Süleymanin Məsəlləri 25
1 Bunlar da Süleymanın məsəlləridir. Yəhuda padşahı Xizqiyanın adamları bir yerə yığılıb bunların üzünü köçürtdü.
These are additional proverbs of Solomon, which were copied by the men of Hezekiah king of Judah:
2 Allahın işlərinin müəmması Onu şərəfləndirər, Bu işləri aşkar etmək padşahlara şərəf gətirər.
It is the glory of God to conceal a matter and the glory of kings to search it out.
3 Göyün yüksəkliyini, yerin dərinliyini, Padşahın da qəlbindən keçənləri bilmək olmaz.
As the heavens are high and the earth is deep, so the hearts of kings cannot be searched.
4 Tullantını gümüşdən ayırsan, Zərgərə əl işi qalar.
Remove the dross from the silver, and a vessel for a silversmith will come forth.
5 Əgər şər adam padşahın yanından ayrılarsa, Taxtı salehliklə möhkəmlənər.
Remove the wicked from the king’s presence, and his throne will be established in righteousness.
6 Padşahın hüzurunda özünü ucaltma, Rütbəlilərin yanında dayanma.
Do not exalt yourself in the presence of the king, and do not stand in the place of great men;
7 Çünki «buyur yuxarı» dəvətini almaq Bir əsilzadə qarşısında aşağı endirilməkdən yaxşıdır.
for it is better that he says to you, “Come up here!” than that you should be demoted in the presence of the prince. Even what you have seen with your own eyes,
8 Gördüyün şeylər barədə Dava yaratmağa tələsmə. Sonra qonşun səni utandırsa, nə edərsən?
do not bring hastily to court. Otherwise, what will you do in the end when your neighbor puts you to shame?
9 Münaqişəni qonşunla özün həll et, Özgənin sirrini açma.
Argue your case with your neighbor without betraying another’s confidence,
10 Yoxsa hər eşidən sənə xor baxar, Bu səni etibardan salar.
lest the one who hears may disgrace you, and your infamy never go away.
11 Yerində deyilən sözlər, Gümüş oymalar içində qızıl almalara bənzər.
A word fitly spoken is like apples of gold in settings of silver.
12 Sözəbaxan insana hikmətlinin məzəmməti Qızıl sırğa, qızıl bəzək kimidir.
Like an earring of gold or an ornament of fine gold is a wise man’s rebuke to a listening ear.
13 Biçin zamanı qar kimi sərinlik necədirsə, Etibarlı elçi də onu göndərən üçün belədir. O, ağasının ruhunu təzələyir.
Like the cold of snow in the time of harvest is a trustworthy messenger to those who send him; he refreshes the soul of his masters.
14 Kim ki vermədiyi bəxşişlərlə öyünür, Yağışsız buluda və küləyə bənzəyir.
Like clouds and wind without rain is the man who boasts of gifts never given.
15 Səbirlə hökmdarı da inandırmaq olar, Şirin dil sümükləri belə, yumşaldar.
Through patience a ruler can be persuaded, and a gentle tongue can break a bone.
16 Bal tapsan, lazımi qədər ye, Acgözlüklə yesən, qusarsan.
If you find honey, eat just what you need, lest you have too much and vomit it up.
17 Qonşunun evinə az-az get, Yoxsa bezər, sənə nifrət edər.
Seldom set foot in your neighbor’s house, lest he grow weary and hate you.
18 Kim ki qonşusuna qarşı yalandan şahidlik edir, Toppuza, qılınca, iti oxa bənzəyir.
Like a club or sword or sharp arrow is a man who bears false witness against his neighbor.
19 Dar gündə namərdə bel bağlamaq Çürük dişə, şikəst ayağa güvənməyə bənzəyir.
Like a broken tooth or a foot out of joint is confidence in a faithless man in time of trouble.
20 Qəlbi qubarlıya nəğmə söyləmək Soyuq havada lüt qoyulmağa, Soda üstə sirkə tökülməyə bənzəyir.
Like one who removes a garment on a cold day or vinegar poured on a wound is one who sings songs to a heavy heart.
21 Düşmənin acdırsa, onu yedizdir, Susuzdursa, ona su ver.
If your enemy is hungry, give him food to eat, and if he is thirsty, give him water to drink.
22 Belə etməklə sanki onun başına köz tökərsən, Bunun əvəzini Rəbdən alarsan.
For in so doing, you will heap burning coals on his head, and the LORD will reward you.
23 Şimal küləyi yağış gətirir, Qeybətçi dil isə insanın üzünə qəzəb gətirir.
As the north wind brings forth rain, so a backbiting tongue brings angry looks.
24 Davakar arvadla bir evdə yaşamaqdansa Damın bir küncündə yaşamaq yaxşıdır.
Better to live on a corner of the roof than to share a house with a quarrelsome wife.
25 Susuzluqdan yanana sərin su necədirsə, Uzaq diyardan gələn xoş xəbər də elədir.
Like cold water to a weary soul is good news from a distant land.
26 Əgər saleh insan pis adama təslim olarsa, Bulanan bulağa, murdarlanan quyuya bənzəyir.
Like a muddied spring or a polluted well is a righteous man who gives way to the wicked.
27 Qədərindən çox bal yemək xeyirli olmadığı kimi Tərifə uymaq da yaxşı deyil.
It is not good to eat too much honey or to search out one’s own glory.
28 Nəfsini saxlaya bilməyən Dağılmış, hasarsız şəhərə bənzəyir.
Like a city whose walls are broken down is a man who does not control his temper.
