Süleymanin Məsəlləri 1
1 İsrail padşahı Davud oğlu Süleymanın məsəlləri:
Ngeche mag Solomon wuod Daudi, ruodh Israel:
2 Hikmət və tərbiyəyə malik olmaq, Müdrik sözləri dərk etmək üçün,
mamiyo iyudo rieko kod ritruok makare, kendo winjo tiend weche matut;
3 Salehlik, ədalət, insaf barədə İdrak tərbiyəsi almaq üçün,
kendo miyo idak e ngima moritore kendo mobidhore kitimo gima adiera kendo gima kare kendo mowinjore,
4 Cahillərə uzaqgörənlik, Gənc oğlana bilik və dərrakə vermək üçün;
gimiyo joma ngʼeyogi tin bedo mariek, kendo gimiyo jomatindo ngʼeyo tiend weche kendo pogo tiend wach.
5 Qoy hikmətli qulaq asıb müdrikliyini artırsın, Dərrakəli adam sağlam məsləhət alsın.
Mad jomariek chik itgi mondo owinji kendo gimedgi e puonjruokgi, to jogo mongʼeyo pogo tiend wach mad oyud gino ma chikogi,
6 Bu yolla insanlar məsəl və kinayələri, Hikmətlilərin sözlərini və müəmmalarını anlasınlar.
mondo gingʼe ngeche, sigendini, kod weche ma tiendgi tek mag jorieko.
7 Rəbb qorxusu biliyin başlanğıcıdır, Amma səfehlər hikmət və tərbiyəyə xor baxar.
Luoro Jehova Nyasaye e chakruok mar ngʼeyo to joma ofuwo chayo rieko gi ritruok makare.
8 Oğlum, ata tərbiyəsinə qulaq as, Ananın öyrətdiklərini kənara atma.
Wuoda, chik iti ni puonj wuonu, kendo kik ijwangʼ puonj mar minu.
9 Onlar başını gözəl çələng kimi, Boynunu boyunbağı kimi bəzər.
Ginibedni kaka kondo michwowo e wiyi, kendo kaka thiwni miketo e ngʼuti mondo ineri maber.
10 Oğlum, qoyma səni günahkarlar azdırsın.
Wuoda, ka joricho hoyoi mondo itim marach, kik iyienegi.
11 Desələr ki: «Gəl bizimlə pusqu qurub qan tökək, Nahaq yerə günahsızları güdək,
Kagiwachoni niya, “Bi idhi kodwa; mondo wabuti ni ngʼato wanegi, kendo wamonj kayiem nono joma onge ketho;
mondo wamuonygi ngili ka bur liel mana ka joma omwony mangima gi bur; (Sheol h7585)
13 Onda çoxlu qiymətli sərvət taparıq, Evlərimizi talan malı ilə doldurarıq.
wabiro yudo gik moko duto mabeyo ma nengogi tek, mi wapongʼ utewa gi gik moyaki.
14 Bizə qoşul, Qoy kisəmiz bir olsun»,
In bende riwri kodwa e wachni, kendo wanapog gigo duto mwayako.”
15 Oğlum, onlara qoşulma, Yollarına ayaq basma.
Wuoda, kik idhi kodgi ngangʼ kendo kik iwuoth e yoregigo,
16 Çünki onların ayaqları pisliyə tərəf qaçar, Qan tökməyə tələsər.
nikech tiendgi reto piyo piyo mar timo richo kendo gimwomore mondo gichwer remo.
17 Bir quşun gözü önündə Tələ qurmaq faydasızdır.
Mano kaka en gima nono chiko obadho ka winy duto neno.
18 Çünki onların qurduğu pusqu öz qanlarını tökmək üçündür, Güdməkləri öz canları üçündür.
Jogi ochiko obadho ne gin giwegi, kendo gin ema ginimokie!
19 Tamahkarın yolu həmişə belədir, Tamahı onun canını alar.
Mano e giko jogo duto mohero yudo gimoro moyud e yo marach; gino kawo ngima jogo moyude.
20 Hikmət bayırda ucadan çağırır, Meydanlarda onun səsi ucalır.
Rieko goyo koko matek e yore mag dala, ogoyo koko bende e kuonde chokruok;
21 O, səsli-küylü küçələrin başında çağırır, Şəhər darvazalarında deyir:
oywak kogoyo koko e akerkeke mag yore motimo koko, owuoyo e dhorangeye mag mier madongo kopenjo niya,
22 «Ey cahillər, nə vaxtadək Cəhaləti sevəcəksiniz? Nə vaxtadək rişxəndçilər rişxənddən zövq alacaq, Axmaqların bilikdən zəhləsi gedəcək?
“Nyaka karangʼo ma un joma ngʼeyogi tin nusik kuhero yoreu mag ngʼeyo matin?” Nyaka karangʼo ma jojaro pod nosik kamor, e jaro kendo joma ofuwo nosiki kochayo puonj?
23 Məzəmmətimdən düzəlsəydiniz, Ruhumu üstünüzə tökərdim, Sözlərimi sizə bildirərdim.
Ka dine uwinj siem mara, dine abedo kodu thuolo, kendo damiyo ungʼeyo pacha.
24 Sizi çağıranda məni rədd etdiniz, Əlimi uzadanda əhəmiyyət vermədiniz.
To nikech ne udaga kane aluongo kendo onge ngʼama nodewa kane adwaro konyou,
25 Bütün nəsihətlərimi boş saydınız, Məzəmmətlərimi qəbul etmədiniz.
nimar ne udagi puonj maga duto kendo ne ok uwinjo siem mara.
26 Ona görə də sizin üzərinizə bəla gələndə güləcəyəm, Dəhşət sizi bürüyəndə,
An to ananyieru bangʼe ka un e chandruok; Anajaru ajara ka masira oloyou,
27 Tufan kimi dəhşət sizə hücum çəkəndə, Sizə qasırğa kimi bəla gələndə, Dara, əziyyətə düşəndə istehza edəcəyəm.
ka masira machalo yamb ahiti obiro kuomu, kendo ka chandruok oyweyou ka yamb kalausi. Ka lit kod thagruok ohingou.
28 O vaxt məni çağıranlara cavab verməyəcəyəm, Səylə axtarsalar da, məni tapa bilməyəcəklər.
Giniluonga, to ok anadwokgi; ginimanya to ok giniyuda.
29 Çünki onlar biliyə nifrət etdilər, Rəbdən qorxmaq istəmədilər,
Kaka ne ok gidwar puonj kendo ok negiyiero luoro Jehova Nyasaye,
30 Nəsihətimi istəmədilər, Hər məzəmmətimi rədd etdilər.
Kaka ne ok giyie gi puonjna kendo gidagi siem mara,
31 Buna görə də öz yollarının bəhrəsini yeyəcəklər, Öz nəsihətləri ilə doyacaqlar.
kuom mano ginicham olemo mag yoregi kendo giniyiengʼ gi olemo mar riekogi maricho.
32 Cahili özbaşınalığı öldürəcək, Axmağı laqeydliyi məhv edəcək.
Nikech yore mobam mag bayo mag jogo mangʼeyogi tin noneg-gi, kendo bedo ma ok odewo gimoro mar joma ofuwo notiekgi.
33 Mənə qulaq asanlarsa əmin-amanlıqda yaşayacaq, Rahatlıq tapacaq, pislikdən qorxmayacaq».
To ngʼato angʼata mawinjo wachna nodag gi kwe kendo mayom, maonge luoro mar hinyruok.
