Süleymanin Məsəlləri 23
1 Bir ağa ilə süfrəyə əyləşəndə Qarşında olana yaxşı bax.
Cuando te sientes a comer con un gobernante, ten cuidado con lo que te sirven,
2 İştahan çox olsa da, boğazına sərhəd qoy.
y ponte límites si tienes mucha hambre.
3 Onun ləziz xörəklərinə tamah salma, Çünki bu yemək adamı aldadar.
No seas glotón en sus finos banquetes, porque lo ofrecen con motivaciones engañosas.
4 Sərvət qazanmaq üçün özünü əldən salma, İdraklı ol, bu fikirdən vaz keç.
No te desgastes tratando de volverte rico. ¡Sé sabio y no te afanes en ello!
5 Gözünü sərvətə diksən, yox olar, Birdən qanadlanar, uçub qartal tək göyə qalxar.
La riqueza desaparece en un abrir y cerrar de ojos, abriendo repentinamente alas, y volando al cielo como el águila.
6 Xəsisin çörəyini yemə, Onun ləziz xörəklərinə tamah salma.
No aceptes ir a comer con personas mezquinas, ni codicies sus finos banquetes,
7 O, ürəyində hər şeyin hesabını edər. Dilində sənə «ye, iç» deyər, Amma ürəyi ilə dili bir deyil.
porque tal como son sus pensamientos, así son ellos. Ellos dicen: “¡Ven, come y bebe!” Pero en sus mentes no tienen ningún interés en ti.
8 Yediyin loğmanı qusarsan, Dediyin bütün şirin sözlər boşa çıxar.
Vomitarás cada pedazo que hayas comido, y las palabras de aprecio se habrán consumido.
9 Axmağın qulağına söz demə, Çünki sənin ağıllı sözlərinə xor baxar.
No hables con los tontos porque ellos se burlarán de tus palabras sabias.
10 Qədim sərhəd daşının yerini dəyişmə, Yetimlərin əkininə girmə.
No muevas las fronteras antiguas, y no invadas los campos que pertenecen a huérfanos,
11 Çünki onların Hamisi qüvvətlidir, Səninlə olan münaqişəyə O baxar.
porque su Protector es poderoso y él peleará su caso contra ti.
12 Qəlbini tərbiyəyə, Qulaqlarını bilik sözlərinə ver.
Enfoca tu mente en la instrucción; escucha las palabras de conocimiento.
13 Uşağa tərbiyə ver, bundan vaz keçmə, Tərbiyə kötəyi ona ölüm gətirməz.
No evites disciplinar a tus hijos, pues un golpe no los matará.
Si corriges con castigo físico a tu hijo, lo salvarás de la muerte. (Sheol h7585)
15 Oğlum, ürəyin hikmətli olarsa, Mənim də ürəyim sevinər.
Hijo mío, si piensas con sabiduría me harás feliz;
16 Dilindən düz sözlər çıxarsa, Könlüm sevincdən cuşa gələr.
Me deleitaré cuando hables con rectitud.
17 Ürəyin günahkarlara qibtə etməsin, Ancaq bütün gün Rəbb qorxusu ilə yaşa.
No mires a los pecadores con envidia, sino recuerda siempre honrar al Señor,
18 Sənin də bir aqibətin var, Ümidin boşa çıxmaz.
porque ciertamente hay un futuro para ti, y tu esperanza no será destruida.
19 Oğlum, dinlə, hikmətli ol, Qəlbini düz yola bağla.
Presta atención, hijo mío, y sé sabio. Asegúrate de enfocar tu mente en seguir el camino recto.
20 Şərab düşkünü olan əyyaşlara, Ət qapan qarınqululara qoşulma.
No te juntes con los que beben mucho vino, o con los que se sacian de carne.
21 Çünki əyyaş və qarınqulu yoxsullaşar, Yeyib-içib, məst olan cır-cındır içində qalar.
Porque los que se emborrachan y comen de más, pierden todo lo que tienen; y pasan el tiempo adormilados, por lo cual solo les quedan trapos para vestir.
22 Doğma atana qulaq as, Qoca anana xor baxma.
Presta atención a tu padre, y no rechaces a tu madre cuando sea vieja.
23 Həqiqət al, onu satma, Hikməti, tərbiyəni, idrakı qoruyub-saxla.
Invierte en tener la verdad y no la vendas. Invierte en la sabiduría, la instrucción y la inteligencia.
24 Salehin atası bolluca fərəhlənəcək, Hikmətlinin övladı onu sevindirəcək.
Los hijos que hacen el bien alegran a sus padres; un hijo sabio trae alegría a su padre.
25 Qoy ata-anan sevinsin, Səni doğan fərəhlənsin.
Haz que tu padre y tu madre se alegren; trae alegría a la que te parió.
26 Oğlum, ürəyini mənə yönəlt, Gözlərin mənim yollarımı nəzərdən keçirsin.
Hijo mío, dame toda tu atención, y sigue mi ejemplo con alegría.
27 Fahişə dərin bir çuxurdur, Yad arvad dar quyudur.
Una prostituta es como quedar atrapado en un foso. La mujer inmoral es como quedar atrapado en un pozo estrecho.
28 Quldur kimi pusqu qurar, İnsanlar arasında xainləri artırar.
Tal como un ladrón, ella se recuesta para esperar y agarrar a los hombres por sorpresa, para que sean infieles a sus mujeres.
29 Kimdir yaslı? Kimdir dərdli? Kimin münaqişəsi var? Kimin şikayəti var? Kim boş yerə yaralandı? Kimin gözləri qızarar?
¿Quién estará en problemas? ¿Quién sufrirá dolor? ¿Quién estará en discusión? ¿Quién se quejará? ¿Quién saldrá lastimado sin razón alguna? ¿Quién tendrá los ojos enrojecidos?
30 Şərab içməyə oturub qalxmayan, Gedib müxtəlif şərab dadanlar!
Los que pasan mucho tiempo bebiendo vino, los que siempre están probando un nuevo cóctel.
31 Şərabın al rənginə, Qədəhdə parlamasına, rahat içilməsinə baxma.
No dejes que la apariencia del vino te tiente, ya sea por su color rojo o por sus burbujas en la copa, o por la suavidad con que se asienta.
32 Axırda ilan kimi sancar, Əfi ilan kimi zəhərlər.
Al final morderá como una serpiente, y te causará dolor como víbora.
33 Gözlərinə qəribə şeylər görünər, Qəlbinə əyri fikirlər gələr.
Alucinarás, verás cosas extrañas, y tu mente confundida te hará decir toda clase de locuras.
34 Özünü dənizin ortasında sanarsan, Sanki gəmi dirəyinin başında yatmısan.
Te tropezarás como si rodaras por el océano. Serás sacudido como quien se recuesta en el mástil de una embarcación, diciendo:
35 Deyərsən: «Məni vurublar, hiss etməmişəm, Məni döyüblər, heç bilməmişəm. Yenə içmək üçün nə zaman ayılacağam?»
“La gente me golpeó, pero no me dolió; me dieron azotes, pero no sentí nada. Ahora debo levantarme porque necesito otro trago”.
