1 Hina 20
1 Silia hina bagade Beneha: ida: de da ea dadi gagui dunu huluane gagadoi. Soge ouligisu dunu eno32 agoane ilia da fuligala: musa: dadi gagui dunu da ilia hosi da: iya fila heda: fia: i. Ilia da gusu ba: i mogodigili heda: fia: le, Samelia moilai bai bagadega doaga: i.
[本哈達得進攻阿哈布]阿蘭王本哈達得召集了自己所有的軍隊，帶同三十二個王子，乘坐戰馬戰車，前去圍攻撒瑪黎雅。
2 E da sia: adola ahoasu dunu ilia Isala: ili hina bagade A: iha: be moilai ganodini esalebe, ema adoma: ne asunasi. Ilia da ema amane sia: i, “Hina bagade Beneha: ida: de da dima amane hamoma: ne sia: sa,
他先派使者進城，來見以色列王阿哈布，
3 ‘Dia silifa amola gouli huluane, amola dilia udalali amola baligili gasa bagade manolali amo huluane ema ima.’”
對他說：「本哈達得這樣說：你的金銀全應歸我，只是你的妻子兒女，仍歸於你。」
4 A: iha: be da bu adole i, “Na hina Beneha: ida: dema amane adoma, ‘Defea mabu! E da na amola na gagui huluane fedelamu da defea.’”
以色列王回答說：「我主大王，就依照你的話，我和我的一切都歸於你。」
5 Amalalu, Beneha: ida: de ea adola ahoasu dunu ilia da bu A: iha: bema misini, Beneha: ida: de ea adole iasu sia: amo eno amane sia: i, “Na da dima dia silifa amola gouli amola udalali amola manolali huluane nama ima: ne sia: i.
不料，使者們又回答說：「本哈達得這樣說：我已派人通知你：將你的金銀和你的妻子兒女全交給我。
6 Be wali na da na dadi gagui ouligisu dunu ili asunasimu. Ilia da dia hina bagade diasu amola dia eagene ouligisu dunu ilia diasu huluane amo ganodini hogole, liligi huluane da noga: i, amo ilia ba: sea, ladili ebelemu. Ilia da aya eso we waba, misunu.”
須知，明天這時，我必派我的僕人到你這裏來，搜索你和你僕人的房屋，凡他們看中的東西，都要隨手拿去。」
7 Hina bagade A: iha: be da ea soge ouligisu dunu huluane ema misa: ne sia: ne, ilima amane sia: i, “Amo dunu da nini wadela: lesimusa: dawa: lebe, amo dilia da ba: sa. E da na udalali amola manolali amola na silifa amola gouli fefedelamusa: , nama sia: si. Amola na da amo igili imunu sia: i.”
以色列王將國內所有長老召來，說：「你們想想看：這人要求是多麼無理! 他先派人要我的金銀，我沒有拒絕他；現在竟又派人來我這裏，要我的妻子兒女。」
8 Ouligisu dunu ilia amola dunu huluane, da amane sia: i, “Ea sia: mae nabima! Ema agoane hamoma: ne mae sia: ma!”
眾長老和全體人民對他說：「你不要聽從，也不要應允! 」
9 Amaiba: le, A:iha: be da Beneha: ida: de ea sia: adosi dunu ilima amane sia: i, “Na hina Beneha: ida: de ema amane sia: ma, ‘Na da dia musa: adole ba: su hamoma: ne sia: i. Be dia hamoma: ne sia: i ageyadu amo na da hame hamomu.’” Adola ahoasu dunu ilia da fisili asili, amalalu sia: eno ema adola misi.
因此，他對本哈達得的使者說：「你們回去告訴我主大王說：你第一次派人向你僕人所要求的，我必全照辦；至於這另一要求，我卻不能照辦。」使者遂回去，向本哈達得回話。
10 Beneha: ida: de da amane sia: si, “Na da dunu bagohamedafa amo dia moilai mugulumusa: oule misunuba: le, ilia da moilai mugului isu amo ilia loboa gaguli masunu defele ba: mu. Na da amane hame hamosea, ‘gode’ ilia da na fane legemu da defea.”
本哈達得於是派人對阿哈布說：「如果撒瑪黎雅的塵土，足夠跟隨我的人每人抓一把，願眾神明嚴厲，且加倍嚴厲地懲罰我! 」
11 Hina bagade A: iha: be da bu adole i, “Hina bagade Beneha: ida: dema amane sia: sima, ‘Dadi gagui dunudafa da hidadea hasalasilalu amalu fa: no da hidale sia: sa, be bisili da hame sia: sa.’”
以色列王回答說：「有句俗話說：佩帶武器的人，不可像卸去了武器的人那樣自負。」
12 Beneha: ida: de amola ema fuligala: su dunu ilia ouligisu dunu, ilia da ilia abula diasu ganodini adini nanebe ba: loba, A:iha: be ea adole iasu nabi. Beneha: ida: de da ea dadi gagui dunu ilia da moilai bai bagade doagala: musa: momagema: ne sia: i. Amaiba: le, ilia da ilia doagala: mu sogebi amoga huluane asi.
本哈達得和眾王正在帳內飲酒，一聽見這話，就對他的臣僕說：「列隊進攻! 」他們即刻列隊攻城。阿哈布賴主獲勝
13 Be amogalu, balofede dunu afae da hina bagade A: iha: bema asili, amane sia: i, “Hina Gode da amane sia: sa, ‘Silia dadi gagui wa: i bagadedafa, amoba: le mae beda: ma! Na da wali eso dima hasalasu hou imunu. Amasea, Na da Hina Godedafa, dia da dawa: mu.’”
這時，忽然有一個先知，來見以色列王阿哈布說：「上主這樣說：你不是看見這支強大的軍隊嗎﹖今天，我要將他們交在你手中，叫你知道我是上主。」
14 A: iha: be da amane adole ba: i, “Ilima doagala: sea, nowa da bisilua hamoma: bela: ?” Balofede dunu da bu adole i, “Hina Gode da amane sia: sa, ‘Ayeligi dadi gagui dunu ilia da bisili doagala: mu. Amola soge bai ouligisu dunu ilia da ayeligi ouligimu.’” Hina bagade da bu adole bai, “Be dadi gagui wa: i ouligisudafa da nowala: ?” Balofede dunu da bu adole i, “Difa!”
阿哈布問說：「藉著誰﹖」先知回答說：「上主這樣說：藉著眾省長的少年軍人。」阿哈布又問說：「誰指揮作戰﹖」先知回答說：「你自己。」
15 Amaiba: le, hina bagade da ayeligi dadi gagui dunu amo da soge bai ouligisu dunu hagudu gala, amo huluane gilisimusa: wei. Ilia idi da 232 agoane. Amalalu, e da Isala: ili dadi gagui dunu huluane amo gilisima: ne wei. Ilia idi da dunu 7,000 agoane.
於是阿哈布檢閱了眾省長的少年人，計有二百三十二人；然後又檢閱了所有軍人，即全體以色列子民，共七千人。
16 Doagala: su da esomogoa mui. Beneha: ida: de amola ea fuligala: su dunu (huluane ilia idi da 32 agoane) ilia da ilia abula diasu ganodini adini nanebeba: le, bai muni feloai agoai ba: i.
到了中午，他們出發，那時，本哈達得正和協助他的三十二個王子在帳中飲酒。
17 Isala: ili ayeligi dadi gagui dunu da bisili gusuba: le doagala: musa: asi. Beneha: ida: de da desega ahoasu dunu asunasi. Ilia da ema buhagili misini, ema ilia ba: i amo sia: ne i, “Isala: ili dadi gagui gilisisu da Samelia sogega manebe.”
眾省長的少年軍人首先出發，本哈達得派出的探子回報他說：「有人從撒瑪黎雅出來了。」
18 Beneha: ida: de da ilima amane sia: i, “Amo dunu da gegemusa: o olofoi adole ba: musa: maha. Be amo mae dawa: le, ili mae medoleawane, udigili gagulaliligima!”
他遂吩咐說：「如果他們前來，是為求和，將他們活活捉住；如果他們前來，是為交戰，也將他們活活捉住。」
19 Isala: ili ayeligi dadi gagui dunu da doagala: musa: bisili asi. Isala: ili dadi gagui dunu wa: i da ilima fa: no bobogei.
眾省長的少年軍人和跟隨他們的軍隊衝出城來，
20 Dunu afae afae da ele dabele gegebe dunu amo afae afae fane legei. Silia dadi gagui dunu ilia da hobeabeba: le, Isala: ili dunu da ilima fa: no bobogele sefasi. Be Beneha: ida: de amola hosi da: iya fila heda: i dadi gagui dunu mogili, ilia da hosi da: iya fila heda: le, hobeahadafa hobea: i.
個個見人便殺，阿蘭人逃走，以色列人在後面乘勝追趕；阿蘭王本哈達得急速上馬與騎兵一起逃走。
21 Hina bagade A: iha: be da bisili gegesu amoga aligila misini, Silia hosi amola ‘sa: liode’ fefedelale, Silia dunu hasalasi.
那時，以色列王出來，擄掠了許多戰馬和戰車，使阿蘭人大敗。
22 Amalalu, balofede dunu da hina bagade A: iha: bema asili, amane sia: i, “Di buhagili, dia dadi gagui wa: i amo gasa fima: ne wiwima. Amola dawa: iwane, Isala: ili soge gaga: musa: ilegema. Bai woufo galu, Silia hina bagade da dilima bu doagala: musa: misunu.
那為先知前來對以色列王說：「你要發奮圖強，留心認清你當作的事，因為明年春季，阿蘭王必要再來攻擊你。」阿蘭王整軍再戰
23 Hina bagade Beneha: ida: de ea eagene ouligisu dunu da ema amane sia: i, “Isala: ili dunu ilia da nini hasalasu amo ea bai da Isala: ili fi dunu ilia ‘gode’ huluane da goumi ‘gode’. Be ninia da umiga ilima gegesea, ninia da dafawane ili hasalisimu.
阿蘭王的臣僕對阿蘭王說：「以色列的神是山神，所以他們必我們強；但如果我們在平原上與他們交戰，我們必會得勝。
24 Wali ninia fuligala: su ouligisu dunu 32 agoane, amo fadegama. Dadi gagui wa: i ouligisu dunu, ilia sogebi huluane lama: ne, hamoma.
這是大王應該作的事：廢除眾王子各人的職位，另立軍長代替，
25 Amasea, dadi gagui wa: i (wa: i amo da di fisili hobea: i defele, amo hosi amola ‘sa: liode’ idi defele) amo gilisima: ma. Ninia da Isala: ili dunuma umiga gegemu, amola wali ili hasalasimu.” Hina bagade Beneha: ida: de da ilia sia: hahawane nabi, amola ilia fada: i sia: defele hamomusa: dawa: i.
召募新軍，補充所損失的軍隊，照數補充戰馬戰車；然後在平原上與他們會戰，我們定能戰勝他們。」阿蘭王聽從了他們的建議，就這樣進行。本哈達得在戰再敗
26 Asili, woufo amogalu, e da ea dadi gagui dunu gilisima: ne wei, amola ilia da ea hamoma: ne sia: beba: le, A:ifege moilaiga, Isala: ili dunu doagala: musa: , mogodigili asi.
過年以後，本哈達得檢閱了阿蘭人上到阿費克，進攻以色列。
27 A: iha: be da Isala: ili dadi gagui dunu gilisima: ne wele, ilima gegesu liligi i. Ilia da gadili mogodigili asili, ha wa: i diasu gilisisu aduna hamone, Silia dadi gagui wa: i ilima ba: le gusuli fi dialu. Isala: ili dadi gagui gilisisu da goudi wa: i aduna fonobahadidafa agoai ba: i. Bai Silia dadi gagui dunu wa: i da bagadedafa amo sogebi bagade amoga fiafiasa asi dialebe ba: i.
以色列子民也動員起來，攜帶軍糧，出來迎戰；以色列子民在他們對面紮營，好像兩群山羊；至於阿蘭人卻遍地皆是。
28 Balofede dunu afae da hina bagade A: iha: bema asili, amane sia: i, “Hina Gode da amane sia: sa, ‘Silia dunu da Na da agolo ouligisu ‘gode’ fawane, amola umi ouligimu hame dawa: Amaiba: le, Na da dili, ilia dadi gagui wa: i bagadedafa amo hasalasimusa: hamomu. Amasea, di amola dia fi dunu, dilia da Na da Hina Godedafa dawa: mu.’”
天主的人又前來對以色列王說：「上主這樣說：既然阿蘭人說：上主是山神而不是平原神，所以我必將這支龐大的軍隊交在你手中，叫你們知道我是上主。」
29 Eso fesuale, Silia amola Isala: ili dunu da ilia ha wa: i diasu gilisisu ganodini ba: le gusuliwane esalu. Eso fesu ganodini, gegesu da mui. Isala: ili dadi gagui dunu ilia da Silia dunu 100,000 agoane medole legei.
以色列人和阿蘭人相對紮營七天；第七天上，就交戰了；一天之內以色列子民殺死了十萬阿蘭步兵，
30 Silia dunu hame bogoi esalebe, da A: ifege moilaiga hobea: i. Be amogawi, moilai dobea fei sisiga: i da mugululi sa: ili, Silia dunu 27,000 agoane banei. Beneha: ida: de da moilai bai bagadega hobeale, diasu ganodini sesei amo ganodini wamoaligi.
其餘的人都逃入阿費克城內，城牆倒塌，壓死了殘存的兩萬七千人。本哈達得也逃入城內，藏在極嚴密的暗室內。本哈達得投降
31 Ea eagene ouligisu dunu da ema asili, amane sia: i, “Ninia nabi, amo Isala: ili hina bagade, ilia da asigili gogolema: ne olofosu hou dawa: Ninia da eboboi abula ninia bulualesisili, amola efe galoaga la: la: bololesisili, Isala: ili hina bagadema masa: ne di sia: ma. Amabela: ? E da di esaloma: ne yolesima: bela: ?”
本哈達得的臣僕對本哈達得說：「看，我們聽說以色列家的君王，都是仁慈的君王，請你讓我們腰裏束上麻布，頭上繫上繩索，去見以色列王，或者他會保全你的性命。」
32 Amaiba: le, ilia da eboboi abula bulualisisili, amola efe galoaga la: la: bololesisili A: iha: bema asili, amane sia: i, “Dia hawa: hamosu dunu Beneha: ida: de, e da ‘Na mae fama: ia’ hi segesa.” A: iha: be da bu adole i, “E da hame bogoi esalabala? Defea mabu! E da na fi dunu agoane ba: sa.”
於是他們腰裏束上麻布，頭上繫上繩索，去見以色列王說：「你的僕人本哈達得說：求你保全我的性命! 」阿哈布問說：「他還活著麼﹖他是我的兄弟。」
33 Beneha: ida: de da sia: noga: idafa hogobeba: le, A:iha: be da ‘na fi dunu’ sia: beba: le, ilia da hedolowane hahawane sia: i, “Dafawane! Dia sia: i defele, Beneha: ida: de da dia fi dunu agoane!” A: iha: be da amane hamoma: ne sia: i, “E nama oule misa!” Beneha: ida: de da ema doaga: loba, A:iha: be da ela gilisili ‘sa: liode’ amo da: iya fila heda: musa: , e hiougi.
這些人認為這話是個吉兆，急忙抓住他的話說：「本哈達得確是陛下的兄弟。」阿哈布說：「你們去領他來! 」本哈達得便出來參見君王；阿哈布請他上了自己的車。
34 Beneha: ida: de da A: iha: bema amane sia: i, “Na da moilai huluane amo na ada da dia adama fedele lai, amo dima bu imunu. Amola na ada da Samelia moilai bai bagade amo ganodini bidi lasu ouligisu bai hamoi, amo defele di da Dama: saga: se moilaiga agoane hamomu da defea.” A: iha: be da bu adole i, “Defea! Di da agoane ilegeiba: le, na da di masa: ne sesalimu.” Ela da gilisili bu mae gegema: ne ilegele sia: ne, A:iha: be da Beneha: ida: de udigili masa: ne sesali.
本哈達得對君王說：「我父親從你父親手中搶去的城市，我都要歸還給你；並且你可在大馬士革設立市場，如同我父親在撒瑪黎雅所設立的一樣。」阿哈布說：「我就根據這條約放你走。」這樣，君王與他訂立了條約，放他走了。阿哈布失策受責
35 Hina Gode da amane hamoma: ne sia: beba: le, balofede dunu ilia gilisisu ganodini, balofede dunu afae da ea sama balofede dunu amo ea e fama: ne sia: i. Be ea sama da e famu higa: iba: le, hame fai.
那時，有個先知的弟子奉上主的命，對自己的同伴說：「請你打我! 」那人卻拒絕打他。
36 Amaiba: le, balofede dunu da ea samama amane sia: i, “Di da Hina Gode Ea hamoma: ne sia: i hame nababeba: le, di da na yolesili, hedolowane laione wa: mega fane legei dagoi ba: mu.” Amalalu, amo balofede dunu da fisili, ahoabeba: le, laione wa: me da misini, e medole legei.
他就對那人說：「既然你不聽上主的命，看，你一離開我，就有一個獅子把你咬死。」那人一離開他，果然路上遇見一隻獅子，把他咬死了。
37 Amalalu, balofede dunu (amo da ea samama e fama: ne sia: i), amo da eno dunuma amane sia: i, “Na fama!” Amo dunu da amane hamoi. E da balofede dunu ea odagia ha: gi fabeba: le, balofede da se nabi.
以後，先知的弟子有遇見一個人，對他說：「請你打我! 」那人就動手打他，將他打傷了。
38 Balofede dunu da ea odagia abula gadelai amoga la: la: gili (amo da ea ba: su afadenema: ne hamoi) asili, Isala: ili hina bagade baligili masa: ne, logo bega: ouesalu.
先知便站在路旁，用頭巾遮住自己的眼睛，等候君王。
39 Hina bagade da e baligimusa: ahoanoba, balofede da ema amane wele sia: i, “Hina bagade! Na da gegesu ganodini gegenanoba, dadi gagui dunu afae da ha lai dunu gagulaligili, nama oule misini, amane sia: i, ‘Amo dunu noga: le sosodo aligima! Be di da noga: le hame sosodo aligisia amola e da dafawane hobeasea, di da dabe ima: ne, medole legei dagoi ba: mu. O amai hame galea, dabe silifa fage 3,000 agoane ima.’
君王從那裏經過時，他便對君王呼喊說：「你的僕人出來交戰，忽有一個人轉來，給我帶來一個人說：你要看守這個人，倘若失蹤了，定要你替他償命，或賠償一「塔冷通」銀子。
40 Be na da eno hawa: hamosu hamobeba: le, amo dunu da hobeale asi.” Hina bagade da bu adole i, “Disu da dia dawa: ma: ne dabe se imunu sia: i dagoi. Di da dabe imunu galebe.”
你的僕人正在東忙西亂時，那人不見了。」以色列王對他說：「這就是你的定案，你已經自下判決。」
41 Balofede dunu da ea odagia abula ga: i, amo gadelale fasibi ba: loba, hina bagade da e da balofede dunu afae dawa: i.
他於是急忙拉下他遮眼的頭巾，以色列王纔認出他原是一位先知。
42 Amalalu, balofede da hina bagadema amane sia: i, “Hina Gode da amane sia: sa, ‘Na da di Beneha: ida: de medole legema: ne sia: i. Be di da e masa: ne, sesali. Amaiba: le, di da amo dabele, medole legei dagoi ba: mu. Amola dia dadi gagui wa: i da Silia dadi gagui wa: i hobeale masa: ne sesaliba: le, ilia da gugunufinisi dagoi ba: mu.’”
先知對君王說：「上主這樣說：你既然親手放走了我所要消滅的人，所以你要替他償命，你的人民必意抵償他的人民。」
43 Hina bagade da da: i dioi bagadewane, Samelia sogega buhagi.
以色列王悶悶不樂地回了撒瑪黎雅，進了自己的宮殿。
