Süleymanin Məsəlləri 23
1 Bir ağa ilə süfrəyə əyləşəndə Qarşında olana yaxşı bax.
| وقتی با حاکم سر سفره می‌نشینی، به خاطر بسپار با چه کسی روبرو هستی. |
2 İştahan çox olsa da, boğazına sərhəd qoy.
| اگر آدم پرخوری هستی، کارد بر گلویت بگذار |
3 Onun ləziz xörəklərinə tamah salma, Çünki bu yemək adamı aldadar.
| و شیفتهٔ غذاهای لذیذ او نشو، زیرا ممکن است فریبی در کار باشد. |
4 Sərvət qazanmaq üçün özünü əldən salma, İdraklı ol, bu fikirdən vaz keç.
| عاقل باش و برای به چنگ آوردن ثروت، خودت را خسته نکن، |
5 Gözünü sərvətə diksən, yox olar, Birdən qanadlanar, uçub qartal tək göyə qalxar.
| زیرا ثروت ناپایدار است و مانند عقاب می‌پرد و ناپدید می‌شود. |
6 Xəsisin çörəyini yemə, Onun ləziz xörəklərinə tamah salma.
| از سفرهٔ آدم خسیس غذا نخور و برای غذاهای لذیذ او حریص نباش، |
7 O, ürəyində hər şeyin hesabını edər. Dilində sənə «ye, iç» deyər, Amma ürəyi ilə dili bir deyil.
| چون او حساب هر چه را که بخوری در فکرش نگه می‌دارد. او تعارف می‌کند و می‌گوید: «بخور و بنوش»، اما این را از ته دل نمی‌گوید. |
8 Yediyin loğmanı qusarsan, Dediyin bütün şirin sözlər boşa çıxar.
| لقمه‌ای را که خورده‌ای استفراغ خواهی کرد و تشکرات تو بر باد خواهد رفت. |
9 Axmağın qulağına söz demə, Çünki sənin ağıllı sözlərinə xor baxar.
| آدم نادان را نصیحت نکن، چون او سخنان حکیمانه تو را خوار خواهد شمرد. |
10 Qədim sərhəd daşının yerini dəyişmə, Yetimlərin əkininə girmə.
| حدود ملک خود را که از قدیم تعیین شده، تغییر نده و زمین یتیمان را غصب نکن، |
11 Çünki onların Hamisi qüvvətlidir, Səninlə olan münaqişəyə O baxar.
| زیرا حامی ایشان قدرتمند است و به داد آنها خواهد رسید. |
12 Qəlbini tərbiyəyə, Qulaqlarını bilik sözlərinə ver.
| وقتی دیگران تو را تأدیب می‌کنند، با تمام دل آن را بپذیر و به سخنان آموزنده‌شان گوش فرا ده. |
13 Uşağa tərbiyə ver, bundan vaz keçmə, Tərbiyə kötəyi ona ölüm gətirməz.
| از تأدیب کردن فرزند خویش کوتاهی نکن. چوب تنبیه او را نخواهد کشت. |
| او را با چوب تنبیه کن که جانش را از هلاکت نجات خواهی داد. (Sheol h7585) |
15 Oğlum, ürəyin hikmətli olarsa, Mənim də ürəyim sevinər.
| پسرم، اگر حکمت در دل تو باشد، دل من شاد خواهد شد |
16 Dilindən düz sözlər çıxarsa, Könlüm sevincdən cuşa gələr.
| و هنگامی که دهانت به راستی سخن بگوید، وجود من به وجد خواهد آمد. |
17 Ürəyin günahkarlara qibtə etməsin, Ancaq bütün gün Rəbb qorxusu ilə yaşa.
| به گناهکاران حسادت نورز، بلکه اشتیاق تو اطاعت از خداوند باشد؛ |
18 Sənin də bir aqibətin var, Ümidin boşa çıxmaz.
| زیرا در این صورت آیندهٔ خوبی خواهی داشت و امید تو بر باد نخواهد رفت. |
19 Oğlum, dinlə, hikmətli ol, Qəlbini düz yola bağla.
| ای پسرم، عاقل باش و به سخنانم گوش فرا ده. در راه راست گام بردار |
20 Şərab düşkünü olan əyyaşlara, Ət qapan qarınqululara qoşulma.
| و با آدمهای میگسار و شکم‌پرست معاشرت نکن، |
21 Çünki əyyaş və qarınqulu yoxsullaşar, Yeyib-içib, məst olan cır-cındır içində qalar.
| زیرا کسانی که کارشان فقط خوردن و خوابیدن است، فقیر و محتاج خواهند شد. |
22 Doğma atana qulaq as, Qoca anana xor baxma.
| نصیحت پدرت را که تو را به وجود آورده گوش بگیر و مادر پیرت را خوار مشمار. |
23 Həqiqət al, onu satma, Hikməti, tərbiyəni, idrakı qoruyub-saxla.
| در پی حقیقت باش و حکمت و ادب و فهم را کسب کن و به هیچ قیمت آنها را از دست نده. |
24 Salehin atası bolluca fərəhlənəcək, Hikmətlinin övladı onu sevindirəcək.
| فرزندی درستکار و دانا باش تا مایهٔ شادی و خشنودی پدر و مادرت شوی. |
25 Qoy ata-anan sevinsin, Səni doğan fərəhlənsin.
26 Oğlum, ürəyini mənə yönəlt, Gözlərin mənim yollarımı nəzərdən keçirsin.
| ای پسرم، به من گوش بده و از زندگی من سرمشق بگیر. |
27 Fahişə dərin bir çuxurdur, Yad arvad dar quyudur.
| بدان که زن بدکاره دام خطرناکی است. |
28 Quldur kimi pusqu qurar, İnsanlar arasında xainləri artırar.
| او مانند راهزن در کمین قربانیان خود می‌نشیند و باعث می‌شود مردان زیادی خیانتکار شوند. |
29 Kimdir yaslı? Kimdir dərdli? Kimin münaqişəsi var? Kimin şikayəti var? Kim boş yerə yaralandı? Kimin gözləri qızarar?
| مصیبت و بدبختی گریبانگیر چه کسی می‌شود؟ آن کیست که دائم نزاع به پا می‌کند و می‌نالد، بی‌جهت زخمی می‌شود و چشمانش تار می‌گردد؟ |
30 Şərab içməyə oturub qalxmayan, Gedib müxtəlif şərab dadanlar!
| کسی که دائم شراب می‌خورد و به دنبال میگساری می‌رود. |
31 Şərabın al rənginə, Qədəhdə parlamasına, rahat içilməsinə baxma.
| پس فریفتهٔ شراب قرمز نشو که در پیاله به تو چشمک می‌زند و سپس به نرمی از گلویت پایین می‌رود؛ |
32 Axırda ilan kimi sancar, Əfi ilan kimi zəhərlər.
| زیرا در پایان، مثل مار سمی تو را نیش خواهد زد و چون افعی تو را خواهد گزید. |
33 Gözlərinə qəribə şeylər görünər, Qəlbinə əyri fikirlər gələr.
| چشمانت چیزهای عجیب و غریب خواهند دید و گرفتار وهم و خیال خواهی شد. |
34 Özünü dənizin ortasında sanarsan, Sanki gəmi dirəyinin başında yatmısan.
| مانند کسی خواهی بود که بر سر دکل کشتی که دستخوش امواج دریاست خوابیده باشد. |
35 Deyərsən: «Məni vurublar, hiss etməmişəm, Məni döyüblər, heç bilməmişəm. Yenə içmək üçün nə zaman ayılacağam?»
| خواهی گفت: «مرا زدند ولی دردی احساس نمی‌کنم. کی به هوش می‌آیم تا پیاله‌ای دیگر بنوشم؟» |
