< Lukas 1 >
1 CEREN anhitzec escu eçarri baitu narratione baten scribatzera complituqui gure artean certificatu içan diraden gaucéz,
如你所知,很多人都曾试图用文字记录我们参与的成就。
2 Eçagutzera eman draucuten beçala lehen hatsetic ikussi dituztenéc eta hitzaren ministre içan diradenéc.
他们所记录的证据,来自最早见证和传递上帝讯息之人。
3 Niri-ere on iruditu içan ciaitadac gucia hatsetic finerano diligentqui comprehendituric, hiri punctuz punctu heçaz scribatzera, o Theophile gucizco excellenteá:
由于我从始至终都参与其中,所以应该可以准确无误地撰写所发生的一切。
4 Hobequi eçagut deçánçat ikassi dituán gaucén eguiá.
敬爱的提阿非罗们,我之所以这么做,是为了让你们确认自己所学之道完全值得信赖。
5 HERODES Iudeaco regueren egunetan cen Zacharias deitzen cen Sacrificadorebat, Abiaren araldetic: eta haren emaztea cen Aaronen alabetaric, eta haren icena Elisabeth.
希律担任犹太王的那段时间,亚比雅班里有一位名叫撒迦利亚的祭司,他妻子以利沙伯是亚伦的后人。
6 Biac ciraden iusto Iaincoaren aitzinean, Iaunaren, manamendu eta ordenança gucietan reprochuric gabe çabiltzanac.
他们的一举一动都遵循上帝正道,严格遵守主所立下的一切诫命规条。
7 Eta haourric etzutén, ceren Elisabeth steril baitzen, eta biac baitziraden adinez aitzinaratuac.
但他们没有孩子,因为以利沙伯无法生育,而且二人都年岁已高。。
8 Guertha cedin bada, harc Iaincoaren aitzinean bere aldian sacrificadoregoa exercitzen çuenean,
有一天,撒迦利亚按照排班的时间履行作为上帝祭司的职责,
9 Sacrificadoregoaren officioco costumaren araura, çorthea eror baitzequión Iaunaren templean sarthuric encensamenduaren eguiteco.
照惯例抽签后,他被选中进入主的神庙上香。
10 Eta populu guciac campoan othoitz eguiten çuen encensamendua eguiten cen orduan.
在烧香的过程,众人都在外面祈祷。
11 Eta aguer cequión Iaunaren Aingueruä, cegoela encensamenduco aldarearen escuinean.
这时天使向撒迦利亚显化,立于香坛的右侧。
12 Eta Zacharias trubla cedin hura ikussiric, eta icidurabat eror cedin haren gainera.
撒迦利亚见状颇感惊慌,非常害怕。
13 Orduan erran ciecón Aingueruäc, Eztuala beldurric Zacharias: ecen ençun içan duc hire othoitzá, eta Elisabeth eure emaztea erdiren çaic seme batez: eta hari icen emanen draucac Ioannes
天使说:“撒迦利亚,别害怕,上帝听到了你的祈求。你妻子以利沙伯将为你生下一子,你将为他起名为约翰。
14 Eta bozcario eta alegrança vkanen duc, eta anhitz haren sortzearen gainean alegueraturen dituc,
这孩子会为你带来欢喜和快乐,许多人都会来庆祝他的降生。
15 Ecen handi içanen duc Iaunaren aitzinean, eta mahatsarnoric ez berce arnoric eztic edanen: eta Spiritu sainduaz betheren datec bere amaren sabeleandanic.
他将成为主面前的尊者,滴酒不沾,未降生之前便有圣灵附体。
16 Eta anhitz Israeleco haourretaric conuertituren dic berén Iainco Iaunagana.
他将带领众多以色列人,回到主、也就是他们的上帝身边。
17 Eta hura ioanen duc haren aitzinean Eliasen spiriturequin eta verthuterequin, conuerti ditzançat aitén bihotzac semetara eta desobedientac iustoén çuhurtassunera: Iaunari populu vngui instruitubat appain dieçonçat.
他将以以利亚的圣灵和力量走在前,劝说父亲们关爱自己的儿女,规劝悖逆之人走正道,让民众准备好迎接主。”
18 Orduan erran cieçon Zachariasec Aingueruäri, Nolatán hori eçaguturen dut? ecen ni nauc çahar, eta ene emaztea duc bere egunetan aitzinaratua.
撒迦利亚问天使:“我要如何相信这一切?我老了,我妻子也是一把年纪。”
19 Eta ihardesten çuela Aingueruäc erran cieçon, Ni nauc Gabriel Iaincoaren aitzinean assistitzen naicena, eta igorri içan nauc hirequin minçatzera, eta berri on hauen hiri declaratzera.
天使回答:“我是上帝面前的加百列,奉命向你传话,告诉你这个好消息。
20 Eta horrá, mutu içanen aiz eta ecin minçaturen aiz, gauça hauc eguin ditecen egunerano: ceren ezpaitituc sinhetsi ene hitz bere demborán complituren diradenac.
但你并不相信我所说的一切,所以你会失语,直到我所言之事成真,你才能开口说话。”
21 Eta populua cegoen Zachariasen beguira, eta miresten çuen nola harc hambat berancen çuen templean.
众人正在外面等候撒迦利亚,见他迟迟未从神庙出来,很是奇怪。
22 Eta ilki cenean ecin minça cequidien, eta eçagut ceçaten ecen cembeit visione ikussi çuela templean: ecen keinuz aditzera emaiten cerauen, eta mutu guelditu ican cen.
但他出来时却真的失语了,无法讲话,只能打手势。于是众人意识到刚才在神庙中出现了神迹。
23 Eta guertha cedin, haren officioco egunac acabatu ciradenean, bere etcherát itzul baitzedin.
他完成自己的职责后便回了家。
24 Eta egun hayén ondoan haren emazte Elisabethec concebi ceçan: eta estal cedin borz hilebethez, cioela,
几天后,他妻子以利沙伯果真怀孕,在家中待了五个月。
25 Segur, hunela eguin vkan draut Iaunac, visitatu nauen egunetan, ene laidoa guiçonén artetic ken leçançat.
她说:“这一切是主的旨意,他这样待我,便是要让我不再在世人面前感到羞辱。”
26 Eta seigarren hilebethean igor cedin Gabriel Aingueruä Iaincoaz Galileaco hiri Nazareth deitzen denera:
在怀孕的第六个月,上帝派天使加百列来到加利利的拿撒勒镇,现身在一个名叫玛利亚的少女面前。
27 Dauid-en etchetico Ioseph deitzen cen guiçon-batequin fedatua cen virgina batgana: eta virginaren icena cen Maria.
玛利亚当时已与一位名叫约瑟夫的男人订婚。
28 Eta Aingueruäc hura baithara sarthuric, erran ceçan, Salutatzen aut gratia eguin çainaná: Iauna dun hirequin, benedicatua hi emaztén artean.
天使向她问候,然后对她说“你很幸运,主与你同在。”
29 Eta hura, Ainguerua ikussiric trubla cedin haren erranaren gainean, eta pensatzen çuen ceric licén salutatione hura.
玛利亚对此颇感困惑,不知道这问候到底意味着什么。
30 Orduan diotsa Aingueruäc, Mariá, eztunala beldurric, ecen eriden dun gratia Iaincoa baithan.
天使说:“玛利亚,不要怕!因为上帝已对你施以恩典。
31 Eta horrá, concebituren dun eure sabelean, eta erdiren aiz seme batez eta deithuren dun haren icena Iesus.
你将怀孕生子,那婴儿将起名叫耶稣。
32 Hura içanen dun handi, eta eritziren ciayón Subiranoaren Semé: eta emanen diraucan Iainco Iaunac bere aita Dauid-en thronoa.
他将成为一位伟人,被称为至高上帝之子,上帝将把向其赐予祖先大卫的王位,
33 Eta regnaturen din Iacob-en etchearen gainean eternalqui, eta haren resumaren finic eztun içanen. (aiōn )
他将永远统治雅各的家园,他的王国将永续存在。” (aiōn )
34 Erran ciecón orduan Mariac Aingueruäri, Nola içanen da hori, guiçonic eçagutzen eztudanaz gueroz.
玛利亚问天使:“但这怎能可能?我还是处女。”
35 Eta ihardesten çuela Aingueruäc erran cieçón, Spiritu saindua hire gainera ethorriren dun eta Subiranoaren verthuteac itzal eguinen draun eta halacotz hitaric sorthuren den saindua, Iaincoaren Seme deithuren dun.
天使回答:“圣灵将降临于你,至高上帝将笼罩于你。那即将诞下的婴儿生而神圣,将被称为上帝之子。
36 Eta hará, Elisabeth hire lehen gussua, harc-ere concebitu din semebat bere çahartzean, eta hil haur din seigarrena steril deitzen cenac.
甚至连你的亲戚以利沙伯都怀孕了,人们说那女人无法生育,现在怀胎已有六个月。
37 Ecen eztun deus impossibleric içanen Iaincoa baithan.
对于上帝而言,一切皆有可能。”
38 Eta erran ceçan Mariac, Huná Iaunaren nescatoa: eguin bequit hire hitzaren araura. Eta parti cedin harenganic Aingueruä.
玛利亚说:“我听你的,随时准备服侍上帝,愿你所言的事情发生在我身上。”于是天使便离开了。
39 Eta iaiquiric Maria egun hetan ioan cedin mendietara lehiatuqui Iudaco hiri batetara.
稍后,玛利亚准备了一下便急忙赶去犹太山地的一座城市,
40 Eta sar cedin Zachariasen etchera, eta saluta ceçan Elisabeth.
来到撒迦利亚的家。她走进屋向以利沙伯问安。
41 Eta guertha cedin, ençun ceçanean Elisabethec Mariaren salutationea, iauz baitzedin haourra haren sabelean, eta bethe cedin Spiritu sainduaz Elisabeth:
听见玛利亚的问候,以利沙伯腹中的婴儿立刻开始跳动,表达着喜悦。圣灵注入了以利沙伯的体内,
42 Eta oihuz iar cedin voz handiz, eta erran ceçan, Benedicatua hi emaztén artean, ecen benedicatua dun hire sabeleco fructua.
于是她高声说:“你是一位如此有福的女人,你腹中的婴儿能由你诞下,也是一种福气!
43 Eta nondic haur niri, ethor dadin ene Iaunaren ama enegana?
我太荣幸了,我主之母能够造访我的寒舍。
44 Ecen huná, hire salutationearen voza ene beharrietara heldu içan den beçain sarri, iauci içan dun bozcarioz haourra ene sabelean.
听到你问候的那一刻,我腹中的婴儿就欢喜跳跃。
45 Eta dohatsu aiz sinhetsi baitun, ceren complituren baitirade Iaunaz erran çaizquinan gauçác
你真荣幸,因为你已确信,主将把对你的承诺变为现实!”
46 Eta dio Mariac, Magnificatzen du ene arimác Iauna.
玛利亚说:“赞美主!
47 Eta alegueratu da ene spiritua Iainco ene Saluadorea baithan.
上帝救世主让我如此欢喜,
48 Ceren behatu vkan baitu bere nescatoaren beheratassunera: ecen huná, hemendic harat dohatsu erranen naute generatione guciéc.
因为我作为他的仆人,尽管身世卑微,他却决定垂青于我。今后万代都会认为我是获得赐福之人。
49 Ecen gauça handiac eguin drauzquit botheretsu denac: eta haren icena saindu da:
全能上帝对我做出伟大之举,他的名字如此神圣。
50 Eta haren misericordia da generationetaric generationetara haren beldurra dutenetara.
他的怜悯将在尊敬他的世界中传递。
51 Botheretsuqui eguin vkan du bere bessoaz: deseguin ditu superboac berén bihotzeco pensamenduan.
他凭借其力量,击败了那些自作聪明之人。
52 Egotzi ditu botheretsuac thronoetaric, eta goratu ditu chipiac.
他能够让位高权重之人跌落王位,让谦卑之人获得升华,
53 Gosse ciradenac bethe ditu onez: eta abratsac igorri ditu hutsic
他让饥肠辘辘之人饱餐美食,也让富足之人两手空空。
54 Sustengatu vkan du Israel bere haourra, bere misericordiáz orhoit içanez.
在他的帮助下,他的仆人以色列将永记他的怜悯, (aiōn )
55 Gure aitey minçatu çayen beçala, Abrahami eta haren haciari iagoiticotz. (aiōn )
正如他向我们先父、亚伯拉罕及其后裔所做的承诺。”
56 Eta egon cedin Maria harequin hirur hilebetheren inguruä: guero itzul cedin bere etcherát.
玛利亚和以利沙伯同住了三个月,然后便返回自己的家。
57 Eta compli cedin Elisabethen ertzeco demborá: eta erdi cedin seme batez.
以利沙伯终于诞下一名男婴。
58 Eta ençun ceçaten haren auçoéc eta ahaidéc, nola frangoqui Iaunac bere misericordia declaratu çuen harengana, eta alegueratzen ciraden harequin.
邻居和亲戚们得知主向她施以如此善意,便和她一同庆祝。
59 Eta guertha cedin, çortzigarreneco egunean ethor baitzitecen haourtchoaren circonciditzera, eta deitzen çuten hura bere aitaren icenaz, Zacharias.
到了第八天,他们前来为孩子行割礼,打算让他随父亲的名字叫撒迦利亚。
60 Baina ihardesten çuela haren amac erran ceçan, Ez, baina deithuren da Ioannes.
但以利沙伯说:“不要,他应该叫做约翰。”
61 Eta erran cieçoten, Eztun nehor hire ahaidetan icen horrez deitzen denic.
众人回答:“但你的亲戚中并没有这样的名字。”
62 Orduan keinu eguin cieçoten haren aitari, nola nahi luen hura dei ledin.
他们通过手势询问孩子的父亲撒迦利亚,询问他的意见。
63 Eta harc tableta batzuren escaturic scriba ceçan, cioela, Ioannes da horren icena. Eta mirets ceçaten guciéc.
撒迦利亚示意要写字。令众人诧异的是,他写下的是:“他就叫约翰。”
64 Eta irequi cedin bertan haren ahoa, eta haren mihia lacha cedin: eta minço cen laudatzen çuela Iaincoa.
忽然他再次开口说话了,开始赞美上帝。
65 Eta icidura ethor cedin aldiri hetaco gucién gainera, eta Iudaco herri mendiçu orotan publica citecen hitz hauc guciac.
这一切让住在周围的人心生敬畏,这个消息很快就传遍整个犹太山地。
66 Eta ençun cituzten guciéc, eçar citzaten bere bihotzean, erraiten çutela, Nor haourtcho haur içanen da? Eta Iaunaren escua cen harequin.
众人听闻此事便思量它的含义:“这孩子将会成为怎样的人?”因为很显然,他对上帝而言非常特别。
67 Orduan haren aita Zacharias bethe cedin Spiritu sainduaz: eta prophetiza ceçan, cioela,
婴儿的父亲撒迦利亚体内充满了圣灵,他预言道:
68 Laudatu dela Israeleco Iainco Iauna, ceren visitatu eta redemitu baitu bere populua.
“主就是以色列的上帝,他如此伟大,因为他降临到子民之中,为其赋予自由,
69 Eta alchatu baitraucu saluamendutaco adarra Dauid bere cerbitzariaren etchean.
他向其仆人大卫的家族赐予伟大的救赎,
70 Nola minçatu içan baita bere Propheta saindu bethidanic içan diradenen ahoz. (aiōn )
正如他自古以来借由其神圣先知所传达的预言。 (aiōn )
71 Salbu içanen guinela gure etsayetaric eta guri gaitz çarizcuten gucién escutic.
他承诺拯救我们摆脱敌人,远离那些憎恨我们的人。
72 Gure aitey misericordia leguiençat, eta orhoit licén bere alliança sainduaz:
他怜悯我们的祖先,记得他的圣约,
73 Eta gure Aita Abrahami eguin ceraucan iuramenduaz:
那是他向我们的祖先亚伯拉罕所发誓言。
74 Ecen emanen ceraucula, beldur gabe gure etsayén escuetaric deliuraturic, hura cerbitza guineçan,
他让我们摆脱恐惧,从敌人手中拯救我们,
75 Saindutassunetan eta iustitiatan haren aitzinean, gure vicico egun gucietan.
这让我们可以毕生遵循正道并服侍于他。
76 Eta hi haourtchoá, Subiranoaren Propheta deithuren aiz: ecen ioanen aiz Iaunaren beguitharte aitzinean, haren bideac appain ditzançat,
尽管你现在只是一个婴儿,但却会被称为至高上帝的先知,因你将先于主之前,为他铺好道路,
77 Eta eman dieçoançat saluamenduco eçagutzea haren populuari, hayén bekatuén barkamenduaz.
通过宽恕其子民的罪,传播救赎的讯息。
78 Gure Iaincoaren affectione misericordiosoaz, ceinez visitatu vkan baiquaitu, Orientac garaitic:
蒙上帝对我们的关爱怜悯,天堂的黎明将降临照耀我们,
79 Argui daguiençat ilhumbean eta herioaren itzalean iarriric daudeney, gure oinen baquezco bidera chuchenceagatic.
照亮那些活在黑暗中、笼罩在死亡阴影中的人,引导我们走上平安之路。”
80 Eta haourtchoa handitzen eta spirituz fortificatzen cen: eta egon cedin desertuetan Israeli manifestatu behar içan çayón egunerano.
这个叫做约翰的男孩逐渐长大,精神变得很强大。他一直住在荒野之中,等待在以色列人中公开露面的时机。