< Luge 3 >
1 Louma hina bagade dunu Daibiliase ea ouligisu ode15 amoga, amola Bodiese Bailade da amo esoga Yudia soge ouligisu, Helode da Ga: lili sogega ouligisu hina esalu, amola eaola Filibe da Idiulia soge amola Dala: gounaidisi soge amoga hina esalu, Laisa: iniase da A: biline sogega ouligisu esalu,
Ἐν ἔτει δὲ πεντεκαιδεκάτῳ τῆς ἡγεμονίας Τιβερίου Καίσαρος, ἡγεμονεύοντος Ποντίου Πιλάτου τῆς Ἰουδαίας, καὶ τετραρχοῦντος τῆς Γαλιλαίας Ἡρώδου, Φιλίππου δὲ τοῦ ἀδελφοῦ αὐτοῦ τετραρχοῦντος τῆς Ἰτουραίας καὶ Τραχωνίτιδος χώρας, καὶ Λυσανίου τῆς Ἀβιληνῆς τετραρχοῦντος,
2 A: nase amola Ga: iafa: se ela da gobele salasu hina hou ouligisu. Amo esoga, Gode da Segalaia ea mano Yone, amo Ea sia: Isala: ili dunuma olelema: ne, asunasi.
ἐπὶ ἀρχιερέως Ἄννα καὶ Καϊάφα, ἐγένετο ῥῆμα θεοῦ ἐπὶ Ἰωάνην τὸν Ζαχαρίου υἱὸν ἐν τῇ ἐρήμῳ·
3 Amaiba: le, Yone da Yodane Hano sogega lalu. E da Gode Ea Sia: amane olelei, “Dilia! Wadela: i hou fisili, hanoga fane salasu hamoma! Amasea, Gode da dilia wadela: i hou gogolema: ne olofomu.”
καὶ ἦλθεν εἰς πᾶσαν περίχωρον τοῦ Ἰορδάνου κηρύσσων βάπτισμα μετανοίας εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν·
4 Amo hou, ba: la: lusu dunu Aisaia, da hemonega Gode Sia: Dedei Buga ganodini dedei agoane, “Dunu afae da hafoga: i wadela: i soge amo ganodini wele sia: sa, ‘Hina Gode Ea misa: ne logo momagema! E misa: ne, logo molole fodoma!
ὡς γέγραπται ἐν βίβλῳ λόγων Ἡσαΐου τοῦ προφήτου, Φωνὴ βοῶντος, Ἐν τῇ ἐρήμῳ ἑτοιμάσατε τὴν ὁδὸν κυρίου· εὐθείας ποιεῖτε τὰς τρίβους αὐτοῦ.
5 Fago huluane da osoboga fa: i dagoi ba: mu. Goumi amola gafulu huluane da agele, umiwane hamoi dagoi ba: mu. Guga: loi logo da bu moloi dagoi ba: mu. Fofagoi logo da bu umi hamoi ba: mu.
πᾶσα φάραγξ πληρωθήσεται καὶ πᾶν ὄρος καὶ βουνὸς ταπεινωθήσεται· καὶ ἔσται τὰ σκολιὰ εἰς εὐθείας καὶ αἱ τραχεῖαι εἰς ὁδοὺς λείας·
6 Amasea, dunu fi huluane ilia da Gode Ea gaga: su hou ba: mu.’”
καὶ ὄψεται πᾶσα σὰρξ τὸ σωτήριον τοῦ θεοῦ.
7 Dunu bagohame da ba: bodaise hamomusa: , Yonema doaga: i. E da ilima amane sia: i, “Dilia! Sania dunu fi! Gode Ea ougi hou amoga hobea: ma: ne, nowa da dilima olelebela: ?
Ἔλεγεν οὖν τοῖς ἐκπο ρευομένοις ὄχλοις βαπτισθῆναι ὑπ᾽ αὐτοῦ, Γεννήματα ἐχιδνῶν, τίς ὑπέδειξεν ὑμῖν φυγεῖν ἀπὸ τῆς μελλούσης ὀργῆς;
8 Dilia da wadela: i hou dafawane yolei dagoi galea, hou ida: iwane fage agoane legema. ‘Ninia da A: ibalaha: me ea mano,’ agoane mae dawa: ma. Na da dilima amane sia: sa. Gode da amo igi afadenene, bu A: ibalaha: me ea mano agoane hamomusa: dawa:
ποιήσατε οὖν καρποὺς ἀξίους τῆς μετανοίας· καὶ μὴ ἄρξησθε λέγειν ἐν ἑαυτοῖς, Πατέρα ἔχομεν τὸν Ἀβραάμ· λέγω γὰρ ὑμῖν ὅτι δύναται ὁ θεὸς ἐκ τῶν λίθων τούτων ἐγεῖραι τέκνα τῷ Ἀβραάμ.
9 Wahadafa, goahei da ifa baiga abasalimusa: momagei diala. Amaiba: le, Gode da ifa huluane fage ida: iwane hame legebe ba: sea, amo ifa E da abimu amola laluga nema: ne ha: digimu.”
ἤδη δὲ καὶ ἡ ἀξίνη πρὸς τὴν ῥίζαν τῶν δένδρων κεῖται· πᾶν οὖν δένδρον μὴ ποιοῦν καρπὸν καλὸν ἐκκόπτεται καὶ εἰς πῦρ βάλλεται.
10 Amo sia: nabaloba, dunu huluane ilia amane sia: i, “Amai galea, ninia da adi hamoma: bela?”
Καὶ ἐπηρώτων αὐτὸν οἱ ὄχλοι λέγοντες, Τί οὖν ποιήσωμεν;
11 Yone da bu adole i, “Nowa da abula aduna galea, e da hame gagui dunu ema afae imunu da defea. Ha: i manu galea, ha: i manu hamedei dunu ema imunu da defea.”
ἀποκριθεὶς δὲ ἔλεγεν αὐτοῖς, Ὁ ἔχων δύο χιτῶνας μεταδότω τῷ μὴ ἔχοντι, καὶ ὁ ἔχων βρώματα ὁμοίως ποιείτω.
12 Su lidisu dunu amola, ilia Yonema ba: bodaise hamomusa: doaga: i. Ilia amane sia: i. “Olelesu! Ninia da adi hamoma: bela: ?”
Ἦλθον δὲ καὶ τελῶναι βαπτισθῆναι, καὶ εἶπαν πρὸς αὐτόν, Διδάσκαλε, τί ποιήσωμεν;
13 E da ilima amane sia: i, “Dilia su muni amo da ouligisu dunu da dilia lama: ne ilegei, amo mae baligima!”
ὁ δὲ εἶπεν πρὸς αὐτούς, Μηδὲν πλέον παρὰ τὸ διατεταγμένον ὑμῖν πράσσετε.
14 Dadi gagui dunu da misini, Yonema amane adole ba: i, “Ninia amola, ninia da adi hamoma: bela: ?” E da ilima amane sia: i, “Dilia gasa fili muni lamusa: mae logema! Eno dunuma ogogolewane diwaneya mae udidima! Dilia hawa: hamoi amo defele bidi lai, amoga hahawane dawa: ma! Eno lamusa: mae dawa: ma!”
ἐπηρώτων δὲ αὐτὸν καὶ στρατευόμενοι λέγοντες, Τί ποιήσωμεν καὶ ἡμεῖς; καὶ εἶπεν αὐτοῖς, Μηδένα διασείσητε μηδὲ συκοφαντήσητε, καὶ ἀρκεῖσθε τοῖς ὀψωνίοις ὑμῶν.
15 Dunu huluane da hanaiwane Mesaia Ea misunu hogosu. Ilia da Yone ea hou ba: beba: le, fofogadigili, ilia dogo ganodini, “Amo dunu da Gelesula: ?” amane dawa: i.
Προσδοκῶντος δὲ τοῦ λαοῦ, καὶ διαλογιζομένων πάντων ἐν ταῖς καρδίαις αὐτῶν περὶ τοῦ Ἰωάνου, μή ποτε αὐτὸς εἴη ὁ χριστός,
16 Be Yone da amane sia: i, “Na da hanoga fane salasu dunu fawane. Be fa: no, na hou baligisu Dunu da misunu. Na da Ea emo salasu efe amo fadegamu defele hame gala. E da Gode Ea A: silibu Hadigidafa amola lalu, amoga dilima ba: bodaise hamomu galebe.
ἀπεκρίνατο ὁ Ἰωάνης ἅπασιν λέγων, Ἐγὼ μὲν ὕδατι βαπτίζω ὑμᾶς· ἔρχεται δὲ ὁ ἰσχυρότερός μου, οὗ οὐκ εἰμὶ ἱκανὸς λῦσαι τὸν ἱμάντα τῶν ὑποδημάτων αὐτοῦ· αὐτὸς ὑμᾶς βαπτίσει ἐν πνεύματι ἁγίῳ καὶ πυρί·
17 E da Ea widi daba gaguli misini, widi huluane dabasalimu. Widi ha: i manu ida: iwane E da Ea diasu ganodini salimu. Be gisi amo E da ha: digili, lalu ha: ba: domu hamedei, amoga gobele salimu.”
οὗ τὸ πτύον ἐν τῇ χειρὶ αὐτοῦ, διακαθαριεῖ τὴν ἅλωνα αὐτοῦ, καὶ συνάξει τὸν σῖτον εἰς τὴν ἀποθήκην αὐτοῦ, τὸ δὲ ἄχυρον κατακαύσει πυρὶ ἀσβέστῳ.
18 Yone e da hou hisu hisu amoga Gode Sia: ida: iwane olelei. E da dunu huluanema ilia da sinidigima: ne, Gode Ea hou lalegaguma: ne sia: i.
Πολλὰ μὲν οὖν καὶ ἕτερα παρακαλῶν εὐηγγελίζετο τὸν λαόν.
19 Be Helode, Ga: lili soge ouligisu dunu, e da eaola idua (Heloudiase) wamolale amola eno wadela: i hou bagade hamoi. Amaiba: le, Yone da ema gagabole sia: i.
ὁ δὲ Ἡρώδης ὁ τετράρχης ἐλεγχόμενος ὑπ᾽ αὐτοῦ περὶ Ἡρωδιάδος τῆς γυναικὸς τοῦ ἀδελφοῦ αὐτοῦ, καὶ περὶ πάντων ὧν ἐποίησεν πονηρῶν ὁ Ἡρώδης,
20 Be Helode, amo sia: mae nabawane, bu eno baligili wadela: le hamoi. E da Yone se iasu diasu ganodini sali.
προσέθηκεν καὶ τοῦτο ἐπὶ πᾶσιν καὶ κατέκλεισεν τὸν Ἰωάνην ἐν φυλακῇ.
21 Dunu huluane misi da hanoga fane salasu hamonanoba, Yesu amola da ba: bodaise hamoi dagoi. Amalu, Yesu da sia: ne gadolaloba, Hebene logo doasibi ba: i.
Ἐγένετο δὲ ἐν τῷ βαπτισθῆναι ἅπαντα τὸν λαόν, καὶ Ἰησοῦ βαπτισθέντος καὶ προσευχομένου ἀνεῳχθῆναι τὸν οὐρανόν,
22 Amalalu, Gode ea A: silibu Hadigidafa, dafe sio agoai, Yesuma fila dalebe ba: i. Amola sia: bagade muagado misini, amane sia: i, “Di da Na dogolegei Manodafa! Na da Dima hahawane gala!”
καὶ καταβῆναι τὸ πνεῦμα τὸ ἅγιον σωματικῷ εἴδει ὡς περιστερὰν ἐπ᾽ αὐτόν, καὶ φωνὴν ἐξ οὐρανοῦ γε νέσθαι, Σὺ εἶ ὁ υἱός μου ὁ ἀγαπητός, ἐν σοὶ εὐδόκησα.
23 Yesu da E lalelegei ode30amoga doaga: loba, Ea hawa: muni hemosu. E da Yousefe ea manoyale, eno dunu ilia da dawa: i galu. Yousefe da Hilai ea mano esalu.
Καὶ αὐτὸς ἦν Ἰησοῦς ἀρχόμενος ὡσεὶ ἐτῶν τριάκοντα, ὢν υἱός, ὡς ἐνομίζετο, Ἰωσήφ, τοῦ Ἡλεί,
24 Hilai da Ma: da: de ea mano amalu aowalalia asili Ma: da: de ea eda da Lifai amo ea eda da Melagai amo ea eda da Ya: nai amo ea eda da Yousefe.
τοῦ Ματθάτ, τοῦ Λευεί, τοῦ Μελχεί, τοῦ Ἰανναί, τοῦ Ἰωσήφ,
25 Yousefe eda da Ma: dadaia: se. Amo ea eda da A: imose amalu Na: ihame amalu Esalai amalu Na: gai.
τοῦ Μαθθαθίου, τοῦ Ἀμώς, τοῦ Ναούμ, τοῦ Ἐσλεί, τοῦ Ναγγαί,
26 Nagai ea eda da Ma: ia: de. Amo ea eda da Ma: dadaia: se amalu Semiaini amalu Yousege amalu Youda.
τοῦ Μαάθ, τοῦ Ματταθίου τοῦ Σεμεείν, τοῦ Ἰωσήχ, τοῦ Ἰωδά,
27 Youda ea eda da Youna: ne, amalu Lisa amalu Selababele amalu Sia: ladiele amalu Nilai.
τοῦ Ἰωανάν, τοῦ Ῥησά, τοῦ Ζοροβάβελ, τοῦ Σαλαθιήλ, τοῦ Νηρεί,
28 Nilai ea eda da Melagai, amalu A: dai amalu Gousa: me amalu Elemada: me amalu E.
τοῦ Μελχεί, τοῦ Ἀδδεί, τοῦ Κωσάμ, τοῦ Ἐλμαδάμ, τοῦ Ἤρ,
29 E ea eda da Yosiua, amalu Elaisa amalu Youlimi amalu Ma: da: de amalu Lifai.
τοῦ Ἰησοῦ, τοῦ Ἐλιέζερ, τοῦ Ἰωρείμ, τοῦ Μαθθάτ, τοῦ Λευεί,
30 Lifai ea eda da Simiane, amalu Yuda amalu Yousefe amalu Youna: me amalu Ilaiagime.
τοῦ Συμεών, τοῦ Ἰούδα, τοῦ Ἰωσήφ, τοῦ Ἰωνάμ, τοῦ Ἐλιακείμ,
31 Ilaiagime ea eda da Milia amalu Mina: ne amalu Ma: dada amalu Na: ida: ne amalu Da: ibidi.
τοῦ Μελεά, τοῦ Μεννά, τοῦ Ματταθά, τοῦ Ναθάν, τοῦ Δαυείδ,
32 Da: ibidi ea eda da Yesi, amalu Oubede amalu Boua: se amalu Sa: lamone amalu Nasione.
τοῦ Ἰεσσαί, τοῦ Ἰωβήδ, τοῦ Βοός, τοῦ Σαλμών, τοῦ Ναασσών,
33 Nasione ea eda da Aminada: be, amalu Adamine amalu Ani amalu Heselone amalu Bilese amalu Yuda.
τοῦ Ἀμιναδάβ, τοῦ Ἀράμ, τοῦ Ἐσρώμ, τοῦ Φαρές, τοῦ Ἰούδα,
34 Yuda ea eda da Ya: igobe, amalu Aisage amalu A: ibalaha: me amalu Dila amalu Na: iho.
τοῦ Ἰακώβ, τοῦ Ἰσαάκ, τοῦ Ἀβραάμ, τοῦ Θάρα, τοῦ Ναχώρ,
35 Na: iho ea eda da Silage amalu Liu amalu Bilege amalu Ibe amalu Sila.
τοῦ Σερούχ, τοῦ Ῥαγαῦ, τοῦ Φάλεκ, τοῦ Ἕβερ, τοῦ Σαλά,
36 Sila ea eda da Gina: ne, amalu Afa: gasa: de amalu Sieme amalu Nowa amalu La: imege.
τοῦ Καϊνάν, τοῦ Ἀρφαξάδ, τοῦ Σήμ, τοῦ Νῶε, τοῦ Λάμεχ,
37 La: imege ea eda da Midiusela, amalu Inage amalu Ya: ilede amalu Maha: ilaliele amalu Gina: ne.
τοῦ Μαθουσάλα, τοῦ Ἐνώχ, τοῦ Ἰαρέδ, τοῦ Μαλελεήλ, τοῦ Καϊνάν,
38 Gina: ne ea eda da Inosie, Sede ea mano. Sede ea eda da A: da: me amola A: da: me ea Eda da Gode. Yesu Ea aowalali ilia dio da amane dedei diala.
τοῦ Ἐνώς, τοῦ Σήθ, τοῦ Ἀδάμ, τοῦ θεοῦ.