< Ma:diu 10 >
1 Yesu da Ea ado ba: su dunu fagoyale gala gilisili, gasa bagade hou ilima i. Ilia da wadela: i a: silibu fadegama: ne amola oloi dunu uhima: ne, amo gasa defele E da ilima i dagoi.
Nake Jesũ nĩetire arutwo ake ikũmi na eerĩ moke harĩ we, nake akĩmahe ũhoti wa kũingata ngoma thũku na kũhonia mĩrimũ yothe na ndwari ciothe.
2 Ado ba: su dunu fagoyale gala ilia dio amo da Saimone (ea dio eno da Bida), ea eya A: dalu, Ya: mese, (Sebedi ea mano) amola amo ea eya Yone,
Maya nĩmo marĩĩtwa ma arutwo acio ikũmi na eerĩ: Wa mbere nĩ Simoni (ũrĩa wĩtagwo Petero), na mũrũ wa nyina Anderea; na Jakubu mũrũ wa Zebedi, na mũrũ wa nyina Johana;
3 Filibe, Badolomiu, Domase, su lidisu dunu Ma: diu, Ya: mese (A: lafiase ea mano), Da: diase,
na Filipu, na Baritholomayo; na Toma, na Mathayo ũrĩa mwĩtia wa mbeeca cia igooti; na Jakubu mũrũ wa Alifayo, na Thadayo;
4 Saimone (Selode fi dunu) amola Yudase Isaga: liode (e da Yesu hohonoi).
na Simoni ũrĩa Mũzelote, na Judasi Mũisikariota, ũrĩa wamũkunyanĩire.
5 Yesu da amo dunu fagoyale gala asunasi. E amane sia: i, “Dienadaile sogega amola Samelia moilai gagaiga mae masa.
Aya ikũmi na eerĩ nĩo Jesũ aatũmire na akĩmataara ũũ: “Mũtigathiĩ kũrĩ andũ-a-Ndũrĩrĩ kana mũtoonye itũũra rĩa Asamaria.
6 Be Isala: ili dunu fi da sibi fisi dagoi agoane. Amaiba: le ilima olelela masa.
Nĩ kaba mũthiĩ kũrĩ ngʼondu iria ciũrĩte cia Isiraeli.
7 Ahoabeba: le, dilia sia: agoane olelema, ‘Gode Ea Hinadafa Hou doaga: mu da gadenei galebe!’
Mwathiĩ-rĩ, hunjagiai ndũmĩrĩri ĩno: ‘Ũthamaki wa igũrũ nĩũkuhĩrĩirie.’
8 Dilia oloi dunu uhinisima amola bogoi dunu bu wa: legadolesima. Lebolosi dunu uhinisima amola Fio liligi fadegale fasima. Dilia lai da udigili laiba: le, dilia imunuba: le, bidi mae lama.
Honagiai andũ arĩa arũaru, na mũriũkagie arĩa akuũ, na mũtheragie arĩa marĩ na mangũ, na mũingatage ndaimono. Mũheetwo tũhũ, heanagai tũhũ.
9 Gouli, silifa amola balasega hamoi muni dilia muni salasu ganodini sali, mae gaguli masa.
Mũtigekuuĩre thahabu, kana betha, kana gĩcango mĩcibi-inĩ yanyu;
10 Udigili edegesu dunu ea esa, abula aduna, emo salasu amola dagulu, mae gaguli masa. Dilia da hawa: hamosu dunu gala. Amaiba: le, eno dunu da dilia wali esaloma: ne lamu liligi dilima imunu da defea.
O na ningĩ mũtigekuuĩre mũhuko rũgendo-inĩ, kana nguo igĩrĩ, kana iraatũ, kana mũtirima; nĩgũkorwo mũruti wa wĩra nĩabataire kũheo gĩa kũmũtũũria muoyo.
11 Dilia da moilaiga doaga: sea, nowa dunu dilima yosia: sea, amo dunu ea diasuga golale, eno sogega masunusa: fawane yolesima.
“Itũũra o rĩothe kana gatũũra karĩa mũngĩtoonya-rĩ, tuĩriai mũmenye mũndũ ũrĩa mwagĩrĩru kuo, mũikare gwake nginya rĩrĩa mũkoima kuo.
12 Dilia diasuga golili dasea, amane sia: ma, “Guiguda: olofosu dialoma!”
Mwatoonya mũciĩ ũcio-rĩ, geithagiai ene kuo.
13 Ilia da dili hahawane yosia: sea, dilia yosia: su da ilima dialoma: ne sia: ma. Be ilia dili hame yosia: sea, dilia yosia: su bu samogema.
Angĩkorwo mũciĩ ũcio nĩwagĩrĩire-rĩ, ũrathimei na thayũ wanyu; angĩkorwo ndwagĩrĩire-rĩ, rekei kĩrathimo kĩanyu kĩmũcookerere.
14 Amola moilai dunu da dili hame yosia: sea amola dilia sia: higabe ba: sea, dilia logoga bu asili, goe moilai ea osobo dilia emo gafega diala, amo ilima olelema: ne doga: lesima.
Mũndũ o wothe angĩrega kũmũnyiita ũgeni kana arege gũthikĩrĩria ciugo cianyu-rĩ, mũkiuma mũciĩ ũcio kana itũũra rĩu-rĩ, mũkaaribariba magũrũ manyu nĩguo rũkũngũ rũitĩke.
15 Na da dafawane sia: sa! Fofada: su eso doaga: sea, goe moilai ea se iasu da Sodame amola Goumola moilai, elea musa: se iasu bagadewane baligimu.”
Ngũmwĩra atĩrĩ na ma ituĩro rĩa itũũra rĩu rĩgaakorwo rĩrĩ inene gũkĩra rĩa Sodomu na Gomora mũthenya ũrĩa wa ciira.
16 “Nabima! Na da dili asunasiba: le, dilia da sibi mano agoane. Dilia da dunu gasonasu wa: me adoba ganodini ahoabe agoai ba: mu. Amaiba: le, sania agoane, dawa: iwane hamoma, amola ‘dafe’ sio ea olofosu hou agoane hamoma.
Atĩrĩrĩ ndamũtũma o ta ngʼondu gatagatĩ ka njũũi. Nĩ ũndũ ũcio, gĩai na ũũgĩ ta nyoka, na mwage ũũru ta ndutura.
17 Dilia osobo bagade dunu ilia hou dawa: ma! Ilia da dilima fofada: sea, sinagoge diasu ganodini fegasuga bagade famu.
“Mwĩmenyererei andũ; tondũ nĩmakamũneana ciama-inĩ, na mamũhũũre na iboko thunagogi-inĩ ciao.
18 Na hou lalegaguiba: le, dilia da Gamane Hina dunuma fofada: mu. Bai dilia da fofada: su amo ganodini, ilima amola Dienadaile dunuma, Gode Ea Sia: Ida: iwane olelemu.
Nĩ ũndũ wa ũhoro wakwa-rĩ, nĩmũgatwarwo mbere ya aathani na athamaki nĩgeetha mũtuĩke aira kũrĩ o na kũrĩ andũ-a-Ndũrĩrĩ.
19 Fofada: sea, dilia bu adole iasu da: i dioiwane mae dawa: ma. Amo esoga, Gode da dilia bu adole imunu sia: dilima olelemu.
No rĩrĩa makaamũnyiita-rĩ, mũtikanetange nĩ ũndũ wa ũrĩa mũkoiga kana ũrĩa mũgaacookia. Hĩndĩ ĩyo nĩmũkeerwo ũrĩa mũkoiga,
20 Bai dilia lafidili sia: da dilila: sia: hame ba: mu. Be Gode Ea A: silibu Hadigidafa Gala dilia dogo ganodini esala, Hi fawane da amo sia: dilia lafidili sia: mu.
nĩgũkorwo ti inyuĩ mũgaakorwo mũkĩaria, no nĩ Roho wa Ithe wanyu ũkaaria arĩ thĩinĩ wanyu.
21 Dunu ilia da yolalali amo medoma: ne, fofada: su dunuma imunu. Eda da ea mano amoma amo hou defele hamomu. Mano da wa: legadole, ilia eda amola eme himone fuga: mu.
“Mũndũ nĩagakunyanĩra mũrũ wa nyina ooragwo, na ithe wa mũndũ akunyanĩre mwana wake; ciana nĩikaremera aciari a cio na imoragithie.
22 Dilia da Na hou lalegaguiba: le, dunu huluane da dili higamu. Be nowa da Na hou mae yolele soge wadela: mu eso amoga doaga: sea, e da gaga: su ba: mu.
Andũ othe nĩmakamũmena nĩ ũndũ wakwa, no ũrĩa ũgaakirĩrĩria nginya hĩndĩ ya mũthia nĩakahonoka.
23 Ilia da moilai afae ganodini dilima gadei sia: sea amola fasea, dilia eno moilaiga hobeale masa. Dilia moilai huluanedafa Isala: ili soge ganodini amo hame olelei dagosea, Dunu Egefe da misunu.
Hĩndĩ ĩrĩa mwanyariirwo itũũra-inĩ rĩmwe-rĩ, ũrĩrai rĩrĩa rĩngĩ. Ngũmwĩra na ma atĩ, mũtigaakorwo mũthiĩte matũũra mothe ma Isiraeli, Mũrũ wa Mũndũ atookĩte.
24 Ado ba: su dunu da olelesu dunu amo ea hou hame baligisa. Hawa: hamosu dunu ea hou da hina dunu amo ea hou hame baligisa.
“Mũrutwo ti mũnene kũrĩ mũrutani wake, o na ndungata ti nene kũrĩ mũmĩathi.
25 Amaiba: le, ado ba: su dunu ea hou da ea olelesu dunu amo ea hou defele ba: mu da defea. Amola hawa: hamosu dunu ea hou da ea hina amo ea hou defele ba: mu da defea. Ilia da sosogo fi Eda amoma Bilisibale dio asuliba: le, ilia da amo Eda Ea sosogo fi dunu ili dio baligiliwane wadela: mu.
Nĩkũiganĩire mũrutwo aiganane na mũrutani wake, o na ndungata ĩiganane na mũmĩathi. Angĩkorwo mwene nyũmba nĩetĩtwo Beelizebuli-rĩ, githĩ andũ a nyũmba yake matigetwo marĩĩtwa mooru gũkĩra rĩu!
26 Amaiba: le, osobo bagade dunu ilima mae beda: ma! Dunu huluane da dedeboi liligi huluane hobea ba: mu. Ilia da wamolegei liligi huluane hobea dawa: mu.
“Nĩ ũndũ ũcio-rĩ, mũtikametigĩre. Gũtirĩ ũndũ mũhithanie ũtakaguũrio, kana ũndũ mũhithe ũtakamenyeka.
27 Dilia Na wali gasi ganodini sia: su, amo dilia hadigi ganodini sia: ma! Na da dili ge ganodini sadoga sia: sa. Be dilia da amo sia: diasu gado aligila heda: le, amo olelemusa: bagade wele sia: ma!
Ũrĩa ngũmwĩra nduma-inĩ-rĩ, wariei mũthenya barigici, na ũrĩa warĩtio na mĩheehũ matũ-inĩ manyu-rĩ, wanĩrĩrei mũrĩ nyũmba-igũrũ.
28 Dilia da: i hodo bogoma: ne medosu dunu ilima mae beda: ma. Be Gode da a: silibu amola da: i hodo gilisili Helo sogega wadela: mu dawa: beba: le, Godema beda: mu da defea. (Geenna )
Mũtigetigĩre arĩa moragaga o mwĩrĩ, no matingĩhota kũũraga ngoro. Nĩ kaba gwĩtigĩra Ũrĩa ũngĩananga ngoro na mwĩrĩ kũu Jehanamu. (Geenna )
29 Diogonabo aduna da doea afadafa amoga bidi lasa. Be afadafa fawane osoboga bogola dasea, Gode da dawa: lala.
Githĩ tũnyoni twĩrĩ tũtiendagio thendi ĩmwe? No gũtirĩ o na kamwe gatuo kangĩgũa thĩ Ithe wanyu atetĩkĩrĩte.
30 Be dilia dialuma hinabo afae afae, amo huluane Gode da idibiba: le, huluane dawa:
O na njuĩrĩ cianyu cia mũtwe nĩndare.
31 Amaiba: le mae beda: ma! Dilia bidi lasu defei da diogonabo bagohame ilia bidi lasu defei baligi dagoi.
Nĩ ũndũ ũcio mũtigetigĩre; mũrĩ a bata gũkĩra tũnyoni tũingĩ.
32 Nowa da eno dunu nabima: ne, e da Na fi dunu esala amo olelesea, Na amola da amo dunu da Na fi dunu esala, amo Na da Na Adama olelemu.
“Ũrĩa wothe ũkaanyumbũra mbere ya andũ, o na niĩ nĩngamumbũra mbere ya Baba ũrĩa ũrĩ kũu igũrũ.
33 Be nowa dunu da eno dunu nabima: ne, e da Nama fa: no bobogemu higasa, amo sia: sea, Na amola da amo dunu higasa, amo Na da Na Adama olelemu.
No ũrĩa wothe ũkangaana mbere ya andũ, na niĩ nĩngamũkaana mbere ya Baba ũrĩa ũrĩ igũrũ.
34 Na da osobo bagadega olofosu hou olelemusa: misibayale dilia dawa: bela: ? Hame mabu! Olofosu hame be afafasu hou na da olelela misi.
“Mũtigeciirie atĩ njũkĩte kũrehe thayũ gũkũ thĩ. Ndiokire kũrehe thayũ, no ndookire kũrehe rũhiũ rwa njora.
35 Na da misiba: le, dunu da ea edama ha laiwane hamomu. Idiwi da ea: me amoma ha laiwane hamomu. Esoa: da esoa: amoma ha laiwane hamomu.
Nĩgũkorwo njũkĩte gũtũma “‘mũndũ okanĩrĩre na ithe, na mũirĩtu okanĩrĩre na nyina, nake mũtumia okanĩrĩre na nyaciarawe;
36 Moilai fidafa dunu da ea fidafa dunu ea ha lai dunu agoane ba: mu.
thũ cia mũndũ igaakorwo irĩ andũ a nyũmba yake kĩũmbe.’
37 Nowa dunu ea asigi hou edama o emema o egefema o idiwima, amo asigi hou da ea asigi hou Nama baligisia, goe dunu da Nama fa: no bobogemu defele hame ba: mu.
“Ũrĩa wothe wendete ithe kana nyina kũngĩra ndagĩrĩire gũtuĩka wakwa; na ũrĩa wothe wendete mũriũ kana mwarĩ kũngĩra ndagĩrĩire gũtuĩka wakwa;
38 Nowa dunu da ea bulufalegei mae gisawane, Nama hame fa: no bobogesea, e da Nama fa: no bobogemu defele hame ba: mu.
nake ũrĩa wothe ũtagakuua mũtharaba wake wa kwambĩrwo aanũmĩrĩre ndagĩrĩire gũtuĩka wakwa.
39 Nowa dunu da osobo bagade esalusu hanaiba: le amo gasawane gagusia, e da ea esalusu yolesimu. Be nowa dunu da Nama asigiba: le ea esalusu fisiagasea, e da ea esalusu bu ba: mu.
Ũrĩa wothe ũgeragia gũtũũria muoyo wake nĩakoorwo nĩguo; no ũrĩa wothe ũkoorwo nĩ muoyo wake nĩ ũndũ wakwa nĩakaũtũũria.
40 Nowa da dili hahawane yosia: sa, e da Na amola hahawane yosia: sa. E da Na hahawane yosia: beba: le, e da Na Asunasisu Dunu amola hahawane yosia: sa.
“Mũndũ ũrĩa ũmwamũkagĩra, nĩ niĩ amũkagĩra. Nake ũrĩa ũnyamũkagĩra, amũkagĩra ũrĩa wandũmire.
41 Nowa da balofede dunu amo da Gode Ea sia: olelebeba: le, hahawane yosia: sea, e da balofede dunu ea bidi defele lamu. Nowa da dunu ida: iwane, amo ea ida: iwane gala hou dawa: beba: le hahawane yosia: sea, e da dunu ida: iwane gala ea bidi defele lamu.
Ũrĩa wothe ũkaamũkĩra mũnabii tondũ nĩ mũnabii, nĩakamũkĩra kĩheo kĩrĩa kĩheagwo mũnabii, nake ũrĩa wothe ũkaamũkĩra mũndũ mũthingu tondũ nĩ mũthingu-rĩ, nĩakamũkĩra kĩheo kĩrĩa kĩheagwo mũndũ mũthingu.
42 Na da dafawane sia: sa! Nowa dunu da Nama fa: no bobogesu dunu fonobahadi afadafa amo e da Nama fa: no bobogebeba: le, ema anegagi hano di faigelei afadafa fawane iasea, e da bidi ida: iwane ba: mu.”
Nake ũrĩa wothe ũheaga ũmwe wa aya anini o na gĩkombe kĩa maaĩ mahehu tondũ nĩ mũrutwo wakwa-rĩ, ngũmwĩra atĩrĩ na ma, ndakaaga kũheo kĩheo gĩake.”