< Yone 9 >
1 Yesu da logoga ahoanoba, dunu da musa: si dofoiwane lalelegei lelebe ba: i.
Καὶ παράγων εἶδεν ἄνθρωπον τυφλὸν ἐκ γενετῆς.
2 Yesu Ea ado ba: su dunu da Ema amane adole ba: i, “Olelesu! Nowa ea wadela: i hou hamoiba: le, amo dunu da si dofoiwane lalelegebela: ? Ea wadela: i houba: le o eda amola eme, ela wadela: i houba: le agoane ba: sala: ?”
καὶ ἠρώτησαν αὐτὸν οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ λέγοντες· ῥαββί, τίς ἥμαρτεν, οὗτος ἢ οἱ γονεῖς αὐτοῦ, ἵνα τυφλὸς γεννηθῇ;
3 Yesu E bu adole i, “Amo si dofoi bai da ea, o eda amola ame ilia wadela: i hou hamoiba: le hame. Be bai da dunu eno ilia Gode Ea hadigi bagade hou ba: ma: ne, e da si dofoi.
Ἀπεκρίθη (ὁ *k*) Ἰησοῦς· οὔτε οὗτος ἥμαρτεν οὔτε οἱ γονεῖς αὐτοῦ, ἀλλ᾽ ἵνα φανερωθῇ τὰ ἔργα τοῦ θεοῦ ἐν αὐτῷ.
4 Eso da diga: beba: le, Na Asunasisu Dunu Ea hawa: hamosu amo ninia hamomu da defea. Gasi da doaga: muba: le, hobea hawa: hamomu da hamedei ba: mu.
(ἡμᾶς *N(K)O*) δεῖ ἐργάζεσθαι τὰ ἔργα τοῦ πέμψαντός με ἕως ἡμέρα ἐστίν· ἔρχεται νύξ, ὅτε οὐδεὶς δύναται ἐργάζεσθαι.
5 Na da osobo bagadega esalea, Na da osobo bagade ea hadigi dialebe!”
ὅταν ἐν τῷ κόσμῳ ὦ, φῶς εἰμι τοῦ κόσμου.
6 Amo sia: nanu, Yesu da osoboga defo aduga: le, amo defo hano amola osobo bibiagone, fafu hamoi. E da amo fafu si dofoi dunu ea siga legei.
ταῦτα εἰπὼν ἔπτυσεν χαμαὶ καὶ ἐποίησεν πηλὸν ἐκ τοῦ πτύσματος καὶ (ἐπέχρισεν *NK(O)*) (αὐτοῦ *no*) τὸν πηλὸν ἐπὶ τοὺς ὀφθαλμοὺς (τοῦ τυφλοῦ *k*)
7 Yesu da ema amane sia: i, “Dia odagi dodofemusa: , Siloua: me wayaboga masa.” (Siloua: me dawa: loma: ne da Asuna Asi). Amalalu, amo dunu da asili, hanoga dodofelalu, ea si fadegaiwane buhagi.
καὶ εἶπεν αὐτῷ· ὕπαγε νίψαι εἰς τὴν κολυμβήθραν τοῦ Σιλωάμ ὃ ἑρμηνεύεται ἀπεσταλμένος. ἀπῆλθεν οὖν καὶ ἐνίψατο καὶ ἦλθεν βλέπων.
8 Amalalu, ea na: iyado dunu, amola dunu amo da e musa: edegemusa: lelebe ba: i, ilia amane adole ba: i, “Dunu da musa: logo bega: muni edegemusa: fibi, amo dunu da waha misi dunula: ?”
Οἱ οὖν γείτονες καὶ οἱ θεωροῦντες αὐτὸν τὸ πρότερον ὅτι (προσαίτης *N(K)O*) ἦν, ἔλεγον· οὐχ οὗτός ἐστιν ὁ καθήμενος καὶ προσαιτῶν;
9 Mogili ilia amane sia: i, “E da amo dunu!” Be eno ilia amane sia: i, “Amo dunu hame. Be ea ba: su da amo dunu ea ba: su defele.” Be musa: si dofoi dunu hisu amane sia: i, “Na da amo dunu.”
ἄλλοι ἔλεγον ὅτι οὗτός ἐστιν, ἄλλοι ἔλεγον· (οὐχί, *no*) (ἀλλ᾽ *N(k)O*) (ὅτι *k*) ὅμοιος αὐτῷ ἐστιν. ἐκεῖνος ἔλεγεν ὅτι ἐγώ εἰμι.
10 Ilia da ema amane sia: i, “Amaiba: le, di da habodane wali siga ba: sala: ?”
ἔλεγον οὖν αὐτῷ· πῶς (οὖν *NO*) ἠνεῴχθησάν σου οἱ ὀφθαλμοί;
11 E bu adole i, “Dunu Ea dio amo Yesu, E da fafu hamone, na siga legele, na da Siloua: me wayabo na odagi dodofemusa: masa: ne sia: i. Na da asili, odagi dodofelalu, na da bu hahawane ba: i.”
ἀπεκρίθη ἐκεῖνος (καὶ εἶπεν· *k*) (ὁ *no*) ἄνθρωπος (ὁ *no*) λεγόμενος Ἰησοῦς πηλὸν ἐποίησεν καὶ ἐπέχρισέν μου τοὺς ὀφθαλμοὺς καὶ εἶπέν μοι (ὅτι *no*) ὕπαγε εἰς (τοῦ κολυμβήθραν *k*) (τὸν *N(k)O*) Σιλωὰμ καὶ νίψαι. ἀπελθὼν (οὖν *N(K)O*) καὶ νιψάμενος ἀνέβλεψα.
12 Ilia amane adole ba: i, “Amo dunu da habila: ?” E bu adole i, “Na hame dawa: !”
(καὶ *N(k)O*) εἶπαν αὐτῷ· ποῦ ἐστιν ἐκεῖνος; λέγει· οὐκ οἶδα.
13 Amalalu, ilia da musa: si dofoi dunu amo Fa: lisi dunu ilima oule asi.
Ἄγουσιν αὐτὸν πρὸς τοὺς Φαρισαίους, τόν ποτε τυφλόν·
14 Yesu da fafu hamone, si dofoi dunu ea si fadegai, amo eso da Sa: bade eso galu.
ἦν δὲ σάββατον (ἐν ᾗ ἡμέρᾳ *NO*) (ὅτε *k*) τὸν πηλὸν ἐποίησεν ὁ Ἰησοῦς καὶ ἀνέῳξεν αὐτοῦ τοὺς ὀφθαλμούς.
15 Amo dunu ea bu ba: su hou habodane lai, Fa: lisi dunu da ema bu adole ba: i. E da ilima amane sia: i, “E da na siga fafu legei. Na odagi na dodofelalu, waha hahawane ba: sa.”
πάλιν οὖν ἠρώτων αὐτὸν καὶ οἱ Φαρισαῖοι πῶς ἀνέβλεψεν. ὁ δὲ εἶπεν αὐτοῖς· πηλὸν ἐπέθηκέν μου ἐπὶ τοὺς ὀφθαλμοὺς καὶ ἐνιψάμην καὶ βλέπω.
16 Fa: lisi dunu mogili da amane sia: i, “Amo hamosu dunu da Godema hame misi. E da Sa: bade eso sema hame hamosu.” Be eno da amane sia: i, “Wadela: i hamosu dunu da musa: hame ba: su ilegei hou ninia waha ba: i, habodane hamoma: bela: ?” Amaiba: le ilia asigi dawa: su hisu hisu hamoiba: le, mogi.
ἔλεγον οὖν ἐκ τῶν Φαρισαίων τινές· οὐκ ἔστιν οὗτος παρὰ (τοῦ *k*) θεοῦ ὁ ἄνθρωπος, ὅτι τὸ σάββατον οὐ τηρεῖ. ἄλλοι (δὲ *no*) ἔλεγον· πῶς δύναται ἄνθρωπος ἁμαρτωλὸς τοιαῦτα σημεῖα ποιεῖν; καὶ σχίσμα ἦν ἐν αὐτοῖς.
17 Amalalu, Fa: lisi dunu da amo dunuma bu adole ba: i, “Amo dunu dia si fadegai di da sia: sa: Amaiba: le, amo dunu da nowa dunula: ?” E bu adole i, “E da balofede dunu.”
λέγουσιν (οὖν *NO*) τῷ τυφλῷ πάλιν· τί σὺ λέγεις περὶ αὐτοῦ ὅτι ἠνέῳξέν σου τοὺς ὀφθαλμούς; ὁ δὲ εἶπεν ὅτι προφήτης ἐστίν.
18 Be Yu ouligisu dunu, ilia da amo dunu da musa: si dofoi galu dafawaneyale hame dawa: i. Amaiba: le ilia da ea eda, amola ame, ilima misa: ne sia: i.
οὐκ ἐπίστευσαν οὖν οἱ Ἰουδαῖοι περὶ αὐτοῦ ὅτι ἦν τυφλὸς καὶ ἀνέβλεψεν ἕως ὅτου ἐφώνησαν τοὺς γονεῖς αὐτοῦ τοῦ ἀναβλέψαντος,
19 Ilia da elama amane sia: i. “Amo dunu da alia manola: ? E da si dofoiwane lalelegei alia da sia: beba: le, e da wali abuliba: le bu ba: sala: ?”
καὶ ἠρώτησαν αὐτοὺς λέγοντες· οὗτός ἐστιν ὁ υἱὸς ὑμῶν ὃν ὑμεῖς λέγετε ὅτι τυφλὸς ἐγεννήθη; πῶς οὖν βλέπει ἄρτι;
20 Ea ada amola ame bu adole i, “E da ania mano ania dawa: E da si dofoiwane lalelegei, ania dawa:
ἀπεκρίθησαν (οὖν *N(k)*) (αὐτοῖς *k*) οἱ γονεῖς αὐτοῦ καὶ εἶπαν· οἴδαμεν ὅτι οὗτός ἐστιν ὁ υἱὸς ἡμῶν καὶ ὅτι τυφλὸς ἐγεννήθη·
21 Be e da habodane uhibala: ? Nowa dunu da e uhibela: ? amo ania hame dawa: Ema adole ba: ma! E da asigilaiba: le bu adole imunusa: dawa:”
πῶς δὲ νῦν βλέπει οὐκ οἴδαμεν, ἢ τίς ἤνοιξεν αὐτοῦ τοὺς ὀφθαλμοὺς ἡμεῖς οὐκ οἴδαμεν· αὐτὸν ἐρωτήσατε, (αὐτὸς *k*) ἡλικίαν ἔχει· αὐτὸς περὶ ἑαυτοῦ λαλήσει.
22 Ela da Yu ouligisu dunu ilima beda: iba: le amane sia: i. Bai Yu ouligisu dunu ilia musa: amane sia: i dagoi, “Nowa dunu da Yesu da Mesaia dafawaneyale dawa: be sia: sea, amo ninia da sinagoge diasuga fadegale sefasimu.”
Ταῦτα εἶπαν οἱ γονεῖς αὐτοῦ, ὅτι ἐφοβοῦντο τοὺς Ἰουδαίους· ἤδη γὰρ συνετέθειντο οἱ Ἰουδαῖοι ἵνα ἐάν τις αὐτὸν ὁμολογήσῃ χριστόν, ἀποσυνάγωγος γένηται.
23 Amaiba: le ea ada amola ame, amane sia: i, “E da asigilaiba: le, ema adole ba: ma.”
διὰ τοῦτο οἱ γονεῖς αὐτοῦ εἶπαν ὅτι ἡλικίαν ἔχει, αὐτὸν (ἐπερωτήσατε. *N(k)O*)
24 Fa: lisi dunu da musa: si dofoi dunu bu eno ilima misa: ne sia: i. Ilia da ema amane sia: i, “Di da Gode Ea Dioba: le, dafawane sia: fawane sia: ma. Dia uhinisu dunu da wadela: i hamosu dunu, amo ninia dawa: !”
Ἐφώνησαν οὖν τὸν ἄνθρωπον ἐκ δευτέρου, ὃς ἦν τυφλὸς καὶ εἶπαν αὐτῷ· δὸς δόξαν τῷ θεῷ· ἡμεῖς οἴδαμεν ὅτι οὗτος ὁ ἄνθρωπος ἁμαρτωλός ἐστιν.
25 E bu adole i, “E da wadela: i hamosu dunu o dunu ida: iwane gala amo na hame dawa: Liligi afadafa fawane na dawa: Na da musa: hame ba: su be waha ba: lala.”
Ἀπεκρίθη οὖν ἐκεῖνος (καὶ εἶπεν· *k*) εἰ ἁμαρτωλός ἐστιν οὐκ οἶδα· ἓν οἶδα ὅτι τυφλὸς ὢν ἄρτι βλέπω.
26 Ilia amane sia: i, “E da dima adi hamobela: ? Dia si dofoi E da habodane hahamobela: ?”
εἶπον (οὖν *N(k)O*) αὐτῷ (πάλιν· *k*) τί ἐποίησέν σοι; πῶς ἤνοιξέν σου τοὺς ὀφθαλμούς;
27 E bu adole i, “Na da dilima olelei dagoi be dilia hamedafa nabi. Abuliba: le bu adoma: bela: ? Dilia, Ema fa: no bobogemusa: dawa: bela: ?”
Ἀπεκρίθη αὐτοῖς· εἶπον ὑμῖν ἤδη, καὶ οὐκ ἠκούσατε. τί πάλιν θέλετε ἀκούειν; μὴ καὶ ὑμεῖς θέλετε αὐτοῦ μαθηταὶ γενέσθαι;
28 Ilia da ema lasogole amane sia: i, “Di da amo dunu Ea ado ba: su dunu esala. Be ninia da Mousese ea ado ba: su dunu.
(καὶ *n(o)*) (οἱ δὲ *o*) ἐλοιδόρησαν (οὖν *K*) αὐτὸν καὶ εἶπον· σὺ μαθητὴς εἶ ἐκείνου, ἡμεῖς δὲ τοῦ Μωϋσέως ἐσμὲν μαθηταί.
29 Gode da Mousesema sia: i, amo ninia dawa: Be amo dunu da habodili misi, ninia da hamedafa dawa:”
ἡμεῖς οἴδαμεν ὅτι Μωϋσεῖ λελάληκεν ὁ θεός, τοῦτον δὲ οὐκ οἴδαμεν πόθεν ἐστίν.
30 E bu adole i, “Goe da fofogadigisu liligi! Na si dofoi E hahamoi, be E da habodili misi amo dilia hame dawa:
ἀπεκρίθη ὁ ἄνθρωπος καὶ εἶπεν αὐτοῖς· ἐν τούτῳ γὰρ (τὸ *no*) θαυμαστόν ἐστιν ὅτι ὑμεῖς οὐκ οἴδατε πόθεν ἐστίν, καὶ (ἤνοιξέν *N(k)O*) μου τοὺς ὀφθαλμούς.
31 Gode da wadela: i hamosu dunu hame naba, ninia dawa: Be Ea sia: nabawane hamosu dunu, amo ea sia: ne gadosu E da naba.
οἴδαμεν (δὲ *k*) ὅτι ἁμαρτωλῶν ὁ θεὸς οὐκ ἀκούει, ἀλλ᾽ ἐάν τις θεοσεβὴς ᾖ καὶ τὸ θέλημα αὐτοῦ ποιῇ, τούτου ἀκούει.
32 Osobo bagade degabo hahamosu esoha amola fa: no, si dofoi dunu ea si bu hahamoi amo hou da hamedafa ba: su. (aiōn )
ἐκ τοῦ αἰῶνος οὐκ ἠκούσθη ὅτι ἠνέῳξέν τις ὀφθαλμοὺς τυφλοῦ γεγεννημένου. (aiōn )
33 Amo dunu da Godema hame maha ganiaba, E da amo hou hamomu hamedela: loba:”
εἰ μὴ ἦν οὗτος παρὰ θεοῦ, οὐκ ἠδύνατο ποιεῖν οὐδέν.
34 Ilia bu adole i, “Di da wadela: i hou amo ganodini lalelegele, asigilai dagoi. Di da abuliba: le ninima olelebela: ?” Amalalu, ilia da amo musa: si dofoi dunu, sinagoge diasuga fadegale fasi.
ἀπεκρίθησαν καὶ εἶπαν αὐτῷ· ἐν ἁμαρτίαις σὺ ἐγεννήθης ὅλος καὶ σὺ διδάσκεις ἡμᾶς; καὶ ἐξέβαλον αὐτὸν ἔξω.
35 Amo hou nababeba: le, Yesu da amo dunu hogole ba: loba, ema amane adole ba: i, “Di da Dunu Egefe ea hou dafawaneyale dawa: sala: ?”
ἤκουσεν (ὁ *ko*) Ἰησοῦς ὅτι ἐξέβαλον αὐτὸν ἔξω, καὶ εὑρὼν αὐτὸν εἶπεν (αὐτῷ· *ko*) σὺ πιστεύεις εἰς τὸν υἱὸν τοῦ (ἀνθρώπου; *N(K)O*)
36 Musa: si dofoi dunu da bu adole i, “Hina! Na dafawaneyale dawa: ma: ne, E da nowayale nama olelema!”
ἀπεκρίθη ἐκεῖνος καὶ εἶπεν· (καὶ *no*) τίς ἐστιν, κύριε, ἵνα πιστεύσω εἰς αὐτόν;
37 Yesu da ema amane sia: i, “Amo di da ba: i dagoi. E da wali dima sia: daha.”
εἶπεν (δὲ *k*) αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς· καὶ ἑώρακας αὐτόν, καὶ ὁ λαλῶν μετὰ σοῦ ἐκεῖνός ἐστιν.
38 Amo dunu da Yesuma muguni bugili, amane sia: i, “Hina Gode! Na da dafawaneyale dawa: be!”
ὁ δὲ ἔφη· πιστεύω, κύριε, καὶ προσεκύνησεν αὐτῷ.
39 Yesu E amane sia: i, “Na da osobo bagadega fofada: musa: misi. Si dofoi dunu da bu ba: ma: ne, amola si noga: i dunu da mae ba: ma: ne, Na da misi dagoi.”
καὶ εἶπεν ὁ Ἰησοῦς· εἰς κρίμα ἐγὼ εἰς τὸν κόσμον τοῦτον ἦλθον, ἵνα οἱ μὴ βλέποντες βλέπωσιν καὶ οἱ βλέποντες τυφλοὶ γένωνται.
40 Mogili Fa: lisi dunu esalu, amo sia: nababeba: le, Ema amane adole ba: i, “Dia da nini si dofoi dunuyale dawa: bela: ?”
(Καὶ *k*) ἤκουσαν ἐκ τῶν Φαρισαίων ταῦτα οἱ μετ᾽ αὐτοῦ ὄντες καὶ εἶπον αὐτῷ· μὴ καὶ ἡμεῖς τυφλοί ἐσμεν;
41 Yesu da bu adole i, “Dilia da si dofoi ganiaba, dilia da hame ba: beba: le, wadela: i hou hame hamoi ba: la: loba. Be dilia da noga: le ba: sa amo dilia da sia: beba: le, dilia wadela: i hou da hame dedeboi, diala.”
εἶπεν αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς· εἰ τυφλοὶ ἦτε, οὐκ ἂν εἴχετε ἁμαρτίαν. νῦν δὲ λέγετε ὅτι βλέπομεν, ἡ (οὖν *K*) ἁμαρτία ὑμῶν μένει.