Süleymanin Məsəlləri 1
1 İsrail padşahı Davud oğlu Süleymanın məsəlləri:
The proverbs of Solomon, son of David, king of Israel.
2 Hikmət və tərbiyəyə malik olmaq, Müdrik sözləri dərk etmək üçün,
They are for achieving wisdom and instruction, and to recognize sayings that bring insight.
3 Salehlik, ədalət, insaf barədə İdrak tərbiyəsi almaq üçün,
They provide education in what makes sense, living right, judging correctly, and acting fairly.
4 Cahillərə uzaqgörənlik, Gənc oğlana bilik və dərrakə vermək üçün;
They give discernment to the immature, knowledge and discretion to the young.
5 Qoy hikmətli qulaq asıb müdrikliyini artırsın, Dərrakəli adam sağlam məsləhət alsın.
Wise people will listen and gain in learning, and those who have good judgment will gain skills in guidance,
6 Bu yolla insanlar məsəl və kinayələri, Hikmətlilərin sözlərini və müəmmalarını anlasınlar.
understanding the proverbs and puzzles, the sayings and questions of the wise.
7 Rəbb qorxusu biliyin başlanğıcıdır, Amma səfehlər hikmət və tərbiyəyə xor baxar.
Honoring the Lord is where true knowledge begins, but fools treat wisdom and good advice with contempt.
8 Oğlum, ata tərbiyəsinə qulaq as, Ananın öyrətdiklərini kənara atma.
My son, pay attention to your father's instruction, and don't reject your mother's teaching.
9 Onlar başını gözəl çələng kimi, Boynunu boyunbağı kimi bəzər.
They are a wreath of grace to decorate your head; they are pendants for your neck.
10 Oğlum, qoyma səni günahkarlar azdırsın.
My son, if evil people try to tempt you, don't give into them.
11 Desələr ki: «Gəl bizimlə pusqu qurub qan tökək, Nahaq yerə günahsızları güdək,
They may tell you, “Come with us. Let's go and hide, ready to kill someone. Let's ambush someone for fun!
Let's bury them alive; let's put them in the grave while they're still healthy! (Sheol h7585)
13 Onda çoxlu qiymətli sərvət taparıq, Evlərimizi talan malı ilə doldurarıq.
We'll take from them all kinds of valuable things and fill our homes with the stuff we steal!
14 Bizə qoşul, Qoy kisəmiz bir olsun»,
Come and join us and we'll all share what we get!”
15 Oğlum, onlara qoşulma, Yollarına ayaq basma.
My son, don't follow their ways. Don't go in that direction with them.
16 Çünki onların ayaqları pisliyə tərəf qaçar, Qan tökməyə tələsər.
For they rush to do evil; they hurry to commit violence and murder.
17 Bir quşun gözü önündə Tələ qurmaq faydasızdır.
There's no point in trying to lure birds into a net when they can see it.
18 Çünki onların qurduğu pusqu öz qanlarını tökmək üçündür, Güdməkləri öz canları üçündür.
However, these evil people hide ready to kill others, but they themselves are the victims. They're only ambushing themselves!
19 Tamahkarın yolu həmişə belədir, Tamahı onun canını alar.
This is what happens to you if you try to become rich through crime—it kills you!
20 Hikmət bayırda ucadan çağırır, Meydanlarda onun səsi ucalır.
Wisdom calls out in the streets; she shouts aloud in the squares.
21 O, səsli-küylü küçələrin başında çağırır, Şəhər darvazalarında deyir:
She cries out at busy corners; she explains her message at the town gates:
22 «Ey cahillər, nə vaxtadək Cəhaləti sevəcəksiniz? Nə vaxtadək rişxəndçilər rişxənddən zövq alacaq, Axmaqların bilikdən zəhləsi gedəcək?
“How long will you stupid people love stupidity? How long will scornful people enjoy their mocking? How long will fools hate knowledge?
23 Məzəmmətimdən düzəlsəydiniz, Ruhumu üstünüzə tökərdim, Sözlərimi sizə bildirərdim.
Pay attention to my warnings, and I'll pour out my deepest thoughts to you—I'll explain what I know to you.
24 Sizi çağıranda məni rədd etdiniz, Əlimi uzadanda əhəmiyyət vermədiniz.
For I have called you, but you refused to listen; I reached out my hand to you, but you didn't care.
25 Bütün nəsihətlərimi boş saydınız, Məzəmmətlərimi qəbul etmədiniz.
You ignored everything I said; you wouldn't accept any of my warnings.
26 Ona görə də sizin üzərinizə bəla gələndə güləcəyəm, Dəhşət sizi bürüyəndə,
So I'll laugh at you when you're in trouble; I'll mock you when you're in a panic.
27 Tufan kimi dəhşət sizə hücum çəkəndə, Sizə qasırğa kimi bəla gələndə, Dara, əziyyətə düşəndə istehza edəcəyəm.
When panic rains down on you like a storm, when trouble hits you like a whirlwind, when sorrow and pain come on you,
28 O vaxt məni çağıranlara cavab verməyəcəyəm, Səylə axtarsalar da, məni tapa bilməyəcəklər.
then you'll call out to me for help, but I won't answer; you'll search hard for me, but won't find me.
29 Çünki onlar biliyə nifrət etdilər, Rəbdən qorxmaq istəmədilər,
Why?—because they hated knowledge, and they didn't choose to respect the Lord.
30 Nəsihətimi istəmədilər, Hər məzəmmətimi rədd etdilər.
They're not willing to accept my advice; they despise all my warnings.
31 Buna görə də öz yollarının bəhrəsini yeyəcəklər, Öz nəsihətləri ilə doyacaqlar.
So they'll have to eat the fruit of their own choices, bloated by their own devious schemes.
32 Cahili özbaşınalığı öldürəcək, Axmağı laqeydliyi məhv edəcək.
Stupid people are killed by their rebellion; foolish people are destroyed by their lack of concern.
33 Mənə qulaq asanlarsa əmin-amanlıqda yaşayacaq, Rahatlıq tapacaq, pislikdən qorxmayacaq».
But everyone who listens to me will be kept safe, and will live without worrying about problems.”
