Süleymanin Məsəlləri 30
1 Yaqe oğlu Aqurun sözləri, onun kəlamı. Bu adam Yetielə, Yetiel və Ukala belə dedi:
These are sayings/messages that God gave to Agur, the son of Jakeh. [Agur wrote them] for Ithiel and Ucal.
2 Həqiqətən, mən hamıdan ağılsızam, İnsan idrakına malik deyiləm.
It seems that I am very stupid; I do not deserve to be considered to be a human; I do not have the good sense that humans should have.
3 Nə hikmət öyrənmişəm, Nə də Müqəddəsin biliyindən xəbərim var.
I have not learned [how to become] wise and I do not know [much] about God.
4 Kim göylərə qalxıb endi? Kim yeli ovcunda topladı? Kim suları paltarına sarıdı? Yer üzünün qurtaracağınadək hər yeri kim yaratdı? Adı nədir? Oğlunun adı nədir? Bilirsənmi?
[But let me say this]: No one [RHQ] has ascended to heaven [to find out what God is like] and returned [to tell us]. No one [RHQ] has gathered/held the wind in his hand. No one [RHQ] has wrapped the water [in the ocean] in [a piece of] cloth, and no one [RHQ] has established the boundaries of the earth. [If you know who has done those things, tell me] [RHQ] his name, and the names of his children [SAR]! [But you do not know who has done those things, so you cannot speak with authority about what God is like].
5 Allahın hər bir kəlamı safdır, Ona pənah gətirənlərin sipəri Odur.
Everything that God has said is true; he is [like] a shield [MET] for all those who request him to protect them.
6 Onun sözünə heç nəyi əlavə etmə, Yoxsa səni tənbeh edər, yalanını çıxarar.
Do not add to (OR, change) what God has said; if you do that, he will rebuke you and show that you are lying.
7 Ey Allah, Səndən iki şey istəyirəm, Nə qədər ömrüm var, məndən onları əsirgəmə:
[God], I ask you to do two things for me; [please] do them before I die:
8 Saxta, yalan sözlər qoy məndən uzaq olsun; Məni nə yoxsul, nə də zəngin et, Ancaq mənə gündəlik çörəyimi ver.
Help me never to lie or deceive [people] and do not cause me to become poor or to become rich. [Just] give me the food that I need;
9 Varlansam, «Rəbb kimdir?» deyə Sənə küfr edərəm, Yoxsul olsam, oğurlaram və Allahımın adını ləkələrəm.
because if I become rich, I might say that I do not [RHQ] know you and that I do not need you; and if I become poor, I might dishonor you by stealing things.
10 Qul barədə ağasına pis sözlər demə, Yoxsa sənə qarğış edər, bu təqsirlə yüklənərsən.
Do not (slander/say bad things about) a worker to his boss; if you do that, the worker will curse you, and cause you to have trouble.
11 Adam var ki, atasına qarğış edir, Anasına alqış etmir.
[I will list four kinds of evil things that people do]: Some people curse their fathers and do not [ask God to] bless their mothers.
12 Adam var ki, özünü təmiz sanır, Amma murdarlıqdan təmizlənməyib.
Some people think that they are perfect, but [really] they have never been cleansed from their guilt for committing disgusting sins.
13 Adam var ki, yuxarıdan aşağı baxar, Təkəbbürlə baxmaq üçün gözlərini qaldırar.
Some people are very proud; they think that they are very good and they despise others.
14 Adam var ki, dişləri qılınca bənzər, Elə bil çənəsinə bıçaqlar düzüb, Yer üzündən məzlumları udar, İnsanların içindən fəqirləri məhv edər.
Some people [act very cruelly toward others]; [it is as though] [MET] they have teeth that are [like] sharp knives; they severely oppress poor [people] and try to cause them to disappear from the land.
15 Zəlinin iki qızı var, «Ver, ver» deyib bağırar. Üç şey var ki, heç doymaz, Dörd şey var ki, «bəsdir» deməz:
Leeches [are always wanting more blood to suck]; [similarly, greedy people are always] saying “Give [me some]!” or “Give [me more]!” [MET] There are four things that are never (satisfied/content with what they have); they always want more [LIT]:
The place where the dead people are; women who do not have any children; ground that needs water/rain; and a fire that always needs more wood. (Sheol h7585)
17 Kim ki atasına rişxənd edir, Anasının sözünə xor baxır, Dərələrdəki qarğalar onun gözlərini deşəcək, Qartal balaları onun bəbəklərini yeyəcək.
Those who [SYN] make fun of their fathers or refuse to obey their mothers (OR, despise their aged mothers) should [die and] have their eyes pecked out by crows, and the [rest of their corpses should be] fed to the vultures.
18 Mənim ağlım kəsməyən üç şey var, Anlamadığım dörd şey var:
There are four things that are wonderful to me, [but] I do not understand any of them:
19 Səmada qartalın yolu, Qayada ilanın yolu, Dənizdə gəminin yolu, Kişi ilə gənc qadının yolu.
How eagles fly in the sky, how snakes [are able to] move/crawl across a big rock, how ships sail on the seas, and how a man falls in love with a woman.
20 Zinakar qadının da yolu belədir: Yeyər, ağzını silər, «Nə pis iş görmüşəm ki?» deyər.
This is what a woman who (is not faithful to/does not have sex only with) her husband does: She commits adultery [EUP], and [then] bathes and says, “I have not done anything that is wrong!”
21 Yer üç şeydən lərzəyə gəlir, Dörd şey var ki, ona tab gətirmir:
There are four things that no [one in] the world can tolerate:
22 Qulun padşah olması, Sarsağın doyunca çörək tapması,
[What] a slave [does who] becomes a king, a foolish person eating [too much] food,
23 Nifrətəlayiq qadının ərə getməsi, Qarabaşın öz xanımının yerinə keçməsi.
[what] a woman who is hated [does when she] gets married, and [what] a female servant [does when she] becomes the boss instead of her mistress.
24 Yer üzündə dörd şey var, Kiçik olsa da, hikməti çoxdur:
[There are] four animals on the earth that are small, but they are very wise:
25 Qarışqalar qüvvətli olmayan birlikdir, Yemini yayda tədarük edir;
Ants are not strong, but they store up food during the summer [in order to have it during the winter].
26 Qayadovşanları da güclü olmayan birlikdir, Evlərini qaya içində tikir;
Rock badgers [also] are not strong, but they make their homes among the rocks [where they will be safe].
27 Çəyirtkələrin şahı yoxdur, Lakin hamısı dəstə-dəstə irəliləyir;
Locusts do not have a king, but they march like [the soldiers in] an army.
28 Kərtənkələni əllə tutmaq olur, Amma o, padşah saraylarına çıxır.
Lizards/Geckos [are very small and] you can hold them in your hand, but they are [cleverly able to get] inside kings’ palaces.
29 Üç məxluq var ki, yerişi gözəldir, Dörd məxluq var ki, gedişi gözəldir:
[There are] four animals that strut around and look very impressive while they walk [DOU]:
30 Heyvanların ən güclüsü, Heç nəyin qarşısından geri dönməyən şir,
Lions, which are stronger than all other animals and are not afraid of any of them;
31 Döyüşkən xoruz, təkə, Qoşun qabağına çıxan padşah.
male goats, strutting roosters, and kings who (parade/walk proudly back and forth) in front of the people whom they rule.
32 Əgər özünü ucaltmaqla sarsaqlıq etmisənsə, Fikrində pis niyyətin varsa, əlinlə ağzını tut.
If you have acted foolishly, exalting yourself, or if you been planning [to do something] evil, stop it immediately [IDM]!
33 Çünki südü çalxalayanda yağ çıxdığı kimi, Burnu sıxanda qan çıxdığı kimi Qəzəbi qızışdıranda da dava yaranar.
If you churn milk, it produces butter/curds, and if you hit [someone hard on his] nose, [his nose] bleeds; similarly, if you do something to cause [people to become] angry, strife [usually] results.
