< Nangen Nob Tomange 16 >
1 Bulus tak bou Darbe kange listira, la nii bwankako kange co ti ki Timoti wiwi, bibwe nawiye Yahuda wo nii bilenke, dila Tee ce Baheline.
Κατήντησεν δὲ (καὶ *no*) εἰς Δέρβην καὶ (εἰς *no*) Λύστραν. καὶ ἰδοὺ μαθητής τις ἦν ἐκεῖ, ὀνόματι Τιμόθεος, υἱὸς γυναικὸς (τινος *k*) Ἰουδαίας πιστῆς, πατρὸς δὲ Ἕλληνος·
2 Cii tok dikero kenti dorcer nyi nubo wo Listira kange Ikoniya.
ὃς ἐμαρτυρεῖτο ὑπὸ τῶν ἐν Λύστροις καὶ Ἰκονίῳ ἀδελφῶν.
3 Bulus cui naci ya yam kange co, la cin to cho, cin biye cinen laro ker yahudawa wo fiye tini curo nineu. wori gwamce nyimom ki tece nii heline.
τοῦτον ἠθέλησεν ὁ Παῦλος σὺν αὐτῷ ἐξελθεῖν, καὶ λαβὼν περιέτεμεν αὐτὸν διὰ τοὺς Ἰουδαίους τοὺς ὄντας ἐν τοῖς τόποις ἐκείνοις· ᾔδεισαν γὰρ ἅπαντες ὅτι Ἕλλην (ὁ πατὴρ *N(k)O*) αὐτοῦ ὑπῆρχεν.
4 Kambo ci cukenti mor cinanlore, ciin nerang nyal tinimbo nob tomangebo wo kange. nubo dur tinimbo wo mor Ursalima ciya cike ri, naci bwangten.
ὡς δὲ διεπορεύοντο τὰς πόλεις, παρεδίδοσαν αὐτοῖς φυλάσσειν τὰ δόγματα τὰ κεκριμένα ὑπὸ τῶν ἀποστόλων καὶ (τῶν *k*) πρεσβυτέρων τῶν ἐν Ἱεροσολύμοις.
5 La nubo bikur wabereu fiya bikwan neret mor bilenke la ciin kila cii cobten ti diye ki diye.
Αἱ μὲν οὖν ἐκκλησίαι ἐστερεοῦντο τῇ πίστει καὶ ἐπερίσσευον τῷ ἀριθμῷ καθ᾽ ἡμέραν.
6 Bulus kange nubo tikan co tiyeu ya mor cungko Phrygia kange Galatiaya, wori yuwa tangbe kwamako ywanmci tokka ker cero cunga ko Asia.
(διῆλθον *N(k)O*) δὲ τὴν Φρυγίαν καὶ (τὴν *k*) Γαλατικὴν χώραν κωλυθέντες ὑπὸ τοῦ ἁγίου πνεύματος λαλῆσαι τὸν λόγον ἐν τῇ Ἀσίᾳ,
7 Ki kwama wo cii bow bidom kange Misiyari, cii cuwa na ci do mor Bitiniya, dila yuwa tangbe Yesu ywamci.
ἐλθόντες (δὲ *no*) κατὰ τὴν Μυσίαν ἐπείραζον (εἰς *N(k)O*) τὴν Βιθυνίαν (πορευθῆναι, *N(k)O*) καὶ οὐκ εἴασεν αὐτοὺς τὸ πνεῦμα (Ἰησοῦ. *NO*)
8 Kambo ci dou Mysia ri, ciin yirau mor cinanlor Troas.
παρελθόντες δὲ τὴν Μυσίαν κατέβησαν εἰς Τρῳάδα.
9 Bulus ma dukumbo ki kume; nii Makidoniya tiim wi, kinong coti ki, “Bou fou Makidoniya na mwi tikang nyo”.
καὶ ὅραμα διὰ τῆς νυκτὸς τῷ Παύλῳ ὤφθη· ἀνὴρ Μακεδών τις ἦν ἑστὼς (καὶ *no*) παρακαλῶν αὐτὸν καὶ λέγων· διαβὰς εἰς Μακεδονίαν βοήθησον ἡμῖν.
10 Kambo Bulus to dumeri, dangjang do naci yaken Makidoniya, cin kwabi nercer ki kwama cuo nyo nyi tok ker cero Makidoniya.
ὡς δὲ τὸ ὅραμα εἶδεν, εὐθέως ἐζητήσαμεν ἐξελθεῖν εἰς (τὴν *k*) Μακεδονίαν συμβιβάζοντες ὅτι προσκέκληται ἡμᾶς ὁ (θεὸς *N(K)O*) εὐαγγελίσασθαι αὐτούς.
11 Kambo ci dob mor Troas ri, nyin yaken ciyer nyin yaken Samothrace, la cel fini ceri nyin bow Neapolis.
Ἀναχθέντες (δὲ *N(K)O*) ἀπὸ (τῆς *k*) Τρῳάδος εὐθυδρομήσαμεν εἰς Σαμοθρᾴκην, τῇ (δὲ *N(k)O*) ἐπιούσῃ εἰς Νέαν πόλιν,
12 La nyi kwen wiri nyin cuo Philippi, wo co cinan lor Makidoniya, cinan lor la tangnumbo mor biten Roma; La nyin cerum wi cinan lor nen kume ni kila.
(κἀκεῖθεν κἀκεῖθεν *N(k)O*) εἰς Φιλίππους, ἥτις ἐστὶν (πρώτης *N(k)O*) (τῆς *ko*) μερίδος (τῆς *NK*) Μακεδονίας πόλις, κολωνία. ἦμεν δὲ ἐν (ταύτῃ *NK(o)*) τῇ πόλει διατρίβοντες ἡμέρας τινάς.
13 Ki diye fobka Yahudawa ri nyin cer ken nyilo cinan lor kong chaci ki kwa nere ki nysn fiya fiye kwobka dilo wi. La nyin yiken ri, nyon tok ker. kange natubo wo mwerum wiyeu.
τῇ τε ἡμέρᾳ τῶν σαββάτων ἐξήλθομεν ἔξω τῆς (πύλης *N(K)O*) παρὰ ποταμὸν οὗ (ἐνομίζομεν *N(K)O*) (προσευχὴν *N(k)O*) εἶναι, καὶ καθίσαντες ἐλαλοῦμεν ταῖς συνελθούσαις γυναιξίν.
14 Nawiye kange dendo ki Lidiya, wo wiye kwilen tiyeu, ci ceru cinan lor Tiyatira, wo wab kwamatiyeu, cuwa tu nuwa nyo. La Teluwe wumom neer cero cin cuwa tu ki dike Bulus tok tiyeu nen.
Καί τις γυνὴ ὀνόματι Λυδία, πορφυρόπωλις πόλεως Θυατείρων σεβομένη τὸν θεόν, ἤκουεν ἧς ὁ κύριος διήνοιξεν τὴν καρδίαν προσέχειν τοῖς λαλουμένοις ὑπὸ τοῦ Παύλου.
15 Kambo co kange nubo loceri, cin kenyo ciki, no kom ciya komki min yilam ki bilenke kwama nin di kom bou ko cerum lomi. “La cin dok nyo nyin ciya.
ὡς δὲ ἐβαπτίσθη καὶ ὁ οἶκος αὐτῆς, παρεκάλεσεν λέγουσα· εἰ κεκρίκατέ με πιστὴν τῷ κυρίῳ εἶναι, εἰσελθόντες εἰς τὸν οἶκόν μου (μένετε· *N(k)O*) καὶ παρεβιάσατο ἡμᾶς.
16 Nyori, ki kwamawo nyin yaken ti fiye kwob ka diloke, bibuya canga kange woki ninga tokake wab kang nyo. Ci bou teluwe ce nen ti ki kyemer ducce ki to kako ci totiyeu.
Ἐγένετο δὲ πορευομένων ἡμῶν εἰς (τὴν *no*) προσευχήν, παιδίσκην τινὰ ἔχουσαν πνεῦμα (πύθωνα ὑπαντῆσαι *N(k)O*) ἡμῖν, ἥτις ἐργασίαν πολλὴν παρεῖχεν τοῖς κυρίοις αὐτῆς μαντευομένη.
17 La bubiya wo bwnag ten Bulus ti kange nyo la ci kwabang dir, ti ki “Nubo buro cangab kwama dureb. ciki yi kom nure fuloka”.
αὕτη (κατακολουθοῦσα *N(k)O*) τῷ Παύλῳ καὶ ἡμῖν ἔκραζεν λέγουσα· οὗτοι οἱ ἄνθρωποι δοῦλοι τοῦ θεοῦ τοῦ ὑψίστου εἰσίν, οἵτινες καταγγέλλουσιν (ὑμῖν *N(K)O*) ὁδὸν σωτηρίας.
18 Ciki mai nyo ki kume tini kila. Dila kambo Bulus kangum neer cero kayam meri, yi kangi la yico “mi nyal nenti ki den Yesu Kiristi, ceru cinen”. La ciin cerum ki kwama co.
τοῦτο δὲ ἐποίει ἐπὶ πολλὰς ἡμέρας. διαπονηθεὶς δὲ (ὁ *k*) Παῦλος καὶ ἐπιστρέψας τῷ πνεύματι εἶπεν· παραγγέλλω σοι ἐν (τῷ *k*) ὀνόματι Ἰησοῦ Χριστοῦ ἐξελθεῖν ἀπ᾽ αὐτῆς. καὶ ἐξῆλθεν αὐτῇ τῇ ὥρᾳ.
19 Kambo teb teluweb cebo tori yoka neerek fiya ka mweb kemerceu cuwe ri, ciin tam Bulus kange cila kwob kanci yaken ki cii fiye tubo miyem diker tiye kabum nob bolangeb.
ἰδόντες δὲ οἱ κύριοι αὐτῆς ὅτι ἐξῆλθεν ἡ ἐλπὶς τῆς ἐργασίας αὐτῶν, ἐπιλαβόμενοι τὸν Παῦλον καὶ τὸν Σιλᾶν εἵλκυσαν εἰς τὴν ἀγορὰν ἐπὶ τοὺς ἄρχοντας,
20 kambo ci bou ki ci ka bum nob bolangebri, cii ki “Nubo buro kum cnag cinan lor beroti. ciin yahudawa.
καὶ προσαγαγόντες αὐτοὺς τοῖς στρατηγοῖς εἶπαν· οὗτοι οἱ ἄνθρωποι ἐκταράσσουσιν ἡμῶν τὴν πόλιν Ἰουδαῖοι ὑπάρχοντες·
21 Cii merang nure ti wo kebo dong-dong kange dike nubo Roma ciye ciya cuko naci bwang tenneu.
καὶ καταγγέλλουσιν ἔθη ἃ οὐκ ἔξεστιν ἡμῖν παραδέχεσθαι οὐδὲ ποιεῖν Ῥωμαίοις οὖσιν.
22 La mwerkan nubo ko gwam kwinang Bulus ce kange Silas, nob bolangebo wob rangum kwilen cero cii nen ri ne nyallo naci makanci ki Belyange kwamangi nyeu.
καὶ συνεπέστη ὁ ὄχλος κατ᾽ αὐτῶν, καὶ οἱ στρατηγοὶ περιρήξαντες αὐτῶν τὰ ἱμάτια ἐκέλευον ῥαβδίζειν·
23 Kambo malli ciyeri? Ciin dokken cii mor Furcina, ri ciin yi nii to furcina tiyeu na kii ca kum cii yorak.
πολλάς (τε *NK(o)*) ἐπιθέντες αὐτοῖς πληγὰς ἔβαλον εἰς φυλακὴν παραγγείλαντες τῷ δεσμοφύλακι ἀσφαλῶς τηρεῖν αὐτούς·
24 kambo ci yo nyallo weri, nii to ka Furcinako dokken cii kuwe more ri cin kum na tini ceko.
ὃς παραγγελίαν τοιαύτην (λαβὼν *N(k)O*) ἔβαλεν αὐτοὺς εἰς τὴν ἐσωτέραν φυλακὴν καὶ τοὺς πόδας ἠσφαλίσατο αὐτῶν εἰς τὸ ξύλον.
25 Kina ciinkume Bulus kange Silas, kwob dilo rila cii ka nuwe wabka kwama tii la tangnum nubo furcinau cuwa tuu nuwa ciiti.
Κατὰ δὲ τὸ μεσονύκτιον Παῦλος καὶ Σιλᾶς προσευχόμενοι ὕμνουν τὸν θεόν· ἐπηκροῶντο δὲ αὐτῶν οἱ δέσμιοι.
26 Dang jangri ka mikanka dor bitiner wo dok kwar kur furcinau mikangume la danjang nyilok tininmbo gwam womangum kang nubo bwambwabeu kwiya.
ἄφνω δὲ σεισμὸς ἐγένετο μέγας ὥστε σαλευθῆναι τὰ θεμέλια τοῦ δεσμωτηρίου· ἠνεῴχθησαν (δὲ *N(k)O*) παραχρῆμα αἱ θύραι πᾶσαι, καὶ πάντων τὰ δεσμὰ ἀνέθη.
27 Nii to furcinatiyeu yuram dumbo ri, cin to nyiloko wumom, la cin co ku kulen cero ri, cin cui naci twallum dor cero, wori cin kwabi ki nubo furcinau cirangum.
ἔξυπνος δὲ γενόμενος ὁ δεσμοφύλαξ καὶ ἰδὼν ἀνεῳγμένας τὰς θύρας τῆς φυλακῆς, σπασάμενος (τὴν *no*) μάχαιραν ἤμελλεν ἑαυτὸν ἀναιρεῖν νομίζων ἐκπεφευγέναι τοὺς δεσμίους.
28 La Bulus kwa cinen dir kibi kwan ki, “Nuware dor mwe ro nen twirak, wori nyin wi fou gwam nye.
Ἐφώνησεν δὲ μεγάλῃ φωνῇ ὁ Παῦλος λέγων· μηδὲν πράξῃς σεαυτῷ κακόν· ἅπαντες γάρ ἐσμεν ἐνθάδε.
29 Nii to furcina tiyeu me naci bo cinen ki kirak, la cin doken mor wulom mor taiye, ciin cungi kabum Bulus kange Silas.
αἰτήσας δὲ φῶτα εἰσεπήδησεν καὶ ἔντρομος γενόμενος προσέπεσεν τῷ Παύλῳ καὶ τῷ Σιλᾷ,
30 La ciin coku ci kaleri, ciki “Nubo dur miik nye ma mati nami fiya fuloka?
καὶ προαγαγὼν αὐτοὺς ἔξω ἔφη· κύριοι, τί με δεῖ ποιεῖν ἵνα σωθῶ;
31 Ciin yico ki “Neken bilenke teluwe Yesu nen, namwi fiya fuloka mo kang nubo lomeu gwam.
οἱ δὲ εἶπαν· πίστευσον ἐπὶ τὸν κύριον Ἰησοῦν (Χριστόν, *K*) καὶ σωθήσῃ σὺ καὶ ὁ οἶκός σου.
32 Ciin yico ker Teluwero, kange nubo loceu gwam.
καὶ ἐλάλησαν αὐτῷ τὸν λόγον τοῦ (κυρίου *NK(O)*) (σὺν *N(k)O*) πᾶσιν τοῖς ἐν τῇ οἰκίᾳ αὐτοῦ.
33 La nii yo furcina tiyeu tu ci ki kume cuo, la cin nirom dercero, ri co loce gwam cin yum mwem kwamam bo dang jang.
καὶ παραλαβὼν αὐτοὺς ἐν ἐκείνῃ τῇ ὥρᾳ τῆς νυκτὸς ἔλουσεν ἀπὸ τῶν πληγῶν, καὶ ἐβαπτίσθη αὐτὸς καὶ οἱ αὐτοῦ (πάντες *NK(o)*) παραχρῆμα.
34 la kambo ci bou ti Bulus kange Silas loco ri, ci tik cinen carito kaciye, cin bilangi ducce kange nubo mor luwe ceu, wori cin ne bilenke kwama nen.
ἀναγαγών τε αὐτοὺς εἰς τὸν οἶκον (αὐτοῦ *ko*) παρέθηκεν τράπεζαν καὶ (ἠγαλλιάσατο *NK(o)*) πανοικεὶ πεπιστευκὼς τῷ θεῷ.
35 La kambo fini celumeri, nob bolangebo tom nobo to cinanlor tiye nen ker, ciki “Dob nubo co a yaken ti”.
Ἡμέρας δὲ γενομένης ἀπέστειλαν οἱ στρατηγοὶ τοὺς ῥαβδούχους λέγοντες· ἀπόλυσον τοὺς ἀνθρώπους ἐκείνους.
36 nii to furcinan tiyeu yi Bulus kero couki “Nob bolangebo tunguo tomange minen na dob kom ko yakenti. na weu dila kom ceru ri nako yakenti ki luma.
ἀπήγγειλεν δὲ ὁ δεσμοφύλαξ τοὺς λόγους τούτους πρὸς τὸν Παῦλον ὅτι ἀπέσταλκαν οἱ στρατηγοὶ ἵνα ἀπολυθῆτε· νῦν οὖν ἐξελθόντες πορεύεσθε ἐν εἰρήνῃ.
37 Dila Bulus kane silas ciya cinen ki “Cii malli nyo nyanglang bolang mani, ri nyi nubo Roma keneu- la ciin mer ken nyo mor furcina. La ciki cui wona weu naci yoken ki yurangka ka? mani nyo! Ciya bou ki bwici naci cok nyo kale”.
Ὁ δὲ Παῦλος ἔφη πρὸς αὐτούς· δείραντες ἡμᾶς δημοσίᾳ ἀκατακρίτους, ἀνθρώπους Ῥωμαίους ὑπάρχοντας, ἔβαλαν εἰς φυλακήν, καὶ νῦν λάθρᾳ ἡμᾶς ἐκβάλλουσιν; οὐ γάρ, ἀλλ᾽ ἐλθόντες αὐτοὶ ἡμᾶς ἐξαγαγέτωσαν.
38 La nii to kakkawo ya yi nob bolangebo kereburo. Kambo ci nuwa ki Bulus kange Silas nubo Roam ri cin cuwam tai.
(ἀπήγγειλαν *N(k)O*) δὲ τοῖς στρατηγοῖς οἱ ῥαβδοῦχοι τὰ ῥήματα ταῦτα· (καὶ *k*) ἐφοβήθησαν (δὲ *no*) ἀκούσαντες ὅτι Ῥωμαῖοί εἰσιν,
39 Nob bolangebo bou la ciin ken ci rila cii cokangum kale, la cin yici ki ciya cerum mor cinan loro nen.
καὶ ἐλθόντες παρεκάλεσαν αὐτούς, καὶ ἐξαγαγόντες ἠρώτων (ἀπελθεῖν *N(k)O*) (ἀπὸ *no*) τῆς πόλεως.
40 La Bulus kange Silas cerangum furcina ri cin bou to Lidiya. Kambo Bulus kange Silas to nuberi, ciin neci bikwan neret, cin dubom cinan loro.
Ἐξελθόντες δὲ (ἀπὸ *N(k)O*) τῆς φυλακῆς εἰσῆλθον (πρὸς *N(k)O*) τὴν Λυδίαν· καὶ ἰδόντες παρεκάλεσαν τοὺς ἀδελφοὺς (αὐτούς *k*) καὶ ἐξῆλθαν.