1 Sa:miuele 14
1 Eso afaega Yonada: ne da ayeligi amo da ea gegesu liligi gagagula ahoasu, ema amane adoi, “Anisu Filisidini ilia ha wa: i fisisu amoga ahoa: di” Be Yonada: ne da eda Soloma hame adoi.
有一日，扫罗的儿子约拿单对拿他兵器的少年人说：“我们不如过到那边，到非利士人的防营那里去。”但他没有告诉父亲。
2 Solo da Migalone sogebi (Gibia moilai gadenenewane) amoga ‘bomegala: nide’ ifa hagudu esalu. Dunu 600 agoane da e fisili esalu.
扫罗在基比亚的尽边，坐在米矶 的石榴树下，跟随他的约有六百人。
3 Gobele salasu dunu amo da ‘ifode’ gaguli ahoasu amo da Ahaidia. E da Igabode ea ola Ahaidabe amo ea mano. Ahaidabe da Finia: se, Ilai (Hina Gode Ea gobele salasu dunu Siailou moilaiga esalu) ea mano amo ea aowa galu. Dunu ilia da Yonada: ne da asi dagoi amo hame nabi.
在那里有亚希突的儿子亚希亚，穿着以弗得。（亚希突是以迦博的哥哥，非尼哈的儿子，以利的孙子。以利从前在示罗作耶和华的祭司。）约拿单去了，百姓却不知道。
4 Yonada: ne da Fisilidini ha wa: i fisisuga masusa: dawa: i. Amoga ahoasu logo da Migema: se Adobo Gigiadofa Ahoasu. Amo ahoasu logoga, igi agesoi aduna la: idi la: idili dialebe ba: i. Eno amo ea dio da Bousese, amola eno amo ea dio da Sine.
约拿单要从隘口过到非利士防营那里去。这隘口两边各有一个山峰：一名播薛，一名西尼；
5 Afae da ga (north) logo bega: amodili Migima: sega ba: legale danu, amola eno da ga (south) logo bega: amodili Gibaga ba: legale danu.
一峰向北，与密抹相对，一峰向南，与迦巴相对。
6 Yonada: ne da goi ayeligi ema amane sia: i, “Ania da galuli Gode Ea hou hame dawa: Filisidini dunu ilia ha wa: i fisisuga ahoa: di. Hina Gode da ani fidima: bela: ? Ani da anisuba: le, mae dawa: ma. Hina Gode da ani fidisia, ani da dafawane ili hasalimu.”
约拿单对拿兵器的少年人说：“我们不如过到未受割礼人的防营那里去，或者耶和华为我们施展能力；因为耶和华使人得胜，不在乎人多人少。”
7 Goi ayeligi da bu adole i, “Dia da adi hamomusa: dawa: sea, na da ani galu hamomu. Na da dimagai lela!”
拿兵器的对他说：“随你的心意行吧。你可以上去，我必跟随你，与你同心。”
8 Yonada: ne da amane sia: i, “Defea! Ania da galuli giadofale gale, Filisidini dunu ilia da ani ba: ma: mu.
约拿单说：“我们要过到那些人那里去，使他们看见我们。
9 Be ilia da anima ili misa: ne ouligima: ne sia: sea, ani da amogaiwane oulelumu.
他们若对我们说：‘你们站住，等我们到你们那里去’，我们就站住，不上他们那里去。
10 Be ilia da ani ilima masa: ne sia: sea, ani da ilima masunu. Bai Hina Gode da anima ili hasalima: ne, dawa: digisu olelesa, ania da dawa: digimu.”
他们若说：‘你们上到我们这里来’，这话就是我们的证据；我们便上去，因为耶和华将他们交在我们手里了。”
11 Amaiba: le, elea da Filisidini dunu ilia ela ba: ma: ne odagi olei. Amola Filisidini dunu ilia amane sia: i, “Ba: ma! Hibulu dunu oda da ilia wamoaligisu uli dogoi amodili maha.”
二人就使非利士的防兵看见。非利士人说：“希伯来人从所藏的洞穴里出来了！”
12 Amalalu, ilia da Yonada: ne amola goi ayeligi elama amane wele sia: i, “Guiguda: misa! Ninia da alima adomu gala.” Yonada: ne da goi ayeligima, amane sia: i, “Na bobogema! Hina Gode da Isala: ili dunu ilia Filisidini dunuma hasalima: ne logo doasi dagoi.”
防兵对约拿单和拿兵器的人说：“你们上到这里来，我们有一件事指示你们。”约拿单就对拿兵器的人说：“你跟随我上去，因为耶和华将他们交在以色列人手里了。”
13 Yonada: ne da adobo logodili muguniga lobo ososa: heda: i. Amola ayeligi da e bobogei. Yonada: ne da Filisidini dunu doagala: le, fane sali. Amola goi ayeligi da ili medole legei.
约拿单就爬上去，拿兵器的人跟随他。约拿单杀倒非利士人，拿兵器的人也随着杀他们。
14 Yonada: ne amola goi ayeligi da sogebi fonobahadi amo ganodini, dunu 20 agoane medole legei.
约拿单和拿兵器的人起头所杀的约有二十人，都在一亩地的半犁沟之内。
15 Filisidini dunu huluane amo soge ganodini esalu da bagadewane beda: gia: i. Fana ahoasu dunu amola dadi gagui dunu ha wa: i fisisuga esalu da beda: ga hesei. Gode da hamobeba: le, osobo da fogole amola dunu huluane da beda: ga bulila lafia: i.
于是在营中、在田野、在众民内都有战兢，防兵和掠兵也都战兢，地也震动，战兢之势甚大。
16 Solo ea logo sosodo ouligisu dunu da Gibia moilai (Bediamini ea ouligi soge ganodini) amogai Filisidini dunu ilia beda: ga doula lafia: lebe ba: i.
在便雅悯的基比亚，扫罗的守望兵看见非利士的军众溃散，四围乱窜。
17 Amaiba: le, Solo da ea dunuma sia: i, “Ninia dadi gagui dunu idili ba: ma. Nowa da hameyale ba: ma!” Ilia da idili ba: loba, Yonada: ne amola ayeligi dunu amo da ea gegesu liligi gagusisu hame ba: i.
扫罗就对跟随他的民说：“你们查点查点，看从我们这里出去的是谁？”他们一查点，就知道约拿单和拿兵器的人没有在这里。
18 Solo da gobele salasu dunu Ahaidia ema amane sia: i, “Gode Ea Gousa: su Sema Gagili gaguli misa. (Amo esoha Abaidia da Gode Ea Gousa: su Sema Gagili amo Isala: ili dunuma bisili gaguli ahoasu.)
那时 神的约柜在以色列人那里。扫罗对亚希亚说：“你将 神的约柜运了来。”
19 Solo da gobele salasu dunu ema sia: daloba, Filisidini dunu ilia ha wa: i fisisu dadoula lafia: su da bagadewane alelasi. Amaiba: le, Solo da Ahaidiama amane sia: i, “Hina Godema adole ba: mu da dibi hame gala.”
扫罗正与祭司说话的时候，非利士营中的喧嚷越发大了；扫罗就对祭司说：“停手吧！”
20 Amalalu, Solo amola ea dadi gagui dunu da mogodigili Filisidini dadi gagui dunu ilima doagala: musa: heda: i. Be Filisidini dunu da dadoula lafia: le, ili gobele gegei.
扫罗和跟随他的人都聚集，来到战场，看见非利士人用刀互相击杀，大大惶乱。
21 Hibulu dunu mogili da musa: hohonone, Isala: ili ha wa: i fisili, Filisidini dunu amogale gegei. Be amo dunu da sinidigili bu Solo amola Yonada: ne elama bu madelale gegei.
从前由四方来跟随非利士军的希伯来人现在也转过来，帮助跟随扫罗和约拿单的以色列人了。
22 Hibulu dunu mogili Ifala: ime agolo sogega wamoaligili esalu, da Filisidini dunu da hobeabe nababeba: le, ilia wamoaligisu yolesili, Filisidini dunu doagala: i.
那藏在以法莲山地的以色列人听说非利士人逃跑，就出来紧紧地追杀他们。
23 Amo esoha, Hina Gode da Isala: ili fi gaga: i dagoi. Amola, ilia da Filisidini dunu se bobogelala, Beda: ifane moilai baligi.
那日，耶和华使以色列人得胜，一直战到伯·亚文。
24 Amo esohaga, Isala: ili dunu da ha: ga gasa hamedei galu. Bai Solo ea ili ha: i mae moma: ne, sema bagade ilegei. E amane sia: i, “Na ha lai ilima dabe i dagoiba: le fawane, bu ha: i moma.” Amaiba: le, amo esoha, Isala: ili dunu da ha: i hamedafa mai.
扫罗叫百姓起誓说，凡不等到晚上向敌人报完了仇吃什么的，必受咒诅。因此这日百姓没有吃什么，就极其困惫。
25 Ilia da iwilaga mana ba: loba, agime hano bagade ba: i.
众民进入树林，见有蜜在地上。
26 Iwila da agime hano bagadedafa dialebe, be ilia da Solo ea ilima gasa bagade gagabusu aligima: ne sema ilegei amoma beda: iba: le, hamedafa mai.
他们进了树林，见有蜜流下来，却没有人敢用手取蜜入口，因为他们怕那誓言。
27 Be Yonada: ne da eda ea sema ilegei amo hame nabi galu. Amaiba: le, e da ea galiamoga sone lale, agime diasu gelaba sone, agime hano mai.
约拿单没有听见他父亲叫百姓起誓，所以伸手中的杖，用杖头蘸在蜂房里，转手送入口内，眼睛就明亮了。
28 Be dunu afae da Yonada: nema amane sia: i, “Ninia huluane da ha: ga gasa hamedei gala. Bai diada da nini beda: ma: ne gasa bagade sema ilegei. E da amane sia: i, “Nowa da wali eso ha: i nasea, amo dunuma da gagabusu aligima: ne dialumu.”
百姓中有一人对他说：“你父亲曾叫百姓严严地起誓说，今日吃什么的，必受咒诅；因此百姓就疲乏了。”
29 Yonada: ne da bu adole i, “Na ada da ninia fi dunu wadela: ma: ne giadofale bagade hamoi. Ba: ma! Na da agime hano maiba: le, hahawane wea!
约拿单说：“我父亲连累你们了。你看，我尝了这一点蜜，眼睛就明亮了。
30 Ninia fi dunu da ha: i manu ilia ha lai ilima lai, amo hahawane manu da defea galu. Amaiyaba, Filisidini dunu eno bagohame medole legela: loba!”
今日百姓若任意吃了从仇敌所夺的物，击杀的非利士人岂不更多吗？”
31 Amo esoha, Isala: ili dunu da Filisidini dunu hasali. Gegesu da Migema: se amogai muni, gegegena asili, A:idialone moilaiga doaga: i. Amogala, Isala: ili dunu da ha: ga bagadewane goaiya: igia: i.
这日，以色列人击杀非利士人，从密抹直到亚雅 。百姓甚是疲乏，
32 Amaiba: le, ilia da hehenaiya afia: le, ha lai dunuma sasamogei liligi lale, sibi amola bulamagau medole, maga: mena gahea mai.
就急忙将所夺的牛羊和牛犊宰于地上，肉还带血就吃了。
33 Dunu eno da Soloma amane adoi, “Ba: ma! Dunu ilia da Hina Godema wadela: le bagade hamosa. Bai ilia da ohe hu gahea nabeba: le.” Solo da bagade halale sia: i, “Dilia da hohonosu dunu! Gele bagade nama fefedogole guda: ma!”
有人告诉扫罗说：“百姓吃带血的肉，得罪耶和华了。”扫罗说：“你们有罪了，今日要将大石头滚到我这里来。”
34 Amalalu, e da eno gasa bagade hamoma: ne sia: i, “Dunu gilisia amoga asili, ilia sibi amola bulamagau huluane guiguda: oule misa: ne sia: ma. Ilia da guiguda: medole moma: ne sia: ma! Ilia da Hina Godema bu wadela: le hamosa: besa: le, ohe hu gahea maedafa moma: ne sia: ma!” Amaiba: le, amogala gasia ilia huluane ilila: ohe amogai oule misini, medole lelegei.
扫罗又说：“你们散在百姓中，对他们说，你们各人将牛羊牵到我这里来宰了吃，不可吃带血的肉得罪耶和华。”这夜，百姓就把牛羊牵到那里宰了。
35 Solo da Hina Godema gobele salasu oloda hamoi. E da musa: afae hame gagusu, amo degabo gagui.
扫罗为耶和华筑了一座坛，这是他初次为耶和华筑的坛。
36 Solo da ea dunu fi amane adoi, “Ninia gasia gudu sa: ili Filisidini dunu doagala: le, ili huluane medole legele amola ilia liligi sasamogele lale, amananeawane hehebolo misa: mu.” Ilia da bu adole i, “Dia adi noga: i dawa: sea, amane hamoma.” Be gobele salasu dunu e da amane sia: i, “Ninia hidadea Godema adole ba: mu!”
扫罗说：“我们不如夜里下去追赶非利士人，抢掠他们，直到天亮，不留他们一人。”众民说：“你看怎样好就去行吧！”祭司说：“我们先当亲近 神。”
37 Amaiba: le, Solo da Godema adole ba: i, “Na da Filisidini dunu amo doagala: la: dula: ? Di da ninia ilima hasalima: ne fidima: bela: ?” Be amogala Gode da dabe hame adole i.
扫罗求问 神说：“我下去追赶非利士人可以不可以？你将他们交在以色列人手里不交？”这日 神没有回答他。
38 Amalalu, Solo da Isala: ili dunu ilia ouligisu dunuma amane sia: i, “Guiguda: misini, wali adi wadela: i hou hamobela: le, adole boba: ma!
扫罗说：“你们百姓中的长老都上这里来，查明今日是谁犯了罪。
39 Na da Hina Gode amo da Isala: ili fi hasalasu hou iaha, amo Ea Dioba: le, amane sia: sa. Nowa da amo wadela: i hou hamoi galea, ninia da medole legemu. Na mano Yonada: ne ea galea da e amolawane medole legemu.” Be dunu huluane da ouiya: i.
我指着救以色列—永生的耶和华起誓，就是我儿子约拿单犯了罪，他也必死。”但百姓中无一人回答他。
40 Amalalu, Solo da ilima amane sia: i, “Dilia huluane ga (south) la: diga aligima. Na amola Yonada: ne ania da gui aligimu.” Ilia bu adole ba: i, “Dia adi noga: i dawa: sea, amane hamoma.”
扫罗就对以色列众人说：“你们站在一边，我与我儿子约拿单也站在一边。”百姓对扫罗说：“你看怎样好就去行吧！”
41 Solo da Isala: ili Hina Godema amane sia: i, “Hina Gode! Di da abuliba: le na dima adole ba: i amoma dabe hame adole i? Isala: ili Hina Gode! Ninia sema igi aduna ba: sea, Dia amo bai ninima adole ima. Na o Yonada: ne da wadela: le hamoi galea, Iulimi igi amoga olelema. Be Isala: ili fi dunu eno da wadela: le hamoi galea, Damimi igi amoga olelema.” Amo adoba: su hamobeba: le, ilia Isala: ili dunu enoga hame, be Solo amola Yonada: ne ela fawane wadela: le hamoi ba: i.
扫罗祷告耶和华—以色列的 神说：“求你指示实情。”于是掣签掣出扫罗和约拿单来；百姓尽都无事。
42 Amalalu, Solo da amane sia: i, “Defea! Na o Yonada: ne ania galebeyale adoba: ma.” Amane hamone ba: loba, Yonada: ne hi da wadela: le hamoi ba: i.
扫罗说：“你们再掣签，看是我，是我儿子约拿单”，就掣出约拿单来。
43 Amalalu, Solo da Yonada: nema adole ba: i, “Nagofe! Dia abuli hamoi!” Yonada: ne bu adole i, “Na da agime hano fonobahadi fawane mai. Na da wea! Na da bogomusa: momagele lela!”
扫罗对约拿单说：“你告诉我，你做了什么事？”约拿单说：“我实在以手里的杖，用杖头蘸了一点蜜尝了一尝。这样我就死吗？”
44 Solo da ema amane sia: i, “Ninia da di medole legemu! Be ninia da di hame medole legesea, Gode da na fane legemu da defea!”
扫罗说：“约拿单哪，你定要死！若不然，愿 神重重地降罚与我。”
45 Be Isala: ili dunu ilia da Soloma amane sia: i, “Yonada: ne da Isala: ili dunu ilia Filisidini dunuma hasalima: ne, logo noga: le doasi. Amaiba: le, e medole legemu da defea hame. Ninia da Esalalalusu Gode Ea Dioba: le gasa bagade ilegele sia: sa. E da dialuma hinabo afae hamedafa fisimu. Ea wali eso hamobe, e da Gode Ea fidibiba: le fawane hamoi.” Amaiba: le, Isala: ili dunu da e gaga: iba: le, Yonada: ne da hame medole legei ba: i.
百姓对扫罗说：“约拿单在以色列人中这样大行拯救，岂可使他死呢？断乎不可！我们指着永生的耶和华起誓，连他的一根头发也不可落地，因为他今日与 神一同做事。”于是百姓救约拿单免了死亡。
46 Amalu fa: no, Solo da Filisidini dunuma sefasilalu yolesili, ilia da ilia sogedafa amoga buhagi.
扫罗回去，不追赶非利士人；非利士人也回本地去了。
47 Solo da Isala: ili fi ilia hina bagade ilegei amo fa: no e da ea ha lai huluane ilima gegenanu. Ea ha lai da Moua: be fi, A:mone fi, Idome fi, Souba hina bagade amola Filisidini hina bagade.
扫罗执掌以色列的国权，常常攻击他四围的一切仇敌，就是摩押人、亚扪人、以东人，和琐巴诸王，并非利士人。他无论往何处去，都打败仇敌。
48 E da mae beda: ne, nimi bagadewane gegei. A: malege dunu da gasa bagade, be Solo da amo fi amola hasali. Dunu bagohame da Isala: ili dunuma doagala: musa: misi, be Solo da ea fi dunu gaga: i.
扫罗奋勇攻击亚玛力人，救了以色列人脱离抢掠他们之人的手。
49 Solo egefelalia dio da Yonada: ne, Isifi amola Ma: lagisua. Ea uda mano magobo lalelegei da Milabe, amola fa: no lalelegei mano da Miga: le.
扫罗的儿子是约拿单、亦施韦、麦基舒亚。他的两个女儿：长女名米拉，次女名米甲。
50 Ea uda dio da Ahinoua: me (Ahima: ia: se ea idiwi). Ea dadi gagui dunu ouligisu dunu da ea gawia A: bena (Solo ea ayama Ne amo egefe) galu.
扫罗的妻名叫亚希暖，是亚希玛斯的女儿。扫罗的元帅名叫押尼珥，是尼珥的儿子；尼珥是扫罗的叔叔。
51 Solo ea ada Gisa amola A: bena ea ada Ne, ela da A: ibele egefela.
扫罗的父亲基士，押尼珥的父亲尼珥，都是亚别的儿子。
52 Eso huluane e da esalea, Solo da Filisidini dunuma gegesu bagadewane ba: i. E da habogala gasa bagade amola hame beda: su dunu ba: loba, e da amo dunu ea dadi gagui hamoma: ne ilegesu.
扫罗平生常与非利士人大大争战。扫罗遇见有能力的人或勇士，都招募了来跟随他。
