< Süleymanin Məsəlləri 6 >
1 Oğlum, qonşuna zamin durub, Yadlarla əlbir olub,
My son, if you have become collateral for your neighbor, if you have struck your hand in pledge for a stranger;
2 Ağzından çıxan sözlərlə tələyə düşmüsənsə, Ağzından çıxan sözlərlə ələ keçmisənsə,
You are trapped by the words of your mouth. You are ensnared with the words of your mouth.
3 Demək bu qonşunun əlinə düşmüsən. Oğlum, çalış, özünü qurtar: Get onun ayağına düş, yalvar-yaxar.
Do this now, my son, and deliver yourself, seeing you have come into the hand of your neighbor. Go, humble yourself. Press your plea with your neighbor.
4 Qoy gözünə yuxu getməsin, Kirpiklərin ağırlaşmasın.
Give no sleep to your eyes, nor slumber to your eyelids.
5 Özünü ovçunun əlindən ceyran kimi, Quşbazın əlindən quş kimi qurtar.
Free yourself, like a gazelle from the hand of the hunter, like a bird from the snare of the fowler.
6 Ey tənbəl, qarışqalara diqqət yetir, Onların həyatından ibrət götür.
Go to the ant, you sluggard. Consider her ways, and be wise;
7 Onların nə başçıları var, Nə nəzarətçiləri, nə də hökmdarları.
which having no chief, overseer, or ruler,
8 Yayda azuqələrini yığar, Biçin vaxtı özlərinə yem toplayarlar.
provides her bread in the summer, and gathers her food in the harvest.
9 Ey tənbəl, nə qədər yatacaqsan? Nə vaxt yuxudan oyanacaqsan?
How long will you sleep, sluggard? When will you arise out of your sleep?
10 Bir az da uzanıb yuxuya dalsan, Əl-qolunu uzadaraq yatsan,
A little sleep, a little slumber, a little folding of the hands to sleep:
11 Yoxsulluq soyğunçu kimi üstünə gələr, Ehtiyac quldur kimi sənə hücum çəkər.
so your poverty will come as a robber, and your scarcity as an armed man.
12 Yaramaz adam – şər insan Əyri danışaraq dolanar,
A worthless person, a man of iniquity, is he who walks with a perverse mouth;
13 Göz vurar, ayaqları ilə işarə edər, Barmaqları ilə göstərər.
who winks with his eyes, who signals with his feet, who motions with his fingers;
14 Qəlbinin məkrli niyyəti var, Həmişə şər qurar, nifaq salar.
in whose heart is perverseness, who devises evil continually, who always sows discord.
15 Ona görə başına qəfildən bəla gələr, Birdən yıxılıb çarəsiz qalar.
Therefore his calamity will come suddenly. He will be broken suddenly, and that without remedy.
16 Rəbbin zəhləsi altı şeydən gedir, Yeddi şey var, ondan ikrah edir:
There are six things which Jehovah hates; yes, seven which are an abomination to him:
17 Təkəbbürlə baxan gözlər; Yalan danışan dil; Nahaq qan tökən əllər;
haughty eyes, a lying tongue, hands that shed innocent blood;
18 Məqsədi şər olan ürək; Şərə çatmaq üçün qaçan ayaqlar;
a heart that devises wicked schemes, feet that are swift in running to mischief,
19 Nəfəsini yalanla çıxaran yalançı şahid; Qardaşlar arasında nifaq salan şəxs.
a false witness who utters lies, and he who sows discord among brothers.
20 Oğlum, atanın əmrini yerinə yetir, Ananın öyrətdiklərini atma.
My son, keep your father's commandment, and do not forsake your mother's teaching.
21 Onları qəlbinin başına yapışdır, Həmişə onları boynuna bağla.
Bind them continually on your heart. Tie them around your neck.
22 Gəzəndə onlar sənə yol göstərər, Yatanda səni hifz edər, Oyananda sənə məsləhət verər.
When you walk, it will lead you. When you sleep, it will watch over you. When you awake, it will talk with you.
23 Bu əmr çıraqdır, bu təlim nurdur, Tərbiyə üçün edilən məzəmmət həyat yoludur.
For the commandment is a lamp, and the Law is light. Reproofs of instruction are the way of life,
24 Bunlar səni pozğun qadından, Şirindilli yad arvaddan qoruyar.
to keep you from the immoral woman, from the flattery of the foreign woman.
25 Onun gözəlliyinə aşiq olma, Onun kirpiklərinin əsiri olma.
Do not lust after her beauty in your heart, neither let her captivate you with her eyelids.
26 Fahişənin üzündən insan bir tikə çörəyə möhtac qalar, Kiminsə zinakar arvadı insanın qiymətli canını ovlar.
For a prostitute reduces you to a piece of bread. The adulteress hunts for your precious life.
27 Bir kişi qoynuna od alanda Əyin-başı yanmazmı?
Can a man scoop fire into his lap, and his clothes not be burned?
28 Köz üzərində gəzənin Ayaqları bişməzmi?
Or can one walk on hot coals, and his feet not be scorched?
29 Qonşusunun arvadının yanına girənin də halı belədir, O qadına toxunan cəzasını çəkər.
So is he who goes in to his neighbor's wife. Whoever touches her will not be unpunished.
30 Qarnını doydurmaq üçün ac oğru oğurlarsa, Kimsə onu qınamaz.
Men do not despise a thief, if he steals to satisfy himself when he is hungry:
31 Amma onu tutsalar, yeddi qat ödəməlidir, Evinin var-yoxunu verməlidir.
but if he is found, he must repay seven times. He shall give all the wealth of his house.
32 Qadınla zina edən qanmazdır, Özünü məhv etmək istəyən belə edər.
He who commits adultery with a woman is void of understanding. He who does it destroys his own soul.
33 Bu kişinin nəsibi kötək, şərəfsizlikdir, Biabırçılığı üzərindən silinməz.
He will get wounds and dishonor. His reproach will not be wiped away.
34 Çünki ərini qeyrət coşdurar, Ondan amansızcasına qisas alar.
For jealousy arouses the fury of the husband. He won't spare in the day of vengeance.
35 Heç nə ilə ərinin qarşısını almaq olmaz, Nə verilsə belə, o razılaşmaz.
He won't regard any ransom, neither will he rest content, though you give many gifts.