2 Hou Olelesu 25
1 A: masaia da lalelegele ode 25 agoane esalu, e da muni Yuda hina bagade hamoi, amola e da Yelusaleme moilai bai bagadega esala, ode 29 agoanega Yuda fi ouligilalu. Ea eme da Yelusaleme fi uda ea dio amo Yihoua: da: ne.
[阿瑪責雅登極]阿瑪則雅登極時年二十五歲，在耶路撒冷作王凡二十九年；他的母親名叫約阿當，是耶路撒冷人。
2 E da Hina Gode hahawane ba: ma: ne hamoi. Be e da ea aowa, hina bagade Da: ibidi defele, hame hamoi.
他行了上主視為正義的事，只是心不專一。
3 A: masaia da ea ouligisu hou gasawane lai dagoloba, e da eagene ouligisu dunu ilia da musa: ea ada medole legei, amo dabele huluane medole lelegei.
及至王權已掌握在他手中之後，他將弒殺他父王的臣僕殺掉；
4 Be e da ilia manolali hame medole lelegei. E da Hina Gode Ea hamoma: ne sia: i, Mousese ea Sema ganodini amane dedei, “Manolali da wadela: i hou hamosea, ilia ada amola ame mae medole legema. Amola, edalali da wadela: i hou hamosea, manolali mae medole legema. Dunu da hi wadela: i hou hamoiba: le fawane, medole legei dagoi ba: ma: mu!”, amo dawa: beba: le, eagene ouligisu dunu ilia manolali hame medole lelegei.
但沒有將他們的子女處死，因為按梅瑟法律書上所載的，上主曾命令說：「不可為兒子的罪處死父親，亦不可為父親的罪處死兒子；每人應為自己的罪被處死刑。」[出征厄東]
5 Hina bagade A: masaia da Yuda amola Bediamini fi dunu huluane gilisili, ilia sosogo fi defele momogili, mogi idi 1000 agoane amola 100 agoane amoga ouligisu dunu ilegei. Ea dadi gagui wa: i da dunu huluane amo da lalelegele ode 20 esalu amola ode 20 baligi. Huluane idi da300,000agoane ba: i. Ilia da ilegei dunu fawane, amola ilia da goge agei amola da: igene ga: su amoga gegemusa: , medenegi dunu agoai ba: i.
阿瑪責雅召集了猶大人，按他們的家族，為全猶大和本雅明安置了千夫長和百夫長，統計了人民，由二十歲及以上的，凡能操槍持盾，能出征上陣的精兵，共有三十萬；
6 Amola e da Isala: ili dadi gagui dunu eno 100,000 agoane, silifa osodayale ‘danese’ amowali iawane, e fidima: ne hiougi.
又用一百「塔冷通」銀子，由以色列招募了十萬勇敢的戰士。
7 Be balofede dunu afae da hina bagade ema asili, amane sia: i, “Amo Isala: ili dadi gagui dunu maedafa oule masa! Hina Gode da amo ga (north) Isala: ili fi dunuma gai hame.
有天主的人前來見他，對他說：「請大王不要帶以色列軍隊與你同往，因為上主不與以色列，即厄弗辣因所有的子孫在一起。
8 Ilia da dia gegesu noga: le fidima: beyale dia dawa: sa. Be Gode Hi fawane da di hasalasimu o hame hasalasimu hamosa. E da dia ha lai amoea di hasalima: ne, logo doasimu.”
如果你以為這樣可以戰勝，天主必使你敗於敵人之前，因為天主有能力助人，亦有能力使人潰敗。」
9 A: masaia da balofede dunuma amane adole ba: i, “Be na da ili hiougimusa: , silifa bidi bagohame i dagoi.” Balofede dunu da bu adole i, “Mae dawa: ma! Hina Gode da dima amo baligiliwane imunusa: dawa:”
阿瑪責雅問天主的人說：「我已給了以色列僱傭兵一百「塔冷通」銀子，那怎麼辦呢﹖」天主的人回答說：「上主能將比這更多的賜給你。」
10 Amaiba: le, A:masaia da hiougi dadi gagui dunu ilia diasua buhagima: ne sia: i. Ilia da Yuda fi dunuma bagade ougiliwane, ili diasua buhagima: ne asi.
阿瑪責雅於是將從厄弗辣因來的僱傭兵分出來，遣返回家；因此他們非常懷恨猶大人，憤憤地回了家。
阿瑪責雅鼓起勇氣，率領自己的軍隊來到鹽谷，擊殺了一萬色依爾人。
12 A: masaia da hi dogo denesili, ea dadi gagui wa: i amo Deme Fagoga oule asi. Amogawi, ilia da gegene, Idome fi dadi gagui dunu 10,000 agoane medole legei amola eno 10,000 agoane gagulaligi. Ilia da amo dunu gafulu amo da Sila moilai bai bagade gadenene gala, amoga hiouginana asili, ili huluane bogoma: ne gafulua fulisasali.
猶大子民又生擒了一萬，帶到石崖頂上，由石崖頂上將他們推下去，都摔得支離破碎。
13 Amogaluwane, Isala: ili fi dadi gagui dunu amo A: masaia da mae gegena misa: ne sia: i, ilia da Yuda soge moilai bai bagade Samelia amola Bede Houlane dogoa fifi lai amo huluane doagala: le, dunu 3,000 agoane medole legei amola liligi bagohame susugui.
但是，那些被阿瑪責雅遣回，不准一同出征的僱傭兵，卻侵入猶大各城，由撒瑪黎雅直到貝特曷龍，擊殺了三千人，掠去了許多財物。[ 阿瑪責雅敬拜偶像]
14 A: masaia da Idome fi dunu hasalasili, buhagisia, e da Idome dunu ilia loboga hamoi ogogosu ‘gode’ liligi gaguli misi. E da amo liligi bugili, ilima nodone sia: ne gadoi amola ilima gabusiga: manoma gobele sali.
阿瑪責雅打敗厄東人回來時，也將色依爾子民的神像帶回來，立為自己的神，在他們前焚香頂禮；
15 E da agoane hamobeba; le, Hina Gode da ougi ba: i. E da balofede dunu afae A: masaiama asunasi. Balofede dunu da ema ha: giwane amane adole ba: i, “Di da abuliba: le ga fi ilia ogogosu ‘gode’ liligi ilima nodone sia: ne gadobela: ? Di da dia fidafa wadela: sa. Amola amo ogogosu ‘gode’ da dia fidafa fi amo wadela: su hou amoga gaga: mu hamedei.”
因為上主向阿瑪責雅發怒，派一位先知去見他，對他說：「這個民族的神未能拯救自己的百姓脫離你的手，你為什麼還求他們呢﹖」
16 E sia: nanobawane, A:masaia da ea sia: dedebole, amane sia: i, “Di da hina bagade ea fada: i sia: su dunu hamobela: ? Sia: yolema! Hame yolesea, na da di fane legema: ne sia: mu!” Balofede dunu da sia: ouiya: i. Be hidadea, e amane sia: i, “Na da wali dawa: ! Gode da di gugunufinisimusa: ilegei dagoi. Bai di da amo hou hamoi amola na fada: i sia: nabimu higa: i.”
先知正與君王說話時，君王對他說：「莫非我們立了你作君王的謀士﹖不必再說! 你為什麼來尋死呢﹖」先知便止住了，只聲明說：「我知道天主已決意要消滅你，因為你作了這事，還不聽從我的勸誡。」[猶大向以色列挑戰]
17 Hina bagade A: masaia amola ea fada: i sia: su dunu da Isala: ili fi ilima gegemusa: ilegei. Amalu, A:masaia da Isala: ili hina bagade Yihoua: se (Yihouaha: se egefe amola Yihiu ea aowa) ema molole gegena misa: ne sia: si.
猶大王阿瑪責雅聚議以後，便派人到以色列王耶胡的孫子，約阿哈次的兒子耶曷阿士那裏去說：「來，讓我們見個高低! 」
18 Be hina bagade Yihoua: se da ema bu dabe amane adosi, “Eso afaega aya: gaga: nomei ifa Lebanone Goumia dialu da dolo ifa amoma amane sia: si, ‘Didiwi amo nagofe igili lama: ne ima’. Be sigua ohe da baligili ahoanoba, aya: gaga: nomei ifa osa: la heda: le lologei.
以色列王耶曷阿士派人回答猶大王阿瑪責雅說：「黎巴嫩的荊棘派使者去見黎巴嫩的香柏說：將你的女兒嫁給我的兒子為妻! 後來有一隻黎巴嫩的野獸經過，將這棵荊棘踏壞了。
19 Defea! A: masaia! Di da Idome dunu hasali dagoiba: le, disu da gasa fi amo di hidale dawa: sa. Dunu da dima nodone dawa: beba: le, di eno gegemusa: mae dawa: le, dia sogedafa amoga hahawane esalumu da defea. Di da bidi hamosea, di amola dia fi dunu da gugunufinisisu ba: mu.”
你想你打敗了厄東，你就心高氣傲，自鳴得意。現在，你還是留在家裏罷! 又何必惹禍，使你和猶大一同喪亡呢﹖」
20 Be A: masaia da Yihoua: se ea sia: nabimu higa: i. Gode Ea hanai da Yihoua: sie da A: masaia hasalimu. Bai A: masaia da Idome loboga hamoi ogogosu ‘gode’ ilima nodone sia: ne gadosu.
但是，阿瑪責雅不肯聽從；這原是出於天主，要將他們交於敵人手中，因為他們求問了厄東的神。
21 Amaiba: le, Isala: ili hina bagade Youa: sie amola ea dadi gagui dunu huluane da gadili mogodigili asili, Yuda soge ganodini Bede Simese moilaiga, A:masaiama gegei.
於是以色列王耶曷阿士上來，在猶大的貝特舍默士，與猶大王阿瑪責雅相見了。
22 Isala: ili hina bagade Yihoua: se da A: masaia ea dadi gagui wa: i hasalabeba: le, ea dadi gagui dunu da ilila: diasua hobeale afia: i.
猶大人被以色列擊敗，各自逃回帳幕去了。
23 Yihoua: se da A: masaia gagulaligili, e Yelusalemega hiouginana asi. E da Yelusaleme moilai bai bagade doagala: musa: wa: i asili, gagoi amo da Ifala: ime Logo Ga: sua amoganini asili, Hegomai Logo Ga: sua doaga: le amo ea sedade defei 200 mida gadenene agoai, amo huluane mugululi sali.
以色列王耶曷阿士在貝特舍默士生擒了阿哈齊雅的孫子，約阿士的兒子猶大王阿瑪責雅，帶到耶路撒冷，將耶路撒冷的城牆拆了一個缺口，從厄弗辣因門直到角門，共四百肘；
24 E da silifa amola gouli amola Debolo Diasu ganodini hawa: hamosu liligi (Oubede Idome egaga dunu da amo liligi sosodo aligisu) amola hina bagade diasu ganodini modai liligi amo huluane lale, Samelia moilai bai bagadega gaguli asi. Amola Yuda fi da ema bu mae doagala: ma: ne, e da Yuda dunu oda gagulaligili, Samelia sogega oule asi. Amo da Yuda fi ilima sisasu. Ilia da bu doagala: sea, e da amo gagulaligi dunu medole legema: ne sia: i. (hostages)
又將敖貝得厄東所看守的天主殿內的一切金銀和器皿，並王宮的財寶都拿了去；又帶著人質，回了撒瑪黎雅。[阿瑪責雅被殺]
25 Isala: ili hina bagade Yihoua: se da bogoloba, Yuda hina bagade A: masaia da ode15eno agoane bu esalu, bogoi.
以色列無約阿哈次的兒子耶曷阿士死後，猶大王約阿士的兒子阿瑪責雅還活了十五年。
26 A: masaia ea hou eno huluane, ea muni ouligisu hou amola dagosu ouligisu hou, amo da “Yuda hina bagade amola Isala: ili hina bagade Ilia Hawa: Hamonanu Meloa” amo ganodini dedene legei.
阿瑪責雅前後其餘的事蹟，都記載在猶大和以色列列王實錄上。
27 A: masaia da Hina Godema odoga: i amola amogalu Yelusaleme dunu mogili da A: masaia medole legemusa: wamo sia: sa: i. Amo sia: nababeba: le, A:masaia da La: igisi moilai bai bagadega hobea: i. Be ema ha lai dunu da ema fa: no bobogele, amola amogawi e medole legei.
自從阿瑪責雅離棄了上主以後，在耶路撒冷就有人結黨反抗他，他即逃往拉基士，但是叛黨派人追到拉基士，在那裏將他殺死。
28 Ea fi dunu ea da: i hodo hosi da: iya ligisili, Yelusaleme moilai bai bagadega gaguli asili, hina bagade gele gelabo sogebi Da: ibidi Moilai bai bagadega amo ganodini sali.
然後將他的屍體用馬馱回，葬在達味城，和他的祖先埋在一起。
