Süleymanin Məsəlləri 25
1 Bunlar da Süleymanın məsəlləridir. Yəhuda padşahı Xizqiyanın adamları bir yerə yığılıb bunların üzünü köçürtdü.
These are the miscellaneous instructions of Solomon, which the friends of Ezekias king of Judea copied out.
2 Allahın işlərinin müəmması Onu şərəfləndirər, Bu işləri aşkar etmək padşahlara şərəf gətirər.
The glory of God conceals a matter: but the glory of a king honours business.
3 Göyün yüksəkliyini, yerin dərinliyini, Padşahın da qəlbindən keçənləri bilmək olmaz.
Heaven is high, and earth is deep, and a king's heart is unsearchable.
4 Tullantını gümüşdən ayırsan, Zərgərə əl işi qalar.
Beat the drossy silver, and it shall be made entirely pure.
5 Əgər şər adam padşahın yanından ayrılarsa, Taxtı salehliklə möhkəmlənər.
Slay the ungodly from before the king, and his throne shall prosper in righteousness.
6 Padşahın hüzurunda özünü ucaltma, Rütbəlilərin yanında dayanma.
Be not boastful in the presence of the king, and remain not in the places of princes;
7 Çünki «buyur yuxarı» dəvətini almaq Bir əsilzadə qarşısında aşağı endirilməkdən yaxşıdır.
for [it is] better for thee that it should be said, Come up to me, than that [one] should humble thee in the presence of the prince; speak of that which thine eyes have seen.
8 Gördüyün şeylər barədə Dava yaratmağa tələsmə. Sonra qonşun səni utandırsa, nə edərsən?
Get not suddenly into a quarrel, lest thou repent at last.
9 Münaqişəni qonşunla özün həll et, Özgənin sirrini açma.
Whenever thy friend shall reproach thee, retreat backward, despise [him] not;
10 Yoxsa hər eşidən sənə xor baxar, Bu səni etibardan salar.
lest thy friend continue to reproach thee, so thy quarrel and enmity shall not depart, but shall be to thee like death. Favour and friendship set [a man] free, which do thou keep for thyself, lest thou be made liable to reproach; but take heed to thy ways peaceably.
11 Yerində deyilən sözlər, Gümüş oymalar içində qızıl almalara bənzər.
[As] a golden apple in a necklace of sardius, so [is it] to speak a [wise] word.
12 Sözəbaxan insana hikmətlinin məzəmməti Qızıl sırğa, qızıl bəzək kimidir.
In an ear-ring of gold a precious sardius is also set; [so is] a wise word to an obedient ear.
13 Biçin zamanı qar kimi sərinlik necədirsə, Etibarlı elçi də onu göndərən üçün belədir. O, ağasının ruhunu təzələyir.
As a fall of snow in the time of harvest is good against heat, so a faithful messenger [refreshes] those that send him; for he helps the souls of his employers.
14 Kim ki vermədiyi bəxşişlərlə öyünür, Yağışsız buluda və küləyə bənzəyir.
As winds and clouds and rains are most evident [objects], so is he that boasts of a false gift.
15 Səbirlə hökmdarı da inandırmaq olar, Şirin dil sümükləri belə, yumşaldar.
In long-suffering is prosperity to kings, and a soft tongue breaks the bones.
16 Bal tapsan, lazımi qədər ye, Acgözlüklə yesən, qusarsan.
Having found honey, eat [only] what is enough, lest haply thou be filled, and vomit it up.
17 Qonşunun evinə az-az get, Yoxsa bezər, sənə nifrət edər.
Enter sparingly into thy friend's house, lest he be satiated with thy company, and hate thee.
18 Kim ki qonşusuna qarşı yalandan şahidlik edir, Toppuza, qılınca, iti oxa bənzəyir.
[As] a club, and a dagger, and a pointed arrow, so also is a man who bears false witness against his friend.
19 Dar gündə namərdə bel bağlamaq Çürük dişə, şikəst ayağa güvənməyə bənzəyir.
The way of the wicked and the foot of the transgressor shall perish in an evil day.
20 Qəlbi qubarlıya nəğmə söyləmək Soyuq havada lüt qoyulmağa, Soda üstə sirkə tökülməyə bənzəyir.
As vinegar is bad for a sore, so trouble befalling the body afflicts the heart. As a moth in a garment, and a worm in wood, so the grief of a man hurts the heart.
21 Düşmənin acdırsa, onu yedizdir, Susuzdursa, ona su ver.
If thine enemy hunger, feed him; if he thirst, give him drink;
22 Belə etməklə sanki onun başına köz tökərsən, Bunun əvəzini Rəbdən alarsan.
for so doing thou shalt heap coals of fire upon his head, and the Lord shall reward thee [with] good.
23 Şimal küləyi yağış gətirir, Qeybətçi dil isə insanın üzünə qəzəb gətirir.
The north wind raises clouds; so an impudent face provokes the tongue.
24 Davakar arvadla bir evdə yaşamaqdansa Damın bir küncündə yaşamaq yaxşıdır.
[It is] better to dwell on a corner of the roof, than with a railing woman in an open house.
25 Susuzluqdan yanana sərin su necədirsə, Uzaq diyardan gələn xoş xəbər də elədir.
As cold water is agreeable to a thirsting soul, so is a good message from a land far off.
26 Əgər saleh insan pis adama təslim olarsa, Bulanan bulağa, murdarlanan quyuya bənzəyir.
As if one should stop a well, and corrupt a spring of water, so [is it] unseemly for a righteous man to fall before an ungodly man.
27 Qədərindən çox bal yemək xeyirli olmadığı kimi Tərifə uymaq da yaxşı deyil.
[It is] not good to eat much honey; but it is right to honour venerable sayings.
28 Nəfsini saxlaya bilməyən Dağılmış, hasarsız şəhərə bənzəyir.
As a city whose walls are broken down, and which is unfortified, so is a man who does anything without counsel.
