Hibulu 7

1 Amo Melegisedege da Saleme (wali dio da Yelusaleme) moilai bai bagade hina bagade dunu esalu. E da Gode Bagadedafa amo Ea gobele salasu dunu esalu. A: ibalaha: me da hina bagade dunu fi biyaduyale gala fane legele, buhagili manoba, Melegisedege da e yosia: i. E da Gode da A: ibalaha: mema hahawane ima: ne sia: i.

این مِلْکیصِدِق، هم پادشاه سالیم بود و هم کاهن خدای متعال. زمانی که ابراهیم چندین پادشاه را شکست داده بود و به دیار خود بازمی‌گشت، مِلکیصِدِق به دیدن او رفت و او را برکت داد.

2 Amanoba, A:ibalaha: me ea gegenana liligi lai huluane mogili, nabuane hamone, afadafa Melegisedegema i. (Melegisedege ea dio dawa: loma: ne da “Ida: iwane Ouligisu.” Amola e da Saleme moilai bai bagadega ouligisu esalebeba: le, ea dio dawa: loma: ne eno da “Olofosu hina bagade.”)

ابراهیم نیز از همۀ غنایم جنگی، به او ده‌یک داد. اما معنی نام مِلکیصِدِق، نخست «پادشاه عدالت» است، و بعد، «پادشاهِ سالیم»، یعنی پادشاه صلح و صفا.

3 Melegisedege ea ame, ea ada amola ea siba fi, bai huluane hame dedeiba: le ninia hame dawa: E da habogala lalelegei amola habogala bogoi, ninia hame dawa: E da Gode Eagofe amo ea fedege agoane diala. Ea gobele salasu dunu hawa: hamosu da mae dagole, eso huluane dialalalumu.

از آنجا که در کتب مقدّس، چیزی دربارۀ پدر و مادر و شجره‌نامه‌اش نوشته نشده، و در آنها از زمان آغاز زندگی‌اش و پایان آن سخنی به میان نیامده، لذا شبیه به پسر خدا می‌گردد و کاهنی همیشگی باقی می‌مانَد.

4 Amaiba: le, dawa: ma! Melegisedege da mimogo dunu bagade ba: sa. Ninia aowalali eda bagade, A:ibalaha: me, e da gegebeba: le liligi lai amo mogili, nabuane agoane fifili, la: idi afadafa ema i.

ملاحظه کنید این مِلکیصِدِق چه سمت بزرگی داشته است: نخست آنکه حتی ابراهیم، نیای بزرگ قوم اسرائیل، یک دهم تمام درآمد خود را به او هدیه داد.

5 Isala: ili fi ganodini, Sema agoane dedei diala. Musa: gobele salasu dunu ea dio amo Lifai amo egaga fi, ilia da ilia fi dunu (amo amola ilia da A: ibalaha: me ea manolali) amoma liligi mogili nabuane agoane fifili, afadafa lamu.

حال بنا بر شریعت موسی، کاهنانی که از نسل لاوی هستند می‌باید از برادران اسرائیلی خود ده‌یک بگیرند، که آنها نیز از نسل ابراهیم‌اند.

6 Melegisedege da Lifai ea mano hame. Be e da A: ibalaha: me (ema Gode da hahawane dogolegele iasu imunu ilegele sia: i) ema ea liligi mogili, nabuane agoane fifili, afadafa (daide 1/10) lai.

اما با اینکه مِلکیصِدِق نسبتی با او نداشت، ابراهیم به او این هدیه را داد. دوم آنکه مِلکیصِدِق، ابراهیم را که وعده‌های خدا را دریافت کرده بود، برکت داد.

7 Dunu afae da eno dunuma Gode da hahawane ima: ne sia: musa: gasa defele galea, e da mimogo dunu esala. Amola nowa dunu e da ilima iaha, amo dunu da ea hou baligisa, amo ninia noga: le dawa:

به طوری که همه می‌دانند، کسی که قدرت و اختیار دادن برکت دارد، بزرگتر از کسی است که برکت را دریافت می‌کند.

8 Isala: ili fi dunu ilia da gobele salasu dunu (hobea bogomu dunu) ilima liligi mogili, nabuane fifili, la: idi afadafa iaha. Be Gode Sia: Dedei defele, Melegisedege ea hou da fedege agoane, eso huluane esalalalumu dunu da “daide” laha.

سوم، کاهنان یهودی که ده‌یک را جمع‌آوری می‌کنند، انسانهایی فانی هستند. اما در خصوص مِلکیصِدِق، گویی خدا شهادت می‌دهد که او هنوز زنده بوده، زیرا در کتب مقدّس چیزی دربارۀ مرگ او نوشته نشده است.

9 Amola fedege agoane, A:ibalaha: me da Melegisedegema “daide” iabeba: le, Lifai (amo ea mano da wali “daide” laha) da amo “daide” Melegisedegema i dagoi.

چهارم، حتی می‌توان گفت که «لاوی»، که جدّ همه کاهنان یهود بود، از طریق ابراهیم، به مِلکیصِدِق هدیه داد؛

10 Lifai da amo esoga hame lalelegeiba: le, e da fedege agoane, ea aowalali ada A: ibalaha: me amo ea da: i hodo ganodini dialu. Amanoba, A:ibalaha: me da Melegisedege gousa: lalu, “daide” ema i.

زیرا زمانی که مِلکیصِدِق به دیدار ابراهیم آمد، گرچه لاوی هنوز به دنیا نیامده بود، اما می‌توان گفت در این وقت در داخل بدن ابراهیم بود.

11 Gode da Lifai ea mano da gobele salasu dunu hawa: hamomusa: ilegeiba: le, amo baiga E da Sema amo Isala: ili fi ilima i. Be Lifai gobele salasu dunu ilia hawa: hamosu da ida: idafa ba: loba, eno gobele salasu dunu amo da Elane ea mano hame be Melegisedege ea fi dunu agoane ba: su Dunu, amo eno misunu da bai hamedeidafa agoai ba: la: loba.

پنجم، اگر کهانت لاویان که بر پایۀ شریعت بود، می‌توانست انسان را به کمال برساند، دیگر چه نیازی بود که کاهنی دیگر که همانند مِلکیصِدِق است و نه همانند لاویان و هارون، ظهور کند؟

12 Bai Gode da gobele salasu dunu fi afadenesea, E da Sema amola afadenemu.

به علاوه، زمانی که خدا کاهنی از نوع دیگر می‌فرستد، باید شریعت و حکم و روش خود را نیز در این خصوص تغییر دهد، تا این امر میسر گردد. چنانکه همه می‌دانیم، مسیح از قبیلهٔ کاهنان یعنی قبیلهٔ لاوی نبود، بلکه به قبیلهٔ یهودا تعلق داشت که برای کهانت انتخاب نشده بود، و موسی هیچگاه چنین خدمتی را به قبیلهٔ یهودا محول نکرده بود.

13 Amo liligi huluane dedei da ninia Hina Gode Yesu Gelesu Ea hou olelesa. Amola E da fi hisu amo ganodini lalelegei. Ea fi amo ganodini, dunu afae da gobele salasu dunu hawa: hamosu hamedafa hamoi.

14 Yesu Gelesu da Yuda fi amo ganodini lalelegei. Mousese da gobele salasu dunu ilia hou oleleloba, e da Yuda fi hamedafa sia: i.

15 Amaiba: le ninia wali noga: le ba: sa. Gobele salasu dunu Hisu, Melegisedege agoane, da misi dagoi.

پس به طور واضح می‌بینیم که خدا، حکم و روش خود را تغییر داد؛ زیرا مسیح که کاهن اعظم جدید و همانند مِلکیصِدِق است،

16 Gode da osobo bagade Sema mae dawa: le, be eso huluane mae bogole Fifi Ahoanusu amo ea gasaga, Yesu Gelesu Gobele Salasu dunu ilegei dagoi.

مطابق شریعت و روش سابق از طایفۀ لاوی نبود؛ او بر اساس قدرتی کاهن شد که از حیات بی‌پایان جاری است.

17 Bai Gode Sia: da agoane dedei diala, “Na da Di Gobele Salasu Dunu eso huluane esalalaloma: ne, ilegei dagoi. Di da Melegisedege ea fi gobele salasu dunu agoane ba: mu.” (aiōn g165)

در مزامیر نیز به همین موضوع اشاره شده که: «تو تا ابد کاهن هستی، کاهنی همانند مِلکیصِدِق.» (aiōn g165)

18 Amaiba: le, musa: Sema da gasa hameba: le amola hamedei agoane ba: beba: le, Gode da amo Sema fadegai dagoi.

بله، شریعت و روش سابق کهانت، که بر اساس اصل و نسب بود، کنار گذاشته شد زیرا بی‌فایده و ضعیفتر از آن بود که بتواند به کسی امید نجات ببخشد،

19 Bai Mousese ea Sema da liligi afadenene bu ida: iwane hamomusa: hame dawa: i. Be Gode da gaheabolo logo amoga ninia Godema gadenene misunusa: dawa: , amo hahamoi dagoi.

زیرا شریعت چیزی را کامل نکرد. اما اکنون ما امید بهتری داریم که از طریق آن به خدا نزدیک شویم.

20 Amola Gode da amo gaheabolo Sema, amo Ea Dioba: le dafawane ilegele hamomu sia: i. Osobo bagade dunu ilia da gobele salasu dunu hamomusa: gini, Gode Ea Dioba: le dafawane ilegele hamomu hame sia: i.

و این روش جدید با سوگند همراه بود. فرزندان هارون بدون هیچ سوگندی کاهن شدند،

21 Be Gode da Yesu Gobele Salasu Dunu ilegele, E da Hi Dioba: le dafawane hamomu sia: i, amane, “Hina Gode da Hi Dioba: le dafawane hamomu sia: beba: le, E da Ea asigi dawa: su hamedafa afadenemu. Di da Gobele Salasu Dunu eso huluane esalalaloma: ne hamoi dagoi.” (aiōn g165)

اما کهانت عیسی با سوگند همراه بود، زیرا خدا به او گفت: «خداوند سوگند خورده است و از آن برنخواهد گشت، که تو تا ابد کاهن هستی.» (aiōn g165)

22 Yesu Ea hou da hisuba: le, E da Sema gaheabolo amoma ouligibiba: le, gaheabolo Sema da musa: Sema amo baligisa ninia dawa:

بر اساس این قسم خدا، عیسی می‌تواند موفقیت این عهد و پیمان جدید و بهتر را برای همیشه تضمین کند.

23 Eno liligi amola da hisu ba: sa. Musa: gobele salasu dunu da bogosu dawa: beba: le, eso huluane hawa: hamonanumu hamedei agoane ba: i. Amaiba: le, gobele salasu dunu bagohame da hawa: hamosu.

در آن روش و پیمان قدیم، تعداد کاهنان می‌بایست زیاد باشد، زیرا مرگ مانع از ادامۀ خدمت آنها می‌شد.

24 Be Yesu da mae bogole, eso huluane esalalalusu dawa: Amaiba: le, E da hame bogomuba: le, Ea Gobele Salasu hawa: hamosu da hamedafa dagomu. (aiōn g165)

اما عیسی، از آنجا که تا ابد زنده است، برای همیشه کاهن می‌باشد و نیازی به جانشین ندارد. (aiōn g165)

25 Amaiba: le, E da Ea fi dunu fidimusa: , Godema sia: ne gadolalawane eso huluane mae bogole esalalalebeba: le, E da wali amola eso huluane, dunu ilia Ema madelagiba: le Godema mabe dunu, amo dafawane gaga: musa: dawa:

بنابراین، قادر است همهٔ آنانی را که به‌وسیلۀ او نزد خدا می‌آیند، به طور کامل نجات بخشد؛ و چون همیشه زنده است، پیوسته در حضور خدا برای ما وساطت می‌کند.

26 Amaiba: le, ninia fidisu huluanedafa amo hamomusa: , Yesu da Gobele Salasu Ouligisu Dunu defele esala. E da hadigi. Ea hou amo ganodini, ledo o wadela: i hou hamedafa ba: sa. Gode da Yesu wadela: i hou dunu amoga afafane, mu amo baligimusa: lale gadoi dagoi.

این درست همان کاهن اعظمی است که ما نیاز داریم؛ زیرا او پاک و بی‌عیب و بی‌گناه و از گناهکاران جدا می‌باشد و در آسمان از مقامی پر افتخار برخوردار است.

27 E da gobele salasu dunu eno agoane hame. E da musa: gobele salasu dunu defele eso huluane musa: ea wadela: i hou amo gogolema: ne olofosu amola fa: no ea fi dunu ilia wadela: i hou amo gogolema: ne olofosu, amo hamoma: ne gobele salasu hamomusa: da Ema hamedei. Bai E da wadela: i hou hamedafa dawa: Be E da gobele salasu afadafa fawane, bu eno mae hamoma: ne, Ea da: i hodo gobele salasu agoane i dagoi.

او هرگز احتیاج ندارد مانند سایر کاهنان، هر روز ابتدا برای گناهان خود و بعد برای گناهان قوم، قربانی کند؛ زیرا وقتی بر روی صلیب، خود را در راه ما قربانی کرد، برای همیشه به تمام قربانیها پایان داد.

28 Mousese ea Sema dawa: le, osobo bagade dunu (dafasu dawa: dunu) ilia da gobele salasu Ouligisu dunu ilegesa. Be Gode Ea hahawane imunu ilegele sia: i liligi (amo E da Ea Dioba: le dafawane hamomu sia: i), amo da Sema amoga fa: no misi. Amo dawa: le, Gode da Egefedafa amo da ida: iwane logo dibi amoga doaga: i dagoi Dunu, Ema Gobele Salasu Ouligisudafa ilegei dagoi. (aiōn g165)

کاهنان اعظم که مطابق شریعت موسی به این مقام می‌رسند، افرادی ضعیف می‌باشند که نمی‌توانند خود را از گناه دور نگاه دارند. اما مدتها بعد از اعطای شریعت، خدا پسر خود را که برای همیشه کامل می‌باشد، در مقام کاهن اعظم تعیین کرد و در این خصوص سوگند یاد کرد. (aiōn g165)