मत्ती 5
1 ईसु माणहु ना मेळा ने देखीन बड़ा पोर चड़ ज्यो, अने तां बह ज्यो। ता तीना चेला तीनीन्तां आया।
Ugledavši mnoštvo, uziđe na goru. I kad sjede, pristupe mu učenici.
2 अने तीहयो तीमने आहयु केतो जाय्न ह़ीकापण आपवा बाज ज्यो;
On progovori i stane ih naučavati:
3 “जुगाळा से तीहया जे मन ना गरीब से! काहाके ह़रग नु राज तीमनुत से।”
“Blago siromasima duhom: njihovo je kraljevstvo nebesko!
4 “जुगाळा से तीहया, जे दुखी हय्न रड़े काहाके तीमने सांती जड़हे।”
Blago ožalošćenima: oni će se utješiti!
5 “जुगाळा से तीहया जे नीचळा से! काहाके आहयी धरती ना हकदार्या से।”
Blago krotkima: oni će baštiniti zemlju!
6 “जुगाळा से तीहया, जे धरमीपणा ना भुकला अने तरहेला से! काहाके भगवान तीमने नीरहा कर देहे।”
Blago gladnima i žednima pravednosti: oni će se nasititi!
7 “जुगाळा से तीहया, जे गीणाळ्ळा से! काहाके भगवान तीमनी पोर गीण करहे।”
Blago milosrdnima: oni će zadobiti milosrđe!
8 “जुगाळा से तीहया, जीमना मन चोखला से! काहाके तीहया भगवान ने देखहे।”
Blago čistima srcem: oni će Boga gledati!
9 “जुगाळा से तीहया, जे मेळ कराव्वा वाळा से! काहाके तीहया भगवान ना सोरा केवायहे।”
Blago mirotvorcima: oni će se sinovima Božjim zvati!
10 “जुगाळा से तीहया, जे धरमीपणा ना कारण दुख झेले, काहाके ह़रग नु राज तीमनुत से।”
Blago progonjenima zbog pravednosti: njihovo je kraljevstvo nebesko!”
11 “जुगाळा से तमु, जत्यार माणहु मारीन करते तमारी नामबद्दी करे अने वेला पाड़े, अने तमारी पोर आखी भातीन कुहराय करीन झुटो गुनो लगाड़े।
“Blago vama kad vas - zbog mene - pogrde i prognaju i sve zlo slažu protiv vas!
12 तमु खुस रेजो अने खुसी मनावजो काहाके तमारी वाटु ह़रग मे घणु मोटु ईलाम से। काहाके आहयीत रीते भगवान वगे गेथा केण्या माणहु ने वेला पाड़ता हता।”
Radujte se i kličite: velika je plaća vaša na nebesima! Ta progonili su tako proroke prije vas!”
13 तमु धरती नु खारलु मीठु से। कदीम खारलु मीठु नु खारापण जत रेय, ता तीने कानी बी चीज वेर खारु नी कर सके, अने तीहयु कंय काम नु नी रेय। अने तीहयु बारथु नाखवा अने माणहु ना पोग तळे कचरायवा वाटु से।
“Vi ste sol zemlje. Ali ako sol obljutavi, čime će se ona osoliti? Nije više ni za što, nego da se baci van i da ljudi po njoj gaze.”
14 तमु कळी नु वीजाळु से। जे ह़ेर बड़ा पोर वहलु से तीहयु ह़ताये नी।
“Vi ste svjetlost svijeta. Ne može se sakriti grad što leži na gori.
15 माणहु दीवो धपाड़ीन कांगणी तळे नी मेले, बाखीन दीवलाय पोर मेले, ता तीहयो दीवो आखा घोरल्या ने वीजाळु आपे।
Niti se užiže svjetiljka da se stavi pod posudu, nego na svijećnjak da svijetli svima u kući.
16 दीवा नु वीजाळु नी तेम भबलीन तमारा भला काम बी माणहु अगळ उजन्ता हयवा देवो। तीनी सी तीहया तमारा भला काम ने देखीन ह़रगे वाळा तमारा भगवान बाह नी बड़ाय करे।
Tako neka svijetli vaša svjetlost pred ljudima da vide vaša dobra djela i slave Oca vašega koji je na nebesima.”
17 तमु ईसम ना ह़मजो के मुसान लीखली सास्तर ने अने भगवान वगे गेथा केण्या माणहुन सास्तर ने खत्तम करवा आवलो। मे तीमने खत्तम नी, बाखीन पुरी करवा आवलो से।
“Ne mislite da sam došao ukinuti Zakon ili Proroke. Nisam došao ukinuti, nego ispuniti.
18 मे तमने ह़ाचलीन केम, के जत्यार लग ह़रग अने धरती खत्तम नी हय जाय, मुसा नी लीखली सास्तर ना बोल नी एकीक वात अने एकीक अक्सर पुरो हया वगर नी टळे।
Zaista, kažem vam, dok ne prođe nebo i zemlja, ne, ni jedno slovce, ni jedan potezić iz Zakona neće proći, dok se sve ne zbude.
19 एतरे जे कोय आहया हुकम मे गेथा काना बी नान्ला हुकम ने पाळवा सोड़ देय, तीहयो ह़रग राज मे नानो केवायहे। पण जे कोय तीहया हुकम ने पाळ्या करहे अने तीमने ह़ीकाड़हे, तीहयो ह़रग ना राज मे मोटो केवायहे।
Tko dakle ukine jednu od tih, pa i najmanjih zapovijedi i tako nauči ljude, najmanji će biti u kraljevstvu nebeskom. A tko ih bude vršio i druge učio, taj će biti velik u kraljevstvu nebeskom.”
20 मे तमने केम, कदीम तमु चोखली सास्तर ह़ीकाड़न्या गेथा अने फरीसी माणहु गेथा वदीन धरमपणा मे नी चालो ता तमु ह़रग राज मे नी भराय सके।
“Uistinu kažem vam: ne bude li pravednost vaša veća od pravednosti pismoznanaca i farizeja, ne, nećete ući u kraljevstvo nebesko.”
21 तमु ह़मळी लेदला से, तमारा आड़ा-बुड़ा ने आहयु केदलु हतु के मारजो नी, जे कोय मारहे ता कोरट-कचवरी मे नीयाव ना दाड़े डंड नी लायक ठेरहे।
“Čuli ste da je rečeno starima: Ne ubij! Tko ubije, bit će podvrgnut sudu.
22 पण मे तमने केम जे कोय आह़फा ना भाय पोर रीह करहे तीने कोरट-कचवरी मे नीयाव ना दाड़े डंड नी लायक ठेरहे। अने कदीम कोय आह़फा ना भाय ने रीकामा, केहे तीहयो मोट्ली पंचु मे डंड नी लायक ठेरहे; अने जे कोय आह़फा ना भाय ने ए गांडा, केहे तीहयो नरक नी आक्ठी नो डंड नी लायक ठेरहे। (Geenna g1067)
A ja vam kažem: Svaki koji se srdi na brata svoga, bit će podvrgnut sudu. A tko bratu rekne 'Glupane!', bit će podvrgnut Vijeću. A tko reče: 'Luđače!', bit će podvrgnut ognju paklenomu.” (Geenna g1067)
23 कदीम तमु वेदी पोर आह़फा नी भेट चड़ाव्वा लाय र्या हय, अने तां ह़ारीक तमने आहयु फोम आवे के मारा भाय ना मन मे मारी भणी गेथु कंय वीरोद से।
“Ako dakle prinosiš dar na žrtvenik pa se ondje sjetiš da tvoj brat ima nešto protiv tebe,
24 ता तु आह़फा नी भेट तांत वेदी अगळ रेवा दीन पेले आह़फा भाय ह़ाते मेळ कर ले अने अळतेण आवीन भेट ने चड़ावो।
ostavi dar ondje pred žrtvenikom, idi i najprije se izmiri s bratom, a onda dođi i prinesi dar.”
25 तारो वेरी तने थाणा मे लीन जवा वखत वाट्येत हय, ता तीने छोटोत आह़फा नो दोस्तीदार बणाय ले कंखर तीहयो तने नीयाव करन्या ना हात मे कर देय, अने नीयाव करन्यो तने सीपायड़ा ना हात मे कर देय, अने सीपायड़ा तने जेल मे कुंड देय।
“Nagodi se brzo s protivnikom dok si još s njim na putu, da te protivnik ne preda sucu, a sudac tamničaru, pa da te ne bace u tamnicu.
26 मे तने ह़ाचलीन केम, तु जेल सी तां लग नी छुट सकतो जांह तक तु पाय-पाय नी आप देय।
Zaita, kažem ti, nećeš izići odande dok ne isplatiš do posljednjeg novčića.”
27 तमु जाणो के आहयु केदलु से, छीनाळु नी करजो,
“Čuli ste da je rečeno: Ne čini preljuba!
28 पण मे तमने केम, जे कोय कानी बयर भणी तीनी ह़ाते छीनाळु करवा नो वीच्यार करीन देखे, ता तीहयो आह़फा ना मन मे तीनी ह़ाते छीनाळु कर लेदलो से।
A ja vam kažem: Tko god s požudom pogleda ženu, već je s njome učinio preljub u srcu.
29 कदीम तमारो जमण्यो डोळो तमने पाप करावे, ता तीने काडीन नाख देवो। काहाके वारु ते आहयुत से के तमारा डील मे ना एक अंग खुट जाय, पण तमारु आखु डील नरक मे नी आक्ठी मे नी नखाये। (Geenna g1067)
Ako te desno oko sablažnjava, iskopaj ga i baci od sebe. Ta bolje je da ti propadne jedan od udova, nego da ti cijelo tijelo bude bačeno u pakao. (Geenna g1067)
30 अने कदीम तमारो जमण्यो हात पाप करे, ता तीने वाडीन नाख देवो; वारु आहयुत से के तमारा डील मे नु भले एक अंग खुट जाय, पण तमारु आखु डील नरक मे नी नखाये। (Geenna g1067)
Ako te desnica tvoja sablažnjava, odsijeci je i baci od sebe. Ta bolje je da ti propadne jedan od udova, nego da ti cijelo tijelo ode u pakao.” (Geenna g1067)
31 आहयु बी केदलु हतु के, जे कोय आह़फा नी लाडी ने सोड़े तीहयो तीने सोड़वा नी चीट्ठी लीखीन पुरावा भेळ आप देवा जोवे।
“Rečeno je također: Tko otpusti svoju ženu, neka joj dade otpusnicu.
32 बाखीन मे तमने केम, छीनाळा नी वात ने सोड़ीन काना बी बीजा कारण सी, जे आह़फा नी लाडी ने सोड़े; ता तीहयो तीने छीनाळु करावे, अने जे कोय तीहयी छुट्ली बयर सी वेवा करे, तीहयो बी छीनाळु करे।
A ja vam kažem: Tko god otpusti svoju ženu - osim zbog bludništva - navodi je na preljub i tko se god otpuštenom oženi, čini preljub.”
33 तमु आहयु बी ह़मळी र्या के आड़ा-बुड़ा सी केदलु हतु के झुटी ह़ाम नी खाजो, पण मालीक सी करली ह़ाम ने पुरी करजो।
“Čuli ste još da je rečeno starima: Ne zaklinji se krivo, nego izvrši Gospodinu svoje zakletve.
34 पण मे तमने केम ह़ाम नी खाजो। ह़रग नी ह़ाम बी नी खाजो, काहाके ह़रग भगवान नी राजगादी से;
A ja vam kažem: Ne kunite se nikako! Ni nebom jer je prijestolje Božje.
35 धरती नी ह़ाम नी खाजो, काहाके तीहयी तीनो पोग मेलवा नो पाटलो से। यरुसलेम नी ह़ाम नी खाजो, काहाके यरुसलेम मोट्ला राजा नु ह़ेर से।
Ni zemljom jer je podnožje njegovim nogama. Ni Jeruzalemom jer grad je Kralja velikoga!
36 अने आह़फा ना मुंडा नी बी ह़ाम नी खाजो, काहाके तमने मुंडा नो एक बी नीम्बाळा धोळा नीता काळा नी कराये।
Ni svojom se glavom ne zaklinji jer ni jedne vlasi ne možeš učiniti bijelom ili crnom.
37 कदीम तमारी वात “होव हय” ता “होव केजो” अने “नी” हय ता “नी” केजो। काहाके आनी गेथु वदु केय तीहयु बुराय मे गेथु से।
Vaša riječ neka bude: 'Da, da, - ne, ne!' Što je više od toga, od Zloga je.”
38 “तमु आहयु बी ह़मळी र्या के केदलु हतु के ‘एक डोळा बदले, एक डोळो, अने एक दात बदले, एक दात।’”
“Čuli ste da je rečeno: Oko za oko, zub za zub!
39 पण मे तमने केम, काना बी कुहर्या माणेह नो वीरोद ना करो; पण कदीम कोय तमारा जमणा गाल्या पोर थापड़ देय, ता तीनी भणी बीजु गाल्यु बी फीरवी देवो।
A ja vam kažem: Ne opirite se Zlomu! Naprotiv, pljusne li te tko po desnom obrazu, okreni mu i drugi.
40 कदीम कोय तारी पोर जोर करीन तमारु डगलु मांगे ता तीने आह़फा नो कोट बी आप देवो।
Onomu tko bi se htio s tobom parničiti da bi se domogao tvoje donje haljine prepusti i gornju.
41 अने कदीम कोय तमने जोर करीन एक कीलोमीटर ली जाय ता तीनी ह़ाते बे कीलोमीटर चालीन जावो।
Ako te tko prisili jednu milju, pođi s njim dvije.
42 जे कोय तमारी पांह मांगे, ता तीने आप देवो, अने कोय तमारी पांह उदार मांगे, तीने नी ना केवो।
Tko od tebe što zaište, podaj mu! I ne okreni se od onoga koji hoće da mu pozajmiš.”
43 तमु ह़मळी र्या: केदलु हतु के आह़फा ना ह़ाते वाळा ने मोंग करो अने आह़फा ना वेरी सी रीह राखो।
“Čuli ste da je rečeno: Ljubi svoga bližnjega, a mrzi neprijatelja.
44 पण मे तमने केम, आह़फा ना वेरी ने मोंग करो। अने जे कोय तमने वेला पाड़े, तीमनी वाटु वीन्ती करो।
A ja vam kažem: Ljubite neprijatelje, molite za one koji vas progone
45 ईसम करीन तमु आह़फा ना ह़रग वाळा भगवान बाह नी अवल्यात बण जहु; काहाके तीहयो भोळा अने कुहर्या बेम माणहु पोर आह़फा नु दाड़ो उगाड़े अने धरमी अने वण-धरमी बेम माणहु पोर पाणी पाड़े।
da budete sinovi svoga oca koji je na nebesima, jer on daje da sunce njegovo izlazi nad zlima i dobrima i da kiša pada pravednicima i nepravednicima.
46 कदीम तमु तीमनेत मोंग करो, जे तमने मोंग करे, ता तमने ह़ु फोळ जड़हे? एवो मोंग ते फाळो लेवा वाळा बी नी करे।
Jer ako ljubite one koji vas ljube, kakva li vam plaća? Zar to isto ne čine i carinici?
47 अने कदीम तमु आह़फा ना भाय ने एतरोत वारु से, के करीन पुछो, ता तमु कानु मोटु काम कर र्या? आड़जात्या माणहु ईसम नी करे ह़ु?
I ako pozdravljate samo braću, što osobito činite? Zar to isto ne čine i pogani?”
48 एतरे तमु पुरा पाका बणो, जीसम तमारो ह़रग वाळो बाह पुरो पक्को से।
“Budite dakle savršeni kao što je savršen Otac vaš nebeski!”
