Maga 8
1 Eso enoga, dunu eno bagohame da gilisi. Ilia da ilia ha: i manu huluane na dagoi. Amo ba: loba, Yesu da Ea ado ba: su dunu Ema misa: ne sia: i. E da ilima amane sia: i,
| در یکی از همان روزها، بار دیگر جمعیتی انبوه نزد او جمع شدند و باز خوراکشان تمام شد. عیسی شاگردان خود را فرا خواند و به ایشان فرمود: |
2 “Amo dunu huluane da eso udiana nama asigili esaluba: le, ilia ha: i manu hame. Na bagade asigisa.
| «دلم به حال این مردم می‌سوزد، الان سه روز است که با من هستند و دیگر چیزی برایشان نمانده تا بخورند. |
3 Na da ili ha: i mae nawane asunasisia, mogili ilia badilia misiba: le, logoga sidimu!”
| اگر ایشان را گرسنه به خانه‌هایشان بفرستم، مطمئناً در راه ضعف خواهند کرد، چون بعضی از ایشان از راه دور آمده‌اند.» |
4 Yesu Ea ado ba: su dunu da Ema amane sia: i, “Ninia da dunu hame esalebe hafoga: i sogega esala. Ninia da amo dunu sadima: ne, habidili ha: i manu lama: bela: ?”
| شاگردانش با تعجب گفتند: «در این بیابان از کجا می‌توانیم برای سیر کردن آنها نان تهیه کنیم؟» |
5 Yesu da ilima amane adole ba: i, “Agi ga: gi da habodayane ganabela: ?” Ilia da bu adole i, “Fesuale diala!”
| عیسی پرسید: «چقدر نان دارید؟» جواب دادند: «هفت نان.» |
6 Yesu da dunu huluane osoboga fima: ne sia: i. Amalalu, Yesu da agi ga: gi fesuale gala lale, Godema nodone sia: ne gadole, amo agi ga: gi fifili, ilia eno dunuma ima: ne, ea ado ba: su dunuma sagoi. Ilia da eno dunu moma: ne ilima bu sagoi.
| پس به مردم فرمود تا بر زمین بنشینند. سپس هفت نان را گرفت و خدا را شکر نمود و تکه‌تکه کرده، به شاگردانش داد. ایشان نیز نانها را به مردم دادند. |
7 Ilia da menabo afae afae galu. Yesu da amo menabo lale, Godema sia: ne gadoi. Amalalu, E da Ea ado ba: su dunuma, ilia eno dunuma sagoma: ne, i dagoi.
| چند ماهی کوچک نیز پیدا کردند. ماهی‌ها را نیز برکت داد و به شاگردانش فرمود تا بین مردم تقسیم کنند. |
8 Dunu huluane da sadini mai dagoi. Ilia da hame mai dialu liligi lale, daba fesuale gala ba: i.
| مردم همه خوردند و سیر شدند. سپس شاگردان هفت زنبیل پر از خرده‌های باقی‌مانده برداشتند. |
9 Dunu4000 agoane ilia ha: i defele mai.
| تعداد افراد در آنجا حدود چهار هزار نفر بود. سپس عیسی جماعت را مرخص کرد، |
10 Yesu da dunu huluane ilima asigiwane masa: ne sia: i. Amalalu, Yesu amola ea ado ba: su dunu da dusagaiga fila heda: le, Da: lamaniuda sogega asi.
| و بلافاصله همراه شاگردانش سوار قایق شد و به ناحیۀ دلمانوته رفت. |
11 Fa: lisi dunu da Yesuma misini, Ema adole ba: lalu. E da ilima muagado amoga musa: hame ba: i dawa: digima: ne olelesu ima: ne sia: i. Ilia da Ea hou dafama: ne ado ba: musa: dawa: i galu.
| وقتی فریسیان از آمدن عیسی باخبر شدند، گرد آمدند تا با او به بحث و مجادله بپردازند. آنها برای آزمایش او، آیتی آسمانی از او خواستند تا اقتدار خود را ثابت کند. |
12 Yesu da Ea dogo ganodini gogonomai. E amane sia: i, “Fi wali esala da abuliba: le dawa: digima: ne olelesu bagade hogoi helebela: ? Na dafawane sia: sa. Amo fi ilima Na da dawa: digima: ne olelesu hamedafa olelemu.”
| عیسی آهی از دل برآورد و گفت: «چرا این نسل دائم در پی آیت هستند؟ براستی به شما می‌گویم، هیچ آیتی به آنها نخواهم داد!» |
13 Amalalu, Yesu da ili yolesili, dusagaiga fila heda: le, hano wayabo na: iyadodili doaga: musa: asi.
| پس ایشان را ترک گفت و سوار قایق شد و به آن طرف دریاچه رفت. |
14 Asili, Ea fa: no bobogesu dunu da agi ga: gi hame gaguli misi, amo ba: i. Agi ga: gi afadafa fawane dusagai ganodini dialebe ba: i.
| ولی شاگردان قبل از حرکت، فراموش کردند به اندازهٔ کافی با خود نان بردارند و در قایق فقط یک نان داشتند. |
15 Yesu da ilima amane sia: i, “Dawa: ma! Fa: lisi dunu amola Helode ilia yisidi amoma beda: ma!”
| در همان حال که در دریاچه پیش می‌رفتند، عیسی به ایشان هشدار داد و گفت: «مواظب باشید و از خمیرمایهٔ فریسی‌ها و خمیرمایۀ هیرودیس خود را دور نگه دارید.» |
16 Ilia da gilisili sia: dasu, “Ninia agi ga: gi hame gaguli misiba: le, E da agoane sia: sa!”
| پس شاگردان در این باره که نان با خود نیاورده‌اند شروع به بحث با یکدیگر کردند. |
17 Be ilia sia: dalebe dawa: beba: le, Yesu da ilima amane sia: i, “Dilia agi ga: gi hame gaguli misiba: le abuliba: le sia: dalula: ? Dilia abuliba: le hame dawa: bela: ? Dilia dogo da abuliba: le igi agoane hamobela: ?
| عیسی پی برد که با یکدیگر دربارهٔ چه گفتگو می‌کنند. پس گفت: «چرا در این باره بحث می‌کنید که نان ندارید؟ آیا هنوز هم نمی‌بینید و نمی‌فهمید؟ آیا دلتان آنقدر سخت است که نمی‌توانید درک کنید؟ |
18 Dilia da si gala, be hame ba: sa. Ge gala, be hame naba. Dilia Na hou gogolebela: ?
| شما که چشم دارید، پس چرا نمی‌بینید؟ چرا گوشهایتان را باز نمی‌کنید تا بشنوید؟ |
19 Na da dunu 5000 agoane ha: i moma: ne, agi ga: gi biyale gala fifili iabeba: le, dilia dala dialebe amo salimusa: , daba habodayane labala?” Ilia bu adole i, “Fagoyale!”
| آیا فراموش کردید چطور پنج هزار نفر را با پنج نان سیر کردم؟ چند سبد پر از باقیمانده‌ها برداشتید؟» جواب دادند: «دوازده سبد.» |
20 Yesu E bu adole ba: i, “Na da dunu 4000 agoane ha: i moma: ne, agi ga: gi fesuale gala fifili iabeba: le, dilia dala dialebe amo salimusa: , daba habodayane labala?” Ilia bu adole i, “Fesuale!”
| گفت: «وقتی با هفت نان، چهار هزار نفر را سیر کردم، چند زنبیل از خُرده‌ها جمع کردید؟» گفتند: «هفت زنبیل!» |
21 E da ilima amane sia: i, “Dilia wali hame dawa: bela: ?”
| گفت: «آیا هنوز هم درک نمی‌کنید؟» |
22 Ilia Bedesa: ida moilaiga doaga: le, eno dunu da si dofoi dunu Yesuma oule misi. Ilia da Yesu amo dunu digili ba: ma: ne edegei.
| هنگامی که به بیت‌صیدا رسیدند، مرد کوری را نزد او آوردند و از او خواهش کردند که بر او دست بگذارد و شفایش دهد. |
23 Yesu da amo dunu lobolele, diasu gadili oule asi. E da si dofoi dunu ea siga defo hano aduga: i. E da ema Ea lobo ligisili, ema amane adole ba: i. “Di da liligi ba: sala: ?”
| عیسی دست آن مرد را گرفت و از ده بیرون برد، آب دهان به چشمهای او مالید و دستهای خود را بر چشمان او گذاشت و از او پرسید: «چیزی می‌بینی؟» |
24 E da ea si ba: le ga: le, amane sia: i, “Na da dunu ili ba: sa. Be ilia da ifa agoane lalebe ba: sa.”
| مرد به اطراف نگاه کرد و گفت: «می‌بینم، ولی نه کاملاً خوب. مردم را مثل تنهٔ درختان می‌بینم که راه می‌روند.» |
25 Yesu da ea si bu digili ba: i. Amalalu, amo dunu ea si da fadegai dagoi. E da ea siga liligi huluane noga: le ba: i.
| عیسی بار دیگر دستهایش را روی چشمان آن مرد گذاشت. آنگاه چشمان وی باز شد و بینایی خود را بازیافت، و همه چیز را به‌خوبی می‌دید. |
26 Yesu da amo dunu ea diasuga asunasi. Yesu da ema amane sia: i, “Moilai ganodini mae golili masa!”
| عیسی او را به سوی خانه و خانواده‌اش فرستاد و فرمود که وارد دهکده نشود. |
27 Amalalu, Yesu amola ea ado ba: su dunu da moilali Sesalia Filibia soge gadenene amoga asi. Ilia da logoga ahoana, Yesu E amane adole ba: i, “Na da nowayale, eno dunu ilia adi sia: dalula: ?”
| عیسی با شاگردان خود، ایالت جلیل را ترک گفت و به دهات قیصریهٔ فیلیپی رفت. در بین راه از ایشان پرسید: «مردم دربارهٔ من چه نظری دارند؟ به نظر آنها من که هستم؟» |
28 Ilia da ema bu adole i, “Mogili Di da Yone Ba: bodaise ilia da sia: sa. Oda Di da Elaidia ilia sia: daha. Mogili Di da musa: balofede dunu ilia sia: daha,”
| شاگردان جواب دادند: «بعضی‌ها می‌گویند که همان یحیای تعمید‌دهنده هستی؛ عده‌ای هم می‌گویند که ایلیا یا یکی دیگر از پیامبران هستی که دوباره ظهور کرده است.» |
29 Amalalu, Yesu da bu adole ba: i, “Be dilia! Na da nowayale, dilia sia: dalala: ?” Bida e bu adole i, “Di da Mesaia!”
| پرسید: «شما چه می‌گویید؟ به نظر شما من که هستم؟» پطرس جواب داد: «تو مسیح هستی.» |
30 Amalalu, Yesu da ilia eno dunu ilima mae olelema: ne sia: i.
| ولی عیسی به ایشان دستور اکید داد که دربارهٔ او چیزی به کسی نگویند. |
31 Amalalu, Yesu da Ea ado ba: su dunuma amane olelei, “Na, Dunu Egefe, da se bagade nabimu. Asigilai dunu, gobele salasu hina dunu amola sema olelesu dunu da Na higabeba: le, medole legemu. Be Na da bogole, eso udiana aligili, bu uhini wa: legadomu.”
| آنگاه عیسی به ایشان گفت که لازم است پسر انسان آزارِ بسیار ببیند و از طرف مشایخ و کاهنان اعظم و علمای دین محکوم شده، کشته شود، اما پس از سه روز زنده خواهد شد. |
32 E da amo sia: ilima moloiwane olelei. Amaiba: le, Bida da Yesu la: ididili adole asili, Yesuma gagabole sia: i.
| وقتی عیسی این مطلب را آشکارا بیان کرد، پطرس او را به کناری کشید و به او گفت که نباید چنین سخنانی بر زبان بیاورد. |
33 Be Yesu da delegili, Ea ado ba: su dunu eno ba: lalu, Bidama gagabole amane sia: i, “Sa: ida: ne! Di gasigama! Gode da amo asigi dawa: su hame olelesa! Be osobo bagade dunu ili fawane olelesa.”
| عیسی برگشت و نگاهی به شاگردان کرد؛ سپس با لحنی تند به پطرس فرمود: «دور شو از من ای شیطان! تو با دید انسانی به این موضوع نگاه می‌کنی، نه با دید خدایی.» |
34 Amalalu, E da ado ba: su dunu amola dunu huluane ema misa: ne sia: i. E da ilima amane sia: i, “Nowa dunu da Nama fa: no bobogemusa: dawa: sea, e da ea esalusu mae dawa: le, ea bulufalegei gisawane, Nama fa: no bobogema: mu.
| آنگاه شاگردان و مردم را فراخواند و فرمود: «اگر کسی از شما بخواهد پیرو من باشد باید از خودخواهی دست بردارد و صلیب خود را بر دوش گیرد و مرا پیروی کند. |
35 Nowa dunu da ea esalusu gagumusa: hanai galea, e da ea esalusu fisimu. Be nowa dunu da Na amola Gode Ea sia: ida: iwane asigiba: le ea esalusu fisiagasea, e da ea esalusu bu ba: mu.
| هر که بخواهد جان خود را نجات دهد، آن را از دست خواهد داد؛ اما هر که جانش را به خاطر من و به خاطر انجیل از دست بدهد، آن را نجات خواهد داد. |
36 Osobo bagade dunu da osobo bagade liligi huluane lama: ne, ea Fifi Ahoanusu fisimu da defeala: ? Hame mabu!
| «چه فایده که انسان تمام دنیا را ببرد، اما جانش را از دست بدهد؟ |
37 E da ea Fifi Ahoanusu bu lama: ne, adi ima: bela: ?
| مگر چیزی با ارزشتر از جان او پیدا می‌شود؟ |
38 Wali esalebe fi da inia uda adole lasu amola wadela: i fi diala. Nowa dunu amo fi ganodini esala da Na sia: higasea, Na, Dunu Egefe, Na Gode Ea hadigi laiwane, amola hadigi a: igele dunu gilisili osobo bagadega doaga: sea, amo higa: i dunu Na da higamu.”
| و اگر کسی در این روزگار فاسد و پر از گناه از من و از سخنان من عار داشته باشد، پسر انسان نیز هنگامی که در جلال پدر خود، با فرشتگان مقدّس بازگردد، از او عار خواهد داشت.» |
