Süleymanin Məsəlləri 24
1 Pis adamlara qibtə etmə, Onlara qoşulmaq istəmə.
No tengas envidia de los malvados, ni desees su compañía,
2 Çünki ürəklərində zalımlığı fikirləşər, Dilləri qəddarlıqdan danışar.
porque ellos conspiran planes crueles y discuten entre ellos para causar tribulación.
3 Ev hikmətlə tikilər, Dərrakə ilə möhkəmlənər.
Una casa se construye con sabiduría. Su fundamento seguro es la inteligencia.
4 Mənzillər bilik vasitəsilə, Hər cür dəyərli, yaxşı şeylərlə dolar.
Sus habitaciones están llenas de conocimiento, con todo tipo de hermosos y valiosos objetos.
5 Hikmətli kişi qüvvətli olar, Bilikli adam öz gücünü artırar.
Si tienes sabiduría, serás fuerte. Si tienes inteligencia, tu poder aumentará.
6 Düzgün məsləhətlə müharibə edə bilərsən, Doğru nəsihət verən çoxdursa, qələbəyə çatarsan.
Porque con la guía correcta, podrás ir a la guerra, y serás victorioso si tienes muchos buenos consejeros.
7 Səfeh üçün hikmət əlçatmazdır, Darvazada susub ağzını açmır.
La sabiduría examina las mentes de los tontos. Ellos no tienen nada que aportar en las discusiones sobre los asuntos importantes.
8 Şər quran fitnəkar adlanar,
Todo aquel que hace planes para hacer el mal, será considerado un problemático.
9 Səfehin pis əməlləri günah sayılar, Rişxəndçilər insanlarda ikrah yaradar.
Los planes que hacen los tontos son de pecado. Todos aborrecen a los que se burlan de otros.
10 Dar gündə taqətdən düşsən, Necə də zəif adamsan!
Si te rindes en el momento de la prueba, mostraras cuan débil eres.
11 Ölümə aparılanları qurtar, Qırğın təhlükəsi altında olanları geri çək.
Rescata a los que son expulsados para ser ejecutados. Salva a los que desfallecen de camino a su muerte.
12 Desən ki, bax bundan xəbərim yox idi, Ürəkləri yoxlayan bunu görməzmi? Canını qoruyan bunu bilməzmi? İnsan əməlinə görə Ondan əvəz almazmı?
Si dices: “No sabíamos nada sobre esto”, ¿no crees que el Dios que juzga las motivaciones no se dará cuenta de lo que ocurre realmente? El que te mira desde arriba lo sabe todo, y le pagará a todos según sus actos.
13 Oğlum, bal ye, xeyri var, Şanı balının şirin dadı damağında qalar.
Hijo mío, comer miel te conviene; el panal de miel tiene un dulce sabor.
14 Bil ki, hikmət də canın üçün belə olar, Onu tapsan, nəticəsi də var, Ümidin boşa çıxmaz.
Del mismo modo, debes saber que te conviene la sabiduría; y que sin la encuentras habrá un futuro para ti que no será frustrado.
15 Ey şər insan, salehin yurdu üçün pusqu qurma, Onun evini soyma.
No seas como el criminal que espera para entrar por sorpresa en las casas de las buenas personas. No ataques el lugar donde viven.
16 Saleh yeddi dəfə yıxılsa belə, yenə qalxar, Şər insan büdrəsə, bəlaya düçar olar.
Los que hacen el bien podrán caer siete veces, y aun así se levantaran; pero el desastre vendrá para derribar a los malvados.
17 Düşməninin yıxılmasına sevinmə, Onun büdrəməsinə görə ürəyin fərəhlənməsin.
No celebres cuando tu enemigo caiga. No te alegues cuando se tropiece,
18 Yoxsa Rəbb görər, bundan xoşu gəlməz, Düşmənin üzərindən qəzəbini götürər.
porque puede que cuando el Señor lo note, se desagrade de ti y no lo castigue como lo había pensado.
19 Pislik edənlərə görə qəzəblənmə, Şər insanlara qibtə etmə,
No te enojes por causa de los malvados, ni sientas celos por los que hacen el mal,
20 Çünki pis insanın axırı yoxdur, Şər adamın çırağı sönər.
porque los malvados no tienen futuro. La lámpara de los malvados se apagará.
21 Oğlum, Rəbdən və padşahdan qorx, Xəyanətkarlarla yoldaş olmaqdan çəkin.
Hijo mío, honra al Señor y al rey, y no te juntes con los rebeldes,
22 Onların bəlası qəfildən gəlir. Hər ikisinin verəcəyi cəzanı kim bilir?
porque el desastre vendrá sobre ellos repentinamente. ¿Quién podrá saber cómo los castigarán el Señor y el rey?
23 Bu sözləri də hikmətlilər deyib: Məhkəmədə tərəfkeşlik etmək yaxşı deyil.
Estos son más dichos del sabio: Mostrar preferencias cuando emites un juicio no es bueno.
24 Pis insana «sən salehsən» deyəni xalqlar qınayar, Ümmətlər lənət yağdırar.
Los que le dicen al culpable: “Eres inocente”, serán malditos por el pueblo y odiados por la nación,
25 Amma onu danlayanlar xeyir tapar, Başlarından bol bərəkət yağar.
pero los que condenan al culpable serán estimados, y recibirán rica bendición.
26 İnsana doğru cavab verən Sanki onun üzündən öpər.
Una respuesta honesta es como un beso en los labios.
27 Əvvəlcə çöldəki işini qurtar, Zəmi sal, sonra evini tik.
Haz primero el trabajo que necesitas hacer afuera y prepárate para sembrar tus campos. Solo después de eso, comienza a construir tu casa.
28 Qonşunun əleyhinə haqsız şahidlik etmə, Qoy dilindən yalan söz çıxmasın.
No seas testigo contra tu prójimo sin tener una buena razón, ni digas mentiras.
29 Demə: «Mənə etdiyini mən də ona edəcəyəm, Onun əməlinin əvəzini verəcəyəm».
No digas en tu pensamiento: “Voy a hacerle lo mismo que me hizo! ¡Haré que me pague por lo que ha hecho!”
30 Tənbəlin zəmisindən, Qanmazın üzümlüyündən keçdim.
Mientras caminaba, pasé por el campo del hombre perezoso, y por el viñedo de un insensato.
31 Gördüm hər yanı tikan basıb, Gicitkən bürüyüb, daşı-divarı uçub.
Y estaba lleno de monte y espinas, el suelo estaba cubierto de hierba y la piedra angular se había caído.
32 Baxaraq ona diqqət yetirdim, Bundan ibrət götürdüm:
Y mientras veía, pensé y aprendí una lección:
33 Bir az da uzanıb yuxuya dalsan, Əl-qolunu uzadaraq yatsan,
Puedes decir: “Solo dormiré un poco más, me recostaré apenas un rato, y cruzaré mis brazos para descansar un poco más”,
34 Yoxsulluq üstünə soyğunçu kimi, Ehtiyac üstünə quldur kimi hücum çəkər.
pero la pobreza te atacará como un ladrón, y la miseria como un guerrero armado.
