloidafa hou hamosea, amo dunuma E da asigisa.
Obrzydliwością Panu jest droga bezbożnego, ale tego, co idzie za sprawiedliwością, miłuje.
10 Di da wadela: i hou hamosea, se iasu ba: mu. Di da Gode Ea afadenemusa: se iasu higasea, di da bogomu.
Karanie srogie należy temu, co opuszcza drogę; a kto ma w nienawiści karność, umrze.
11 Hina Gode da liligi huluanedafa dawa: E da bogosu soge amo ganodini diala liligi huluane dawa: Amaiba: le, dunu da ea asigi dawa: su amo Hina Godema habodane wamolegema: bela: ? (Sheol h7585)
Piekło i zatracenie są przed Panem; jakoż daleko więcej serca synów ludzkich. (Sheol h7585)
12 Hi hou hidale dawa: su gasa fi dunu da afadenemusa: fada: i sia: higasa. Ilia da eno dunu (amo da ilia asigi dawa: su hou baligi dunu) ilima fada: i sia: fidimusa: hamedafa adole ba: sa.
Naśmiewca nie miłuje tego, który go karze, ani do mądrych przychodzi.
13 Dunu da hahawane esalea, ilia da ohohomogisa. Be ilia da: i dioi galea, ilia da gogosia: i agoane ba: sa.
Serce wesołe uwesela twarz; ale dla żałości serca duch strapiony bywa.
14 Noga: i asigi dawa: su dunu da eno dawa: su lama: ne hanai gala. Be gagaoui dunu da ilia hame dawa: su hou amo ganodini esalumu hahawane gala.
Serce rozumne szuka umiejętności; ale usta głupich karmią się głupstwem
15 Hame gagui dunu ilia esalebe logo da gasa bagade gala. Be hahawane bagade dunu da eso huluane hahawane esala.
Wszystkie dni ubogiego są złe; ale kto jest wesołego serca, ma gody ustawiczne.
16 Dunu mogili da bagade gaguiwane esala, be mosolasu fawane ba: sa. Be hame gagui dunu amo da Hina Godema beda: iwane nodosu, da hahawane esala. Amaiba: le, ilia hou da bagade gagui dunu ilia hou baligisa.
Lepsza jest trocha w bojaźni Pańskiej, niżeli skarb wielki z kłopotem.
17 Dilia da dilima asigi dunu ilima gilisili amola dadami fawane manu da defea. Be dilia da nimi bagade higa: i dunu ilima gilisili, ohe hu noga: idafa manu da defea hame galebe. Musa: sia: i hou da amo hou baligisa.
Lepszy jest pokarm z jarzyny, gdzie jest miłość, niżeli z karmnego wołu, gdzie jest nienawiść.
18 Dogo ganodini dogoloi ougi heda: sea da sia: ga gegesu gala. Be asabosu hou amoga hahawane olofosu esalusu ba: sa.
Mąż gniewliwy wszczyna swary; ale nierychły do gniewu uśmierza zwady.
19 Di da hihi dabuli galea, eso huluane da: i dioi amo gasa bagade hou ba: mu. Be moloidafa hou hamosea, da: i dioi amola mosolasu hame ba: mu.
Droga leniwego jest jako płot cierniowy, ale ścieszka szczerych jest równa.
20 Nowa mano da dawa: su bagade gala, e da ea ada amo nodoma: ne moloi hou hamosa. Be gagaoui mano e fawane da ea: me higasa.
Syn mądry uwesela ojca; ale głupi człowiek lekce waży matkę swoję.
21 Gagaoui dunu da ilia giadofasu hou amoga nodosa. Be moloiwane dunu e da hou moloiwane hamosa.
Głupstwo jest weselem głupiemu, ale człowiek roztropny prostuje drogę swoję.
22 Di da fada: i sia: huluane nabalu lalegaguma. Amasea, di hahawane ba: mu. Be hame lalegagusia, di da dafamu.
Gdzie niemasz rady, rozsypują się myśli; ale w mnóstwie radców ostoją się.
23 Di da dunu eno ilima fada: i sia: sia: musa: dawa: sea, amola ili fidimusa: defele sia: sea, di da hahawane bagade ganumu.
Weseli się człowiek z odpowiedzi ust swoich: bo słowo według czasu wyrzeczone, o jako jest dobre!
24 Noga: i dawa: su dunu da logo amo da esalalalusu amoga heda: sa, amoga ahoa. Be logo da bogosu amoga gudu daha, amo logoga ilia da hame ahoa. (Sheol h7585)
Drogę żywota rozumny ma ku górze, aby się uchronił piekła głębokiego. (Sheol h7585)
25 Hina Gode da gasa fi dunu ilia diasu wadela: mu. Be E da didalo ea sogebi gagui amo ouligimu.
Pan wywróci dom pysznych; ale wdowy granicę utwierdzi.
26 Hina Gode da dunu ilia wadela: i asigi dawa: su bagade higasa. Be E da dunu ilia asigi sia: dasu amoma asigisa.
Myśli złego są obrzydliwością Panu! ale powieści czystych są przyjemne.
27 Di da ogogolewane muni lamusa: dawa: sea, dia sosogo fi da se nabasu ba: mu. Di da ogogoma: ne, hano suligili muni mae lama. Amasea, di da baligili esalumu.
Kto chciwie naśladuje łakomstwa, zamięszanie czyni w domu swoim; ale kto ma w nienawiści dary, będzie żył.
28 Noga: i dunu da noga: le dawa: lalu fawane bu adole iaha. Be wadela: le hamosu dunu ilia hedolowane alofesa, amasea bidi hamosu da doaga: mu.
Serce sprawiedliwego przemyśliwa, co ma mówić; ale usta niepobożnych wywierają złe rzeczy.
29 Amola moloidafa dunu e sia: ne gadosea, Hina Gode E da naba. Be wadela: i hou hamosu dunu da sia: ne gadosea, E da hame naba.
Dalekim jest Pan od niepobożnych; ale modlitwę sprawiedliwych wysłuchiwa.
30 Dilia dunu ohohomogiwane esalebe ba: sea, hahawane ba: sa. Amola sia: ne adole iasu noga: idafa nabasea, hahawane gala.
Światłość oczów uwesela serce, a wieść dobra tuczy kości.
31 Di da dia hou afadenema: ne sia: be amo noga: le nabasea, di da bagade dawa: su dunu agoai ba: mu.
Ucho, które słucha karności żywota, w pośrodku mądrych mieszkać będzie.
32 Be di da afadenema: ne sia: be amo higasea, di da dina: se nabasu lamu. Be noga: le nabasea, dia dawa: su hou da asigilamu.
Kto uchodzi ćwiczenia, zaniedbywa duszy swojej; ale kto przyjmuje karanie, ma rozum.
33 Hina Godema beda: iwane nodosu da dawa: lasu logo dilima diala. Di da dia hou fonobosea, dunu enoma nodosu lamu.
Bojaźń Pańska jest ćwiczenie się w mądrości, a sławę uprzedza poniżenie.
