< Ma:diu 22 >
1 Yesu da fedege sia: eno olelei.
Et respondens Iesus, dixit iterum in parabolis eis, dicens:
2 “Gode Ea Hinadafa Hou da agoaiwane gala. Hina bagade dunu da ea mano ea uda lamusa: lolo nasu bagade hamoi.
Simile factum est regnum cælorum homini regi, qui fecit nuptias filio suo.
3 Hina bagade da ea hawa: hamosu dunu amo musa: misa: ne adoi dunu huluane lolo nasu amoma misa: ne sia: musa: asunasi. Be musa: adoi dunu da misunu higa: i.
Et misit servos suos vocare invitatos ad nuptias, et nolebant venire.
4 Amaiba: le, e da eno hawa: hamosu dunu asunasi. Ilia amane sia: i, “Hina bagade ea mano uda lasu lolo nasu liligi huluane da hahamoi dagoi. Bulamagau amola gebo huluane da medole, gobei dagoi. Hedolo misa!”
Iterum misit alios servos, dicens: Dicite invitatis: Ecce prandium meum paravi, tauri mei, et altilia occisa sunt, et omnia parata: venite ad nuptias.
5 Be adoi dunu da hame nabi. Ilia da udigili hawa: hamosu. Afadafa da ea ifabi amoga asi. Eno da ea bidi lasu diasu ouligimusa: asi.
Illi autem neglexerunt: et abierunt, alius in villam suam, alius vero ad negotiationem suam:
6 Eno ilia da adola ahoasu dunu lale, fananu, medole legei.
reliqui vero tenuerunt servos eius, et contumeliis affectos occiderunt.
7 Amo hou nababeba: le, hina bagade da mi hanai galu. E da dadi gagui dunu asuna asi. Ilia da medosu dunu huluane medole legele, ili diasu amola laluga nei dagoi.
Rex autem cum audisset, iratus est: et missis exercitibus suis, perdidit homicidas illos, et civitatem illorum succendit.
8 Amalalu, e da ea hawa: hamosu dunu ema misa: ne sia: i. E da ilima amane sia: i, ‘Na mano ea uda lasu lolo nabe da hamoi dagoi. Be dunu na da musa: misa: ne sia: i, ilia da amoga misa: ne defele hame ba: i.
Tunc ait servis suis: Nuptiæ quidem paratæ sunt, sed qui invitati erant, non fuerunt digni.
9 Wali dilia logo bagade amoga asili, nowa dunu dilia ba: sea, amo huluane na lolo nasu amoga hiougima.’
Ite ergo ad exitus viarum, et quoscumque inveneritis, vocate ad nuptias.
10 Amaiba: le, ea hawa: hamosu dunu da logoga asili, dunu huluane, wadela: i amola ida: iwane dunu gilisili lidi. Amalalu, uda lasu lolo nasu diasu da nabaidafa ba: i.
Et egressi servi eius in vias, congregaverunt omnes, quos invenerunt, malos et bonos: et impletæ sunt nuptiæ discumbentium.
11 Hina bagade da ea lolo nabega dunu misi ba: la misi. Dunu afadafa da uda lasu hou abula hame idiniginisi ba: i.
Intravit autem rex ut viderent discumbentes, et vidit ibi hominem non vestitum veste nuptiali.
12 Hina bagade da ema amane sia: i, ‘Na: iyado! Di abuliba: le uda lasu abula mae salawane misibela: ?’ Be amo dunu da gogosia: iba: le, bu sia: mu gogolei.
Et ait illi: Amice, quomodo huc intrasti non habens vestem nuptialem? At ille obmutuit.
13 Amalalu, hina da ea hawa: hamosu dunuma amane sia: i, ‘Amo dunu ea lobo amola emo la: gili, gadili gasi ganodini ha: digima. Amo ganodini e da bese ini dinanumu.’
Tunc dicit rex ministris: Ligatis manibus, et pedibus eius, mittite eum in tenebras exteriores: ibi erit fletus, et stridor dentium.
14 Na da dunu bagohame ilima misa: ne sia: sa. Be Na da bagahame ilegesa.”
Multi enim sunt vocati, pauci vero electi.
15 Amalalu, Fa: lisi dunu da asili, Yesu dafama: ne Ema adole ba: musa: dawa: i galu.
Tunc abeuntes Pharisæi, consilium inierunt ut caperent eum in sermone.
16 Ilia da ilia fa: no bobogesu dunu amola Helode ea fidisu dunu amo Yesuma asunasi. Ilia ogogole amane sia: i, “Olelesu! Dia hou da moloidafa amola Di da Gode Ea moloidafa hou ogogole hame olelesa, amo ninia dawa: Di da osobo bagade dunu ilia hou mae dawa: le, Gode Ea hou fawane hamosa.
Et mittunt ei discipulos suos cum Herodianis dicentes: Magister, scimus quia verax es, et viam Dei in veritate doces, et non est tibi cura de aliquo: non enim respicis personam hominum:
17 Amaiba: le, dia asigi dawa: su ninima olelema. Ninia da su lasu muni Gamane hina Sisa ema iasea ninia sema wadela: sala: ? O hame wadela: sala: ?”
dic ergo nobis quid tibi videtur? licet censum dare Cæsari, an non?
18 Be Yesu da ilia wadela: i asigi dawa: su dawa: beba: le, amane sia: i, “Dabua fawane molole ogogosu dunu! Dilia abuliba: le Na saniga sa: ima: ne sia: sala: ?
Cognita autem Iesus nequitia eorum, ait: Quid me tentatis hypocritæ?
19 Su lidisu fage Nama olema.” Amaiba: le, ilia da su fage Ema gaguli misi.
Ostendite mihi numisma census. At illi obtulerunt ei denarium.
20 E da ilima amane sia: i, “Amo fage dedei diala. Amo da nowa ea odagi amola nowa ea dio dedebela: ?”
Et ait illis Iesus: Cuius est imago hæc, et superscriptio?
21 Ilia bu adole i, “Sisa!” Amalalu, Yesu E bu adole i, “Amaiba: le, dili Sisa ea dabe amo Sisama ima! Amola Gode Ea dabe amo Godema ima!”
Dicunt ei: Cæsaris. Tunc ait illis: Reddite ergo quæ sunt Cæsaris, Cæsari: et quæ sunt Dei, Deo.
22 Amo sia: nababeba: le, ilia da fofogadigili, Yesu yolesili asi.
Et audientes mirati sunt, et relicto eo abierunt.
23 Amo esoga, Sa: diusi dunu da Yesuma adole ba: musa: misi. Ilia da bogoi dunu ea da: i hodo da bu wa: legadomu, amo dafawaneyale hame dawa: i galu.
In illo die accesserunt ad eum Sadducæi, qui dicunt non esse resurrectionem: et interrogaverunt eum,
24 Ilia da Yesuma ado ba: musa: , amane adole ba: i, “Olelesu! Mousese da ninima olelemusa: agoane dedei. ‘Dunu da mano hame lalelegeiwane bogosea, ea ola o eya da ea didalo lale, mano hamomuyo.’ Amo mano da musa: bogoi amo buga: i ilia da sia: sa.
dicentes: Magister, Moyses dixit: Si quis mortuus fuerit non habens filium, ut ducat frater eius uxorem illius, et suscitet semen fratri suo.
25 Ninia fi ganodini, dunu afae ea mano da fesuale esalu. Magobo mano e da uda lale, mano hamedene bogoi. Amalalu, eaeya da amo ea didalo lai.
Erant autem apud nos septem fratres: et primus, uxore ducta, defunctus est: et non habens semen, reliquit uxorem suam fratri suo.
26 E amola mano hamedene bogoi. Fa: no eaeya eno da didalo lale, asili, mano fesuale gala huluane amo uda afadafa lale, mano hamedene bogoi.
Similiter secundus, et tertius usque ad septimum.
27 Fa: no, amo uda da bogoi dagoi.
Novissime autem omnium et mulier defuncta est.
28 Amaiba: le, bogoi ilia bu uhini wa: legadosu esoha, amo uda, dunu fesuale amo ilia lai dagoiba: le, e da nowa ea uda esaloma: bela: ?”
In resurrectione ergo cuius erit de septem uxor? omnes enim habuerunt eam.
29 Yesu E bu adole i, “Dilia da Gode Sia: Dedei amola Gode Ea gasa hou hame dawa: beba: le, giadofale dawa:
Respondens autem Iesus, ait illis: Erratis nescientes Scripturas, neque virtutem Dei.
30 Bogoi wa: legadosu esoga, uda lasu hou da bu hame ba: mu. Dunu amola uda ilia da a: igele dunu Hebene ganodini amo defele esalumu. Uda lasu hou da hame hamomu.
In resurrectione enim neque nubent, neque nubentur: sed erunt sicut Angeli Dei in cælo.
31 Be dilia bogoi wa: legadosu hou dawa: ma: ne, Gode Ea Sia: dedei nabima.
De resurrectione autem mortuorum non legistis quod dictum est a Deo dicente vobis:
32 E amane sia: i, ‘Na da A: ibalaha: me ea Gode esala amola Aisage ea Gode esala amola Ya: igobe ea Gode esala.’ Gode da bogoi dunu ilia Gode hame. E da esalebe dunu ilia Gode!”
Ego sum Deus Abraham, et Deus Isaac, et Deus Iacob? Non est Deus mortuorum, sed viventium.
33 Amo olelesu nababeba: le, dunu huluane da bagadewane fofogadigi.
Et audientes turbæ, mirabantur in doctrina eius.
34 Yesu E da Sa: diusi dunu ilia sia: banenesi amo ba: loba, Fa: lisi dunu da gilisi.
Pharisæi autem audientes quod silentium imposuisset Sadducæis, convenerunt in unum:
35 Sema olelesu dunu afadafa da Yesu dafama: ne, Ema amane adole ba: i,
et interrogavit eum unus ex eis legis doctor, tentans eum:
36 “Olelesu! Sema baligili bagadedafa da habo?”
Magister, quod est mandatum magnum in lege?
37 Yesu E bu adole i, “‘Dilia dogoga, dilia a: silibuga, amola dilia asigi dawa: suga, Hina Godema asigima!’
Ait illi Iesus: Diliges Dominum Deum tuum ex toto corde tuo, et in tota anima tua, et in tota mente tua.
38 Go da sema baligili bagadedafa.
Hoc est maximum, et primum mandatum.
39 Amo sema bagia da bisili sema defele diala, ‘Dilia da: i amoma asigi hou defele, dilia na: iyado ema asigima!’
Secundum autem simile est huic: Diliges proximum tuum, sicut teipsum.
40 Sema huluane amola balofede dunu ilia olelesu huluane da amo sema aduna ganodini diala.”
In his duobus mandatis universa lex pendet, et prophetæ.
41 Fa: lisi dunu mogili da gilisibi ba: loba, Yesu da ilima amane adole ba: i,
Congregatis autem Pharisæis, interrogavit eos Iesus,
42 “Dilia adi dawa: bela: ? Mesaia da nowa Egefela: ?” Ilia da bu adole i, “E da Da: ibidi egefe fawane.”
dicens: Quid vobis videtur de Christo? cuius filius est? Dicunt ei: David.
43 Yesu E amane sia: i, “Amaiba: le, Gode Ea A: silibu Hadigidafa da oleleiba: le, Da: ibidi da abuliba: le Mesaia Ema ‘Hina Gode’ dio asulibela: ? Gode Sia: Dedei da agoane diala,
Ait illis: Quomodo ergo David in Spiritu vocat eum Dominum, dicens:
44 ‘Da: ibidi da amane sia: i, “Hina Gode da na Hina Gode Ema amane sia: i, ‘Na da hobea Dia ha lai dunu Dia emoga osa: le heda: ma: ne fane legemu. Wali, di da Na lobodafadili fima.’
Dixit Dominus Domino meo: sede a dextris meis, donec ponam inimicos tuos scabellum pedum tuorum?
45 “Amaiba: le, Da: ibidi da Mesaia Ema ‘Hina Gode’ Dio asuliba: le, Mesaia da habodane Da: ibidi egefe fawane esalala: ?”
Si ergo David vocat eum Dominum, quomodo filius eius est?
46 Dunu huluane da amo sia: nababeba: le, bu adole imunu gogolei. Ilia da beda: iba: le, eso enoga Ema bu hame adole ba: i.
Et nemo poterat ei respondere verbum: neque ausus fuit quisquam ex illa die eum amplius interrogare.