Mui 30
1 Be La: isele da Ya: igobe ea mano hame laiba: le ea dalusima mudasu ba: i. E da Ya: igobema amane sia: i, “Di da nama mano hame iasea na da bogomu.”
辣黑耳見自己沒有給雅各伯生子，就嫉妒姐姐，對雅各伯說：「你要給我孩子；不然，我就死啦! 」
2 La: isele ea sia: nababeba: le, Ya: igobe da ougi ba: i. E amane sia: i, “Na da Gode Ea sogebi lamu da hamedei galebe. Hi fawane da dia mano lamu logo ga: sisa.”
雅各伯對辣黑耳生氣說：「不肯使你懷孕的是天主，難道我能替他作主﹖」
3 La: isele da amane sia: i, “Di da na udigili hawa: hamosu a: fini Biliha, amo lama. Di amola e gilisili golama. Amasea, e da mano lasea, na da amo mano ea ame esalumu.”
辣黑耳回答說：「這裏有我的婢女彼耳哈，你親近她，叫她在我膝下生子，使我能由她得子。」
4 E da Biliha amo egoama i. Amalalu, Ya: igobe da e amola gilisili golai.
辣黑耳就將自己的婢女彼耳哈給了雅各伯作妾；雅各伯親近了她，
5 Biliha da abula agui, dunu mano lalelegei.
她遂懷孕，給雅各伯生了一子。
6 La: isele da amane sia: i, “Gode da na fidima: ne fofada: i dagoi. E da na sia: ne gadosu nabalu, dunu mano nama i dagoi.” Amaiba: le, e da ea manoma Da: ne (Fidima: ne fofada: su) dio asuli dagoi.
辣黑耳就說：「天主對我公道，俯聽了我的哀聲，給了我一子。」為此給他起名叫丹。
7 Biliha da bu abula agui, Ya: igobe ea dunu mano eno amola lalelegei.
辣黑耳的婢女彼耳哈又懷孕，給雅各伯生了第二個兒子。
8 La: isele da amane sia: i, “Na da na dalusima bagadewane gegei galu. Be na da osa: le heda: i dagoi. Amaiba: le e da amo manoma Na: badalai (Gegesu) dio asuli.
辣黑耳就說：「我以天大的力量與我姐姐相爭，得到勝利了。」便給他起名叫納斐塔里。
9 Lia da ea mano lamu logo ga: i dagoi amo dawa: beba: le, e da ea udigili hawa: hamosu a: fini Siliba amo Ya: igobema i.
肋阿見自己停止生育，也將自己的婢女齊耳帕給了雅各伯作妾。
10 Amalalu, Siliba da Ya: igobe ea dunu mano lalelegei.
肋阿的婢女齊耳帕給雅各伯生了一子。
11 Lia da amane sia: i, “Na da hahawane udigili lai!” Amaiba: le e da Ga: de (Hahawane udigili Lai) dio ema asuli.
肋阿遂說：「好幸運! 」就給他起名叫加得。
12 Siliba da Ya: igobe ea dunu mano eno lai.
肋阿的婢女齊耳帕給雅各伯又生了第二個兒子。
13 Lia da amane sia: i, “Na da hahawane bagade! Eno uda da na da hahawane sia: mu. Amaiba: le, e da amo manoma A: sie (Hahawane) dio asuli.
肋阿遂說：「我真有福! 女人都要以為我有福。」就給他起名叫阿協爾。
14 Widi faisu eso amoga, Liubene da gisi sogega asili, sogea liligi amo mano lasu fidisu liligi ilia da dawa: i galu, (ma: nadala: igi) amo fili, ea: me Liama gaguli misi. La: isele da Lia ema amane sia: i, “Dia mano ea sogea lai liligi amo mogili nama ima.”
到了割麥的時節，勒烏本出去，在田間尋得了一些曼陀羅，帶回來給了他母親肋阿。辣黑耳對肋阿說：「請你將你兒子得的曼陀羅給我一些。」
15 Lia da bu adole i, “Di da nagoa wamolai dagoi. Amo da hamedei liligi di da dawa: bela: ? Be wali di da na mano ea sogea liligi amo amola lamusa: dawa: lala. La: isele da amane sia: i, “Di da dia mano ea sogea liligi amo nama iasea, di amola Ya: igobe da wali gasia gilisili golamu da defea.”
肋阿回答說：「你奪去了我的丈夫還不夠；你還想奪去我兒的曼陀羅麼﹖」辣黑耳說：「好罷! 今夜就讓他與你同睡，為交換你兒子的曼陀羅。」
16 Daeya, Ya: igobe da ifabi amoga misini, Lia da logoga e yosia: musa: asi. Lia da amane sia: i, “Ania da wali gasia gilisili golamu galebe. Na da na mano ea sogea amoga di bidi lai dagoi.” Amaiba: le, Ya: igobe da e amola gilisili golai.
到了晚上雅各伯由田間回來，肋阿就跑出去迎接他說：「你該來我這裏，因為我用我兒子的曼陀羅雇了你。」那夜雅各伯便與她同睡。
17 Gode da Lia ea sia: ne gadosu nabi dagoi. E da abula agui, Ya: igobe ea dunu mano eno - amo da mano bi gala lalelegei.
天主俯允了肋阿，她又懷孕，給雅各伯生了第五個兒子。
18 Lia da amane sia: i, “Na da na hawa: hamosu a: fini nagoama i dagoiba: le, Gode da nama hahawane bidi i dagoi. Amaiba: le, e da ea manoma Isiga (Dunu Bidiga Lai) amo dio asuli.
肋阿說：「天主給了我報酬，因為我將我的婢女給了我的丈夫。」便給他起名叫依撒加爾。
19 Lia da bu abula agui ba: i. E da Ya: igobe ea dunu mano gafe lalelegei dagoi.
肋阿又懷孕，給雅各伯生了第六個兒子。
20 E amane sia: i, “Gode da nama hahawane udigili iasu i dagoi. Wali, na da nagoama dunu mano gafeyale ia dagoiba: le, e da na hahawane lamu. Amaiba: le, e da amo manoma Sebiulane (Hahawane Iasu Lai) dio asuli.
肋阿說：「天主給了我一個很好的禮物；這一回我的丈夫要與我同居了，因為我給他生了六個兒子。」便給他起名叫則步隆。
21 Fa: no, Lia da uda mano lai dagoi. E da ema Daina dio asuli.
後來她生了一個女兒，給她起名叫狄納。
22 Amalalu, Gode da bu La: isele dawa: i. E da ea sia: ne gadosu nabi. E da ea mano lamu logo doasi dagoi.
天主想起了辣黑耳，垂允了她，開了她的子宮，
23 E da abula agui, dunu mano lalelegei. E amane sia: i, “Gode da nama dunu mano ia dagoiba: le, na gogosiasu fadegai dagoi.
她遂懷孕，生了一個兒子，說：「天主拭去了我的恥辱。」
24 E da nama eno dunu mano imunu da defea. Amaiba: le, e da amo manoma Yousefe (Eno imunu da defea) dio asuli.
她給他起名叫若瑟說：「願上主再給我添子。」
25 Yousefe da lalelegei dagoloba, Ya: igobe da La: iba: nema amane sia: i, “Na da na diasuga masunu. Na masa: ne logo doasima.
辣黑耳生了若瑟以後，雅各伯對拉班說：「請讓我回到我的本鄉故土!
26 Na uda amola mano amo na da dia hawa: hamosu hamoiba: le bidi lai, amo huluane nama ianu na da masunu galebe. Di dawa: Na da dia hawa: hamosu noga: le hamoi.
請你將我服事你所得的妻子兒女交給我，讓我回去；你知道我怎樣服事了你。」
27 La: iba: ne da ema amane sia: i, “Na da ba: la: lusu dunu agoane. Na agoane ba: i. Dia hawa: hamobeba: le, Gode da nama hahawane dogolegele hamoi.
拉班對他說：「如果我在你眼中得寵，請你住下；我覺察出，上主祝福我，是為了你的原故。」
28 Dima bidi imunu defei, amo di fawane sia: ma. Amasea, na da amo dima imunu”
繼而說：「請規定你的工價，我必付給你。」
29 Ya: igobe da amane sia: i, “Di da na hawa: hamosu dawa: Na da dia sibi noga: le ouligisu. Amaiba: le, ilia idi da noga: le heda: i amola di da bagade gaguiwane ba: sa.
雅各伯對他說：「你知道，我是怎樣服事了你；你的牲畜跟著我是怎樣的情形。
30 Musa: na da mae misini, dia sibi da bagahame galu. Be wali bagohame ba: sa. Na da fidibiba: le, Gode da dima hahawane dogolegele fidisu. Wali na da ni liligi amo dawa: mu.”
我未來之前，你所有的是那麼少，現在增加了那麼多；我一來，上主就祝福了你。但是，我幾時也能為我興家立業呢﹖」
31 La: iba: ne da amane sia: i, “Na da dima adi ima: bela: ?” Ya: igobe da bu adole i, “Na da muni hame lamu. Di da na adole ba: su hahawane ba: sea, na da dia sibi bu ouligimu.
拉班問說：「我該給你什麼﹖」雅各伯答說：「你什麼也不必給我，只要你應承我這件事，我就仍牧放照顧你的羊群：
32 Be wali eso na da dia sibi fi amoga bunumai sibi mano, amola goudi hoholei o daginisisi, amo huluane na da lamu. Amo bidi fawane na da lamu.
你今天走遍你的羊群，將其中凡有斑點或黑點的，即綿羊群中有黑色的，山羊群中有黑點或斑點的，都挑出來，當作我的工價。
33 Amola hobea di da na hou hedolo ba: mu. Di da na hou ba: la masea, hoholei o daginisisi hame hamoi goudi o bunumai hame sibi ba: sea, amo da wamolai dagoi di da dawa: mu.”
後來任何一天，你來察看我的工價時，我好對你證明我的公正。山羊中凡是沒有斑點或黑點的，綿羊中凡是不黑的，都算是偷來的。」
34 La: iba: ne da bu adole i, “Defea! Dia sia: defele ninia da hamomu.”
拉班回答說：「好，就照你的話辦罷!」
35 Be amo eso La: iba: ne da goudi gawali hoholei amola aseme fifi amola daginisisi huluane, amola bunumai sibi amo fadegale, egefelali ili ouligima: ne oule asi.
當天拉班就將有條紋有斑點的公山羊，凡有白紋，或斑點和黑點的母山羊，並黑色的綿羊都挑出來，交在自己兒子們手中；
36 Amalalu, e da Ya: igobe fisili, eso udiana asili, eno sogega doaga: i. Be Ya: igobe da La: iba: ne ea sibi eno ouligisu.
又使雅各伯與自己相距三日的路程。雅各伯便牧放拉班其餘的羊群。
37 Ya: igobe da ifa amoda lale, ea gadofo mogili amo gobiheiga gagaselele, amoda da ahea: iai amola bunumai, amo fifi agoane ba: i.
雅各伯拿了楊樹、杏樹和楓樹的嫩枝，將皮剝成一條一條的白紋，使樹枝的光白露出；
38 Amo ifa amoda e da sibi gilisisu ilia hano nasu ofodo gadenene ligisi. Bai fofoi ohe da hano na misini, mano lama: ne agusu.
然後將剝去皮的枝條，插在水溝和水漕裏，羊群前來喝水時，正與羊群相對。羊群前來喝水時，就彼此相配。
39 Amaiba: le, goudi da mano hamoma: ne ifa ba: le gaidiga hamosu, ilia mano da fa: no lalelegeloba hoholei amola fifi daginisisi ba: su.
羊群對著枝條相配，就生出了有條紋，有斑點和黑點的小羊。
40 Ya: igobe da sibi amola goudi afafai. Sibi da mano lasu hou hamonoba, e da ea sibi amo La: iba: ne ea fifi amola bunumai lai gebo amo ba: la masa: ne olelei. Amalalu, ea lai gebo da bagade hamoi, amola e da ea lai gebo fi amo La: iba: ne ea lai gebo fi ilima afafai.
雅各伯將這些羔羊分開，將這些羊放在拉班羊群中有條紋和有黑點的羊前；這樣他為自己另組羊群，不將牠們放在拉班的羊群中。
41 Noga: i dagumui lai gebo da mano lama: ne hamonoba, e da ifa hamoi ilia ba: ma: ne hano ofodo gadenene ligisisu.
到了肥壯的羊要配合時，雅各伯就將枝條插在水溝裏，對著羊群的眼，使羊對著枝條彼此相配。
42 Be gasa hame lai gebo da mano lama: ne hamonanoba, e da ifa hame ligisisu. Amalalu, La: iba: ne ea lai gebo da gasa hame ba: i. Be Ya: igobe ea lai gebo huluane da gasa bagade dagumui ba: i.
當羊群瘦弱時，他就不插枝條：這樣，瘦弱的都歸拉班，肥壯的都歸雅各伯。
43 Amalalu, Ya: igobe da bagade gagui dunu agoane ba: i. E da sibi gilisisu bagohame, udigili hawa: hamosu dunu, ga: mele, lai gebo, sibi, amola dougi bagohame gagui galu.
為此這人越來越富，擁有許多羊群，婢女和奴僕，駱駝和驢子。
